Tez özetleri Astronomi ve Uzay Bilimleri Anabilim Dalı

KOYUNCU Figen

Tez Adı : Entropi İle Ağırlıklandırılmış Sezgisel Bulanık Mantık-Gri İlişki Analiz Tabanlı Tedarikçi Seçim Modeli

Danışman : Yard. Doç. Dr. Numan ÇELEBİ

Anabilim Dalı : Endüstri Mühendisliği

Programı : -

Mezuniyet Yılı : 2013

Tez Savunma Jürisi : Yard. Doç. Dr. Numan ÇELEBİ

Prof. Dr. Şakir ESNAF

Prof. Dr.Selim ZAİM

Doç. Dr. Alp BARAY

Doç. Dr. Kemal Güven GÜLEN

Entropi İle Ağırlıklandırılmış Sezgisel Bulanık Mantık-Gri İlişki Analiz Tabanlı

Tedarikçi Seçim Modeli
Gelişen teknoloji ile pazarların küreselleşmesi ve ekonomik politikalarda istikrar sağlanması tedarik zinciri yönetiminde çeşitli değişimlere neden olmuştur. Bu değişimler firmaları, uygun tedarikçileri seçmek için var olan seçim stratejilerini ve yöntemlerini değiştirmek zorunda bırakmıştır.
Gri teori belirsizlik içeren sistemlerin matematiksel analizine imkan veren ve çok kriterli karar verme problemlerinde kullanılan bir yöntemdir. Bu yöntemde kullanılan kriter ağırlıkları entropi yaklaşımı ile belirlenmiş ve daha sonra bu iki yöntem bulanık mantık altında birbirine entegre edilerek bir tedarikçi seçim modeli önerilmiştir. Önerilen modelin uygulama aşamaları, bir otomotiv fabrikasında belirlenen tedarikçiler ve seçim kriterleri kullanılarak adım adım gösterilmiştir.

  

 

 

 

 

Entropy Weighted Intuitionistic Fuzzy Logic-Grey Relation Analysis

Based Supplier Selection Model
Supplier chain management underwent some changes, as a result of globalization of markets due to technological development and consistent economical policies. These changes forced the companies, to alter their strategies and methods, which they used to choose appropriate suppliers.
In this study, to choose suppliers, a selection model has been proposed by utilizing Entropy and Gray system theory, based on fuzzy logic.  In this model, Gray system theory is a theory, which allows the mathematical analysis of systems containing uncertainty and is a method used in multi-criteria decision-making problems. In this study, weights of the criteria, which are used in Gray Theory, will be found by Entropy method, and these two methods will be integrated together under the fuzzy logic. Implementation stages of the proposed model will be shown step by step by using selection criteria and determined suppliers in an automotive factory.
  

GÜNAY Noyan Sebla
Tez Adı : Genetik Algoritma ile Araç Rotalama Problemlerinin Çözümü için Görsel Rotalama Yazılımı Geliştirme

Danışman : Yard. Doç. Dr. Murat AKAD

Anabilim Dalı : Endüstri Mühendisliği

Programı : -

Mezuniyet Yılı : 2013

Tez Savunma Jürisi : Yard. Doç.Dr. Murat Akad

Prof. Dr. Şakir Esnaf

Doç. Dr. Alp Baray

Prof.Dr. Mehpare Timor

Doç.Dr. Murat Ergün

Genetik Algoritma İle Araç Rotalama Problemlerinin Çözümü İçin

Görsel Rotalama Yazılımı Geliştirme
Dağıtım ağlarının modellenmesi ve etkin rotalama alternatiflerinin planlanması literatürde sıkça karşılaşılan Araç Rotalama Problemleri (ARP)’nin çözülmesi ile sağlanmaktadır. ARP, ortak depo veya depolardan sağlanan ürünlerin belirli sayıda araç kullanılarak, coğrafik olarak dağınık bulunan ve talepleri olan müşterilere dağıtılması için tüm operasyonel kısıtları sağlayacak ve toplam taşıma maliyetlerini en küçükleyecek rota kümelerinin belirlenmesidir.
Bu tez çalışmasında, gerçek hayat uygulamalarında kullanılabilecek ve rotalama problemlerinin çözülebileceği bir platform sağlamak üzere görsel bir araç rotalama yazılımı geliştirilmiştir. Geliştirilen programda, rota çözümü için genetik algoritma uygulanmıştır. Genetik algoritma, 2-opt yerel arama sezgiseli ile melez olarak uygulanarak güçlendirilmiştir. Tasarlanan algoritma ile birkaç farklı problem türüne çözüm araştırmak üzere görsel araç rotalama yazılımı kullanılabilmektedir: Kapasiteli Araç Rotalama Problemleri (KARP), Mesafe Kısıtlı Araç Rotalama Problemleri (MARP), Gezgin Satıcı Problemleri (GSP), Çoklu Gezgin Satıcı Problemleri (ÇGSP).
Farklı türlerdeki rotalama problemlerine de çözüm üretme esnekliği sağlayarak tasarlanmış bir görsel araç rotalama yazılımı mevcut değildir. Bu tez çalışmasının temel katkısı, bu boşluğu doldurmaktır. Tez çalışmasındaki amaç, gerçek hayat problemlerindeki mevcut operasyonel kısıtlara göre uygun rotaların planlanmasını gerçekleştirecek ve problem çözücüye görsel yazılım desteği ile kullanım kolaylığı sağlayacak seçenekler sunan bir görsel araç rotalama yazılımı oluşturmaktır.

Development a Visual Routing Software for the Solution of Vehicle Routing

Problems with Genetic Algorithm
Modeling distribution networks and planning efficient routing alternatives that are provided by the solution of Vehicle Routing Problem (VRP) frequently appears in literature. VRP is determining the route sets which will minimize total transportation cost by ensuring all operational constraints for distribution of demands to geographically dispersed customers by using certain number of vehicles from a common depot or depots.
In this thesis, a visual vehicle routing software that can be used in real-life applications was developed to provide a platform for solving routing problems. A genetic algorithm was implemented for route solutions. The genetic algorithm was improved by applying the 2-opt local search heuristic as hybrid. With this designed algorithm, the visual vehicle routing software can be used to search route solutions for different types of problems: Capacity Constrained Vehicle Routing Problem (CVRP), Distance Constrained Vehicle Routing Problem (DVRP), Travelling Salesman Problem (TSP), Multiple Travelling Salesman Problem (MTSP).
A visual routing software that was designed to produce solutions to different types of routing problems is not available. The main contribution of the thesis is to close this gap. The goal of the study is to design a visual routing software that provides ease of use and implements planning of feasible routes according to operational constraints existing in real-life problems.

  

ÖLÜÇ Mert Armağan

Tez Adı : Kurbağa Sıçrama Algoritması ve Gezgin Satıcı Problemine Uygulanması

Danışman : Yrd. Doç. Dr. Numan Çelebi

Anabilim Dalı : Endüstri Mühendisliği

Programı : -

Mezuniyet Yılı : 2013

Tez Savunma Jürisi : Yrd. Doç. Dr. Numan Çelebi

Prof. Dr. Şakir Esnaf

Prof. Dr. Selim Zaim

Doç. Dr. Alp Baray

Doç. Dr. Kemal Güven Gülen

Kurbağa Sıçrama Algoritması ve Gezgin Satıcı Problemine Uygulanması
Günümüzde pek çok kuruluş için taşıma faaliyetleri ve bu faaliyetlerin ortaya çıkardığı maliyetler önemli bir yer tutmaktadır. Taşıma faaliyeti yürütülürken izlenecek rotaların en kısa yolu verecek şekilde seçilmesi ve böylece hem zaman açısından hem de taşıma maliyeti açısından verimliliğin sağlanması, oldukça önemli kazanımlar sunmaktadır. Çözümü zor problemler sınıfında bulunan gezgin satıcı problemi için, kesin çözüm sağlayan algoritmaların yanı sıra, makul zaman boyutlarında en iyiye yakın çözümler sağlayan sezgisel algoritmalar geliştirilmiştir. Bu çalışmada da literatürde henüz yeni ortaya çıkmış bir sezgisel olan, kurbağa sıçrama algoritması ele alınmış ve uygulama alanı olarak da gezgin satıcı problemi kullanılmıştır. Çalışma süresince, gezgin satıcı problemi için toplam tur maliyetini en küçüklemeyi amaçlayan, kurbağa sıçrama algoritmasının uyarlanmış bir modeli oluşturulmuştur. Kurulan bu model için bilgisayar ortamında bir uygulama hazırlanmış ve bunun için C++ programlama dili kullanılmıştır. Ortaya konulan uygulama çalışması için bir takım testler yürütülmüş ve bu test sonuçları ile kurbağa sıçrama algoritmasına ait önemli veriler elde edilmiştir.

