Societatis iesv, segoviensis
Yüklə 14,73 Mb.
|
|
riùs. Et quia pro recuperatione Insularum, & partium prædictarum, &c. Atqui Reges Catholici dona- tionem faciunt juxta formam concessionis sibi factæ: ergo non ad prædictas tantùm, sed abso- lutè ad partes omnes Indiarum debet extensa ju- dicari. Deinde. In tali decimarum remissione, quam perpetuam esse volunt, generaliter loquun- tur, neque vllam aut detectam aut detegendam terram sibi reseruant; cùm tamen ex petitione, cui Pontifex annuit, omnino constet illos de conquisitione aliarum terrarum cogitasse, & præsertim Regem Catholicum: Serenissima enim Isabella etsi cogitauerat, jam tunc in viuis non erat, sed eius filia Hispaniæ Regina, aut maioris illius partis: ergo cùm reseruare potuerint, nec tamen reseruauerint, nihil planè videntur exce- pisse. Quando etiam ratio remissionis est gene- ralis; sustentatio inquam sacrorum ministrorum, & suffragia animarum, tum suarum, tum succes- sorum, & Conquistatorum. Item. Non occur- rit coniectura aliqua, ex quâ intelligi possit vo- luisse erga detegendas terras donationem coar- ctare: videantur quæ in simili habet Dom. Solor- zanus Tomo 2. lib. 3. cap. 12. n. 64. & 65. Illud tamen potest vlterius responderi, dona- tionem prædictam non potuisse successoribus præiudicare. Quod tamen nullius est roboris. Cùm enim concessio illa ad instantiam ipsorum Regum à Pontificiâ Sede descenderit, sicut per eorum placitum impetrata est, ita & potuit per beneplacitum eorum dein ipsi renuntiari. Cùm præsertim onerosa fuerit, grauamine imposito dotandi Ecclesias, & earum ministros ex bonis Regalibus sustentandi: quo pacto dubitari poterat an emolumentum, an detrimentum potiùs Regio patrimonio, ex quo tot extrahendi sumptus, es- set allatura. Præterquàm quòd id quod datur Ec- clesiæ, non censetur in damnum Regii patrimonii cedere: vnde donatio Constantini, quâ maior nul- la, justa, sancta, & ab Ecclesiâ laudibus, & gratitu- dinis argumentis aliis celebrata; licet jura Imperii nequeant alienari. Pro quo sunt scriptores circa
beus de juribus Regalibus Priuilegio 11. Philippus Probus in eodem Tractatu 9. q. 2. num. 15. & quæst. 60. num. 10. & 36. & quæst. 61. num. 2. Valeor-<-P> @@0@ @@1@ Bozius de signis Ecclesiæ Tomo 3. lib. 10. Cap. 89. Anastasius Germonius de immunitate Eccles. Cap. 9.
congerit. Et in Politicâ Lib. 4. cap. 4. num. 12. P. Molina Tomo 1. tractat. 2. Disput. 25. apud quem Bartholus, Panormitanus, & Maior. Quod ergo ad donationem Alexandri Sexti spectat, non ha- bere jam vim vllam, dictâ renuntiatione positâ, satis ex dictis habetur manifestum. ab aliis summis Pontificibus confirmatā fuisse, vt videri potest apud Dom. Solorzanum Lib. 3. cap. 1. num. 7. & in Politicâ, pag. 499. licèt nullum in speciali adducat; quod & videtur admittendum ex eo quòd erectio non Ecclesiarum Cathedra- lium, quæ ex auctoritate Apostolicæ Sedis fiunt; ad eamdem Sedem cum debitâ obedientiâ & sub- missione remittuntur, vt per eam, si oportere vi- sum fuerit, approbentur & confirmentur: quod semper ob summam ipsarum erectionum justifi- cationem, & conuenientem dispositionem, obti- netur: vt testatur Auctor idem cap. 4. num. 5. In ipsis namque erectionibus distributio decimarum recensetur, & Nouenorum duorum ratio reddi- tur, qui Regibus nostris in signum superioritatis & Patronatus juris assignantur. Non possent autem Noueni tales tribui, nisi in Regibus no- stris jus aliquod esset speciale ad illos ex tali assi- gnatione leuandos. Ob superioritatem enim, & jus patronatûs præcisè non potest Ecclesia Ca- thedralis pensionem sibi ex decimis soluendam imponere, quæ vim legis teneat; cùm præsertim adeò pinguis sit in multis Episcopatibus, vt vi- ginti millia argenteorum ponderum, seu octi-re- galium excedat. Iustificari ergo illa potest, quia est veluti portio ex decimis, quæ ad Reges no- stros per concessionem Pontificiam pertinent, si- bi ab eisdem reseruata. tionem esse per modum solutionis, eò quòd Regi vt Patrono aliquid per modum salarii debeatur, quandoquidem Ecclesias Indicas speciali defen- dit curâ, & erga earum rectam administrationem magna gubernationis versatur pars, ministriq́ue plures sint in Regio Consilio, & Audientiis aliis, in quorum sustentatione quæstuosissimæ expen- sæ fiunt, ad quas videtur æquissimum vt Ecclesiæ liberali recognitione concurrant, in quarum commodum totus iste cedit prouidentiæ Regalis apparatus. Nam Reges Catholici tenentur ad protectionem Ecclesiarum, etiam nullo ab ipsis, quod ratio- nem salarii habeat, pretio reportato. Aliàs Ec- clesiæ ad tributa & gabellas tenerentur, quæ eo titulo Regibus à vassallis conferuntur: quod est manifestè contra immunitatis prærogatiuam. Vnde in orbe Christiano nihil tale reperietur. Et sic L. 55. Titul. 6. Parte 1. statuitur vt Regibus ob donata, titulo dotationis nihil sit tribuendum ab Ecclesiis. Quòd si in Hispaniâ Tertiæ, & subsidium ac Excusatum, quod vocant, Regi penduntur; id ex speciali Sedis Apostolicæ pri- uilegio aut concessione procedit. Et pro India-<-P>@@ <-P>rum Ecclesiis est ratio specialis, ad quarum pro- tectionem tenentur Reges nostri ob Indiarum amplissimam donationem eo titulo factam: vnde suis stipendiis non militant in huiusmodi prote- ctione, sed illa satis cumulata recipiunt thesauris Indicis reportatis. Doctrina erga prædicta ne- quit sustineri.
sam censeant Nouenorum huiusmodi pensionem; eò quòd ad illam portionem leuan- dam ex concessione Sedis Apostolicæ, necessa- rium sit vt conditio ab eâ imposita impleatur; scilicet Ecclesias à Regibus Catholicis ex propriis bonis dotari, quod tamen non fit. Sicut autem conditio impleri debuit ad leuandum integrè de- cimas, ita & ad eius partem, si illa in Pontificiâ fundatur concessione; fundamentum autem aliud jam vidimus non extare. Et hi quidem videntur supponere præter concessionem Alexandi Sexti, aliam non esse, ratione cuius Regibus nostris jus possit competere decimale. Vnde non apparet ita compertum, quod Dom. Solorzanus prote- statur, scilicet alios idem concessisse Pontifices, dum concessum confirmarunt. Et mirum pro- fectò est confirmationem talem in speciali non produci, ex cuius tenore multæ possent circa hoc difficultates & scrupuli submoueri. & donatione Ecclesiarum agitur, & quantâ cum exactione circa hoc Regum nostrorum proui- dentia versetur, ad Bullam Alexandri Sexti re- curritur, & juxta formam in eâ expressam omnia peracta demonstrantur. Pro quo videndus Dom. Solorzanus Lib. 3. cap. 4. num. 2. & seqq. & in Po- liticâ Lib. 4. cap. 4. in principio; vbi ait à Regibus nostris fundatas Ecclesias, & eorum curâ Episco- patus constitutos & conuenientes ministros assi- gnatos, liberaliter fructibus pro eorum sustenta- tione relictis, sibi priùs ab Apostolica Sede con- cessis: & vbi decimæ non sufficiunt, ex Regiis juribus, & redditibus ad eamdem sustentationem competentibus prouentibus assignatis; addens tandem in hunc modum: sequentes nimirùm te- norem Bullæ dictæ conceßionis, ibi: Aßignata priùs realiter, & cum effectu, &c. de vestris, & eorum bonis dote sufficiente, &c. Non ergo Bulla alia esse vi- detur, cuius tenor in hoc negotio debeat obser- uari. Et quidem cùm post prædictam concessio- nem præcipua fuerit Indiarum detectio, vt eius comparatione, quod tunc erat, parui debuerit æstimari: Bullæ circa fundationem Ecclesiarum, & Episcopatuum erectionem impetratæ, magis esse speciales debuerunt: vnde juxta earum te- norem, quæ ad hoc spectant potiùs peragenda. Cùm ergo nihil videamus tale, videntur Bullæ tales non extare. rum constitutio, & eorumdem exactio, quia quod ad concessionem Pontificiam desiderari<-P> @@0@ @@1@ nem. Pontifices enim videntur eam approbasse, dum Ecclesiarum erectiones approbarunt: in quibus cùm mentio fiat Bullæ Alexandri Sexti, iuxta cuius tenorem dispositæ sunt, eadem pa- riter comprobata & facit pro eodem exceptio, quæ in citatá lege Partitarum habetur verbis illis:
conditionem ab eo positam non implere: licèt enim ex propriis bonis eas non penitus dotent, id quod facere tantùm plenè debebant, si inte- grè decimas leuarent: ad earum tamen constru- ctionem, quæ sine ingentibus sumptibus nequit ad colophonem perduci, eximiâ pietate concur- runt. Cùm etiam Noueni isti in vsus expendan- tur pios, & sæpè fabricis ecclesiarum applicentur, vt testatur Dom Solorzanus Lib. 3. Cap. 4. num. 18. & in Politicâ pag. 522. §. Y oy la retendran. Et præterea cùm Nouenus cum dimidio hospi- talibus assignatus pro infirmorum minimè sub- leuatione sufficiat, etsi his proximis annis ad sexdecim ferè millia argenteorum ponderum seu octo regalium, inter duos, Hispanorum scilicet & Indor um, distribuendorum in Limanâ hac Ecclesia excreuerit: ex tributis & iuribus aliis satis magnam summam adiiciunt: vt Regium pa- trimonium ex contributione dictâ Nouenorum neutiquam videatur augeri, quando in id certiùs impenditur, in quod à ministris sacris minùs for- san securè impendendum posset suspicari. cessionis fuerit siue plures, manifestum relin- quitur Reges nostros decimarum ius virtute illa- rum habitum in Ecclesias reuocasse: vnde & ab eisdem administrantur & distribuuntur, plenariâ penitus potestate. Ex quo clara relinquitur Con- sequentia præcipua, & Assertionis probatio; sci- licet non posse iudices sæculares in earum se caussis immiscere: tum quia spirituales sunt, vt Canonico iure decisum, quod iam vidimus num. 44. tum quia est iudicium de re alterius proprium forum habentis; & ita illi sunt prorsus incom- petentes: sicut incompetentes haberentur iudices Ecclesiastici, si vellent de laicorum bonis iudi- care. Vnde ius ipsum Canonicum caussas tales ad illos remittendas esse decernit, etiamsi Cleri- ci sint actores. Cap. Si Clericus. Cap. Ex tenore, de foro competenti, vbi præclara illa sententia: Nos igitur attendentes, quòd fic sumus viduis in iustitia debitores, quòd aliis iniustitiam facere non debemus. Verba sunt Innocentij Tertij. In vsurpatione er- go alieni fori iniustitia est: vt animaduertant sæ- culares iudices Ecclesiastici fori caussas vsurpan- tes, non solùm contra Religionem delinquere, sed iustitiam etiam violare. Vlterior probatio, & notanda quædam. nẽ n. 45. probari vlteriùspotest: nam et- iamsi demus priuilegiũ leuandi decimas Regibus nostris competere, non ideò sequitur earum caus- sas posse à laicis tribunalibus iudicari: ergo ea ra-<-P>@@
receptissimâ sententiâ affirmante, quando decimæ in feudum, seu emphytheusim sæcularibus con- ceduntur, earum caussam ad iudicem Ecclesia- sticum pertinere. Pro quâ plures adducit Diana
expressa decisio Rotæ, vt idem testatur Auctor ex Antonio de Marinis per extensum illam pro- ponente. Et eamdem, cùm de iure decimandi agitur & non de facto, præter citatos à Dianâ tenent Barbosa Lib. 3. de iure Eccles. Cap. 26. §. 4. num. 1. & 3. Molfesius Tractatu 6. Cap. 4. num. 64. Trullens in Decalogum Lib. 3. Cap. 3. Dub. 8. num. 11. Gutierrez de iuramento confirmatorio. Parte 1. Cap. 2. num. 35. Zerola Parte 1. v. Deci- ma, §. 6. Leander de Sacramento Tractatu circæ Quintum Ecclesiæ præceptum, Quæst. 29. Bassæus v. Decimæ num. 12. Doctor Carrascus del Saz Panamensis Cancellariæ Senator & Iurisconsul- tus egregius, in Tractatu de iudice competente deci-
