yana ustiga zichlanmagan go‘ng tashlab berish natijasida amalga oshiriladi.
Zichlanmagan qavatda mikrobiologik jarayon 60-70
o
S da boradi. Go‘ngda
ammonifikatorlar, nitrifikatlar va turli xildagi mezofil mikroorganizmlar
mavjud
bo‘ladilar. Go‘ngni, somon va xozonrezgilik, paytda tushgan barglar bilan
aralashtirib, azot, fosfor qo‘shib tayyorlangan kompost unumdorlikni yanada
oshiradi.
3. Rizosferadagi mikroorganizmlarning o‘simliklar uchun
ahamiyati.
O‘simliklar ildizlari va yer ustki qismlari yuzasida o‘simlik
organizmlari tomonidan sintez qilingan organik moddalar ajarlib chiqadi. Bu
xodisani ekzosmos deyiladi. O‘simlik hayoti davomida o‘z massasining 10%
ga yaqiniga shunday modda ajratib chiqaradi.
Ildizdan ajraladigan
moddalarning ko‘pchiligini fiziologik aktiv moddalar (vitaminlar, stimulyatorlar,
ba’zan alkoloidlar), organik kislotalar, qand aminokislotalar bo‘lishi mumkin.
Shuning uchun ildizga yaqin turgan tuproqda (rizosferada) va ildizning
yuzasida xilma-xil mikroorganizmlar rivojlanadilar.
Bunday
mikroorganizmlarga bakteriyalar (Psevdomonas, Mikobakteriyalar),
mikroskopik zamburuglar, achitqilar, suv o‘tlari va x.k.lar kiradi. Ayniqsa
simbioz mikroorganizmlar ko‘p bo‘ladi. Simbioz o‘simlik va zamburuglar
o‘trasida bo‘lsa mikoriz deyiladi. Mikoriz ham endotrof (zamburug giflari
ildizparenxima
hujayrasi oraliklarida emas, hujayra ichiga ham kirib ketgan)
va ekzotrof (zamburug giflari ildizni zich, qinga o‘xshab o‘rab oladi va
giflarning turlari har tomonga tarqalgan) bo‘ladi. Mikoriz o‘simliklar
rivojlanishiga ijobiy ta’sir etadi. Agar rizosferada va ildizda mavjud
bakteriyalar bilan o‘simlik simbioz yashasa buni
bakterioriz deyiladi va bu
ham o‘simlik oziqlanishida samaralidir.
Dostları ilə paylaş: