Ümumtəhsil məKTƏBLƏrində TƏhsilin keyfiyyətinin yüKSƏldilməsində pedaqoji monitorinq və qiyməTLƏndirməLƏrin rolu

Kimya məktəbdə

ÜMUMTƏHSIL MƏKTƏBLƏRINDƏ TƏHSILIN KEYFIYYƏTININ

YÜKSƏLDILMƏSINDƏ PEDAQOJI MONITORINQ VƏ QIYMƏTLƏNDIRMƏLƏRIN ROLU
Nəbi M.Mahmudov

fizika-riyaziyyat elmləri namizədi

Məqalədə ümumtəhsil məktəblərində pedaqoji monitorinq və qiymətləndirmənin mahiyyəti açıqlanır və təhsilin keyfiyyətinin yüksəldilməsində onların rolu araşdırılır.

Bütün za­man­larda təhsilalan­la­rın təhsil alma, təhsilverən­lə­rin təhsil vermə, təhsili idarəetmə or­qanlarının idarə etmə fə­a­liy­yə­ti­nin səmərəliliyinin yüksəldil­mə­si və təhsil müəs­si­sə­lərinin maddi-texniki bazasının yaxşılaşdırılması in­sanları dü­şün­dür­müş, xüsusilə Liderlərin daim diqqət mər­kə­zin­də olmuşdur. Azərbaycan xalqının ümummilli lideri Heydər Əliyevin uzaqgörənliklə söylədiyi “Cəmiyyətin gələcək tərəqqisi bir çox cəhətdən indi gənclərimizə nəyi və necə öyrətməyimizdən asılı olacaqdır” fikirləri Prezident İlham Əliyev tərəfindən uğurla davam etdirilir. Belə ki, Ölkə Başçısı İlham Əliyevin müvafiq Sərəncam və proqram xarakterli çı­xış­larında, həmçinin dövlət və hö­ku­mət səviyyəsində təh­sillə bağ­lı qəbul edilmiş mü­va­fiq normativ hüquqi sənədlərdə – “Azər­bay­can Respublikasının ümum­təhsil sistemində Qiymətləndirmə Kon­sep­si­ya­sı”, “Ümumi təh­sil pillə­si­nin dövlət standartı və proqramları (kurikulum­ları)”, “Azərbaycan Respublikasında təhsilin in­kişafı üzrə Dövlət Stra­tegi­ya­sı”nda iqtisadiyyatı sürətlə inkişaf edən, orta gəlirli ölkələr arasında yer tutan respublikamızın təhsil mü­əs­sisə­lə­rində təhsilin keyfiyyə­ti­nin yük­­səldilməsi ön plana çəkilir, təhsil sahəsində müəyyən olun­muş hə­dəf­lərə çat­maq və mü­vəf­fə­qiyyət əldə etmək üçün təhsilin məzmu­nunun yax­şı­laşdı­rıl­ma­sına, təhsilalanlara keyfiyyətli təh­sil verilməsinə, dünyanın inkişaf et­miş öl­kə­lərinin stan­dart­ları­na cavab verən səriştəli mütəxəssis hazır­lığının hə­yata keçirilməsinə nail ol­maq zə­ruri tələb kimi qar­şı­ya qo­yu­lur, müxtəlif icmaların və icti­ma­iy­yətin bu işə cəlb olunması məqsədə­uy­ğun hesab edilir.

2008/09-cu tədris ilindən ölkəmizin ümumtəhsil məktəblərində ye­ni təh­sil proq­ramları (ku­ri­ku­lumları) əsa­sında ya­zıl­mış dərs­lik­lərdən istifadə olunmasına başlanması ye­ni qiy­­mət­lən­dir­mə sis­te­mi­­nin tətbiq edil­mə­sini, bu isə monito­rinq və qiy­mət­lən­­dir­mə­lə­rin aparılmasını qaçılmaz et­­mişdir. Bun­la­r məktəbin öz təhsil hədəflərinə çat­masına, vəzifələrini həyata keçirməsinə, təhsilin keyfiy­yə­ti­­nin yüksəldil­mə­si­nə xid­mət etdiyindən təhsili idarə­edənlərin və təhsil­ve­rən­lərin tə­lim/təd­ris pro­se­sinə daxil olan mo­­­­ni­to­rinq, qiy­mətlən­dir­mə və təhsilin keyfiyyəti an­la­yışları ilə ya­xın­dan tanış olma­la­rını (mahiyyətini anlamalarını) va­cib hesab edirik. Biz təlim prosesinin tər­kib hissələrini (təlimin məz­munu, təlim strategiyaları, öy­rə­di­ci mühit və qiymətləndirmə) nəzərdən keçirdikdə onun əsas ele­ment­lə­rin­­dən bi­ri kimi qiy­mət­lən­dirmənin daha çox diqqəti cəlb etdiyini görürük. Təhsil müəssi­sə­lərində qiy­mət­lən­dirmə bi­la­va­sitə mo­ni­to­rinqlə əlaqəli həyata keçirilir. Təh­si­lin keyfiyyəti isə aparılan moni­to­rinq və qiymət­lən­dirmələrlə tənzimlənir. Bu anlayışları ardıcıl şərh etməyə çalışaq.