ÖĞretiM İlke ve yöntemleri
Bir ders planının esnek ve işlevsel olmasının en önemli yararı aşağıdakilerden hangisidir? (2002 KPSS-4)
Yüklə 2,8 Mb.
|
287. Bir ders planının esnek ve işlevsel olmasının en önemli yararı aşağıdakilerden hangisidir? (2002 KPSS-4)
E) öğretmenlere, bireysel çalışmaları için zaman kalmasını sağlama 284. Aşağıdakilerden hangisi öğrenme üzerinde en çok etkili olması beklenen öğretmen davranışıdır? (2002 KPSS-16)
E) Konuyu ayrıntılı bir biçimde ele alma 285. Eğitim programını "eğitilecek bireylere, öğrenme yaşantıları kazandırma planı" olarak tanımlanabilir. Bu tanıma göre eğitim programında hangi boyut ağırhk kazanmaktadır? (2002 KPSS-111)
E) Öğrenme-öğretme süreçleri 286. Ders programı hazırlamanın temel amacı aşağıdakilerden hangisidir? (2002 KPSS-2)
E) Farklı ders kitaplarını birleştirme 288. Bir öğretmen öğrenme-öğretme sürecini planlama aşamasında aşağıdakilerden hangisine öncelik verirse öğretim sürecinde karşılaşabileceği sorunları en asgari düzeye indirmiş olur? (2003 KPSS-118)
E) Öğrenciler in ihtiyaç, duyduğu konuları belirleyip bunlara ağırlık vererek 289.
Yukarıda verilenlerin öğrenmedeki değişkenliği açıklama gücü bakımından en az olandan en fazla olana doğru sıralanışı hangi seçenekte doğru verilmiştir? (2002 KPSS-5)
E) III. llvel Program Geliştirme 133  290. Aynı sınıfta bulunan değişik bilgi ve
davranışlara sahip öğrencilerin öğrenme güçlüklerini aşmada aşağıdakilerden hangisi daha çok önem kazanır? (2002 KPSS-7)
E) öğretfnen ve konu merkezli bir yaklaşımı sürdürmek 291. Eğitim programlarının hedefı eğitim durumlarında işe koşula öğretme öğrenme yaklaşımlarına ışık tutar. Bu bağlamda, aşağıda veri|en hedef düzeyi öğretim yaklaşımı eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır? (2004 KPSS-80)
E) Sentez - Sunuş yoluyla öğretim 292. Aşağıdakilerden hangisi, öğretme öğrenme sürecindeki yaşantıların sahip olması gereken özelliklerden biri değildir? (2004 KPSS-95)
E) Öğrencinin yaş ve olgunluğuyla tutarlı olma B. ÖGRENME YAŞANTILARI öğrenme yaşantıları başlığı altında bireyin öğrenme sırasında kullandığı yöntem, teknik ve stratejileri incelenecektir. Öğrenme Stratejileri Öğrenme stratejüeri kısa süreli bellekten bilgilerin uzun süreli belleğe aktarılması sürecinde kullanılan stratejilerdir.
Öğrenme Modelleri Bireyin öğrenmesinin hangi koşullarda nasıl gerçekleştiğini açıklamaya 1. Buluş Yoluyla Öğrenme Modeli Bu modele göre öğrenme bir keşfetme işidir. Bu modelde, öğrencinin öğrenme hazır oluşunu yükseltecek bireysel yaşantıların sağlanması, içeriğin temel kavram ve ilkelere dayandırılarak anlamlı ve somuttan soyuta bir bütünlük gösterecek şekilde yapılandırılması, yaparak-yaşayarak öğrenilenlerin pekiştirilmesi ve karmaşıklık düzeyi, öğrencinin zihinsel gelişim durumuna uygun olarak düzenlendiğinde aynı konunun her yaş düzeyinde öğretilebileceği önemle vurgulanır. 2. Programlı Öğrenme Pekiştirme ilkeleri temele alınarak geliştirilmiş bu modelde, öğretimin bireyselleştirilmesi ve hatanın en aza indirilmesi iki önemli yeniliktir. Bilgi ünitelerinin adım adım öğrenciyi ilerlemeye yöneltecek şekilde düzenlenmesini öngören "küçük adımlar", öğrenme işinin öğrencinin kendisi tarafından yapılması gerektiğini vurgulayan "etkin katılım", öğrencilerin başarmak zorunda olduğu güdülenmeyi arttırıcı soruların öğrencilerin başarabileceği güçlükte olmasını öngören "başan", öğrenilenlerin kontrol edilmesi gerektiğine ilişkin "anında düzeltme", öğrenmede ilerlemenin basitten karmaşığa, bilinenden bilinmeyene ve kolaydan zora doğru olması gerektiğine ilişkin "kademeli ilerleme" ve öğrencinin öğrenme zamanını kendi ilerlememesine uygun olarak ayarlaması gerektiğine ilişkin olarak da "bireysel hız" ilkeleri programlı öğrenmenin temelini oluşturmaktadır. 3. Bireyselleştirilmiş Öğretim Sistemi (Keller Planı) Her öğrenicinin kendi yetenek düzeyine uygun bir biçimde yönlendirilmesi, kendi düzeylerine uygun öğrenme tekniklerinin uygulanması ve sonuçta her bireyin kendine özgü düzeylerde davranması 134 Program Geliştirme   temeline dayanır. Bireyselleştirilmiş öğretimin temele alındığı bir dersin
düzenlenmesinde öncelikle materyal ya da konu beJirlenir. Daha sonra belirlenen materyal ya da konu kendi içinde bütünlüğü olan birimlere ayrılır. Üçüncü aşamada, öğrencini her birimi başarma derecesini belirlemek üzere değerlendirme yöntemleri belirlenir. Son olarak da bir öğrenme biriminden diğerine öğrenicinin kendi hızıyla ilerlemesine olanak tanınır. 4. Bloom'un Tam Öğrenme Modeli Başarı, öğrencilerin yetenek düzeylerine değil, öğretimin niteliğine ve öğrencilere yeteri kadar zaman tanınmasına bağlıdır. Bir derste öğrencilerin başarıları geniş bir dağılım gösterebilir, ancak tam öğrenme modeli uygulandığında başarıya ilişkin puan dağılımı daralarak öğrenci davranışları öğretimin hedefleri doğrultusunda birbirine yaklaşır ve tüm öğrenciler başarılı olabilir sayıtlısına dayanan tam öğrenme modelinin:
öğrenci nitelikleri, öğrencilerin bir dizi öğrenme ünitesini öğrenebilmeleri için gerekli olan bilgi, beceri ve yeterliklerini kapsayan bütün bilişsel giriş özellikleri ile öğrencilerin bir dersle ilgili duyuşsal giriş özellikleri, okula karşı tutum, kişinin kendine yönelik tutumu (akademik benlik tasarımı) sevgi, ilgi, tutum, güdülenmişlik, nefret vb. kapsayan duyuşsal özelliklerini içermektedir. öğretim hizmetinin niteliği, öğrencilerin neyi öğreneceğini açıklayıcı ipuçları, bir davranışı gösterme eğiliminin güçlendirilmesi süreci olan pekiştirme Tam öğrenme modeline göre okulda öğretilenleri tüm bireyler öğrenebilir. Ancak bunun için öğretim hizmetinin niteliği, öğrenci nitelikleri ve öğrenme ürünleri değişkenlerinin düzenlenmesi gerekir. öğretim hizmetinin niteliğini belirleyen ögeler; s İpuçları s Pekiştirme • Katıhm
S Dönüt s Düzeltmedir. öğrenci nitelikleri ve öğretim hizmetinin niteliği gereken düzeye ulaşınca tam öğrenme gerçekleşmekte, öğrenme ürünlerinin düzeyi ve niteliği artmakta, öğrenciler arasındaki başarı farkları en aza inmektedir. 293. Aşağıdakilerden hangisi ilgi, tutum gibi özelliklerin öğrenmeye etkisini anlatır? (2002 KPSS-3)
E) öğretim hizmetinin etkililiği 294. Aşağıdakilerden hangisi tam öğrenme modeline göre öğretim hizmetlerinin niteliğini belirleyen ögelerden biri değildir? (2002 KPSS-110)
E) Giriş davranışları 5. Gagne'nin Öğretim etkinlikleri modeli Gagne'ye göre öğrenme, gözlenebilen davranışlardan dolaylı olarak anlaşılır ve öğrenme beyinde gerçekleşir. Gagne modelini bilgi işlem kuramına uygun olarak geliştirmiştir. Etkili bir ders için öğrenme aşamalarını belirlemiştir. Öğrenme süreçlerini sağlayacak öğretim etkinliklerini belirlemiştir. İçsel öğrenme süreçleri ile bunu destekleyen dışsal öğretim etkinlikleri aşağıda verilmiştir;
öğrenmeyi destekleyici etkinliklerin planlanması, sürdürülmesi, değerlendirilmesine ÖGRETİM denir Öğretimin yöneticisi ÖĞRETMENDİR. Kodlama, öğrenme rehberi sağlamaya örnek: J7(pi) sayısını öğretirken çevreden konserve kutuları, Program Geliştirme 135 kavanoz kapağı getihlir. Bunların çevreleri ve çapları ölçtürülür. Daha sonra çevrelerini çaplarına böldürülür. Büyüklüğü ne olursa olsun 2.14 sayısını buldurur. Böylece anlamlı öğrenme ve hatırlama için ipuçları sağlanmış olur. Bunu sağlayan öğrenme rehberidir.
Bu sürecin sonunda edinilecek öğrenme ürünleri vardır.Öğrenmenin farklı seviyeleri veya tipleri vardır. Yani her farklı birey (ve bilgi) tipi, farklı öğretim tipleri gerektirir. Gagne, beş ana öğrenme ürünü belirlemiştir: sözel bilgiler, zihinsel beceriler, bilişsel stratejiler, motor beceriler ve tutumlar. Gagne'ye göre öğrenme ürünleri Entelektüel Becerileri (Basitten karmaşığa) 1 - İşaret öğrenme. Öğrenme işarete verilen tepkidir. Örneğin yılan görünce korku tepkisinin verilmesi. Şartlı refleks, korkular. 2. Uyaran-davramm arasında bağ kurma. Belli bir uyarıcıya tepki vermedir. Örneğin otur komutuna öğrencinin uyarak uyması. Operant koşullanma
örneğin yabancı dilde birkaç kelime öğrenme konuşma, şiir ezberleme
Sözel bilgiler İsimler, kavramlar, özellikler, fonksiyonlar vs. Öğrenci, öğrenme alanının genel bilgi ve kavramlarını önceden bilmelidir. Konu ile ilgili gerekli yeni kelimeleri öğrenmelidir. Açık-seçik ve bütün halinde bir öğrenme ve anlatma olmalıdır. Tutumlar Olaylara, kişilere, nesnelere karşı vaziyet alış. Öğrenilecek konuya, anlatan kişiye, sınıfa karşı olumlu bir vaziyet alış en başta şarttır. Psiko motor beceriler Ayakkabı bağlama, bisiklete binme, araba kullanma, ev aletlerini kullanma. Gerekli bilgi ve bedensel olgunluk şarttır. Her doğru öğrenme pekiştireçlerle desteklenmelidir. Bilişsel stratejiler: Her bireyin öğrenirken, hatırlarken, problem çözerken kullandığı kendine has yöntemler. Bir bilgiye nasıl yaklaşıyor, anlamaya mı çalışıyor, yoksa ezberlemeye mi? Değişik yaklaşım ve yorumları var mı? Analiz ve sentez gücü, çözüm geliştirme yolları vs. ("Her yiğidin bir yoğurt yiyişi vardır") 6. Anlamlı Öğrenme Bilişsel yaklaşıma dayalı olarak geliştirilen ve Sunuş yoluyla öğretimin etkili olduğu temel sayıtlısına dayanan anlamlı öğrenme, Ausebel tarafından geliştirilmiştir, içerik, örgütleyiciler yardımıyla basitten karmaşığa doğru düzenlendiğinde ön öğrenmeler ile öğrenilecek malzeme arasında bağ kurulacağı, benzerlik ve farklılıkların daha iyi kavranacağı ve anlamlı öğrenmenin gerçekleşeceği vurgulanmaktadır. Bu öğrenme modelinde, yeni bilginin, insanlann bilgi birikimleri ve kendi bilgi sistemleri içine yerleştirerek öğrenildiği savunulur. 7. Carroll'un Okulda Öğrenme Modeli Sistem yaklaşımına dayalı olarak geliştirilen Bu modele göre öğrenme düzeyi: etkin olarak öğrenmede geçen zamanın öğrenme için gerekli zamana oranının bir fonksiyonudur. Bu modelin beş öğesi bulunmaktadır. Bu öğelerden üçü öğrenci niteliklerine, ikisi de öğretme sürecine ilişkindir: 1) Yetenek: bir öğrenme birimini en iyi koşullarda öğrenmek için gereken zaman, 2) Öğretimden yararlanma yeteneği: öğrencinin belli bir öğrenme birimini öğrenebilmesi için hazır oluşu, 3) Sebat: Öğrencinin gönüllü olarak öğrenmeye harcadığı zaman, 4) Fırsat: Öğrenme için verilen zaman, 5) Öğretimin Niteliği: Yeteneğe bağlı olan sürenin dışında ek zaman gerektirmeyecek öğretme hizmetidir. Carroll'a göre öğretmenler bir ünitenin öğretilmesi için belli birzaman ayırırlar. Bu sure öğrenme için harcanan süredir. Ancak bu sure bazı öğrenciler için az, bazıları için ise çok uzun olabilir. Diğer bir deyişle her öğrencinin bir üniteyi öğrenebilmek için ihtiyaç duyduğu sure birbirinden farklıdır. Buna, öğrenme için gerekli süre denir. Eğer öğrencinin öğrenmesi-
136 Program Geliştirme  için gerekli olan sure harcanan sureden fazlaysa, tam öğrenme gerçekleşemez.
öğretmenin öğrenme için harcadığı sürenin yanı sıra, Öğrencilerin öğretim ortamına istekle, aktif olarak katıldığı sure çok önemlidir. Öğrencinin öğrenme için ayrılan zaman tam olarak kullanması, bu zaman ötesinde çalışmayı isteyip istememesi; çalışma koşullarındaki zorluk, sıkıntı, engellemelere direnme gücü ve başarısızlık karsısında yılgınlık göstermemesi, öğrenmeyi etkileyen güdülenme ile ilgili durum ve etkendir 8u nedenle öğrencinin öğrenmeye karsı güdülenmesi .tam öğrenmede önemli rol oynar. Öğrenme için gerekli olan süre, öğrencinin, sözel, bellek ve özel yeteneğine, kendisine sağlanan öğretimin niteliğine ve öğretimi anlama becerisine bağlıdır. Carroll'a göre, öğretimin niteliği, öğretim materyallerinin basitten karmaşığa doğru sunulma sırasına, öğrencilerin hedeften haberdar edilmesine, öğretim materyallerinin niteliğine, öğrenme güçlük-lerinin teşhis edilerek eksikliklerin tamamlanmasına bağlıdır. Carroll'un modelinde tam öğrenmeyi etkileyen faktörlerden öğrencilerin yetenekleri, güdülenme ve öğretimi anlama düzeyleri, öğrencilerin bireysel özellikleridir. Diğer bir deyişle öğrenciler bu özellikler açısından birbirlerinden oldukça farklıdırlar. Bu nedenle, öğrenciler arasında daha. öğrenme işinin başında bu özellikler açısından farklılıklar olduğu söylenebilir. Geleneksel öğretimde genellikle bu farklılıklar göz önünde bulunmaksızın tüm öğrencilere aynı öğretim fırsatı sağlanmaktadır. Böylece öğrenciler arasındaki yeteneklerin normal dağılım gösterdiği okul öğrenmelerinin sonucunda eğitimin bitiminde gerçekleşen öğrenmeler de öğrenciler arasında norrmal dağılım göstermektedir. Ancak öğrenciler, yine yetenek bakımından normal dağılım gösterir fakat öğretimin çeşidi, niteliği ve öğrenme için verilen zaman her öğrencinin ihtiyacına uygun olursa, yukarıdaki durumun aksine, öğrencilerin büyük bir çoğunluğu tam öğrenme düzeyine erişebilirler.
Bu modelde öğretme süreci dört aşamadan oluşur. Bunlar: öğretme hedefleri, giriş davranışları, öğretme yolları ve değerlendirmedir. 295. Farklı öğrenme yaklaşımları dikkate alındığında aşağıdakilerden hangisi öğretimle ilgili bir ilke değildir? (2003 KPSS-116)
E) öğrenme olgunlaşmanın, olgunlaşma ise gelişmenin ön koşuludur 296. öğrenme üniteleri küçük birimlere ayrılmalı ir bir ünite tam öğrenilmeden bir diğerine geçilmemelidir.
Yukarıdaki açıklamalar dikkate alındığında hangi seçenekte verilen açıklama ile öğrenme-öğretme yaklaşımları doğru olarak eşleştirilmiştir? (2003 KPSS-117)
E) Sunuş Yoluyia Öğrenme - Bulus Yoluyla öğrenme - Tam Öğrenme Eğitim Durumunun Özelfikleri "Belli bir zaman süresi içerisinde bireyi etkileme gücünde olan dış şartlar" olarak tanımlanan eğitim durumları hedefe görelik, öğrenene görelik ve ekonomiklik olmak üzere üç temel özelliğe sahip olmalıdır. Program Geliştirme 137
ÖĞRETME MODELLERİ 1. Sunuş yoluyla öğretim (Gelişme) Ne öğrenileceği, nasıl öğrenileceği konusunda öğrenciye anlatma söz konusudur. Anlatım ve gösteri yöntemi benimsenmelidir. 2. Buluş yoluyla öğretim (Giriş) Tartışma ve soru cevap etkinliklerine yer verilmelidir. 3. Araştırma inceleme yoluyla öğretim (Sonuç) Bireysel, grup projeleri verilmeli, benzetim tekniğinden yararlanılabilir. Böylece gerçek ortamın benzeri bir ortam oluşturulabilir. Drama, doğaçlama, problem çözme gibi yöntem ve tekniklerden yararlanılmalıdır. F) SINAMA DURUMLARI (DEĞERLENDİRME) Sınama durumları, öğrencilerde geliştirmeyi hedeflediğimiz davranışların kazanılıp kazanılmadığımn kontrol edilmesidir. Bu aşama ölçme ve değerlendirme iştemlerini içerir. Öğretim programı hazırlanırken ölçme ve değerlendirme işlemleri ile ilgili bilgiler de yer almalıdır. Bunların nasıl yapılacağı açıklanmalıdır. Sınama durumlan ile ilgili olarak aşağıda verilen işlemlere yer verilmelidir;1
Belirtke tablosunu hazırlama Davranışları bilişsel, duyuşsal ve devinimsel (psikomotor) olarak gruplama Her gruptaki davranışları düzeylerine göre sıralama öğrenme düzeylerini ortaya koyacak araçları hazırlama
Yüklə 2,8 Mb. Dostları ilə paylaş:
|