Nitq mədəniyyətinin əsasları

VERGÜL
Aşağıdakı hallarda qoyulur. 
I. Cümlənin həmcins üzvləri arasında.
Məs.; 
1. Hanı mənim arxam, qolum-qanadım, 
Hörmətim, izzətim, şöhrətim, adım?! 
Qardaş bərabəri gözəl arvadım 
Söyləyin, durnalar, gözüm yoldadı. 

(Ə.Cəmil) 
 
2. Gecəyədək yedilər, uiçdilər, danışdılar, güldülər 
(S.Qədirzadə).
 
II. Tabesiz mürəkkəb cümlənin tərkib hissələri arasında.
 
Məs.; 
Əlimi uzadıb qar dənəsinin altına tutdum, astaca gəlib ovucumun içinə 
düşdü
 (S.Behrəngi).
 
III. Tabeli mürəkkəb cümlənin tərkib hissələri arasında. 
Məs.; 
Deyirlər ki, bir zaman isti ilə buxar əl-ələ verib dünyaya böyük bir zəlzələ 
salmışdı 
(N.Gəncəvidən).
Ovçu Piri qəribə ovçunun əhvalatını klubun qabağına 

---

137 
toplaşan kəndlilərə yenicə nağıl edib qurtarmışdır ki, çadırda S.Vurğunun 
“Ceyran” şeirini oxudular 
(İ.Əfəndiyev).
 
IV. O, bu əvəzliklərindən sonra 
O, bu əvəzlikləri ilə ifadə olunan mübtəda isim, sifət, sayla ifadə olunan 
cümlə üzvündən əvvəl gələrsə ondan (mübtədadan) sonra vergül qoyulur.
 
Məs.; 
1. O, ağacın yanına gələr, budaqları əyib salxım gülləri iyləyər, dayanıb 
ağacın gözəlliyinə tamaşa edərdi 
(İ.Əfəndiyev). 
2. Bu, ilk və son ayrılıq oldu (
M.Cəlal). 
V. Ara sözlərdə:
a) ara söz cümlənin əvvəlində gəldikdə ondan sonra.
 
Məs.; 1. 
Əlbəttə, 
hər gülü yox, xoşuma gələn gülləri dərərdim