Maddelerin diZİNİ

YEDİNCİ CETVEL

(123. madde)

BAĞIŞIK ÖZEL ŞİRKETLERİN PAY VE TAHVİLLERİNDEKİ MENFAATLARA İLİŞKİN KOŞULLAR Esas Koşullar
1. Bağışık olup olmadığı söz konusu olan bir şirketin pay veya tahvillerine ilişkin esas koşullar şunlardır:-
		(a)		hiç bir tüzel kişi, pay veya tahvillerden herhangi birinin sahibi olmamalı; ve
		(b)		pay veya tahvillerin herhangi birinde, sahibinden başka hiçbir kimsenin menfaatı olmamalıdır;
		ancak, bu koşullar, bu Cetvelin aşağıdaki maddelerinde öngörülen istisnalara tabidir.
2.		(1)		Ticari veya İşletmecilik Niteliği Taşıyan Normal Muameleler İçin İstisnalar. Bu paragrafın aşağıdaki alt paragraflarının içerdiği kurallar, gerek esas koşullar amaçları için gerekse esas koşulların istisnaları amaçları için her ikisine de uygulanır.
		(2)		Herhangi bir pay veya tahvil veya herhangi bir pay veya tahvil üzerinde herhangi bir menfaat, bir bankacılık veya finans şirketinin olağan faaliyetinin yürütülmesi gereği ve münasebetiyle yapılan bir muamele amaçları için bu gibi bir banka veya finans şirketi lehine teminat olarak verilmiş bir yükümlülüğe tabi ise-
				(a)			gerek bankacılık şirketinin gerekse finans şirketinin veya bunların bir temsilcisinin yükümlülük altında sahip olduğu herhangi bir menfaat dikkate alınmaz; ve
				(b)			bankacılık şirketi veya finans şirketi veya bunların temsilcisi, payın veya tahvilin sahibi durumunda olmasına rağmen, yükümlülüğü itfa ederek kaldırma hakkına sahip olan kişi, böyle bir itfa hakkını halen kullanma hakkına sahip olup olmadığına bakılmaksızın, bu gibi pay veya tahvilin sahibi sayılır.
		(3)		Herhangi bir pay veya tahvilin veya pay veya tahvil üzerindeki herhangi bir menfaatın devri için bir sözleşmeden doğan herhangi bir menfaat, devir belgesi taraflarca icra edilene (imzalanıp tamamlana) kadar dikkate alınmaz, meğer ki, belgenin imzalanarak geçerli hale getirilmesi makul olmayan bir süre geciktirilmiş olsun.
		(4)		Bu maddeniin (2). fıkrasına bağlı kalınması koşuluyla, bir pay veya tahvilin devir belgesinin icrası üzerine, devrin şirkete tescil ettirilmesi gerektiğine bakılmaksızın, devrin tescili reddedilmedikçe, bu gibi payın veya tahvilin sahibi devreden değil devralan sayılır.
		(5)		Şirketin kendisinin payları veya tahvilleri üzerinde mevcut herhangi bir menfaatı, ve yasanın etkisiyle doğan ve pay veya tahvillerin herhangi birini etkileyen herhangi bir hapis hakkı veya yükümlülük dikkate alınmaz. Ölüm Hallerinde ve Ailevi Tröst Tesisleri İçin İstisnalar.
3.		(1)		Esas koşullar aşağıdakiler hususunda istisnaya tabidir:-
				(a)		Terekesinin idaresi tamamlanmadığı sürece, ölen bir kişinin sahip olduğu ve terekesinin bir bölümünü teşkil eden herhangi bir pay veya tahvil, ve
				(b)		bir vasiyetname ile tesis edilen bir tröst veya ailevi bir tröst tesisi uyarınca verilen ve mütevellilerin yedinde bulunan herhangi bir pay veya tahvil; ancak, aşağıda zikredilen tüzel kişilerden gayrı hiçbir tüzel kişinin ilgili zamanlarda bu gibi tröstler altında herhangi bir mevcut menfaatı olmaması gerekir:-
						(i)		sadece hayır maksatları için kurulmuş ve şirketin herhangi bir genel kurul toplantısında oy kullanma hakkı bulunmayan veya oy gücünün herhangi bir kısmının kullnılması üzerinde kontrolu bulunmayan bir tüzel kişi;
						(ii)		söz konusu tröstlerin mütevellisi olan ve menfaati sadece mütevelliliği için aldığı ücretten ibaret olan bir tüzel kişi.
