ehtimom
1
yuzidin ba’zi ma’nilar topib, nazm qilurg‘a hukmlar ham joriy
bo‘ldi».
37. E h t i m o m - g‘amxo‘rlik, muhofaza qilish, asrab-avaylash.
38. Olim «Sab’at abhur» («Yetti dengiz») nomli bir lug‘at ham tuzgan. U arab
tilining izohli lug‘atidir.
39. Navoiy 1485-1488-yillarda «Tarixi anbiyo va hukamo» («Payg‘ambarlar va
hakimlar tarixi») kitobini yozadi.
40. Bu kitobda payg‘ambarlar tarixi Odam Atodan boshlab yoritilgan.
Ikkinchi qism obidlar (Allohga toat-ibodat qiluvchilar), uchinchi qism esa
hakimlar haqida. Bu qismda Luqmoni hakim, Fishog‘urs (Pifagor), Jomosb,
Buqrot (Gippokrat), Suqrot, Jolinus (Galen), Batlimus (Ptolemey), Buzurjmehr va
boshqalar haqida ma’lumotlar berilgan. Muhimi, ular haqida o‘quvchilarda
dastlabki tasavvurni uyg‘otish uchun ularga xos bo‘lgan eng muhim fazilatlar,
xususiyatlar sanab o‘tiladi.
41. 1488-yilda «Tarixi muluki ajam» («Ajam shohlari tarixi») yaratiladi. Bu
asarlar adibning tarix ilmini juda chuqur bilganligining yorqin nishonasi.
42. Unda tarixiy shaxslarning, hakimlarning hikmatlaridan namunalar ham
keltiriladi:
43. Buqrot hakim «debturkim, umr qisqadur, ish uzun. Oqil uldurkim, bu qisqa
umrni bir nimaga sarf qilg‘aykim, zaruratroqdur, ya’ni oxirat maslahati va Tengri
taolo rizosi».
|