Китабын ады

İRANLILARIN DİYALEME QAZAN XAN VƏ XUDABƏND 
ŞAHIN ZAMANINDA ŞİƏ OLMALARININ SƏBƏBİ 
 
Lakin  «şiə  məzhəbi  siyasi  bir  məzhəbdir»,  «məcusi  iranlılar  siyasətdə 
ərəblərin  əsarətindən  və  səltənətindən  uzaqlaşmaq  üçün  bunu  qəbul  etmişlər» 
                                                 
1
 Cild: 1, səh: 172 

---

 
64 
sözlərinizə  gəlincə,  diqqət  etmədən  atalarınıza  tabe  olaraq,  onların  səhv  sözlərini 
bəyan etdiniz. Çünki əvvəlcədən şiənin İslami bir məzhəb olduğunu və Xatəmul-
ənbiyanın (s) Allahın əmriylə ümmətin qarşısında qoyduğu bir yol olduğunu sabit 
etdik. Biz o həzrətin (s) əmrinə görə, Əmirəl-möminin həzrət Əli (ə) və pak Əhli-
beytinə  (ə)  bağlanırıq.  Bizə  verilən  əmrə  uyğun  əməl  edirik  və  özümüzü  haqq 
bildiyimizdən, qurtuluşa yetişəcəyimizə inanırıq.  
Siyasətçilərdir Rəsulallan (s) ən kiçik bir göstərişi olmadan və Onun əmrinə 
uyğun  olmayan  Səqifə  iclasını  təşkil  edənlərdir,  Onlar  həzrət  Peyğəmbərin  (s) 
xəttində və hər şeydən pak Əhli-beytə (ə) bağlı olan kəslər deyildilər. Çünki Əhli-
beytə  (ə)  bağlanmaq  üçün  O  həzrətin  (s)  bilavasitə  özündən  göstəriş  vardır  və 
etibarlı kitablarınızda da zikr olunmuşdur. Lakin Səqifə və Səqifə əhlinə bağlanaq 
xüsusunda Rəsuli-əkrəm (s) tərəfindən qətiyyən heç bir göstəriş sadir olamışdır.  
İranlıların  Əmirəl-möminin  Əlinin  (ə)  və  mütəhhər  Əhli-beytinin  (ə)  vilayət 
məqamlarına  diqqət  etmələrinə  gəlincə,  əhli-sünnətdən  olan  qardaşlar  ya  inad  və 
təəssüb üzündən, ya düşünmədən, ya da heç bir araşdırma aparmadan, keçmiş ata-
babalarının  adətinə  bağlanaraq  hökm  vermişlər.  Beləcə,  əhli-sünnətin  kitablarını 
mütaliə edən digər yazarlar da yanlışlığa qapılmışlar. Belə məşhur bir atalar sözü 
vardır:  Tək  başlarına  hakimin  yanına  gedib,  sevinclə  döndülər.  Onlar  iranlıların 
siyasi məqsədlərə görə haqq olan şiə məzhəbini seçdiklərini səhvən düşünmüşlər.  
Həqiqətən,  iranlıların  Əmirəl-möminin  Əliyə  (ə)  və  o  həzrətin  (ə)  Əhli-
beytinə (ə) olan maraq və sevgilərinin əsl səbəbini adət və təəssübdən uzaq duraraq 
öyrənək  istəməmişlər  və  ya  dərin  bir  şəkildə  düşünüb  diqqət  etməmişlər.  Bir  az 
düşünüb diqqət etsəydilər, həqiqətə tez yetişərdilər.  
Əgər bir kəs və ya bir cəmiyyət bir işi siyasət məqsədi ilə etmiş olarsa, o iş 
müvəqqətidir;  nəticə  əldə  edib  hədəfə  yetişdikdən  sonra  gəldikləri  eyni  yolla  da 
geri  dönərlər.  Onlar  şiə  kimi  min  il  o  əqidədə  sabit  qalmaz,  bu  yol  uğrunda 
canlarını  verməz,  şiə  kimi  bayrağını  qanlarıyla  qorumaz  və  «La  ilahə  illəllah 
Məhəmmədun  (s)  Rəsulallah»dan  sonra  «Əliyyun  (ə)  vəliyyullah»  kəlməsini 
söyləyərək, iftixar etməzlər.  

