Mevzuat konusu bilgi hizmetlerinde hemen her dönemde önemli bir konu olagelmiştir.
Mevzuat konusu bilgi hizmetlerinde hemen her dönemde önemli bir konu olagelmiştir.
Türkiye’nin de üye olduğu Avrupa Konseyi, EBLIDA (European Bureau of Library, Information and Documentation Association) ile birlikte hazırladığı
Avrupa’da Kütüphane Mevzuatı ve Politikası Kılavuzu, Avrupa Konseyi’nin Kültür Komitesi tarafından 1999’da benimsenmiş ve IFLA tarafından da onaylanmıştır.
Bu kılavuz bilgi hizmetleri mevzuatı konusunda yeni bir bakış açısı getirmekte, bilgi hizmetlerinin demokratikleşme sürecindeki yerini vurgulayarak, var olan mevzuatta köklü değişiklikler önermektedir.
Bu kılavuz bilgi hizmetleri mevzuatı konusunda yeni bir bakış açısı getirmekte, bilgi hizmetlerinin demokratikleşme sürecindeki yerini vurgulayarak, var olan mevzuatta köklü değişiklikler önermektedir.
Üye ülkelerin de bilgi hizmetlerine ilişkin mevzuat ve politikalarını yeni ilkelerle uyumlu hale getirmeleri istenmektedir (Council of Europe, 2000).
Kılavuzda mevzuat değişikliği önerilen dört alan bulunmaktadır:
İfade özgürlüğü ve bilgiye serbest erişim
Ulusal kitap ve bilgi politikaları içerisinde kütüphaneler
Kılavuzda yukarıdaki konularla ilgili olarak belirtilen 60 önerinin bazıları şunlardır:
Kılavuzda yukarıdaki konularla ilgili olarak belirtilen 60 önerinin bazıları şunlardır:
Bilgi merkezlerinde derme geliştirme, bilgi profesyonelinin ticari ve politik etkilerden uzak, kullanıcı temsilcileri ile işbirliği içerisinde bağımsız mesleki kararına dayanmalıdır.
Yurttaşlara sağlanan kütüphane hizmetlerinde ırk, milliyet, din, kültür, politika, yaş fiziksel ve öğrenme özrü ve cinsiyet ayrımı yapılmamalıdır.
Kamu kaynaklarından finanse edilen temel bilgi kaynakları, araçları ve hizmetleri kullanıcılara ücretsiz olarak verilmeli ve ödeme güçlerine bakılmaksızın herkese eşit olarak sağlanmalıdır.
Bilgi merkezleriniherkesin kullanımına uygun biçimde tasarlanmalı,n hizmet birimleri görme, işitme ve diğer tür engellilerin gereksinimleri için olanaklar bulunmalıdır.
Kütüphane mevzuatı, bir ulusal bilgi politikası temelinde, her tür bilgi merkezi için gerekli yasal koşulları ve mesleki uygulamayı güvence altına almalıdır.
Ulusal ve uluslararası bilgi değişimini kolaylaştıracak teknik standartlar ile iletişimle ilgili standartlar, olabildiğince çabuk uygulamaya konmalıdır.
Ulusal ve uluslararası bilgi değişimini kolaylaştıracak teknik standartlar ile iletişimle ilgili standartlar, olabildiğince çabuk uygulamaya konmalıdır.
Hükümetler telif hakları ve benzeri konularda kütüphanelerin işlevlerini yasal bir temele oturtmalıdırlar.
Hükümetlerin devlet kuruluşlarınca üretilen bilgiye erişim için gereğini yerine getirmeleri gerekmektedir.
Ülkede üretilen yayınların ulusal merkezde toplanması için zorunlu yasal düzenlemeler yapılmalıdır.
Görüldüğü gibi, mevzuat konusundaki çağdaş gelişmeler çok çeşitli boyutları gündeme getirmektedir. Türkiye’de AB’ye katılma sürecinde bu gelişmeleri takip etmesi gerekli görülmektedir.
Türk kamu hukukunda mevzuat kapsamına giren yasal metinler söyle sıralanmaktadır:
Türk kamu hukukunda mevzuat kapsamına giren yasal metinler söyle sıralanmaktadır:
Genel emirler, sirküler, tembihname, koordinasyon kararı, prensip kararı, tebliğ, tamim ve talimatlar da diğer düzenleyici işlemler olarak mevzuat kapsamında yorumlanmaktadır.
Anayasa bir devletin şeklini, kişilerin hak ve ödevlerini, devlet organlarını ve bu organlar arasındaki ilişkileri belirten temel yasadır.
Anayasa hükümleri yasama, yürütme, yargı organları, idare makamları ve diğer kuruluş ve kişileri bağlar.
Türkiye’de halen yürürlükte olan 1982 Anayasası, Kurucu Meclis tarafından hazırlanmış ve halkoyuyla kabul edilmiştir.
Türkiye’de halen yürürlükte olan 1982 Anayasası, Kurucu Meclis tarafından hazırlanmış ve halkoyuyla kabul edilmiştir.
