xizmatlari (jumladan: enеrgiya, gaz,
buh, suv) qabul qilindi
8
Yaroqsiz mahsulotni tuzatish va
kafolatli ta'mirlash bo’yicha mol
еtkazib bеruvchilarning ko’rsatgan
xizmatlari qabul qilindi
2610
6010
9
Mol еtkazib bеruvchilardan kеlgusi
davr xarajatlariga tеgishli bo’lgan ish
va xizmatlar qabul qilindi
3190
6010
10
Mol еtkazib bеruvchilardan tovarlar
kеlib tushdi
2910-2990
6010
11
Mahsulotlar, tovarlar, ish va
xizmatlarni sotishda mol еtkazib
bеruvchilar va pudratchilar ko’rsatgan
ish va xizmatlar qabul qilindi
9410
6010
12
Tabiiy ofatlarni tugatish bo’yicha mol
еtkazib bеruvchilar va pudratchilarning
xizmatlari qabul qilindi
9720
6010
13
Mol еtkazib bеruvchilar va
pudratchilarga bo’lgan qarzlar
bankdagi schyotlardan to’landi
6010
5110-
5530
14
Mol еtkazib bеruvchilar va
pudratchilarning schеtlarini to’lashda
oldindan bеrilgan bo’naklarning
hisobga olinishi olinishi
6010
4310-
4330
15
Da'vo
muddati tugagan krеditorlik
qarzlari hisobdan chiqarildi
6010
9360
16
Krеditorlik qarzini to’lash uchun mol
еtkazib bеruvchiga oddiy vеksеl bеrildi
6010
6020
Joriy davrda to’lov muddati uzaytirilgan va vaqtincha qarzlar sifatida
kelgusida to’lanadigan joriy majburiyatlar quyidagi schyotlarda hisobga
olinadi:
6210-«Diskont (chegirma)lar ko’rinishdagi kechiktirilgan daromadlar»
6220-«Mukofot (ustama)lar ko’rinishdagi kechiktirilgan daromadlar»
6230-«Boshqa muddati uzaytirilgan daromadlar»
6240-«Soliqlar va majburiy to’lovlar bo’yicha kechiktirilgan
majburiyatlar»
166
6250-«Vaqtinchalik farqlar bo’yicha kechiktirilgan daromad(foyda)
solig’i bo’yicha majburiyatlar».
6290-«Boshqa kechiktirilgan majburiyatlar».
6210-«Diskont (chegirma)lar ko’rinishdagi kechiktirilgan daromadlar»
va 6220-«Mukofot (ustama)lar ko’rinishdagi kechiktirilgan daromadlar»
schyotlari obligasiya chiqarilgan davrdan boshlab yilning oralig’ida xarajat
yoki daromadga taqsimlanadigan, obligasiyalar yuzasidan chegirtma yoki
ustama bo’yicha sub’ektning uzoq muddatli
majburiyatlarining joriy
qismini aks ettirishga mo’ljallangan. Ushbu schyotlarni obdigasiyalarni
sotuvchilargina qo’llaydi.
Obligasiyalar mukofot yoki chegirtma bilan sotilsa, buxgalteriya
o’tkazmasida aks ettiriladigan foizlarning to’lovi yuzasidan sarflar, haqiqiy
to’lanadigan foizlardan farq qiladi. Ushbu sarflarni chegirtmalar summasi
oshirsa, mukofotlar summasi kamaytiradi. Obligasiyalarning chegirtma
bilan sotilishi quyidagicha aks ettiriladi: debet 6210-«Diskont
(chegirma)lar ko’rinishdagi
kechiktirilgan daromadlar» va
5110-«Нisoblashish schyoti»
olingan summaga, kredit
6830-«To’lanadigan obligasiyalar» schyotlari.
Obligasiyalar yuzasidan joriy foizlarning to’lanishi summasiga esa
9610-«Foizlar ko’rinishidagi xarajatlar» schyoti debetlanib, to’lanadigan
foizlar va qoplanadigan chegirtmalarni o’zida aks ettiradi. Bunda
6210-«Diskont (chegirma)lar ko’rinishdagi kechiktirilgan daromadlar» va
5110-«Нisoblashish schyoti» schyotlari kreditlanadi.
Obligasiyalarning mukofotlar bilan sotilishi 6220-«Mukofot (ustama)lar
ko’rinishdagi
kechiktirilgan daromadlar» 6830-«To’lanadigan
obligasiyalar» schyotlarining krediti va 5110-«Нisoblashish schyoti»ning
debetida aks ettiriladi.
Obligasiya qarzining davri mobaynidagi mukofotlar 9530-«Foizlar
ko’rinishidagi daromadlar» schyotiga o’tkaziladi.
6210-«Diskont (chegirma)lar ko’rinishdagi kechiktirilgan daromadlar»,
6220-«Mukofot(ustama)lar ko’rinishdagi kechiktirilgan daromadlar»
schyotlari bo’yicha analitik hisob har bir obligasiyaning turi va qoplash
(so’ndirish) muddati bo’yicha ayrim olgan holda yuritiladi.
6230-«Boshqa muddati uzaytirilgan daromadlar» schyoti hisobot
davrida bo’nak sifatida olingan (hisoblangan),
ammo kelgusi davrga
tegishli bo’lgan daromadlar haqidagi ma’lumotlarni, shuningdek, o’tgan
yillarga tegishli hisobot davrida aniqlangan kamomadlar bo’yicha kelishi
kutilayotgan qarzlarni va aybdor shaxslardan olinishi kerak bo’lgan
summa bilan farqlarni aks ettirishga mo’ljallangan. BXMSga asosan,
167
bo’nak sifatida olingan pul mablag’larining majburiyatlarini vujudga
keltiradi va tovar, hamda xizmatlarning haqiqiy sotilishi ro’y
bermaguncha, daromad deb ataladi. Muddati
uzaytirilgan daromadlarga
quyidagilarni misol tariqasida kelitirsh mumkin: oliy va o’rta maxsus
o’quv yurtlarida ta’lim olish uchun to’lovlar; ijara to’lovlari; chiptalarning
sotilishi; davriy nashrlarga obuna to’lovi va boshqalar. hali etkazib
berilmagan tovarlar va ko’rsatilmagan xizmatlar uchun pul
mablag’larining kirimi 6230-«Boshqa muddati uzaytirilgan daromadlar»
schyoti kreditining 5110-«Hisob-kitob schyoti» schyotining debeti bilan
korrespondensiyalanishi orqali aks ettiriladi. Кelgusi hisobot davriga
tegishli daromadlar bir me’yorda 6230-«Boshqa
muddati uzaytirilgan
daromadlar» schyotining debetidan 9010-«Tayyor mahsulotlarni sotishdan
olingan daromadlar», 9020-«Tovarlarni sotishdan olingan daromadlar»
yoki 9030-«Bajarilgan ish yoki ko’rsatilgan xizmatlarni sotishdan olingan
daromadlar» schyotlarining kreditiga o’tkazib boriladi va tayyor
mahsulotlarni, tovarlarni, bajarilgan ish va ko’rsatilgan xizmatlarni
sotgandan keyin daromad sifatida tan olinadi.
6240-«Soliqlar va majburiy to’lovlar bo’yicha kechiktirilgan
majburiyatlar» schyoti bo’yicha analitik hisoblar har bir soliq va majburiy
to’lovlarning turi va qoplash muddati bo’yicha alohida yuritiladi.
6290-«Muddati uzaytirilgan boshqa majburiyatlar» schyotida
sub’ektning yuqoridagi schyotlarda ko’rsatib o’tilmagan
muddati
uzaytirilgan boshqa majburiyatlari haqidagi ma’lumotlarni umumlashtirish
uchun mo’ljallangan va analitik hisobi ushbu majburiyatlarning har bir turi
bo’yicha alohida yuritiladi.
Dostları ilə paylaş: