Q. Y. MƏMMƏdov m. M. İSmayilov b I t k I Ç İ L i K

 
seçilməlidir.
 
Toxumlar 15%-li ammonium nitrat (NH
4
NO
3
) yaxud xörək duzu məhlulunda 
saxlanılır, sonra süzülərək su ilə yuyulur və qurudulur.
Cücərmə enerjisini artırmaq üçün seçilmiş tam qiymətli toxumlar 3-5 gün isti havalarda günəş 
altında, yaxud çardaq altında qızdırılır. Göbələk xəstəliklərinə qarşı toxumlar vaxtlı-vaxtında quru 
və ya yarımquru üsulla dərmanlanır. Dərmanlamanın səmərəsi mikroelementlərlə birlikdə 
işlənildikdə əhəmiyyətli dərəcədə artır. Mikroelementlərin aşağıdakı dozaları – 100 kq toxuma 50-
100 qr marqans, 50 qr. sink, 50-100 qr. mis və 100-200 qr. bor tətbiq edilir.

---

179 
Torpağın 8-10 sm dərinliyində istilik 12-15 
0
C olduqda səpin aparılır. Səpin müddəti hər bir 
təsərrüfatda torpaq-iqlim və hava şəraiti, eləcə də sortun bioloji xüsusiyyətləri nəzərə alınmaqla 
müəyyənləşdirilməlidir. Əkinlərin gecikdirilməsi qarabaşağın məhsuldarlığını əhəmiyyətli dərəcədə 
aşağı salır. Hədsiz erkən səpinlər yaz şaxtalarından, lakin gecikmiş əkinlər isə istilər və quraqlıqdan 
əziyyət çəkir. Hesab edilir ki, orta və gec yetişən sortlar daha erkən müddətdə, ancaq tez yetişənlər 
isə bir qədər gec əkilsin.
Qarabaşaq adi cərgəvi (cərgəarası 15 sm) və gencərgəli (cərgəarası 45 sm) üsulla səpilir. Çox 
alaqlanmış və nəmlik az olan yerlərdə gencərgəli üsul səmərəlidir. Səpin üsulunun səmərəsinə 
çoxsaylı faktorlar – torpağın münbitliyi, qranulometrik tərkibi, alaqlarla zibillənmə səviyyəsi, səpin 
müddəti və s. təsir göstərir.
Yüngül torpaqlarda adi cərgəvi səpinlər üçün az budaqlanan tezyetişən sortlar tətbiq olunur.
Səpin norması torpaq-iqlim şəraitindən, səpin müddəti və üsulundan, sortun xüsusiyyətindən 
və becərilmə texnologiyasından asılıdır. Optimal səpin norması nəmliyi kifayət qədər olan boz 
torpaqlarda adi cərgəvi üsulda hektara 4,5-5,0 mln., gencərgəlidə 2,5-3,0 mln., nəmlik çatışmayan 
qara və şabalıdı torpaqlarda adi cərgəvi üsulda 2,5-3,5 mln., gencərgəli üsulda isə 1,5-2,5 mln. 
cücərmə qabiliyyətli toxum (70-100 kq) götürülür.
Toxumlar nəmişli və ağır torpaqlarda 4-5 sm, qranulometrik tərkibi yüngül olar torpaqlarda 
isə 6-8 sm dərinlikdə basdırılır.