Ünden bugüN

KADIN YAŞAMI

358

359

KADIN YAŞAMI

Ayrımcılığa Karşı Kadın Derneği, kadın haklarına ağırlık veren bir kuruluştur. 1987' de Ayla Kapan (Alpdoğan), Elmas Ben-gü, Fatma Ozaydın, Firdevs Helvacıoğlu (Gümüşoğlu), Gül Ergenç, Hüsniye Bütün, Menekşe Kaya, Necla Gün, Nilgün Taşan, Selma Altun tarafından kurulmuştur. Amacı, kadınların, toplumda ekonomik, sosyal, siyasal ve kültürel yaşamın her alanında eşit insanlar olarak yer almalarına engel olan ve binlerce yıllık bir geçmişten beslenen ataerkil kurumların, geleneklerin, değer yargılarının dönüştürülmesi ve yasaların değiştirilmesi için mücadele etmek olarak belirtilmiştir. Dayağa Karşı Dayanışma Kampanyası başlatmış, Bağır! Herkes Duysun adlı kitabın hazırlanmasına katkıda bulunmuş, evlilik, radikal feminizm, sosyalist feminizm, cinsellik, aşk, kadın hareketi tarihi, doğum kontrolü gibi konularda toplantılar düzenlemiştir. 1990' da kapanmıştır.

Kadın Kültür Evi AŞ, 1989'da açılmıştır. Kurucuları Şener Macit, Canan Toksöz, Selma Atabek, Nermin Coşkun, Saadet Öz-kol, Munise Sökmen'dir. Kadınların evlerinden çıkmalarını sağlamak, yaşantılarına sahip çıkmalarını gerçekleştirmek ve kadınların kültür birimlerini evrensel kültürle zenginleştirmek için bir mekân oluşturmak amacıyla kurulmuştur. "Medeni Kanun" ile "Cinsel Tacize Karşı" kampanyalar düzenlemiş dayak yiyen kadınların barınma sorunlarını çözmeye çalışmış, ücretsiz hukuk danışmanlığı yapmıştır. 1990' da kapanmıştır.

Kadın Eserleri Kütüphanesi ve Bilgi Mer-kezi'ninC-») kuruluş tarihi 5 Nisan 1990'dır. Kurucuları Fatma Skin Tekeli, Jale Baysal, Deniz Aslı Mardin, Suat Füsun Akatlı, Zafer Füsun Yaraş'tır. Amacı kadınların geçmişini iyi tanımak, bu bilgileri bugünün a-raştırmacılarına derli toplu bir şekilde sunmak ve bugünün yazılı belgelerini gelecek kuşaklar için saklamaktır.

Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı, 1990'da M. Canan Arın, Firdevs Gümüşoğlu, Fatma Ozaydın, Hatice Gülseren Özlen, Zehra Büyükdağlı, Nurperi Sancak, Filiz Kereste-cioğlu, Fatma Yaprak Ertür, Şirin Tekeli tarafından kurulmuştur. Amacı, aile içi ya da dışı şiddete maruz kalmış kadınların sı-

Ayrımcılığa

Karşı Kadm

Derneği'nin

1987'de

Kariye

Şenliği'ndeki

standı.

Kadın Eserleri

Kütüphanesi

Arşivi

ğmabilecekleri evler açmak, işletmek, onlara bir meslek kazanmalarında ya da mesleklerini yapmalarında yardımcı olmaktır. Danışma merkezinde hukuki ve psikolojik danışmanlık hizmetleri verilmekte, sığınma evi açma ve işletme-çalışmaları yapılmaktadır.

istanbul'da kadınların mesleki örgütlenmeleri arasında, kuruluş tarihi 1968 olan Türk Hukukçu Kadınlar Derneği sayılabilir. Süreyya Ağaoğlu (avukat), Fa-hire Akman (noter), Suat Berk (avukat), Çiçek Ecemen (avukat), Şukufe Ekitler (savcı), Nuran Sayın (emekli 4. Şube müdürü), Muazzez Tümer (hâkim), Nihal Ulu-ocak (hukukçu profesör), Beraat Üngör' ün (avukat) kurdukları derneğin amacı hukukçu kadınlar arasında dostluk ve bilim ilişkileri kurmak, başta kadın, çocuk ve aileyle ilgili olmak üzere tüm hukuk problemleriyle ilgili yasa ve yayınları incelemek, bu konularda mesleki dayanışmada bulunmaktır.

Kadın Eczacılar Derneği ise 1989'da Emine Esin, Işık Şartekin, Derya Uludağ, Sevgi Selçuk, Belma Çallıoğlu, Ayşe Selen Aka-ta, Yeşim Genç tarafından kurulmuştur. Amacı, eczacılık mesleğindeki kadın eczacılar arasında dostluk ve dayanışmayı sağlamak, haklarım korumaktır.

Üniversite Kadın Araştırma Merkezleri ve Dernekleri: 1990'lardan sonra çeşitli üniversitelerde kadın araştırma merkezleri kurulmuştur, istanbul Üniversitesi Kadın Sorunları Araştırma ve Eğitim Merkezi (KAM) 1990'da kurulmuştur. Kurucuları Prof. Dr. Necla Arat, Prof. Dr. Türkân Saylan, Prof. Dr. Aysel ÇelikePdir. Amacı, kadınların e-ğitim, sağlık, hukuk, siyaset ve iş yaşamındaki sorunlarına ilişkin araştırmalar yapmak, kadın-erkek eşitliğinin yerleşmesini hızlandırmak, cinsiyetçi ayrımcılığı ortadan kaldırmak, kadın araştırmalarıyla ilgili yüksek lisans, kurs gibi programlar yapmaktır. Kadın araştırmaları konusunda yüksek lisans programı ve araştırma projeleri yürütmektedir. Kuruluşundan itibaren sürekli olarak kamuya açık bilimsel toplantılar yapılagelmektedir. Kadın dernekleriyle işbirliği yapılmakta, kız öğrencilere burs verilmektedir.

Kadın Araştırmaları Derneği'nin kuru-

luş tarihi 1991'dir. Kurucuları Gülsevil Erdem, Sibel Aşna, Türkân Akyol, Aysel Çe-likel, Birnur Özümert, Necla Arat, Taylan Keser, Tuna Erdem; amacı, eğitim, kültür, hukuk ve sağlık alanlarında kadınlara ilişkin bilimsel araştırmalar yapmak, Kadın Araştırmaları Merkezi'ne destek sağlamaktır. Tüm çalışmalarını Kadın Araştırmaları Merkezi ile birlikte yürütmektedir.

Marmara Üniversitesi Kadın işgücü istihdamı Araştırma ve Uygulama Merkezi' nin (KADlŞlSAR) kuruluş tarihi 1992'dir. Başkanı Prof. Dr. Necla Pur'dur. Amacı, Türkiye'deki kadın işgücünün istihdamı ile ilgili her türlü konuya eğilmek, bu konularda çeşitli araştırma, inceleme, bilimsel toplantılar ve yayınlar yaparak konuyu bilimsel verilerle ortaya koymaktır. Kadın işgücünün istihdamı konusunda eğitim programları uygulamakta, panel, konferans gibi bilimsel toplantılar düzenlemektedir. "Türk Kadınını Politik Hayata Özen-dirme-Hazırlama" kursu düzenlemiştir.

Kadın işgücünü Destekleme Demeği (KlDER) 1994'te kurulmuştur. Kurucuları Gülin Tosun, Ufuk Kocamaz, Mahmut Duran, Ayça Akalın, Prof. Dr. Necla Pür, Doç. Dr. Tiğinçe Oktar, Yrd. Doç. Dr. Ümran Akyüz'dür. Amacı, Marmara Üniversitesi Kadın işgücü Merkezi'ne destek sağlamak ve merkezin amaçları doğrultusunda çalışmaktır.

Ayrıca istanbul'da kız liselerini, herhangi bir eğitim kurumunu bitirmiş kadınların kurdukları çeşitli dernekler vardır.

1972'de, Mediha Gezgin, Melike Bayburt, Münire Ekşioğlu, Mübeccel Göktuna, Neda Örer, Şükriye Erker, Fahriye Ünen tarafından kurulan Türkiye Ulusal Kadınlar Partisi, 1924'ten sonra istanbul'da kadınların tek siyasal parti kurma girişimleridir. Amacı, kadınların ülkenin kaderine erkeklerle eşit olarak katkıda bulunmalarının koşullarını sağlamak, kadının da insan ve vatandaş olduğunu topluma kabul ettirmektir. Parti, gereklerini yerine getiremediğinden 1973 ve 1977'de seçimlere katılamamış, 1980 askeri darbesinden sonra diğer siyasal partilerle birlikte faaliyeti durdurulmuş, daha sonra da kapatılmıştır. ZERRiN EDIZ