---

 
65 
Ağaların  icazəsiylə  tarixin  aydınlığa  qovuşması,  onların  siyasət  hicabı  ilə 
özlərini şiə göstərmədiklərini həqiqət, dəlil, bürhan və qəlbdən qaynaqlanan sevgi 
ilə haqq olan şiə məzhəbini seçib, qəbul etdiklərini bilməyiniz üçün bütün millətlər 
arasında iranlıların həzrət Əli (ə) və mütəhhər Əhli-beytinə (ə) olan sevgilərinin əsl 
səbəbini qısaca hüzurunuza ərz edirəm: 
Əvvəla,  iranlıların  ağıl  və  zəkaları,  cəhalət,  adət  və  təəssübün  onlara  mane 
olmamasını, eyni zamanda haqq və həqiqəti tez idrak edib, səmimi qəlbdən bunu 
qəbul  etməyin  vacib  olduğunu  bilmişlər.  Çünki  müsəlman  ərəblərin  əliylə  İranın 
fəth  edilməsindən  sonra  müsəlmanların  onlara  tanıtdırdıqları  müqəddəs  İslam 
dinini tam azad bir şəkildə qəbul etməklərində heç bir məcburiyyət və zorakarlıq 
olmadı. Müsəlmanlarla həmsöhbət olduqdan sonra dəqiq bir araşdırma ilə İslamın 
haqq  olduğunu  anlayıb,  neçə  min  illik  atəşpərəstlik  və  Məcusiyyət  dininin  batil 
olduğunu müəyyən edərək, tam bir istəklə iki tanrıya – Əhrimən və Yəzdana olan 
inanclarından  üz  çevirib,  İslam  dinini  qəbul  etdilər.  Beləliklə,  həqqaniyyəti  sabit 
edən  dəlilləri  şiə  məzhəbinə,  yəni  həzrət  Əlini  (ə)  təqib  etməklə,  əqli  dəlillərə 
bağlandılar.  
Dar düşüncəli yazarların çoxunun iddialarının əksinə olaraq, iranlıların vilayət 
məqamına  olan  bağlılıqları  və  onların  Əmirəl-möminin  həzrət  Əliyə  (ə)  olan 
sevgiləri  Harun  və  Məmunun  xilafəti  dövründə  olmamışdır;  bu  sevgi  bilavasitə 
Rəsulallahın  (s)  zamanında  insanların  qəlbinə  yerləşmişdi.  Çünki  hər  iranlı 
Mədinəyə gəlib müsəlman olduqda, sahib olduqları xüsusi baxışları və zəkalarıyla 
haqq və həqiqəti həzrət Əlidə (ə) görürdülər. Bax, bunun üçün Rəsulallahın (s) əmr 
və rəhbərliyi ilə o həzrətin (ə) vilayətinin sağlam ipinə sarılırdılar.  
İmanın bütün dərəcələrinə sahib olan Salman onların başında yer almışdı. Hər 
iki firqənin nəql etdiyinə görə, Rəsulallah (s) onun haqqında belə buyurmuşdur: 
«Salman biz Əhli-beytdəndir». 
O,  Əvvəl  gündən  «Salmani  Məhəmmədi»  ləqəbiylə  məşhur  oldu.  Baxın,  bu 
Salman  xalis  şiələrdən,  İmamın  (ə)  vilayətinə  maraq  göstərənlərdən  və  Səqifə 
hadisəsinə  qarşı  ciddi  bir  şəkildə  müxalif  olanlardandır.  Sizin  öz  kitablarınızda 
nəql olan hədisin hökmünə görə, ona bağlanmaq hidayət yoluna tabe olmaqdır.  

---

 
66 
Salman  Farsinin  belə  xalis  şiə  olmasının  səbəbi  həzrət  Əli  (ə)  haqqında 
eşitdiyi  ayə  və  Rəsulallahın  (s)  sözləri  idi.  Çünki  dəfələrlə  Rəsulallahın  (s)  belə 
buyurduğunu eşitmişdi: 
«Əliyə  itaət  edən  mənə,  mənə  itaət  edən  isə,  Allaha  itaət  etmişdir;  Əliyə