		(2)		Bu madde amaçları bakımından-
				(a)		bir kişinin vasiyetname bırakmadan ölmesi üzerine meydana gelen tröstlerin mütevellileri yedinde bulunan payların veya tahvillerin veya onlar üzerinde bir menfaatın, bu kişinin ölümünde terekesinin bir bölümünü oluşturduğu hallerde, tröstler payların veya tahvillerin elden çıkarılmasını öngören bir vasiyetnameden doğmuş gibi işleme tabi tutulurlar
				(b)		“ailevi tröst tesisi” aşağıda gösterilen bir tesisi anlatır :-
						(i) (ii)		tesisi yapanın veya herhangi bir füruğunun tasarlanmakta olan evliliğinin ivazı olarak veya beklentisi dolayısıyle yapılan bir tesisi, veya böyle bir evliliğin ivazı veya beklentisi münasebetiyle yapılan bir sözleşme uyarınca oluşturulan bir tesisi; veya başkaca, aşağıda gösterilen kişilerin herhangi birinin lehine yapılan tesisleri: yani tesisi yapanın, tesisi yapanın ebeveyninin ve büyük annesi ile büyük babasının, ve tesisin yapıldığı tarihte şirket üyesi olan başka herhangi bir kişinin veya, şirket tahvilleri ile ilgili bir tesis halinde, şirketin bir üyesinin veya tahvil sahibinin, ve tesisi yapanın karısının veya kocasının ve tesisi yapanın herhangi bir füruğunun karısının veya kocasının, veya tesis altında yararlanma hakkı olan herhangi bir kişinin füruğunun veya füruğun herhangi bir sınıfının inkiraz etmesi halinde yararlanma hakkına sahip olacak olan ebeveyninin veya herhangi başka bir kişi ve kişilerin;
				(c)		“ebeveyin”, “büyükanne ve büyükbaba ve “füruğ” deyimleri herhangi bir kişinin üvey çocuğu, evlatlığı veya evlilik dışı çocuğu, böyle bir kişinin çocuğuymuş gibi yorumlanır;
				(d)		bir karı veya kocaya yapılan herhangi bir atıf, önceki bir karıyı veya kocayı ve çevrenin karı veya koca olarak bildiği kişilere de yapılmış sayılır.
				(e)		“vasiyetname” deyimi herhangi bir vasiyetname ile yapılan veya vasiyetnameyle bağlantılı mal devri düzenlenmesini de kapsar;
				(f)		herhangi bir pay veya tahvilin verilmesi ile ilgili bir vasiyetnameye veya ailevi tesise yapılan herhangi bir atıf, payları veya tahvilleri veren başka bir vasiyetname veya ailevi tesis altında bir menfaatın verilmesini öngören bir vasiyetnameyi veya ailevi tesisi de içerir.
						Kısıtlılık Hallerinde İstisna.
4. Herhangi bir payın veya tahvilin veya bir pay veya tahvil üzerindeki menfaatın hak sahibi olan kişinin, akli dengesinin bozuk olması veya başka bir kısıtlılığı olması nedeniyle payın, tahvilin veya menfaatın, hak sahibi olan bu kişi adına bir idare memurunun, vasinin veya başka kişinin yedine devredildiği durumlarda, payın, tahvilin veya menfaatın bu şekilde devredildiği kişi ve bunların hak sahibi, söz konusu pay, tahvil veya menfaat ile ilgili olarak bu Cetvel amaçları bakımından ayni kişi sayılırlar.
Müstahdem Tröstleri İçin İstisna
5. Esas koşullar, şirkette maaşlı olarak çalışan veya bir mevki sahibi olan herhangi bir direktör dahil, şirket müstahdemleri yararına idame ettirilen bir proje amaçları için mütevellilerin yedinde bulunan pay veya tahviller hususunda bir istisnaya tabi tutulur.
Bağışık Özel Şirketlerin Yedinde Bulunan Paylar İçin İstisna.
6.		(1)		Esas koşulların birincisi, kendisi bir bağışık özel şirket olan başka bir özel şirketin sahip olduğu paylar ile ilgili olarak bir istisnaya tabidir. Ancak, aşağıdaki tüm şirketler yani:-
				(a)		istisnaya konu şirket (bu cetvelde bulunan böyle “ilgili şirket” olarak anılır)
				(b)		ilgili şirketin bir bağışık özel şirket olarak sayılması hakkının kararlaştırılmasında bu istisnanın uygulanacağı payların sahibi olan herhangi bir şirket; ve
				(c)		yukarıda belirtilen payların sahibi olan herhangi bir şirketin bir bağışık özel şirket sayılması hakkının kararlaştırılmasında bu şart bendi amaçları bakımından dikkate alınan başka herhangi bir şirket.
				bir arada ele alındığında, bu şirketlerde pay sahibi olan kişilerin toplam sayısı, müşterek pay sahipleri tek bir kişi sayılmak üzere ve şirketlerin kendileri ve bu maddenin (4). fıkrasına bağlı kalınması koşuluyla müstahdemleri ile eski müstahdemleri dikkate alınmamak kaydıyle, elliden fazla ise, bu istisna uygulanmaz.
