Umid hamroyev



Yüklə 0,65 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə24/49
tarix18.04.2022
ölçüsü0,65 Mb.
#115364
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   49
2 5402244426510633284

Umid Hamroyev 

@Ona_tili_va_adabiyot_N1 

qadrlidir. Asarda it, tush, yoq, bor, sog‘in, tuz singari so‘zlarning bir necha 

ma’nolarni ifodalay olish imkonini ko‘rsatuvchi misollar keltirilgan.  

28.  Jumladan, ko‘k so‘zining osmon, kuy, kuylamoq, qadoq, sabza - o‘t-o‘lan 

ma’nolarida qo‘llanilishi ko‘rsatiladi. Ayrim so‘zlarning to‘rt, besh, olti ma’noda 

qo‘llanishiga misollar keltiradi. 

29.  Alisher Navoiy hassos tilshunos sifatida forsiy til amaliyotida turkiy tildan 

o‘tgan so‘zlarga ham e’tibor qaratadi.  

30.  Masalan, tubichoq, arg‘umoq, yaka, yobu, totu singari ot turlarini,  

31.  dastor, qalpoq, toppi, shirdog‘, yog‘lig‘ singari bosh kiyimlarini,  

32.  qo‘rchi, suvchi, qushchi, qo‘ruqchi, kiyikchi, kemachiqo‘ychi singari kasb va 

hunarlarning nomlarini forsiylar ham turkiycha so‘zlar bilan yuritishi ko‘rsatiladi. 

33.  Shundan so‘ng adib «bu xalq orasida paydo bo‘lg‘on tab’ ahli salohiyat va 

tab’larin o‘z tillari turg‘och o‘zga til bila zohir qilmasa erdi» degan istakni 

bildiradi. Yana qo‘shib qo‘yadiki, «agar ikala til bila aytur qobiliyatlari bo‘lsa, o‘z 

tillari bila ko‘prak aytsalar erdi... agar mubolag‘a qilsalar, ikala til bila teng 

aytsalar erdi». 

34.  Garchi asar ona tilining imkoniyatlari va qonuniyatlari borasida bahs 

yuritsa-da, unda adabiyotshunoslikka oid ko‘plab fikr va mulohazalarni ham 

ko‘rish mumkin.  

35.  Xususan, so‘z ma’nolari orasidagi tafovutlar, qofiya, vazn, she’r tuzilishiga 

oid qaydlar shular jumlasiga kiradi. Unda Xusrav Dehlaviy, Abdurahmon Jomiy, 

Sa’diy, Hofiz Sheroziy singari ko‘plab buyuk so‘z ustalarining ijodlariga oid 

qaydlar ham mavjud.  

3 6 .   Asarda Husayn Boyqaroning turkiy tilga alohida e’tibor bergani, uning 

rivojini ko‘zda tutib maxsus farmonlar chiqargani ham aytib o‘tiladi: «Va iltifot va 


Yüklə 0,65 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   20   21   22   23   24   25   26   27   ...   49




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin