-
Tədqiqat predmetinin xassələrinin məqsədi və xüsusiyyətlərinin təsviri;
-
Elmi məqalənin mövzusunun əhəmiyyət dərəcəsi
və digər alimlərin oxşar
əsərləri ilə müqayisədə onun yeniliyi;
-
Problemi nəzərdən keçirərkən ilkin fərziyyələr (əgər varsa);
Əsas hissə elmi məqalənin ən geniş və mühüm bölməsi olaraq tədqiqat
prosesini, nəticə çıxarmağa imkan verən əsaslandırmaları ortaya qoyur. Məqalə
təcrübələrin nəticələrinə əsasən yazılıbsa, bu təcrübələri ətraflı təsvir etmək,
mərhələləri və ara nəticələri əks etdirmək lazımdır.
Bəzi təcrübələr uğursuz
olarsa, uğursuz nəticəyə təsir edən şərtləri və çatışmazlıqların aradan qaldırılması
üsullarını izah etmək vacibdir. Bütün tədqiqatlar mümkün qədər əyani şəkildə
təqdim olunur. Məqalədə bu məqamlar sxemlər, cədvəllər, diaqramlar,
qrafik
modellər, düsturlar, fotoşəkillər vasitəsilə göstərilir. Cədvəllər başlıqlarla, qrafik
material isə şəkil başlıqları ilə təmin edilməlidir. Hər bir belə element məqalənin
mətni ilə birbaşa əlaqəli olmalı, məqalənin
mətnində ona istinad keçid
verilməlidir. Təcrübə üsullarının təsviri və sxemi o qədər təfərrüatlı olmalıdır ki,
hər hansı digər alim mətni oxuyaraq işi təkrarlaya və ideal olaraq oxşar nəticələr
əldə edə bilsin
.
Məqalənin nəticə hissəsində müəllifin əsas nailiyyətləri mücərrəd şəkildə dərc
olunur. Bütün nəticələr obyektiv olmalı, müəllifin şərhi olmadan olduğu kimi dərc
edilməlidir. Bu, oxuculara əldə edilən məlumatların keyfiyyətini qiymətləndirməyə
və onların əsasında öz nəticələrini çıxarmağa imkan verir.
Bütün elmi məqalələrin sonunda istinad edilən ədəbiyyat siyahısı əlifba sırasına
uyğun şəkildə təqdim edilir.
Tezis
bir və ya bir neçə cümlə şəklində tərtib edilmiş fikirdir.
Yunan dilindən
tərcümədə "tezis" sözü "quraşdırma" deməkdir. Fikirləri tezis formasında
formalaşdırmaq natiqin, siyasətçinin, təbliğçinin və jurnalistin faydalı keyfiyyətidir.
Elmi tezis isə məqalə, məruzə, dissertasiya və s.nin xülasəsidir.
Tezis müxtəlif konfranslarda, kütləvi çıxışlarda, dissertasiya müdafiəsində, eləcə
də həcm məhdudiyyətləri səbəbindən materialın tam təqdimatı mümkün olmadığı
elmi toplularda nəşr üçün, irihəcmli elmi işdə ilkin
mərhələ kimi geniş istifadə
olunur.
Annotasiyadan fərqli olaraq tezisdə orijinal mətndən istifadə oluna bilər.
Konfranslara təqdim olunan tezislər 2 növdə hazırlanır. Birinci halda artıq haqqında
ətraflı məqalə yazılmış bir tədqiqat işinin tezisi hazırlanır. Məqalədəki əsas fikirləri,
alınan nəticələri bəndlər formasında təqdim edilir.. İkinci halda isə tezis aparılması
nəzərdə tutulan təcrübənin ilkin detalları, yaxud yazılacaq məqalənin əsas
məqamlarını əhatə edir.
.
Dostları ilə paylaş: