TüRKİYE’de itfaiyeniN yeniden yapilandirilmasi
Yüklə 0,56 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- İtfaiye Teşkilatının Görevi
- Yangın ve Afet Yönetim Kurumu
- Şekil 1. Afet ve Yangınlara Karşı Mücadelede Genel İdari Organizasyon
- Şekil 2. Belediye Yönetimi Altında İtfaiye Birimlerinin Organizasyonu
- Gönüllü İtfaiye Kıtaları
- Eğitim ve Araştırma
Japonya hızla gelişerek dünyanın en önemli ekonomik ve politik merkezlerinden biri olmuştur. Yüzölçümü 377.835 km2 olan Japonya’da 2000 yılı nüfus sayımına göre 126.549.976 kişi yaşamaktadır. Topraklarının sadece %25’i yerleşim için uygun olan Japonya, bulunduğu coğrafya nedeni ile başta deprem olmak üzere farklı doğal afetlerle, ulaşmış olduğu teknolojik ve ekonomik düzeyin bir sonucu olarak da farklı teknolojik afetlerle karşı karşıyadır. Tarihte de çok büyük yangın ve afetler yaşamış olan Japonya’nın tecrübelerinin ve bu tecrübeler ışığında yangın ve afetlere karşı mücadele için geliştirdiği modelin incelenmesi son derece önemlidir.Japonya’da yangın ve afetlere karşı mücadele amacı ile 1947 yılında çıkarılan Yangınla Mücadele Yasası (Yasa No.226, 23 Aralık 1947) ile ilgili tüm birimlerin bağlı bulunduğu Yangın ve Afet Yönetim Kurumu kurulmuştur. Bu yazıda, Ev İşleri Bakanlığına (Ministry of Home Affairs, Türkiye’deki kullanımıyla İçişleri Bakanlığı) bağlı olarak kurulmuş olan Yangın ve Afet Yönetim Kurumu’nun idari ve fonksiyonel yapısı, yetki ve sorumlulukları, diğer alt birimlerin yangına karşı mücadelede yetki, sorumluluk ve görevleri, afet ya da yangınlar sırasında farklı birimlerin etkileşimi, gönüllü itfaiye birlikleri ve itfaiyecilerin eğitimi konuları özetlenmiştir. Bu yazının bütününde genel olarak Japonya Yangına karşı Mücadele Yasası’ndan (IFSIC,1998) yararlanılmıştır. Japonya için yangına karşı mücadele konusundaki detaylı istatistiksel bilgi farklı kaynaklarda bulunabilir, (FDMA , 1996; FDMA ,1998).İtfaiye Teşkilatının Göreviİtfaiye teşkilatının görevi, halkın canını ve malını yangından korumak, yangın, sel, deprem ve diğer afetler karşısında hasar ve kayıpları önlemek, en aza indirmektir. Afet ve Yangınlara Karşı Mücadelede İdari OrganizasyonAfet ve yangınlara karşı mücadelede genel idari organizasyon Şekil 1’de sunulmuştur. Yerel ölçekte afet ve yangına karşı mücadelede yetki ve sorumluluk belediyelerdedir. Belediyenin altında oluşturulan itfaiye birimlerinin organizasyonu Şekil 2’de, Yangın ve Afet Yönetim Kurumu’nun iç organizasyonu Şekil 3’de verilmiştir. Yangın ve Afet Yönetimi Kurumu Yangın ve Afet Yönetim Kurumu, merkezi hükümetin yangın ve afetlere karşı mücadele ile ilgili kurumudur. Ev İşleri Bakanlığı’nın bir harici organı olan Yangın ve Afet Yönetimi Kurumu’nun yetki ve sorumluluklarının bir bölümü aşağıda verilmiştir, (IFSIC, Madde 4);
Eyaletler
1 2 
  
1 3 
3 1
1 : Tavsiye, rehberlik, yönetmelik, yardım önlemleri için istekler 2 : Raporlar, yardım istekleri 3 : Raporlar
Yangın departmanı Gönüllü itfaiyeci kıtası 
Belediyenin yangın savunma konularından sorumludur, (yangın savunma planları, personel idaresi, bütçe, diğer idari konular, vb.). 
