ÖĞrenme yaklaşimlari, ÖĞrenme modelleri ve öĞrenme kuramlari yapilandirmaci öĞrenme yaklaşimi

Toplam 8 zekâ alanı mevcuttur. Bu zekâ alanlarına örnek etkinlikler şöyle verilebilir (Yavuz, 2005, s. 8-10): Sözel/Dilsel Zekâ Etkinlikleri

• 
  Konuyla ilgili bir şiir, hikâye, roman ya da makale okuma / yazma
  
• 
  Günlük yazma
  
• 
  Kelime bankası oluşturma
  
• 
  Resim yorumlama
  
• 
  Cümle üretme ve sözcük türetme
  

Mantıksal/Matematiksel Zekâ Etkinlikleri

• 
  Sınıflandırma ve kategorize etme, listeleme
  
• 
  Benzerlikleri ve farklılıkları bulma
  
• 
  Soyut semboller kullanma
  
• 
  Sayı oyunları oynama
  
• 
  Bulmaca çözme
  
• 
  Tümevarım ve tümdengelim yoluyla akıl yürütme
  
• 
  Bağlantı ve ilişkileri ayırt etme
  
• 
  Zaman çizelgeleri hazırlama
  
• 
  Yönergeler oluşturma
  
• 
  Problemi harita ya da akış şeması hâline getirme
  
• 
  Öğrenilenleri matematiksel olarak formüle dönüştürme
  

Görsel/Uzaysal Zekâ Etkinlikleri

• 
  Broşür, logo, kartpostal ya da pul tasarlama
  
• 
  Taslak oluşturma
  
• 
  Perspektif, gölgelendirme, renklendirme uygulamaları yapma
  
• 
  Zihin haritası ya da kavram haritası oluşturma
  
• 
  Film, video seyretme
  
• 
  Üç boyutlu nesneler yapma veya çizme
  
• 
  Geometrik şekiller oluşturma
  

Müziksel/Ritmik Zekâ Etkinlikleri

• 
  Enstrümanlar hakkında bilgi edinme
  
• 
  Bir enstrüman kullanma
  
• 
  Notaları, sembolleri, ifadeleri okuma
  
• 
  Farklı zamanların, toplulukların, kültürlerin müziğini dinleme
  
• 
  Şarkılar, türküler söyleme ya da dinleme
  

Bedensel/Kin estetik Zekâ Etkinlikleri

• 
  Rol yapma ya da drama
  
• 
  Kavramları hareketlerle anlatma
  
• 
  İşaret dili kullanma
  
• 
  Pantomim yapma
  
• 
  Bir skeç veya oyun sergileme
  
• 
  Jestler-mimikler kullanma
  
• 
  El becerisi gerektiren etkinlikler (model, maket, heykel yapma, vb.)
  
