Shaxs va jamiyat

uchinchi bo‘lim. Sivilizatsiyalar – ijtimoiy-madaniy jarayon
www.ziyouz.com kutubxonasi

---

171
33-§. Tarixiy-ma’naviy qadriyatlarning hozirgi 
sharoitlardagi ahamiyati to‘g‘risida
davlat istiqloli qo‘lga kiritilishi shunchaki 
mustamlakachilikdan qutulishgina emas, 
balki ko‘pgina muhim masalarlarni hal 
etishni ham zarur etib qo‘ygan edi: 
Birinchidan, bu istiqlol o‘zbek xal-
qining uch ming yillik tarixida mavjud bo‘lib kelgan davlatchilikni 
tiklash edi. shunga ko‘ra bu tiklangan istiqlolning tarixiy zaminlari 
bo‘lganligini ko‘rsatish juda muhim bo‘ldi.
Ikkinchidan, mustamlakachilik davrida zo‘ravonlik bilan qabul 
qildirilgan, xalq tabiati va turmush tarziga to‘g‘ri kelmagan, binobarin, 
mohiyatan aksilqadriyatlar bo‘lgan tartibotlar istiqlol uchun ma’naviy-
siyosiy zamin bo‘la olmas edi.
Uchinchidan, o‘zbek xalqining tarixi o‘zgalar qo‘li bilan yozilib 
bir tomonlama yoritilgan va hatto soxtalashtirilgani uchun, albatta, 
tuzatilishi, milliy tarixning butun rang-barang va murakkabligini 
obyektiv-ilmiy qarab chiqish, uni vorislariga qaytarish lozimligi o‘z-
o‘zidan ravshandir. 
To‘rtinchidan, O‘zbekistonning konkret sharoitlaridan kelib chiqib, 
o‘tish davrini boshidan kechirayotganligini hisobga olgan holda 
o‘tmishda o‘zini oqlagan va hozir ham ahamiyat kasb etishi mumkin 
bo‘lgan ko‘pgina qadriyatlarni tiklash obyektiv zarur edi.
Beshinchidan, mustaqil O‘zbekiston kelajakka intilayotgan 
ekan, taraqqiy etgan mamlakatlarda amal qilayotgan umuminsoniy 
qadriyatlarni ham o‘zlashtirish birinchi darajali ahamiyat kasb etdi.
mustaqillik – yangi jamiyat barpo etishning bosh shartidir. 
bu jamiyatda Vatan ravnaqi, yurt tinchligi va xalq farovonligini 
ta’minlashga erishishi kutiladi. uni yaratilishida o‘tmish qadriyatlariga 
munosabatni to‘g‘ri belgilab olishi bilan yangi jamiyatni qaysi 
tamoyillarda qurish yo‘llarini aniqlash muhim bo‘lgan edi. 
tarixan eskirgan, salohiyati bunyodkorlik talablariga javob ber - 
maydiganlardan voz kechib, yangi davr ruhiga mos hayotiyligini ko‘p 
marta ko‘rsatgan qadriyatlar o‘zlashtirilmog‘i lozim edi. mezonlar 
sifatida milliylik va umuminsoniylikning omuxtaligini ifodalagan 
insonparvarlik va yurtparvarlik, hayotbaxshlik va taraqqiyparvarlik