Devriye, yangın söndürme ve afet kontrolü gibi yangın savunma operasyonlarını düzenler. Gerek afetler sırasında, gerek diğer zamanlarda yangın ve afet önleme aktivitleri düzenlerler.
Yangın ve afet önleme operayonlarının ilk adımını oluşturur. (yangın önleme, devriye, yangın söndüme, ambulans, kurtarma ve afet kontrolünü kapsar). Gönüllü kıta istasyonları İtfaiye istasyonları Yardımlaşma Resmi itfaiye organizasyonları Gönüllü itfaiye organizasyonları 
Şekil 2. Belediye Yönetimi Altında İtfaiye Birimlerinin Organizasyonu
Şekil 3. Yangın ve Afet Yönetim Kurumunun organizasyonuYangın ve Afet Yönetim Kurumu Başkanı, gerekli olduğunda, yangına karşı mücadele konularında, eyalet ve belediyelere tavsiyede bulunur ve rehberlik sağlar. Yangın ve Afet Yönetim Kurumu Başkanı, deprem, tayfun, sel ve büyük yangınlar sonucu oluşan acil durumlarda, afete maruz kalmamış olan eyaletlerin valilerinin, afete maruz kalan belediyelere yardım etmesini isteyebilir. Eyalet Yönetiminde Yangına Karşı Mücadele Japonya’da eyaletler, şehirleri, ilçeleri ve beldeleri içeren, geniş alanlardan oluşan yerel idarelerdir. Eyalet yönetimleri genelde büyük alanları ilgilendiren veya şehirlerdeki hizmetlerin eş düzeyde olmasını gerektiren konularda yetki ve sorumluluk sahibidir. Özel şartlar dışında, yangına karşı mücadelede asıl görev ve sorumluluk belediyelerde olduğu için eyaletler direk olarak yangına karşı mücadelede rol almazlar (FDMA,1996). Eyalet idareleri, belediyelerin arasındaki işbirliği, koordinasyon ve iyi ilişkilerin sağlanması ve korunmasını sağlamakla sorumludur. Eyalet yönetiminin yetki ve sorumluluklarının bir bölümü aşağıda verilmiştir, (IFSIC,1998);
Eyalet valileri, gerekli olduğunda, yangına karşı mücadele konusunda belediyelere tavsiyelerde bulunmaya yetkilidir. Ayrıca, belediye başkanlarının ve itfaiye şeflerinin istekte bulunması durumunda, eyalet valilerinin rehberlik sağlama ve tavsiyede bulunma yetkisi vardır. Deprem, tayfun, sel, büyük yangın ve benzeri afetlerin neden olduğu acil durumlarda eyalet valilerinin, belediye başkanları ve itfaiye şeflerini önceden yapılmış anlaşmaların uygulanması ve afete karşı alınması gerekli diğer önlemler konusunda yönlendirme yetkisi vardır. Eyaletlerin büyük bölümünde yangına karşı mücadele ve afet zararlarını önleme konularında çalışan ve itfaiye personeli ile gönüllülerin eğitimini sağlayan yangına karşı mücadele okullarındaki eğitimi yürüten bir bölüm mevcuttur. Belediyelerde Yangına Karşı Mücadele Yangınla Mücadele Yasası’na göre, yangına karşı mücadelede sorumluluk şehir, ilçe ve beldelerdeki belediyelerdedir. Buna göre, temel yerel kamu bünyesi olan şehir, ilçe ve beldelerdeki belediyeler yangına karşı mücadele konusunda gerekli tüm yerel faaliyetlerden sorumludur (IFSIC,1998; Madde 6), (FDMA,1996). Belediyeler yangın departmanları, itfaiye merkezleri ve gönüllü itfaiyeci kıtalarının tümünü ya da bunların bir bölümünü kurmakla yükümlüdür (IFSIC,1998;Madde 9), (FDMA,1996). Genellikle büyük yerleşim alanlarının bulunduğu şehirlerde, tam zamanlı resmi itfaiye personelinin görev yaptığı yangın departmanları ve itfaiye merkezleri yangına karşı mücadelede rol alır. Buna karşılık, yarım zamanlı üyelerden oluşan gönüllü itfaiye kıtaları yangın veya afet durumlarında göreve çağırılırlar. Kırsal yörelerde ise genellikle yangın departmanları ve itfaiye merkezlerine ilave olarak gönüllü itfaiye kıtaları yangına karşı mücadelede birlikte görev yaparken, bazı belediyelerde sadece gönüllü itfaiye kıtaları görev yapmaktadır (FDMA,1996). Belediyelerin yangına karşı mücadelede yetki ve sorumluluklarının bir kısmı aşağıda verilmiştir;
Acil Durumlarda Yönetim İtfaiye ve Emniyet Teşkilatları–Yardımlaşma ve Afet Önleme Anlaşmaları İtfaiye ve emniyet teşkilatları, halkın canını ve malını korumak için yardımlaşarak çalışacaklardır (IFSIC,1998;Madde 24). Deprem, tayfun, sel ve yangın gibi acil durumlara karşı Yangın ve Afet Yönetimi Kurumu, Ulusal Polis, Eyalet Polisi, Eyalet Valileri, Belediye Başkanları ve Selden Korunma Yasasında tanımlanan Selden Korunma Uzmanları, aralarında afetten korunma önlemleri konusunda anlaşmalar yapabilirler. İtfaiye şefi ve diğer yetkililer bu anlaşmalara uygun olarak hareket etmek durumundadır. Bu gibi acil durumlarda emniyet teşkilatı personeli operasyonel kontrole karışmayacak, itfaiye teşkilatı personeli polis gibi görev yapmayacaktır. Emniyet teşkilatı personeli bu tür afetlerde itfaiye teşkilatına yardımcı olduğunda, afet bölgesindeki yangın çalışmaları ile ilgili olarak, itfaiye polisi yönlendirecektir. Deprem, tayfun, sel ve büyük yangın gibi acil durumlarda, acil ihtiyaç olduğunda, Eyalet Valileri gerekli direktifleri belediye yetkililerine verebilir. Bu durumda, bu direktifler, Yangın ve Afet Yönetimi Kurumu tarafından verilen yönetmelik, rehberlik ve tavsiyelerin içeriğine uymalıdır. Deprem, tayfun, sel, yangın veya başka bir afet bir belediyeyi etkilediğinde, ilgili eyalet valisinin isteği üzerine, Yangın ve Afet Yönetimi Kurumu Başkanı, diğer eyalet valilerinin sözkonusu belediyeye ihtiyaç duyulan yardımı sağlamasını isteyebilir. Afetin boyutunun çok büyük olduğunun açık olması ve fazla beklenecek zaman bulunmaması durumunda, Yangın ve Afet Yönetimi Kurumu Başkanı, ilgili eyalet valisinin isteğini beklemeden diğer eyalet valilerinin ihtiyaç duyulan yardımı sağlamasını isteyebilir. Yangın ve Afet Yönetimi Kurumu Başkanı’nın talebi üzerine, afete maruz kalan eyaletteki belediyeye gerekli yardımın yapılabilmesi için, diğer eyalet valileri, yardım sağlamak veya diğer gerekenleri yapmak üzere, belediye başkanlarından itfaiye departmanlarının afete uğrayan belediyeye ekip göndermesini isteyebilir. Afetin boyutunun çok büyük olduğunun açık olması ve fazla beklenecek zaman bulunmaması durumunda, Yangın ve Afet Yönetimi Kurumu Başkanı, doğrudan herhangi bir belediye başkanından itfaiye departmanlarının afete uğrayan belediyeye ekip göndermesini isteyebilir. Bağlı bulundukları belediye dışında afete müdahale çalışması yapan itfaiye personelinin idaresi görev yaptıkları bölgedeki belediye başkanında olacaktır. Gönüllü İtfaiye KıtalarıGönüllü itfaiye kıtaları yangın ve afetlere karşı mücadelede önemli görevler üstlenirler. Japonya’da gönüllü itfaiyecilik oldukça eskiye dayanan bir geleneğin devamıdır. Günümüzde gönüllü itfaiye kıtaları, belediyelerin içinde bir sivil toplum organizasyonu durumundadır. Yangın departmanı veya İtfaiye merkezlerinin resmi personeli tam zamanlı olarak çalışırlar. Buna karşılık, gönüllü itfaiye kıtalarının üyeleri yarı zamanlı olarak çalışırlar (tam zamanlı çalışan gönüllü itfaiyeciler de vardır, ancak bunların sayısı fazla değildir). Bu kişiler normal zamanlarda kendi işlerini yaparlar, ancak ihtiyaç olduğunda, göreve çağrılırlar. Japonya’da 1987-1998 yılları arasında gönüllü itfaiye kıtaları üyelerinin sayısı 1.017.807’den, 962.625’e düşmüştür. Aynı dönemde resmi itfaiye personeli sayısı 130.463’den, 151.703’e çıkmıştır,(FDMA,1998). Yerel belediyeler gönüllü itfaiye kıtası üyelerinin harcadıkları zamanı, kasabalarını ve komşularını afetlerden korumak için sarf ettikleri çabaları gözönünde bulundurarak, genel ve çağrı başına yapılan ödemelerin iyileştirilmesi, kaza tazminatları ve emeklilik ikramiyelerinin arttırılması konularında önlemler almaktadır. Ancak bu şartların daha da iyileştirilmesi gerekmektedir (FDMA,1998). Gönüllü itfaiye kıtalarının kurulması, isimleri, gönüllü itfaiyeci sayısı ve kıtaların sorumlu olacakları bölgeler tüzüklerle tanımlanmaktadır (IFSIC,1998, Madde 15). Gönüllü itfaiye kıtalarının organizasyonu belediye yönetmeliklerine göre yapılmaktadır. Resmi yangın departmanlarının bulunduğu belediyelerde, gönüllü itfaiye kıtaları, itfaiye merkezi şefi, ya da itfaiye istasyonu şefinin direktifleri altında hareket etmekle sorumludur. Bu itfaiye şeflerinin görevlendirmesi üzerine, gönüllü itfaiye kıtaları ilgili yerleşim biriminin dışında da görev yapabilir. Gönüllü itfaiye kıtaları, gönüllü itfaiye şefinin idaresindedir. Gönüllü itfaiye şefi, gönüllü itfaiye kıtasının üyelerinin önerisi ile belediye başkanı tarafından atanmaktadır. Gönüllü itfaiyeciler ise, belediye başkanının onayı ile, gönüllü itfaiye şefi tarafından atanmaktadır. Tam zamanlı çalışan gönüllü itfaiyeciler için atama, cezalandırma, tazminat, görev performansları ve diğer işemler Yerel Kamu Hizmetleri Yasası’na göre yapılır. Tam zamanlı çalışmayan gönüllü itfaiyeciler için ise bunlar tüzüklerle tanımlanmıştır. Eğitim, rütbe ve üniformalar gibi konular Yangın ve Afet Yönetim Kurumu standartlarına uyumlu olarak belediye yönetmeliklerince tanımlanmıştır. Tam zamanlı çalışmayan gönüllü itfaiyecilerin resmi görev sırasında ölmesi veya yaralanması durumunda, ilgili belediye, bu kişilere veya geride kalan ailelerine Yangın ve Afet Yönetim Kurumu standartlarına uyumlu olarak hazırlanmış tüzüklerle belirlenen tazminatı ödemekle sorumludur. Tam zamanlı çalışmayan gönüllü itfaiyeciler emekli olduğunda, emekli ikramiyesini belediyeler ödeyecektir. Yarı zamanlı gönüllü itfaiyeciler, özel görevli belediye çalışanları olarak kabul edilirler ve ödeme ile avansları konusunda belediyeler sorumludur. Ödeme miktarı ve yöntemi tüm Japonya’da aynı değildir. Bunlar ilgili belediyenin ekonomik ve yerel şartlarına göre değişkenlik göstermektedir. 1998 yılında, hükümet yerel vergi gelirlerinin kullanışının dağılımında itfaiye birlikleri için ayrılan dilimi arttırmıştır. Eğitim ve AraştırmaYangın ve afetlere karşı mücadele yöntem ve teknikleri, gelişen teknoloji ve artan bilgi düzeyi ile birlikte, her geçen gün değişmekte ve gelişmektedir. Bunun bilinci ile Japonya’da bu konularda eğitim ve araştırmaya büyük önem verilmektedir. Yangın ve Afet Yönetim Kurumu, itfaiye personeline ve gönüllü itfaiyecilere (ve diğer resmi görevlilere) standart bir eğitim verilmesi için gerekli çalışmaları yapmakla sorumludur (IFSIC,1998; Madde 4/5). Eyaletler bağımsız olarak, ya da diğer eyaletlerle birlikte itfaiye departmanı personelinin ve gönüllü itfaiyecilerin eğitimi için Yangın Mücadele Okulları açmakla sorumludur. Benzer şekilde, Belediyeler de bağımsız olarak, ya da eyaletlerle birlikte itfaiye departmanı personelinin ve gönüllü itfaiyecilerin eğitimi için yangın okulları açabilmektedir. Tüm Yangın Mücadele Okulları’nda, eğitimin Yangın ve Afet Yönetimi Kurumu tarafından tanımlanmış olan standartlara ulaştırmak için gereken çaba sarfedilecek, resmi ve gönüllü itfaiye personelinin, görevleri konusundaki bilgi ve becerilerini arttırabilmeleri için, yangın okullarındaki eğitimlere katılabilmeleri sağlanacaktır (IFSIC,1998, Madde 26). Bu konudaki eğitimin büyük bölümü yangın departmanlarında, itfaiye merkezlerinde ve gönüllü itfaiye kıtalarında verilmektedir. Bunlara ilave olarak, ulusal düzeyde Yangın ve Afet Yönetimi Koleji ve eyalet düzeyinde Yangın Mücadele Okulları kurulmuştur. 1998 yılı itibarı ile Japonya’daki Yangın Mücadele Okulları’nın sayısı 55’dir. Ayrıca ilk yardım gibi diğer özel konuların eğitimini veren okullar da mevcuttur. Yangın ve Afet Yönetimi Koleji, merkezi hükümetin, eyaletlerin ve belediyelerin üst düzey itfaiye personeline, ileri düzeyde eğitim verir. Ayrıca, Yangın Mücadele Okulları’na ve özel konularda eğitim veren diğer okullara destek sağlar. Ulusal Yangın ve Afet Araştırma Enstitüsü, yangına karşı mücadele teknikleri ve uygulamada karşılaşılan sorunların çözümleri konularında araştırma ve incelemeler yapar. Gerek Yangın ve Afet Yönetimi Koleji, gerekse Ulusal Yangın ve Afet Araştırma Enstitüsü, Yangın ve Afet Yönetim Kurumu tarafından yönlendirilir, (FDMA,1996). Yangın Mücadele Okullarında da farklı tür ve düzeyde eğitimler verilmektedir, bunlar;
için özel alanlarda verilen eğitimdir.
üst düzey göreve atanacak personele verilen eğitimdir.
Yüklə 0,56 Mb. Dostları ilə paylaş:
|