præuentione iudicij 2. parte Cap. 25. num. 2. Re- buffus Tractatu de decimis. Quæst. 12. num. 2. P. Suarez Tomo 1. de Religione Libr. 1. de diuino cultu Cap. 38. num. 15. & 16. P. Lessius Libr. 2. Cap. 39. num. 18. P. Castro Palaus Tomo 2. Tract. 10. Disputat. Vnica Puncto 15. num. 5. & 8. P. Vin- centius Tancredi Tract. 1. de Religione Lib. 2. Quæst. 2. alios adducens. Et est adeò communis senten- tia Theologorum, vt vix sit, qui ex illis in op- positam inclinarit. Indulgentiis. Cap. 27. in Gloßâ lit. L. asserit de de- cimis nobilibus laicis à Pontifice concessis, non Episcopum, sed laicum iudicare. Et esse proba- bile cùm decimæ in perpetuum conceduntur, affirmat P. Palaus suprà num. 6. & Patrem Hen- riquez adducens Dom. Solorzanus Lib. 3. Cap. 1. num. 44. aut ita resoluere post Nauarrum in Ma- nuali Cap. 21. num. 3. & alios Theologos, & Iu- ristas. Sed certè citatus Pater nullum pro eo Theologum adducit: nam nonnullĩ ab eo Litte-
scilicet, quamuis mulier, communiter loquen- do, non sit capax iurisdictionis spiritualis, eam Pontifex potest reddere capacem: ex quo pro decimis arguit: quod non negamus, licèt negari non sine magno fundamento possit: vnde id vt certum videtur admittere Dom. Solorzanus su-
se, & ita iudices laicos ad iudicandum de illis pe- nitus incapaces, atque ita non agi de eo in casu præsenti, sed de temporali earum perceptione. Nullum est ergo à Theologis sententiæ isti pa- trocinium, & citatus Pater praxim apposuit, non illius iustificationem: neque enim omnis praxis illam habet. Vnde Couarruuias Practicarum Quæ- stionum Cap. 35. num. 1. §. Non oberit, cùm sta- tuisset caussam possessionis rei spiritualis vel qua- si spiritualis, non posse per laicum iudicem exa- minari, subdit sic: Ex quibus opinor vsum forensem Galliæ admodum refragari iuris Pontificij receptis con- clusionibus. Additq́ue statim: Tametfi quandôque Reipublicæ conueniat illum etiam apud nos admitti. Sic ille acsi in Catholicissimo regno expediens esse possit Iuris Pontificij receptis conclusioni-<-P> @@0@ @@1@ Episcopis, sed à laicis iudicibus cognitionem ha- beri dixit: Atqui hoc de cognitione quoad factũ potest intelligi, quam esse licitam plures ex cita- tis admittunt, licèt sint qui negent, vt videri po- test apud Dianam loco citato Partis 4. Cùm ergo res hæc spiritualis sit, in eâ examinandâ Theolo- gorum potiùs habenda est ratio, præsertim si ex Iurisperitisplures sint, qui eorum sententiam amplectantur, vt in præsenti contingit. cautè legendum Couarruuiam, qui Capite citato num. 2. §. Tertiò, quoties, contrariam à nobis propositæ sententiam statuit. & Lib. 1. Variarum Cap. 17. Dicto 9. iudicium etiam circa decimas legibus Hispaniæ statutum in casu speciali, vt iu- stissimum in sæculari tribunali defendit: sicut & alios similiter loquentes, quia plusquàm opor- tet inclinant in fauorem sæcularium Principum. Quod & P. Azor Tomo 1. Lib. 7. Cap. 25. & 36. etiā adnotauit, dum consuetudines dictas sæpiùs vo- cat corruptelas. Et cùm Cap. 25. §. Tertiò quæri- tur, donationis, de qua agimus, Regibus Hispa- niæ in Indiis factæ, inserat mentionem, cum mo- dis aliis, quibus à Sede Apostolicâ dari solent decimæ ob merita laicorum: sequenti statim §. affirmat donatione prædictâ non obstante, ea- rum caussas ad iudices tantùm Ecclesiasticos per- tinere. Et addit sic: Nec sufficit in hoc si Romanus cadit, quàm vbi Dom. Solorzanus eam censuit adhibendam; circa doctrinam scilicet Gregorij Lopez in l. 17. Tit. 4. Partis 3. verbo, Casi ellos vbi ita scribit: Si Rex donet alicui partem aliquam decimarum, quæ Regi competunt ex priuilegio Pontifi- cis, & super tali donatione lis oriatur; sitq́ue quæstio super iure decimandi vel quotâ decimæ, quod non potestin Curiâ Regis cognosci: quia sicut ipse cognoscere non potest detali caussa, veluti merè spirituali, sic nec eius Curiâ. Sic ille, subdens hoc esse benè notan- dum ad limitationem l. 27. Tit. 18. Partis 3. quæ Regitribuit cognitionem priuilegiorum & do- nationum, quas facit: Ad quæ sic ait Dom. So- lorzanus citato Cap. 1. num. 60. Vnde cautè legen- Yüklə 14,73 Mb. Dostları ilə paylaş:
|