 

 

Shuffled Frog Leaping Algorithm and its Application to

Traveling Salesman Problem
Transportation services and costs of these services holds an important place for most of organizations. Whenever a transportation activity is conducted, choosing the shortest of the routes is cruical because of the transportation cost and time efficiency benefits. Heuristic algorithms are developed for computationally hard-to-solve traveling salesman problem, which provides near-optimal solutions in acceptable time ranges, besides exact algorithms. In this research, a relatively new heuristic algorithm named shuffled frog leaping algorithm is studied and traveling salesman problem is used as the subject to the application. A customized model of shuffled frog leaping algorithm which aims to minimize the tour length for the traveling salesman problem is created within this study. An application for this model is prepared as a computer program using C++ programming language. A number of tests are executed for this shuffled frog leaping algorithm application and notable results are obtained.

BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ ANABİLİM DALI
TAŞ Yücel

Tez Adı : Otonom Hava Aracının Kokpit Görüntüsünün Modellenmesi ve Aracın Hareketine Göre Bilgisayarda Simülasyonunun Yapılması

Danışman : Prof. Dr. Ahmet SERTBAŞ

Anabilim Dalı : Bilgisayar Mühendisliği

Programı : -

Mezuniyet Yılı : 2013

Tez Savunma Jürisi : Prof. Dr. Ahmet SERTBAŞ

Prof. Dr. Recep BURKAN

Prof. Dr. Osman Nuri UÇAN

Doç. Dr. Olcay KURŞUN

Yard. Doç. Dr. Oğuzhan ÖZTAŞ
Otonom Hava Aracının Kokpit Görüntüsünün Modellenmesi ve

Aracın Hareketine Göre Bilgisayarda Simülasyonunun Yapılması
Bu çalışmada insansız hava araçlarının modellenmesi, otomatik kontrolü ve ağ tabanlı simülasyonu için bir platform geliştirilmiştir. Bu çalışmanın önemli bir yanı, İHA’nın daha iyi kontrol edilebilmesi için, yer kontrol istasyonunda ücretsiz, açık kaynak kodlu kütüphanelerin beraber kullanılması ve İHA’nın Matlab/Simulink ortamında modellenmesidir.
Sistem temel olarak bir kullanıcı, bir yer istasyonu, kontrol ve navigasyon yetenekleri olan sanal bir İHA modelinden oluşmaktadır. Yer istasyonunda, İHA kokpitinin 2 boyutlu görsel bir simülasyonu, gerçekçi bir 3 boyutlu arazi modeli ile birlikte gösterilmektedir. Ayrıca yer istasyonunda 2 boyutlu bir navigasyon haritası ve kullanıcı arayüzü bulunmaktadır. Bu sayede kullanıcı İHA ortamını gerçekçi bir şekilde hissedebilecektir.
İHA modeli ise, lineer olmayan bir İHA dinamik modeli, rota planlayıcısı ve oto pilot sisteminden oluşmaktadır. Oto pilot sistemi, manuel kontrol ve oto kontrol seçim olanağıyla kullanılabilmektedir. Bu sayede İHA modeli, efektif navigasyon ve kontrol algoritmaları geliştirmek için bir dizayn ve test ortamı olmakla birlikte, komutları direk olarak kullanıcıdan alarak pilot eğitimi için sanal bir araç olarak da kullanılabilmektedir.

Modelling and Simulation of a Virtual Cockpit for an Unmanned

Aerial Vehicle and Its Navigation
In this study, we developed a network based computer simulation and control of an unmanned aerial vehicle (UAV) platform. A major element in this work is the combination of free, open source libraries for ground station software and modeling of UAV in Matlab/Simulink together for better control of the UAV.
Our system mainly consists of a user, ground station and model-based virtual UAV with navigation and control capabilities. We include in our ground station a visual simulation of a 2D UAV cockpit view with realistic 3D terrain view, 2D navigation map and user interface module to simulate an efficient UAV environment for both monitoring and training a pilot that is depicted.
The UAV platform is composed of a nonlinear dynamic model, path planner and an auto pilot controller that can be switched off for manual or auto operation. Such a platform enables us to design and test effective navigation and control algorithms as well as a virtual tool to train a pilot.
GOKAJ Redi

Tez Adı : Bulut Bilişim Servislerinde Kimlik Doğrulama ve Yetkilendirme

Danışman : Yard. Doç.Dr. Muhammed Ali AYDIN

Anabilim Dalı : Bilgisayar Mühendisliği

Programı : -

Mezuniyet Yılı : 2013

Tez Savunma Jürisi : Yard. Doç.Dr. Muhammed Ali AYDIN

Prof.Dr. Ahmet SERTBAŞ

Doç.Dr. Olcay KURŞUN

Doç.Dr. Hakan DOĞAN

Yard. Doç.Dr. Selçuk SEVGEN

Bulut Bilişim Servislerinde Kimlik Doğrulama Ve Yetkilendirme
Geniş bant internetin gelişmesiyle beraber web tabanlı uygulamaların sayısı da her geçen gün artmaktadır. Daha kaliteli mobil cihazlar üretiliyor ve insanlar her gün daha fazla kapasiteli veri depolama ortamlarına ihtiyaç duyuyorlar. Bunu sağlamak için ise, merkezi depolama sistemleri yapılmıştır. Bu şekilde çok güçlü sunuculardan insanlar veri ve hizmet almaktadırlar. Bu tür sunucularda yapılan iş “Cloud Computing” olarak adlandırılmaktadır. Türkçe’de ise bu teknoloji “Bulut Bilişim” olarak geçmektedir.
Bulut bilişim kısaca, bulutta (internette bir yerde) bulunan bir sunucuda, herhangi bir cihaz aracıyla bu sunucuya ait uygulamaların ve servislerin çalıştırılması olayıdır. Bulut bilişim ile bilgisayarlarda (veya mobil cihazda) olan resim, müzik, video, ofis uygulamaları, arşivleme, ajanda, dil çevirici programları ve tüm kişisel dosyalar, internette olan bir bulut sunucusuna taşınılmaktadır. Bu şekilde internete bağlı olunan herhangi yerden ve herhangi bilgisayar veya mobil cihazdan bu programlar ulaşılabilir hale gelmektedir. Bulut bilişim uygulamalarına ve servislerine örnek olarak Google Mail, Apple iCloud, Ubuntu One, Google Docs, Microsoft SkyDive, Picasa, Flickr, vb. olarak verilebilir.
Bulut bilişim, gelecek için oldukça önemli bir gelişme olarak ortaya çıkıyor fakat çözülmesi gereken bazı sorunları beraberinde getiriyor. Veri güvenliği, sistem performansı ve stabilizasyon sağlanması gerekmektedir. İnsanlar tarafından akıllı mobil cihazların kullanımı her gün artmakta olduğu için güvenlik sorunları çok büyük bir önem taşımaktadır. Bu tezin amacını gösteren konu ise, mobil cihazlardan bir buluta kimlik doğrulama ve yetkilendirme işlemidir.
Bu tez çalışmasında kullanıcı doğrulama işlemi için mobil imzası entegre ederek bulut üzerinde daha güvenilir mobil uygulamalar geliştirilmesi amaçlanmıştır. Tasarlanan altyapı modüler bir yapıda olduğu için herhangi bir uygulamaya koruma olarak eklenebilir. Tasarlanan jetonlu işlem yapma mekanizması ise kullanıcı yetkilendirmeyle bağlı olduğu için her kullanıcının sadece kendine ait olan haklar üzerinde işlem yapabilme hakkı vardır. Bu şekilde bulutta çalışan yazılım hizmetleri için kullanıcı bazında farklı roller belirlemek mümkündür. Ayrıca, tasarlanan altyapı bir uygulama ile desteklendiği için, ortaya çıkan mobil uygulama bir üniversite ortamında kullanılabilmektedir. Bu şekilde, öğrenciler ve öğretim görevlileri tarafından kullanılabilecek olan bir uygulama geliştirilmiştir.
 

 

 

 

Authentication and Authorization in Cloud Computing Services
With the development of broadband Internet, the number of web-based applications is increasing every day. New high quality mobile devices are being produced every day and people have large data storage needs. To achieve this, central storage systems have been installed. In this way, data and services that people receive, will be supplied by very powerful servers. This kind of work is done with the concept that we call "Cloud Computing". Basically, Cloud Computing is defined to be the cooperation of the cloud (on the internet somewhere) which is a server and any device or tool that can run applications and services of this server.
With Cloud Computing, your computer (or mobile device) can share the pictures, music, video, office applications, archiving, calendar, language converter programs and all your personal files on a cloud server via internet. In this way, if you are connected to the Internet from anywhere, any computer or mobile device, you can find your data and programs. To give an example of cloud computing applications and services, Google Mail, Apple iCloud, Ubuntu One, Google Docs, Microsoft SkyDive, Picasa, Flickr, and so on can be shown. They are all web-based applications and all services are running over cloud computing.
Cloud Computing is a very important step for the future, but it may also hae some problems in for us. Data security, system performance and the need for stability are standards that should be assured. With the increase of the users that use smart mobile decives, the cloud security topics become of a high interest. Many topics are part of the Security, but we will concentrate on authentication and authorization from a mobile client to a cloud environment.
The purpose of this work intends accomplishing the user authentication via help of mobile signiture. Because that the designed structure is modular, it can be integrated with any other system. The designed token mechanism plays an important role in restricting every user to be able to use the services only by specified roles. In this way, the service running on cloud is able to set roles for each user and make restrictions. As a result of this designed infrastructure, a sample mobile application is developed. This application can be used in a university environment where students and teachers are the end users.

DAĞDEVİREN Engin

Tez Adı : El Yazısı Rakam Tanıma İçin Destek Vektör Makinelerinin veYapay Sinir Ağlarını Karşılaştırması

Danışman : Yard. Doç. Dr. Zeynep ORMAN

Anabilim Dalı : Bilgisayar Mühendisliği

Programı : -

Mezuniyet Yılı : 2013

Tez Savunma Jürisi : Yard. Doç. Dr. Zeynep Orman

Prof. Dr. Ahmet SERTBAŞ

Prof. Dr. Sabri ARIK

Prof. Dr. Hakan Ali ÇIRPAN

Yard. Doç. Dr. Olcay KURŞUN

El Yazısı Rakam Tanıma İçin Destek Vektör Makinelerinin ve

Yapay Sinir Ağlarının Karşılaştırması
El yazısı rakam tanıma (Handwritten Digit Recognition HDR) ve optik karakter tanıma (Optical Character Recognition) alanları makina ögrenmesi ve sınıflandırma araştırmalarında kendisine sürekli yer bulmuştur. El yazısı rakam tanıma için ön işlemler, özellik çıkarımı, öğrenme/sınıflandırma ve bazı standart veritabanları için çeşitli yaklaşımlar önerilmiştir. Bu yöntemler arasında Yapay Sinir Ağları (Artificial Neural Network) yaygın olarak tek başına veya melez(hybrid) yapılarda yer alarak kullanılmaktadır. Buna karşın yakın zamanda ortaya atılan Destek Vektör Makineleri (Support Vector Machine ) yöntemi el yazısı ile yazılmış rakam tanımlama işleminde başarılı bir sınıflandırma yöntemi olarak karşımıza çıkar.
 Destek Vektör Makineleri (DVM) yönteminin kullanımı, günümüzde sınıflandırma problemlerinin çözümünde ve özellik çıkarımı işlemlerinde yaygınlaşmaktadır. Bu yöntem, doğrusal olmayan veriler üzerindeki işlemlerde yüksek bir doğruluk payı ile sınıflandırma yapabilmektedir. DVM, Yapay Sinir Ağına (Artificial Neural Network ANN) göre daha yavaş bir öğrenme ve sınıflandırma süreçine sahip olmasına karşın YSA’nın kullanıldığı alanlarda bu tekniğe bir alternatif olmaktadır. Günümüzde el yazısı tanıma ve el yazısı rakam tanıma alanlarında çoğunlukla Yapay Sinir Ağı ve Saklı Markov Modeli hibrid uygulamalar kullanılmaktadır. Bu tezin amacı, el yazısı rakam tanımlama için DVM ve YSA yöntemlerinin uygulanması, bu yöntemlerin belirlenen bazı kriterlere göre karşılaştırılması ve el yazısı rakam tanıma işlemlerinde DVM’nin diğer yöntemlere alternatif olarak kullanılabileceğinin gösterilmesidir.

 

Comparison of Support Vector Machines and Artificial Neural Networks

for Handwritten Digit Recognition
The field of Handwritten Digit Recognition and Optical Character Recognition have always found a place in researches dealing with machine learning and classification. Pre-processes, feature extraction and learning/classification are some proposed methods for handwritten digit recognition, and some other various approaches are also presented in certain databases.

Within these approaches Artificial Neural Network takes place either extensively or as a hybrid method whereas Support Vector Machine method that has been put forth recently, comes across as a successful method in handwritten digit recognition operations.

Nowadays, the use of Support Vector Machines for solving classification problems and feature extraction operations has become a widespread method. This method can classify non-linear data with a high percentage of accuracy. Although Support Vector Machines have a slower learning and classification process when compared with Artificial Neural Networks, they show up as an alternative method in areas where Artificial Neural Network is being used. Today mostly hybrid applications that combine Artificial Neural Networks and Hidden Markov Models are widely being used in handwriting and handwritten digit recognition. The aim of this thesis is to compare Support Vector Machines with Artificial Neural Network in handwritten digit recognition, and to present that it is possible to use Support Vector Machines as an alternative method in handwritten digit recognition processes.

  

DEVELİ Ahmet

Tez Adı : Zaman Dizisi Verilerinde Ani Değişimlerin Tahmini için Veri Madenciliği Yöntemleri ile Öznitelik Seçimi

Danışman : Doç. Dr. Olcay KURŞUN

Anabilim Dalı : Bilgisayar Mühendisliği

Programı : -

Mezuniyet Yılı : 2013

Tez Savunma Jürisi : Doç. Dr. Olcay KURŞUN

Prof. Dr. Ahmet SERTBAŞ

Yrd. Doç. Dr. Tolga ENSARİ

Yrd. Doç. Dr. Fatih KELEŞ

Yrd. Doç. Dr. Niyazi KILIÇ

Zaman Dizisi Verilerinde Ani Değişimlerin Tahmini İçin Veri Madenciliği

Yöntemleri İle Öznitelik Seçimi
Zaman dizisi analizlerinde genel olarak bir değişken kendisinin ve diğer değişkenlerin önceki değerleri gözönüne alınarak modellenir. Bu çalışmada hem değişkenin zamana bağlı modellenmesi hem de değişken değerlerindeki ani çıkış ve düşüşlerin sınıflandırılması hedeflenmiş. Uygulama alanı olarak da gittikçe yükselen öneme sahip olan hava kirliliği konusu ele alınmıştır. Hava kirleticilerinden biri olan ozonun tahmininin yanısıra, bu çalışmada ozondaki ani değişimlere sebep olabilecek faktörlerin belirlenmesi de hedeflenmiştir. Yüksek ozon yoğunluğunun stratosfer tabakasındaki pozitif etkisi olan dünyayı güneşten gelen morötesi ışınlara karşı korumasının yanında troposfer tabakasında insan sağlığı ve çevre üzerinde negatif etkileri vardır. Özellikle astım hastaları ve çocukların yüksek ozon seviyesine iki-üç saat kadar bile maruz kalmaları solunum yollarında ciddi rahatsızlıklar meydana getirebilir. Bu çalışmanın amacı ozon seviyesinin ani değişimine neden olan değişken gruplarını tespit etmektir. Hangi değişken kombinasyonlarının ani değişimle ilgili olduğunun bulunması için Kanonik Bağıntı Analizi (KBA), Destek Vektör Makineleri (DVM), Doğrusal Ayırtaç Analizi (DAA) ve En Yakın K-Komşu (EYKK) teknikleri kullanıldı. Çalışmada kullanılan veri seti Ankara’da bulunan, Çevre ve Şehircilik Bakanlığı tarafından kontrol edilen bir otomatik hava kalitesi izleme istasyonu tarafından toplanmıştır. Veri seti, kirleticiler ve meteorolojik faktörlerin bir yıllık ölçümlerini ihtiva etmektedir. Ozon zaman serisi analizleri sonucunda görülmüştür ki ozonun geleceğe yönelik tahmininde NO, NO₂, NO_X ve rüzgar hızı değişkenleri etkili olmaktadır. Diğer yandan ozon seviyesindeki ani artışların ve düşüşlerin sınıflandırılmasında sıcaklık ve bağıl nem daha etkili değişkenlerdir. Ayrıca ozon seviyesindeki çok yüksek artış ve azalış gerçekleştiği günlerin sınıflandırılmasında ise partikül maddeler ve SO₂ ilişkili değişkenler olarak bulunmuştur.

 

 

 

Feature Selectıon by Data Mınıng Methods for Predıctıon of Abrupt