• 
  Beden dilini kullanma
  
• 
  Kesip yapıştırma etkinlikleri yapma
  

Sosyal Zekâ (kişilerarası) Etkinlikleri

• 
  Güncel bir sorunu sınıfça tartışma
  
• 
  Eşli tartışmalar yapma
  
• 
  Takım çalışması yapma
  
• 
  İkili röportajlar yapma
  
• 
  Etkin dinleme ve yapıcı eleştiri uygulamaları yapma
  
• 
  Akran öğretimi yapma
  
• 
  Drama hazırlama
  
• 
  İşbirliği içinde çalışma
  
• 
  Grupla beyin fırtınası yapma
  
• 
  Tahta oyunları (dama, satranç) oynama
  

İçsel Zekâ (Öze dönük) Etkinlikleri

• 
  Konuya ilişkin duygularını ve düşüncelerini tanımlama
  
• 
  Günlük veya seyir defteri tutma
  
• 
  Öncelikleri listeme çalışması yapma
  
• 
  Sessiz çalışma yapma
  
• 
  Yansıtıcı ya da öz değerlendirme etkinlikleri yapma
  
• 
  Konuları kişisel deneyimlerle ilişkilendirme
  

Doğa Zekâsı Etkinlikleri

• 
  Hayvanat bahçesine, çiftliğe, ormana vb. gezi yapma
  
• 
  Doğal olguları ya da olayları gözleme
  
• 
  Doğayla ilgili videolar ya da filmler seyretme
  
• 
  Doğal nesnelerle sınıflandırma çalışmaları yapma
  
• 
  Doğadan fotoğraflar çekme
  
• 
  Çiçekler, sebzeler yetiştirme
  
• 
  Bir doğa deneyi yapma, toprak inceleme
  

8 zeka türüne ek olara Howard Gardner tarafından varoluş (existasialism) zeka türü 9. Zeka olarak eklemiştir. Bu zeka türü Gardner’ın son yıllarda üzerinde çalıştığı bir zeka türüdür.Bu zekası baskın olanlar ‘Neden varım?, Ben kimim?, nereden geliyoruz?, öldükten sonra nereye gideceğiz?’ sorular soran kişilerdir. Çok büyük sorular sormaya cesaret edebilirler. Bir eğitmen çocukların kafasında var olan soruların cevabını oluşturmalı.

3.PROBLEME DAYALI ÖĞRENME YAKLAŞIMI

Problem çözme okul eğitiminde öğrencilere kazandırılması gereken önemli bir yetenektir. Öğretmenler hem öğretim hem de ölçme değerlendirme etkinliklerini yürütürken problem çözmeye dayalı uygulamalara yer vermelidir. Öğrencilerin problem çözmenin alt basamaklarıyla ilgili bilgi ve becerileri kazanabilmeleri için öğretmenlerin bu bilgi ve becerilere sahip olması gerekmektedir ( Kutlu, Doğan ve Karakaya, 2010).

Altunçekiç, Yaman ve Koray (2005) ve Miller ve Nunn (2003) problem çözmenin eğitim yoluyla küçük yaşlardan itibaren geliştirilmesi gerektiğini vurgulayanlar arasındadır. Problem çözme becerisi bireylere verilecek doğru eğitimlerle kazandırılabilir. Bu eğitim önce ailede başlamalıdır. Anne-babalar çocuklarına problem çözme biçimleri ile örnek olmalıdır.

Sönmez’in (2007) belirttiği gibi bilgi çağındaki insanın bilgiyi bulan, üreten, kullanan ve bu bilgilerden yeni bilgiler yaratan, kendini gerçekleştiren, çok boyutlu düşünen, yeni yollar, yöntemler bulan ve kullanan bir varlık olması gerekir. Her alanda ihtiyacı olan bilgiye ulaşma yöntemini bilen, elde ettiği bilgileri kendi mantık süzgecinden geçirirken eleştirel düşünebilen, bilgi teknolojilerini kullanarak bilgiyi işleyebilen, verilerden yola çıkarak problemleri çözebilen, dili etkili bir şekilde kullanarak iletişim kurabilen bireylere ihtiyaç duyulmaktadır.

Van de Walle (2004) problem çözme başarısını etkileyen faktörleri üç baslık altında ele almaktadır. Bunlar; bilissel, duyuşsal ve tecrübe faktörleridir.

Bilissel Faktörler: Kavram bilgisi, mantıksal düşünme ve akıl yürütme becerisi, bazı problemlerde uzaysal akıl yürütme becerisi, bellek, hesaplama gibi etmenlerdir.

Duyuşsal Faktörler: Problem çözmeye isteklilik, kendine güven, stres ve kaygı, belirsizlik, sabır ve azim, problem çözmeye veya problem durumlarına ilgi, motivasyon, başarı göstermeye arzulu olma gibi etmenlerdir.

Tecrübe: Belirli konularda problemlerle karşılaşma, belli problem çözme stratejilerini önceden kullanmış olma gibi durumlar girer.

Problem çözmenin yararları şu şekilde özetlenebilir (Tertemiz ve Çakmak, 2004):

1. Öğrencilerin değerlendirme becerilerini geliştirir.

2. Öğrenmeye ilgiyi arttırır.

3. Daha kalıcı izli öğrenmeyi sağlar.

4. Bilimsel yöntemi kullanmayı öğretir.

5.Motivasyonu sağlar.

6. Öğrencilerin başarısız oldukları durumlarda da öğrenme gerçekleştirir.

7. Öğrencilerde kendine güveni sağlar.

