ÖĞretiM İlke ve yöntemleri
Yukarıda verilen hedef örneklerinden hangileri bilişsel alana yönelik yazılmıştır? (2003 KPSS-112)
Yüklə 2,8 Mb.
|
Yukarıda verilen hedef örneklerinden hangileri bilişsel alana yönelik yazılmıştır? (2003 KPSS-112) A) I ve II B) II ve IV C) III ve IV D) I ve III E) II ve III Hedef Davranış Yazmada Farklı Yaklaşımlar Eğitim Programlarını hazırlarken hedef davranışların yazılmasında farklı yaklaşımlar izlemektedir. Daha çok program özellikleri dikkate alındığında bu farktı yaklaşımın olduğu gözlenmektedir. Bunlar 3 • Aşamalı Hedef Yazma yaklaşımı: Bu yaklaşımda Bloom'un aşamalı sınıflara yaklaşımı (bilme, kavrama, uygulama, analiz, sentez değerlendirme yada bilişsel, duygusal, devrimsel) temele alınmaktadır. • Yeterliğe Dayalı Amaç Yazma Yaklaşımı: Program sonunda öğrencilerin hangi standartta ne yapabileceğini belirtir. Örneğin; Hesap makinesi ile üç ondalıklı 25 sayı verildiğinde (koşullar) bütün sayıların 1 dakika içinde hatasız olarak (standart), sabit bir sayı ile çarparak sonucu yazabilme (davranış) • Modüler Amaç Yazma Yaklaşımı: Aşamalık özelliği göstermeyen, bağımsız üniteler yada modüller için kullanılır. örnekir Ders: Türkçe Amaç: Bu üniteyi çalıştıktan sonra;
Program Geliştirme 127   • Dil Öğretim ilkelerini Türkçe öğretimde etkili bir şekilde uygulayabileceksiniz
266. Aşağıdaki davranışlardan hangisi "suyun buharlaşması olayının kavrama düzeyinde öğreniidiğini" gösteren bir kanıt olamaz? (2001 KPSS-40)
E) Olayı resmederek ifade etme II. İÇERİK Bir öğretim programında içeriğin belirlenmesi işlemi "ne ögretelim?" sorusuna cevap aramadır. Bu nedenle içerik hedeflerle tutarlı olmalıdır. Türkiye'de Okul öncesi, İlköğretim ve Orta Öğretim kademelerinin içeriği Milli Eğitim Bakanlığı tarafından belirlenmektedir. İçerik belirlemede bazı ilkelere uyulması gerekmektedir. içerik;
Bunlara ek olarak içerik ile ilgili olarak bir ders kitabmda bulunması gereken özellikler şunlardır;
İçerik düzenlemede Farklı Yaklaşımlar (Stratejiler)3 1. Doğrusal Programlama Yaklaşımı Birbiri ile ardışık sıralı, yakın ilişkili ve zorunlu ya da önkoşul öğrenmelerin ağırlıklı olduğu konuların düzenlenmesinde doğrusal programlama yaklaşımı kullanılır. özellikle aşamalılık özelliği taşıyan dersler için kullanılır. Örnek; hayat bilgisi, sosyal bilgiler, fen bilgisi gibi.
Bu tip programda içerik doğrusal bir sıra izlemez. Daha önce öğrenilmiş olan bazı konular, gerektikçe tekrar edilebilir. Bu tekrarlar, tercihan konuyu sadece hatırlatmaktan çok kapsamını da genişletmelidirler. içeriği bu tip yaklaşımla hazırlanmış programlar daha esnektirler. Ancak öğrenilecek konular ve öğrenme süresi kontrollüdür. Konuların yeri ve zamanı geldikçe tekrar tekrar öğretilmesi söz konusu olduğunda bu düzenlemeden yararlanılır. Her konunun kendi içindeki konulan arasında da bîr ardışıklık söz konusudur. özellikle dil öğretim programlarının içeriğini düzenlemede bu yaklaşımdan yararlanılmakladır. Örnek; Türkçe, yabancı dil, matematik gib. 3. Modüler Programlama Yaklaşımı İçerik düzenlenirken konular öbekler halinde düzenlenir. Bu öbeklerin (ya da modüllerin) birbiriyle ilişkili olması beklenemez. Bu programla öğretim sonunda alınacak sonuçlar bellidir. Konuların hangi sırayla öğrenileceği açısından esnektir, ancak yine de program çıktısı açısından kontrollü bir yaklaşım özelliği taşır. öğrenme üniteleri modüllere ayrılır. Her modül kendi içinde doğrusal, sarmal ya da farklı yaklaşımla düzenlenebilir. Modüller arasında aşamalı bir bağ olması önemli değildir; önemli olan her modülün anlamlı bir bütün oluşturmasıdır. Örnek; Beden Eğitimi dersi. Koşmalar, atlamalar, futbol, voleybol gibi birbiriyle bağ olmadan üniteler halinde düzenlenebilir.
Piramitsel yaklaşımda ilk yıllarda geniş tabanlı konuların yer aldığı giderek uzmanlaşmanın küçük birimlerde olduğu ve daraldığı bir yaklaşım tarzıdır. Bu yaklaşıma göre içerik, ayrıntılı ve kesin bir biçimde belirlenmiş konular bütününden oluşur. Program esnek değildir. öğrencinin programa başlamadan önceki ve programı bitirdikten sonraki durumu kesinlikle bilinmektedir. Öğrenci, programt bitirdikten sonra o alanın uzmanı olur. Çekirdek programda ise ilk önce ortak öğrenilecek konular verilir. Sonra öğrencilere seçenekler sunularak İlgi duyduğu alanlarda ders almaları sağlanabilir. Sözgelimi Fen Bilgisi konuları çekirdek programla, Fizik,
128 Program Geliştirme   Kimya, Biyoloji konuları da ilgi alanlarıyla alınır ve buna göre içerik düzenlemesi yapılır.
5. Konu Ağı-Proje Merkezli Program Yaklaşımı Konu Ağı-Proje merkezli program yaklaşımında öğrencilere konulann ağı bir harita gibi çıkartılıp verilir ve belirli zamanlarda nerelerde olmaları gerektiği söylenir. Bu yaklaşımda konuların içeriğine öğrenciler kendi kendine ya da grup halinde karar verirler. Konular küçük projeler olarak da belirlenebilir. 6. Sorgulama Merkezli Programlama Yaklaşımı Baştan içerik belli değildir. İçerik düzenlemesi öğrencilerin ihtiyaçları ve sorularına göre oluşturulur. Bu yaklaşım öğrencilerin sorularına ve gereksinimlerine yanıt verme gerekliliğini benimseyen felsefi görüşe göre dayanır. Özellikle ilkokul düzeyinde öğrenci sorulan çok değerli bir öğrenme yaşantısı oluşturabilir. Eğitim düzeyi yükseldikçe daha sınırlı ve özel uzmanlık alanlarına ilişkin sorulara göre programların içerikleri düzenlenir. Belirtke Tablosu (Hedef-İçerik Tablosu)2 Bir eğitim programında yer alan hedef ve hedef davranışlarla, program içeriğinin iki boyutlu bir çizelge üzerinde gösterilmesine belirtke tablosu denir. Belirtke tablosunun hazırlanmasında üç aşama önemlidir.
Bu tablo sayesinde hangi konuların hangi hedeflerin gerçekleşmesine hizmet ettiği ve dersin bütününde ne kadar ağırhk taşıması gerektiği kolaylıkla görülebilir. 268. Aşağıdakilerden hangisi İlköğretimin ilk basamağında dikkate alınması gereken ilkelerden biri değildir? (2002 KPSS-117)
E) Bilinenden bilinmeyene 269. Aşağıdakilerden hangisi bir ders için hazırlanan ve hedeflerle konular arasındaki ilişkiyi gösteren belirtke tablosunun en önemli faydasıdır? (2002 KPSS-30)
E) Dersin ünitelerinin (konularının) sırasın! belirlemesi 270. Konuların yeri geldikçe tekrarlandığı, konuların kendi içinde ve birbirleriyle ardışıklık ilişkisinin bulunduğu, özellikle dil öğretiminde ağırlıklt olarak kullanılan bir programlama yaklaşımıdır. Yukarıda açıklaması verilen programlama yaklaşımı hangisidir? (2003 KPSS-115)
E) Çekirdek Yaklaşım 267. Aşağıdakilerden hangisi içeriğin biçimlendiriimesinde öğretmenlerin sorması gereken sorulardan değildir? (2002 KPSS-116)
E) İçerik öğretim stratejilerine uygun mu? 271. İçerik belirlenirken aşağıdakilerden hangisinin dikkate alınma zorunluluğu yoktur? (2003 KPSS-119)
E) içerik öğretmen niteliklerine uygun bir yapıda organize edilmeli Program Geliştirme 129  272. Bir ders kitabında bulunması gereken özellikler açısından aşağıdakilerden hangisi öncelikli değildir?(2004KPSS-81)
E) Soyut kavramları içermesi 273. Aşağıdaki programlama modellerinden hangisinde, ilk yıllarda geniş tabanlı konuların yer alması, ileriki yıllarda alanın gittikçe daralarak uzmanlaşmanın küçük birimlerde olması söz konusudur? (2004 KPSS-88)
E) Çekirdek 274. Öğretme öğrenme süreçlerinde öğretmenin öğrenciyi temele alarak içeriği düzenli ve anlamlı bîr bütünlük içinde sunmasının öğrenciye sağlayacağı en önemli yarar aşağıdakilerden hangisidir? (2004 KPSS-94)
E) öğretimin eğlenceli olarak algılanması III. ÖĞRENME-ÖĞRETME DURUMLARI Program geliştirme çalışmalarının süreç boyutudur. Belirlenen hedef davranışların öğrencilere nasıl kazandırılacağı sorusuna cevap aranır. Öğretim durumlarında öğrenci, öğretmen, yöntem, teknik, araç-gereç, strateji, içerik vb. konuların birbirleriyle etkileşimleri ile ilgili etkinlikler söz konusudur. Öğrenme- öğretme sürecinin planlanması aşamasında öncelikle kullanmayı planladığımız yöntem ve tekniklerin konu ve öğrenci için uygunluğu belirlenmelidir. Böylece öğretim süresince karşılaşılabilecek sorunlar en alt düzeye indirgenmiş olur. Kısaca söylemek gerekirse öğrenme-öğretme süreci; s Eğitim programının uygulamaya konulduğu s öğretim hizmetlerinin programı uygulamaya dönük olarak düzenlendiği s Öğrencinin bu hizmetler aracılığıyla öğretim programıyla etkileşime geçtiği bir süreçtir. Bireye söz konusu davranışların nasıl kazandırılacağı konusunda düzenlenecek etkinlikleri iki aşamada sınıflandırılabilir; öğrenme yaşantıları ve öğretme yaşantılarıdır. A. ÖĞRETME YAŞANTILARI Bunlar;
Bu üç konu aşağıda ayrınttlı biçimde ele alınmıştır; Bu konu aynı zamanda eğitim öğretimde planlar konusu ile yakından ilgilidir. Eğitim Öğretimde Planlama Eğitim ve öğretimde planlama, belirlenmiş eğitim hedeflerine ulaşabilmek için konularm, öğrenme yaşantılarının ve değerlendirme sürecinin tasarlanması sürecidir. Öğretimde üç tür plan türü kullanılır, Yıllık, Ünite ve Günlük plan6 Öğretimi Planlamanın Sağladığı Faydalar
Yıllık Plan Bir öğretim yılı için hazırlanan ve gerçekleştirilmeye çalışılacak hedeflerin, işlenecek konularm, kullanılacak strateji ve yöntemlerin ve değerlendirme esaslannın belirlendiği ve zamana dağıtıldığı genel bir tasarıdır. 130 Program Geliştirme   Yıllık planda bulunan başlıca bölümler;
S Süre S Amaçlar-hedefler s Konular s Yöntemler-teknikler s Kaynak, araç-gereçler •/ Deney, gezi-gözlem s Diğer zümre öğretmenlerle işbirliği s ödevler ve konusu s Değerlendirme S Düşünceler Ünite Planı Bir ünite içindeki öğrenme-öğretme etkinliklerinin bu üniteye ayrılan ders saatleri içinde gerçekleşecek biçimde sıra ve düzene konması amacıyla hazırlanan bir plandır. Yıllık plana dayalı olacak dersin özel hedeflerinden hangilerinin bu ünitede gerçekleştirilmeye çalışılacağının, bu amaçla hangi kritik davranışların öğretileceğinin, bu kritik davranışlarının öğretilmesi için hangi öğretme-öğrenme etkinliklerinden yararlanılacağı belirlenmeye çalışılır (Yılmaz,2000). Ünite bilgileriyle ilişkili konular ve etkinlikler bütünüdür. Ünite planları birbirine yakın ve ilişkilen-dirilmiş konuların belirli zaman içerinde bir bütün olarak işlenmesini sağlar. Günlük Plan (Ders Planı) Bir günde yada bir derste yapılacak bütün öğretim etkinliklerinin tasarımının yapıldığı bir plandır. Günlük plan genel olarak üç ana bölümden oluşur: Ders Planı: 0 dersin özel hedef davranışlarının gerçekleştirilebilmesi için eğitim faaliyetlerinin sistematik bir biçimde planlanmasıdır. Burada öğrenme-öğretme süreçlerinin etkili ve verimli kullanılması temel amaçtır.
