Maxmudov n. M., Hakimov h. A. Makroiqtisodiy tahlil

 
 
6.2.1-rasm. Keynscha modelda 6.2.2-rasm. Pul bozori
11
 
investitsiya va jamg‘armalar
12
 
R – foiz stavkasi; (M P)
D
– pulga bo‘lgan talab; 
S – jamg‘armalar; (M P)
S
- pulga bo‘lgan taklif; 
I - investitsiyalar; (M P)
e 
– pul bozoridagi muvozanat.
Keyns bu talqinni quyidagicha asosladi: bir xil darajadagi foiz 
stavkasida amaldagi investitsiyalar jamg‘armalar bilan mos tushmasligi 
mumkin, chunki investitsiyalar va jamg‘armalar turli iqtisodiy agentlar 
orqali amalga oshiriladi, bu agentlar esa (firmalar, uy xo‘jaliklari) turli 
maqsadlarni ko‘zlaydilar. Investitsiyalarni firmalar, jamg‘armalarni esa 
uy xo‘jaliklari amalga oshiradilar.
- 
barcha bozorlarda pullar noelastik. 
Xususiy sektorning xarajatlari 
(uy xo‘jaliklarining iste’mol xarajatlari va firmalarning investitsiya 
xarajatlari) potensial ishlab chiqarish hajmiga to‘g‘ri keladigan, ya’ni 
resurslarning to‘liq bandlik sharoitidagi ishlab chiqarilgan hajmiga teng 
bo‘lgandagi yalpi talab hajmini ta’minlay olmaydi. Shuning uchun 
iqtisodiyotda yoki tovar va xizmatlarga o‘zining talabini bildiruvchi, 
yohud xususiy sektor talabini rag‘batlantirib, yalpi talabni oshiradigan 
qo‘shimcha makroiqtisodiy agent paydo bo‘lishi lozim. Bunday agent 
davlatdir. Shu tariqa Keyns 
davlatning iqtisodiy jarayonlarga aralashuvi 
va iqtisodiyotni davlat tomonidan tartibga solish
(davlat faolligi) 
kerakligini asoslab berdi.
- 
asosiy iqtisodiy muammo
(resurslar bandligi to‘liq bo‘lmagan 
sharoitda) yalpi taklif muammosi bo‘lmay, endi 
yalpi talab muammosi
11
N.Maxmudov, H.Hakimov. Makroiqtisodiy tahlil. O‘quv-uslubiy majmua. T.TDIU, 2018 
12
N.Maxmudov, H.Hakimov. Makroiqtisodiy tahlil. O‘quv-uslubiy majmua. T.TDIU, 2018 
I, S 
I 
S
2 
S
1 
R 
 
R 
R
e 
D
P
M






S
P
M






e
P
M












P
M

---

47 
hisoblandi. Keynscha model iqtisodiyotni yalpi talab tomonidan 
o‘rganuvchi “demand-side” modelidir.
- davlatning barqarorlik siyosati, ya’ni yalpi talabni tartibga soluvchi 
siyosat iqtisodiyotga qisqa muddatda ta’sir etar ekan, u holda Keynscha 
model