Azərbaycan folklorunun ilkin nəşrləri” seriyası HÜMMƏT ƏLİzadə azərbaycan el əDƏBİyyati
Yüklə 1,73 Mb.
|
| NƏCƏFİN NAĞILI
Əli Rəhim oğlu Qazax- 1928 Ustatnama Əzəl başdan sənnən soda ələdim Çox da verdim sənə nəsihət gönül Əcəl meydanında can bazarında Nəbadə, nəbadə əmanət gönül. Hər məclisdə sən hərcayi söyləmə Söyləyübən özün bədnam eyləmə Daldalarda laf uzaf eyləmə Onda sənnən olur şikayət gönül. Bir gözdür sənə etdim nəsihət Hamu keçər bir gün olar qiyamət “Şur” çalınar, axır qopar ərəsət O vaxtda gələr ədalət gönül. O yerdədə xeyir şərrər seçilir Günahkarda çox eyiblər açılar Cəhənnəmə o vaxtda köçülür “Abbas” onda edər şikayət gönül. Ustatdar bir deməyif, iki deyər. Biz də deyək iki olsun. Yaz olcağın sellər oynar yurdunnan Bulut qalxır daşlar gəlir çata, çat Elə ki sən əl tapdın düşmənə Çal çəngəlin, çək cigərin çata, çat.
Toplar gəlir çata, çat İstiyirsən yüklənəsən qaçasan Çək qifnəni yükləgilən çata, çat. İstiyirsən yetişəsən karvana Düşman qabağından qaçmaz bir yana O xəsmin bağrını döndərdin qana Bağla qolun dal gərdanda çata, çat. “Qasım” bu sözləri dedin əzəldən İstiyirsən müşkül işlər düzəldən Keçmək olmaz hər tərifli gözəldən Al qoynuna öp üzünnən çata, çat. Ustatdar iki deməyif, üç deyər. Biz də deyək üç olsun. Bu dünya yoxkan sən də var idin. Onda işlərində bərqərar idin Tiflikən sən də bir maral idin Əritdim göhəri dör elədin şah.
Tiflikən dünyanı dolandı, döndü Dərya üzündə gəzdirirdin səməndi Özünü Cəbrayıla bir elədin şah. Biçara Səlman da gəlməz duaya Çağıranda sən yetişdin haraya Çağırdılar səni ərşi səmayə Özünü qəndildə nur elədin şah. “Kuşan” mülkündə ən dölətdi tacir başlarınnan “Əhməd xacə” adlı bir zat var idi. Bu Əhmədin bir oğlu dünyaya gəldi ki, heç misli-manəndi yox idi. Əhməd tacirin bu oğlunun adını “Nəcəf” deyə addandırdılar. Bu Nəcəf birinci dəfə dayədən lələyə verilif tərbiyə alırdı. Tainki on altı yaşına yetişif atası bir dəst taciryana libas alıf oğluna verdi. Nəcəf bu taciryana libası giyinif hər dürlü tacirrərnən bir meclisdə və bir söhbətdə olurdu. Odur ki, Nəcəf tacirriyə gözəl fikir verib nəticədə birinci tacirrərdən olmuşdu. Bir gün Kuşan tacirrəri yük bağlıyıf “Al osman” vilayətinə gedirdilər. Əhməd xacə oğlu Nəcəfi istiyif bu tacırrara baş edif Al osman vilayətinə yola saldı. Tacirrər günə bir mənzil gedirdilər. Ta inki Al osman vilayətinə yetişdilər. Buradan da yola rəvan olub İstanbulda qərar tutdular. Bir gün İstanbul tacir başdarından Həsən xacə Nəcəfnən altmış taciri öz öyünə qonaq apardı. Həmin bu Həsən xacə Nəcəfin atasınnan sığa qardaş idi. Ona görə bulara bi həd hürmət edirdi. Həsən xacə tacirrərə diqqət ilə baxırdı. Nə gördü qardaşı Əhməd xacə görünmür, dedi: – “Ey tacirrər, nə içun başınız gəlmiyif?” Tacirrər cavab verdi ki: – “And olsun Allaha, özü gəlmiyifsə də bu nocəvan Nəcəf qardaşın oğludu. Həsən xacə bu sözü eşitcək şad olub qolunu Nəcəfin boynuna salıf üzünnən-gözünnən öfdü və dedi: – “Şükr Allaha ki sənin kimi qardaşımın oğlu var. Pəs: bir qədər söhbətdən sonra Həsən xacə öz hərəmxanəsinə gəldi. Gəl sənə Əhməd xacədən xəbər verim: o günnən ki, Həsən xacə ilə qardaş olmuşdular, aralarında bir əhd-peyman bağlamışdılar ki, hərgah sənin qızın olsa mənim oğluma, mənim qızım olsa sənin oğluna verməliyəm. Bu əhd vəfaya hər ikisi razı olmuşdular. Qəzadən Əhməd xacənin oğlu və Həsən xacənin bir qızı dünyayə gəlmişdi ki, misli-manəndi yoxudu. Bu qızın adına Mələkzadə deyirlərdi, odu ki, Həsən xacə dedi: – “Çox yaxşı oldu, indi gərək buları bir-birinə göstərək hərgah bəgənsələr onda bu günnən toy eliyif bir-birinə tapşırmalıyam”. Pəs: qıznan oğlan bir-birlərinən görüşəndə hər ikisi aşıq giriftar oldular və beləliklə də toy binası qoymax niyyətindəydilər. Bu xəbər qızın anası Xeyransaya yetişdi. Bu arvad necə ki əvvəldən bu işə razı olmurdu, indi də dedi: – “Mən diyar qürbətə qız vermərəm. Əmbə munun sözünə nə atası və nə də qız fikir vermədi. Odu ki, toy binası qoydular. Gəl sənə Xeyransadan xəbər verim. And yad etdi ki, yainki öləm və yainki bu işi bina tutmağa qoymayam. Bu sözü deyif on min dinar pul götürüb özünü İstanbulda məşhur olan bir cadugərin hizurinə getdi. Bu min dinara bir tilsim qayırtdırub bir hikalın içinə qoydu, övdə öz sandığında pinhan etdi. Bu yannan Həsən xacə qırx gün, qırx gejə toy etdikdən sora səfər tədarikini görməgə başladı. Odu ki, qıznan oğlan gejə bir otaxda söhbət eliyən vaxt qız Nəcəfə həm anasının necə tərslik edub munun Nəcəfə getməsinə mane olmasını və munnan əlavə Nəcəfin bir neçə gün İstanbulda qalmasına bu dillərnən söyləyir:
Yüklə 1,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|