^Dikkat Çekme s Soru sorma, S Beden dili, ses tonu, V Günlük yaşamdan örnek, S Derse araç-gereçle girmek, S Şekil, resim, grafik kullanmak. ^ Güdüleme (Motivasyon) S Konunun önemi, s Yaşamla ilişkisi, S Gelecekte ne işe yarayacak, S Hedeften haberdar etme. v^Gözden Geçirme (önceki öğrenmelerin hatırlanması) GELİŞME s ön bilgilerle ilişkiler kurma S Davranışı ortaya çıkarma etkinlikleri V Strateji, yöntem-teknik, s örnekler, s Soru-cevap, tartışma, s Araç-gereç kullanımı, s Konular ve alt bölümler, SONUÇ v Kalıcılığı sağlama, s özet ve tekrar, s Değerlendirme , s Bir sonraki konunun açıklanması. Eğitim Durumlarının Değişkenleri s Pekiştireç, s İpucu s Dönüt s Düzeltme •s Öğrencinin derse katılımı Eğitim Durumtarının Düzenlenmesinde Dikkat Edilmesi Gereken İtketer1
Hedef düzeyine göre uygun öğretim Yaklaşımlan
275. Öğretimde yararlanılan,
Aşağıdakilerden hangisinde kapsamı en geniş olanlardan en dar olana doğru sınırlanmıştır? (2001 KPSS-3) B) 3-1-2 E) 1-2-3 C) 3-2-1 A) 2-1-3 D) 1-3-2 Program Geliştirme 131 276. öğretmenler, öğrenilmesi hedeflenen davranışların öğrencilerde görülebilmesi için ortam yaratırlar.
Aşağıdakilerden hangisi, öğretmenin bu görevini yerine getirmek için yararlanabileceği yöntemlerden biri değildir? (2001 KPSS-39)
E) öğrencileri, hedeflenen davranışların kullanılacağı durumlarla karşı karşıya getirme 279. Hayat bilgisi dersinde, milli ve dini bayramlar ve yerel kurtuluş günleri ile ilgili konuların ele alınma (İşleniş) zamanı belirlenirken aşağıdakilerden hangisi önceliklidir? (2004 KPSS-93)
E) Bu gün ve konuların diğer konularla uygunluğu 277. Öğretim planları (yıllık plan, ünite planı, ders planı) hazırlamanın temel amacı hangisidir? (2001 KPSS-41) A) Öğrenim etkinliklerini planlı ve organize bir şekilde düzenlemek
E) ölçme-değerlendirme için kriterler oluşturmak 280. Aşağıdakilerden hangisi öğrenme-öğretme sürecinin en önemli değişkenidir? (2002 KPSS-10)
E) öğretmen 278. Aşağıdakilerden hangisinde öğrenme-öğretme sürecindeki üc temel öğe doğru olarak verilmiştir? (2001 KPSS-85)
E) Yönetici, öğretmen, veli 278. Öğrencilerin dikkatini işlenecek konu üzerinde toplama dersin hangi bölümünün başlıca amacıdır? (2001 KPSS-94)
E) Gözden geçirme 281. Aşağıdakilerden hangisi öğretim etkinliklerinin ilk aşamasıdır? (2002 KPSS-9)
E) Öğretim araç gereçleri 282. Aşağıdakilerden hangisi öğrenme-öğretme sürecinde öğrencilerle etkili bir iletişim kurmada iletinin en temel özelliğidir? (2002 KPSS-11)
E) Açık, net ve anlaşılır olması 132 Program Geliştirme  283. Bir derste kullanılacak araç seçiminde
aşağıdakilerden hangisi dikkate alınmaz? (2002 KPSS-13)
E) Okulun bulunduğu çevrenin sosyo-ekonomik düzeyi Yüklə 2,8 Mb. Dostları ilə paylaş:
|