Salam olsun İbrahimə

Düşmən mövqelərinin arxası

Mühəndis Əhməd Ustad Baqir

Mətləülfəcr əməliyyatının hazırlıq işləri çox tez bitdi. Biz düşmənin Bostan cəbhəsinə təzyiqini azaltmaqdan ötrü cəld əməliyyata hazırlaşdıq.

Gilanqərb korpusunda bir partizan əməliyyatı hazırlanmışdı. Qərara gəlmişdik ki, seçilmiş bir qrup əməliyyatdan öncə düşmən cəbhəsinə getsin, əməliyyat başlayan kimi düşmən briqadasının artilleriyasına və komandir qərargahına hücum etsin. Bu iş orta cəbhədə əməliyyatın qələbəsinə və məqsədlərə çatmasına çox kömək edəcəkdi.

Bu məqsədlə on beş nəfər seçildik. Qrupun rəhbərliyi İbrahimin dostlarından olan Şəhid Əli Xürrəmdelə tapşırıldı.

Əməliyyatdan iki gün öncə İbrahimlə birgə yola düşdük. İbrahim bizi sərhəd dərələrinin arasından ötürüb qayıtdı. Hər birimizdə silahdan əlavə böyük bir bel çantası da vardı. Ağa Xürrəmdeldə bir PRC ratsiyası vardı və onunla əlaqə saxlayırdı.

Biz təmas xəttindən 10 km. aralandıq, düşmən artilleriyasının və komandir qərargahının yaxınlığında bir təpədə yerləşdik. Gündüzlər istirahət edir, gecələr işləyirdik.

Qərara gəldik ki, əməliyyat başlayan kimi hücum edib düşmənin topxanasını sıradan çıxaraq, sonra düşmənin fikir mərkəzi olan komandir qərargahına hücum edək.

Həyəcan dolu iki gün keçdi. Biz bir növ fədailər idik, qayıtmaq ehtimalımız çox az idi. Digər tərəfdən, on beş nəfərin hamısı güclü və hazırlıqlı döyüşçülər idi.

Düşmən mövqelərində dərə və təpələrin arasında gizləndiyimiz iki gün ərzində yeməyimiz balıq və badımcan konservindən ibarət idi. Yadımdadır, badımcan konservi çox yağlı idi, qızdırmağa da bir şey yox idi. Birinci tikəni ağzıma qoydum, ancaq uda bilmədim. Fikirləşdim ki, quru çörək yesəm, daha yaxşıdır.

1981-ci ilin 11 dekabrında əsas əməliyyat başlandı. Biz öncəki gecələrdə bütün kəşfiyyat işlərini görmüşdük, ağa Xürrəmdel hamının vəzifəsini müəyyən etmişdi. Hücum planı da yaxşı hazırlanmışdı.

Qəribə anlar idi. Orta cəbhədə düşmən topxanasını məhv etmək üçün hücum əmrini gözləyirdik, lakin ratsiyadan heç bir xəbər gəlmirdi. Ağa Xürrəmdel bir neçə dəfə əlaqə saxladı, komandir isə əmr etdi ki, hələ gözləyin.

Düşmən topxanasındakı hərəkətlilikdən və atışmadan bildik ki, Şiyakuh bölgəsində ağır döyüş başlayıb.

Əməliyyatın başlanmasından iki gün ötdü, amma bizə heç bir əmr verilmədi. Yavaş-yavaş ərzağımız da bitirdi. Nə qədər əlaqə saxlayırdıqsa, deyirdilər ki, hələ gözləyin, Şiyakuhda problem yaranıb və orta cəbhədən irəliləmək imkanı yoxdur.

Nəhayət, əməliyyatın ikinci günü axşam vaxtı qısa bir əlaqə yaradıldı. Bizə bildirdilər ki, əməliyyatın baş komandanlığının əmrinə əsasən siz heç bir iş görməməlisiniz.

Bu xəbəri eşidəndə bütün dostlar şoka düşdülər. Dostların bir neçəsi qrup komandirinə dedi: "İraq tərəfi bütün yolları bağlayıb, bizim nə irəli yolumuz var, nə də geri. Ərzağımız da bitib. Bu o deməkdir ki..."

Dostların başqa biri dedi: "Ən yaxşı iş budur ki, hücuma keçək; ya şəhid olarıq, ya da əsir düşərik, amma ən azı düşmən artilleriyasını məhv etmiş olarıq".

Hamımız ağır psixoloji vəziyyətdə idik, nə edəcəyimizi bilmirdik.

Ərzaq ehtiyatımız təxminən bitdi. Biz yaddan çıxmış qüvvələr idik, qərargah da bizə heç bir cavab vermirdi. Geriyə yolumuz da yox idi, keçdiyimiz cığırlar düşmənlə dolu idi.

Məyusluğumuz pik həddə çatmışdı. Hava yavaş-yavaş qaralırdı. Yerli bələdçi bu xəbərləri eşidib gecə vaxtı bizdən ayrıldı və getdi.

Yenidən ratsiyadan səs gəldi. Zəif bir səs Əli Xürrəmdeli çağırırdı. Danışan İbrahim Hadi idi. Hamımız ratsiyaya sarı qaçdıq. İbrahim danışmağa başladı.

– Əli can, bütün sərhəd yolları düşmənlə doludur. Mən sizin qayıtmanız üçün bir neçə yolu yoxladım. Yalnız bir yol qalıb: Uşaqları topla və əməliyyat bölgəsinin şimalına doğru get. Bir neçə kilometr irəlidə uca bir dağ var. Dağın şərq və qərb yamaclarında düşmən qüvvələri yerləşib, zirvə isə boşdur. Mən dağın bu tərəfindən gəlirəm, siz də o tərəfdən gəlin, sonra birlikdə qayıdarıq.

Uşaqların ikisi xəstələnmişdi. Yağış da yağırdı. Çətinliklə hərəkətə başladıq. Yol bitmək bilmirdi. Gecənin yarısı dağa çatdıq. İbrahim o tərəfdə bizi gözləyirdi. O, bir motosiklet və bir ratsiya ilə gəlmişdi.

Dağa çıxmağa başladıq. Çox hündür dağ idi, qurtarmaq bilmirdi. Biz hələ dağın yamacında olanda İbrahim zirvəyə çatdı və bu tərəfdən enib bizə yaxınlaşdı. Bir neçə gün məyusluqdan sonra İbrahimi görüb necə ruhlandığımızı təsəvvür edə bilməzsiniz. Hamımız onu qucaqladıq. Qaranlıq olsa da bir anlığa dizinin qanlı olduğunu gördüm.

– Nə olub?

Qaneedici cavab vermədi. Başa düşdüm ki, yanımıza gələndə motosikletin işığını söndürüb torpaq yolla gəlirmiş. Bu zaman motosikleti aşıb.

İbrahim yaralıların vəziyyətini görəndə qrupumuzu idarə etməyə başladı. Sağlam döyüşçülərə bir neçə bel çantası verdi, özü də yaralı ayağı ilə yaralıların birini çiyninə atdı və dağda bir neçə kilometr apardı.

Bir saatdan sonra zirvəyə çatıb öz mövqelərimizə doğru enməyə başladıq. Sübh namazını yolda qıldıq və hava işıqlanmamış mövqelərimizə çatdıq.

İbrahim yolda əlaqə saxlayıb bizi aparmaq üçün bir vanet maşını istədi. Hava işıqlananda vanetə minib Gilanqərbə getdik. Yorğunluqdan iki gün yatdıq. İbrahim isə ayağının yarasını bağlayandan sonra başqa bir bölgədə fəaliyyətə başladı. Sanki yorğunluğun nə olduğunu bilmirdi.

Sonralar qərargahdakı dostlardan komandirlərin bizim haqqımızda nə düşündüklərini soruşanda dedilər: "İkinci gecə elan olundu ki, həmin on beş nəfəri boşlayın, orta cəbhədə əməliyyatı davam etdirməməliyik".

İbrahim dərhal soruşub ki, bəs onların taleyi necə olacaq? Əməliyyat komandiri də deyib ki, ən yaxşı halda əsir düşəcəklər.

Döyüşçülərin canına çox əhəmiyyətli yanaşan İbrahim qışqırmış və kobud ifadə işlətmişdi ki, əgər öz qardaşınız və ya övladınız da orada olsaydı, bu sözü deyərdinizmi?!

Sonra Hacı Hüseyn Allahkərəmlə danışıb deyibmiş: "Mən onları qaytarmaq üçün bir yol tapmağa gedirəm". Hacı Hüseyn də ona bir ratsiya verib deyib ki, əlindən gələni et.

Qısası budur ki, mən və başqa on dörd nəfər, daha doğrusu, on beş ailə öz gənclərinin qayıtmasını İbrahimin həmin gecə göstərdiyi fədakarlığa borcludur. O, əməliyyatın ilk iki gecəsində də yatmamışdı, amma bizi xilas etmək üçün əlindən gələni etdi.

Bir neçə gündən sonra, yəni Mətləülfəcr əməliyyatının davamında Nar yüksəkliyi və möcüzəvi azan hadisəsi baş verdi.