Nutqning Neyrofiziologik asoslarini bilish uning buzilish sabablarini tushunishga yordam beradi.
Har bir nutq harakati ma'lum bir "ixtisoslashgan" miya hujayralari guruhi tomonidan emas, balki asab tizimining murakkab, o'zaro bog'liq va ko'p darajali harakatlari bilan ta'minlanadi. Uning mexanizmlari eng nozik nuanslariga qarab tuzilishida, tabiatida, chuqurligida farqlanadi. Ya'ni nutq kabi miyaning bunday murakkab funktsiyasi uning turli qismlarining murakkab o'zaro ta'siri bilan ta'minlanadi. Bundan tashqari, ularning ro'yxati juda o'xshash nutq muammolarini hal qilishda ham sezilarli darajada o'zgaradi. Psixologiyada nutqning fiziologik asoslarini tushunish, masalan, bir xil so'zning talaffuz mexanizmi, agar u xushchaqchaqlik bilan yoki xafalik bilan, oldindan muhokama qilish yoki o'z-o'zidan paydo bo'lsa, sezilarli darajada farqlanishini tushuntiradi.
Nafas olish organizmga hayot bag`ishlovchi fiziologik funktsiyani bajaradi. Shu bilan birga u nutq energiya bazasi bo‘lib ham hisoblanadi.
Nutq so‘zlayotganda nafas olish – fonatsion nafas olish deyiladi (rengo-tovush). Kundalik hayotdagi nutq asosan dialog shaklida bo‘ladi. Shuning uchun ham nafas olish ortiqcha qiyinchilik tug`dirmaydi.
Dars davomida o‘qituvchi juda ko‘p gapiradi, yangi mavzuni tushuntiradi, ma’ruza o‘qiydi.
Nutq so‘zlashda qaysi mushaklarning ishtirok etishiga qarab nafas olish bir nechta turga bo‘linadi.
Tovush – chiqarilayotgan havo hiqqildoqdan o‘tishi paytida ovoz pardalarining tebranishi natijasida vujudga keladi.
Tovush o‘zining qo‘yidagi xususiyatlari bilan xarakterlanadi:
Tovush kuchi - tovush apparati organlarining faol ishlashiga bog`liq. Chiqarilayotgan havo oqimining tovush tarqalishiga bo‘lgan bosimi qancha katta bo‘lsa, tovush ham shuncha kuchli bo‘ladi.
Ovoz apparati uch qismdan iborat:
1. Generator – ovoz generatsiyasi ovoz paylarida hosil bo‘ladi, bunda og`iz bo‘shlig`ining roli kam. Ovoz paylari shovqin va tonlarni farqlaydi.