		(2)		İlgili şirket ve diğer bir şirket ellerinde yekdiğerinin paylarından bulundurdukları hallerde-
				(a)		diğer şirketin bağışık bir özel şirket sayılma hakkının kararlaştırılmasında, yukarıdaki (1). fıkrada zikredilen istisna ilgili şirketin elinde bulunan diğer şirket paylarına da, ilgili şirketin bağışık bir özel şirket olduğu varsayımıyla uygulanacaksa; ve
				(b)		tüm diğer bakımlardan, diğer şirket bir bağışık özel şirket sayılma hakkına sahipse,
				diğer şirket yukarıdaki (1). fıkra amaçları için bağışık özel şirket sayılır, ve diğer şirketin böyle sayılma hakkı (1). fıkranın diğer şirket paylarının herhangi birine uygulanmasına bağlı ise ve (1). fıkranın bu paylara uygulanması da ilgili şirketin dolaylı olarak bir bağışık şirket sayılma hakkına bağlı ise, bu fıkra, o paylara ilgili şirket sahipmiş gibi uygulanır.
		(3)		Bu maddeye binaen herhangi bir pay esas koşulların birincisinden istisna edildiğinde, bu koşulların ikincisi, payların sahibi olan şirketin tahvilleri dolayısıyle herhangi bir kişinin, veya sözkonusu şirketin tahvillerinin ihracını teminat altına alan senedin mütevellisi olan herhangi bir kişinin paylar üzerinde sahip olduğu menfaat hususunda bir istisnaya tabi olur.
		(4)		Bu maddenin (1). fıkrasının şart bendinde, şirketlerin müstahdemleri ile eski müstahdemlerinin pay sahipleri sayısının hesaplanmasında dikkate alınmayacağına dair hüküm, halen müstahdemi bulunmadığı bir şirketin paylarına sahip olan bir kişiye uygulanmaz, meğer ki, daha önce şirketin istihdamında bulunduğu sırada, bu şirketin paylarından almış olsun ve istihdamı devam ettiği sürece ve istihdamının sona ermesinden sonra da payların sahibi olmaya devam etsin.
7.		(1)		Esas koşulların birincisi, bir bankacılık şirketinin veya finans şirketinin olağan faaliyetlerinin yürütülmesi münasebetiyle ve ilgili şirket veya ilgili şirketin promosyoncusu ile anlaşarak elde ettiği ve sahibi bulunduğu veya bir temsilcisinin sahibi bulunduğu herhangi bir pay veya tahvil hususunda bir istisnaya tabi olur. Ancak, bankacılık veya finans şirketi, (veya ilgili şirketin bir bağışık özel şirket sayılması hakkını kararlaştırmakta, bu istisnanın uygulanacağı pay veya tahvillere sahip birden fazla bankacılık veya finans şirketi bulunduğu durumlarda, hepsi birden) ilgili şirketin herhangi bir genel kurul toplantısındaki toplam oyların beşte birini veya fazlasını kullanma veya kullanılmasını kontrol hakkına sahipse bu istisna uygulanmaz.
		(2)		Yukarıdaki fıkraya dayanarak herhangi bir pay veya tahvil esas koşulların birincisinden istisna edildiği durumlarda bu koşulların ikincisi, pay veya tahviller bir bankacılık şirketi veya finans şirketi adına bir temsilcisinin elinde bulunduğunda, böyle bir bankacılık veya finans şirketinin kendisi hususunda, ve bankacılık veya finas şirketinin tahvilleri dolayısıyle herhangi bir kişinin, veya sözkonusu şirketin tahvillerinin ihracını teminat altına alan bir senedin mütevellisinin, pay veya tahviller üzerinde sahip olduğu bir menfaat hususunda bir istisnaya tabi olur.
				İflas, Tasfiye v.s. İçin İstisnalar.
8. Esas koşullar aşağıdakiler hususunda istisnalara tabi olurlar:-
		(a)		herhangi bir pay veya tahvil sahibinin iflasında veya tasfiyesinde aktiflerinin bir kısmını oluşturan pay veya tahviller için; ve, ya
		(b)		(i)		genel olarak alacaklılarının yararına kurulmuş ve kurucu kişinin de bir menfaat sahibi olduğu bu tröstün yedinde bulunan herhangi bir pay veya tahviller için ; ya da
				(ii)		herhangi bir Yasa uyarınca bir Mahkeme tarafından veya böyle bir kişinin işlerini düzenlemek için bir Mahkeme memurunca yapılmış veya onaylanmış herhangi bir konkordato veya uzlaşma projesi amaçları için elde bulundurulan herhangi bir pay veya tahvil için. “Bankacılık veya finans şirketi”nin anlamı.
9. Bu cetvelde “bankacılık” veya “finans şirketi” olağan işi bankacılığı da kapsayan herhangi bir tüzel kişiyi veya ortaklığı ve olağan işi borç para vermeyi veya pay veya tahvillere iştirak etmeyi de kapsayan başka herhangi bir tüzel kişiyi anlatır, şu kadar ki,-
		(a)		payları tanınmış bir borsada kota alınmadıkça ve işlem görmedikçe; veya
		(b)		Bakanlar Kurulu kararı ile bu madde amaçları bakımından bankacılık veya finans şirketi olarak nitelendirilmedikçe; veya
		(c)		payları bu biçimde kota alınan ve işlem gören veya bu biçimde nitelendirilmiş olan bir tüzel kişinin bir yan kuruluşu olmadıkça
		bu tür başka herhangi bir tüzel kişiyi içermez.