nuqtasi zaryad turgan nuqtaga cheksiz yaqin bo‘lganda (Я —>
0
,
t
A
R / c —* t)
(8.11) quyidagi ko‘rinishga o‘tadi:
(
8
■
12
l
Ikkinchi tomondan
5p
nuqtaviy zaryad maydon potensialiga teng:
Oxirgi
ikkita ifodani taqqoslab,
ekanligini aniqlaymiz. Bundan tashqari,
potensial
t
ning funksiyasi
sifatida silliq funksiya bo'lganligi uchun
tenglik o'rinli bo'ladi.
Shunday qilib,
dV'
hajm elementidagi zaryadi*
hosil qilayotgan maydonning skalyar potensiali uchun quyidagi ifodani
hosil qilamiz:
Bu ifodadan ko'ramizki,
kuzatish nuqtasida vaqtning
t
momentidagi
potensial vaqtning oldingi
т — t — R j c
momentidagi
zaryad zichiB
bilan aniqlanadi. Zaryad turgan joyda vaqtning r momentida pay do
bo'lgan maydon g'alayoni
R
masofani с
tezlik bilan
R / c
vaqtda bosib
o'tib, kuzatish nuqtasiga shuncha vaqtga kechikib yetib keladi. Shu-
ning uchun (8.14)
bilan aniqlangan potensial
kechukuvchi potensialm
deyiladi.
Zaryadlar sistemasining maydon potensialini aniqlash uchun (
8
. Я
ifodani ular egallagan soha bo'yicha integrallash lozim:
Xi
(t) = p(t)dV’
(8.14)
158
\uildi shunga o'xshash yo‘l bilan vektor potensialni aniqlaymiz:
A ( r , t
) = - / - Ц ------- —
Dostları ilə paylaş: 