Eğitimde problem çözme örnek olay yöntemi ile de uygulanabilir. Örnek olay yöntemi, öğrenen merkezli bir öğretim yöntemidir. Bu yöntem etkili uygulandığında gerçek ve aktif öğrenme gerçekleşir (Tok, 2008, s. 169). Örnek olay yöntemi öğrencilerin gerçek hayatta karşılaşabildikleri sorunları, sınıf ortamına getirip detaylı olarak konuşup, çözümler ürettiği aktiviteleridir. Bu olay gerçek hayattan alınabileceği gibi hayali bir sorunda oluşturulabilir. Bu yöntem tek bir derste uygulanabileceği gibi belirli bir süre tüm derslerde aynı sorunun farklı yönleri ele alınıp üzerinde çalışılabilir. Bu yöntemde öğrenciler elde ettikleri bilgi ve becerileri gerçek bir olay, sorun karşısında işe koşma imkânına kavuşmuş olurlar (Büyükkaragöz ve Çivi, 1999, s. 172).

Eğitimde problem çözme proje tabanlı öğrenme yöntemi ile de sağlanabilir. Bunun için izlenecek aşamalar şunlardır:

• 
  Proje tasarısını öğretmen ve öğrenci birlikte yapar,
  
• 
  Proje tasarıları; öğrencileri üst düzey düşünmeye, bilimsel yöntemi kullanmaya, ilginç ve çok yönlü soruları kullanmaya, günlük yaşamla ilişkilendirmeye, birden fazla dersi ve konu alanını kapsamaya ve farklı kaynaklardan araştırma yapmaya yönlendirilir,
  
• 
  Öğrenciler bireysel ve grup halinde çalışır ve işbirliği, sorumluluk, paylaşma gibi özellikler gelişir,
  
• 
  Süreç ve ürün birlikte değerlendirilir,
  
• 
  Sergi, darama, gazete, pano vb. hazırlanarak ürünler sunulur
  

Bir proje tasarlanırken izlenecek adımlar şunlardır:

• 
  Hedeflerin belirlenmesi,
  
• 
  Üzerinde çalışma yapılacak sorunun belirlenmesi ve tanımlanması,
  
• 
  Değerlendirme ölçütlerinin belirlenmesi,
  
• 
  Grupların oluşturulması,
  
• 
  Sorunun ve ilgili alt sorunların belirlenmesi, bilginin nasıl toplanacağının planlanması,
  
• 
  Kontrol noktalarının belirlenmesi,
  
• 
  Bilgilerin toplanması,
  
• 
  Bilgilerin örgütlenip raporlaştırılması,
  
• 
  Projenin sunulmasıdır (Küçükahmet, 2002, s. 69-70).
  

Problem çözme yaklaşımlar literatürde yukarıdaki gibi açıklanmıştır. Birey kendini çeşitli deneyimleri yaşayarak tanımalı ve kendine has bir düşünce yöntemi geliştirmelidir. Bilgi her birey için başka anlamlar ifade ettiği için her birey kendi yapısına ve ihtiyaçlarına göre bilgiler edinerek kendi bilgi haznesini oluşturur. Bu yüzden problem çözme kabiliyeti önemli rol oynar. Problemin kişinin kendi deneyimlerinden oluşması gerekir. Problemi bireyler çeşitli yaklaşımlarla çözebilirler. Problem çözme yaklaşımlarının okullarda öğretilmesi gerekir. Eğitimde problem çözme becerisi örnek olay incelemesi, proje tabanlı öğrenme, araştırma-soruşturma gibi yöntem ve tekniklerle kazandırılabilir. Bu yöntem ve teknikler çeşitli kombinasyonlarda kullanılabileceği gibi başka yöntemlerle de birleştirilerek bireylere problem çözme becerileri kazandırılabilir.

Eğitimin önemli amaçlarından biri bireye sosyal problemler çözebilmeyi kazandırmaktır. Sadece fizik, matematik gibi teorik ders konuları ile ilgili problem çözebilmek, gerçek yaşam koşulları için yeterli olmamaktadır. Bireyden okul dışındaki yaşamı boyunca çevresini geliştirebilecek problem çözme becerilerine sahip olması beklenir. Bu sebeple okullarda küçük yaşlardan itibaren problem çözme yaklaşımlarının öğretilmesi gerekir.