Ünye ticaret borsasi- ünye iSTİhdam ve sosyo-ekonomik yapi raporu

3-KENT SORUNLARI

Ünye’nin cazibe merkezi olması yolunda aşılması gereken en önemli sorunların başında kent yaşamına ilişkin olanlar gelmektedir. Kentsel sorunların çözülmesi, yaşam kalitesinin yükseltilmesi ve sosyal faydanın en üst düzeye çıkarılabilmesinin olmazsa olmaz şartıdır. Ünye’nin kent sorunlarından başlıcalarının şunlar olduğu söylenebilir:

-Atık Maddelerin Toplanması ve Değerlendirilmesi

-Kanalizasyon

-Otopark

-Hastane/Sağlık Ocağı

-Çarpık yapılaşma ve imar sorunu

Bu sorunların diğer bölümlerde de ele alınacak başka boyutlarının da bulunduğunu belirterek ayrıntılar üzerinde durmak istiyoruz.

3.1-Atık Maddelerin Toplanması ve Değerlendirilmesi: Ünye’de her gün 60 ton çöp toplanmaktadır. Toplanan çöpler Akçay Mevkii’nde deniz kıyısına dökülmektedir. Deniz kıyısına dökülen çöpler rüzgarın etkisiyle çevre kirliliğine yol açmakta ve insan sağlığını olumsuz etkilemektedir. Akçay Mevkii’ne dökülen atıkların, turizm merkezi olma potansiyeli bulunan Ünye’nin bu konudaki gelişimini de olumsuz etkilediği bir gerçektir. 1998’de Ünye Belediyesi’ne 49 yıllığına tahsis edilen arazi ÇED raporu alınamadığı için kullanılmamaktadır. Atık maddeleri projesinin yaşama geçmesi çevre belediyelerin de bu konudaki sorunlarını çözmesine katkıda bulunacaktır.
3.2.-Kanalizasyon Sorunu: İhalesi 1998 yılında tamamlanan kanalizasyon inşaatının ancak yarısı bitirilebilmiştir. Çözümü geciken kanalizasyon sorunu deniz ve akarsu kirliliğine neden olmaktadır. Özellikle akarsulara ve derelere bağlanan kaçak kanalizasyonların belirlenmesi ve gerekli yaptırımların uygulanması çevre sağlığı açısından önem taşımaktadır. Kanalizasyon sorunun çözümü konusunda bu sorundan doğrudan etkilenen Ünye halkının girişimlerde bulunarak yerel yönetime destek olması, gerektiğinde projelerin takipçisi olması sorunun çözümünde önemli katkılar sağlayabilir. Tüm bunlara ek olarak gerekli kaynakların temin edilmesi durumunda atık suların temizlenip yeniden kullanılmasına yönelik bir arıtma tesisinin kurulması gündeme getirilebilir. Yerel yönetimin merkezi kanalizasyon ve deşarj işini ciddi ivedilikle ele alıp çözmesi gerekir. Bu husus turizm ve halk sağlığı açısından çok önemlidir. Ünye sahillerindeki yosunun sebebi, kanalizasyonların denize verilmesi sebebiyle oluşan ötröfikasyondur.
3.3-Hava Kirliliği: Ünye’de ısınma amacıyla kullanılan en önemli yakıt türü kömürdür. Yoğun olarak kullanılan kömür, ilçede hava kirliliğine neden olmaktadır. Ayrıca odun ihtiyacını gidermek amacıyla kesilen ağaçlar yörenin bitki örtüsü üzerinde olumsuz etki yaratmaktadır. Bu sorunlar karşısında Çarşamba ilçesine kadar getirilmiş olan doğalgaz hattının Ünye’ye kadar ulaştırılması oldukça önem kazanmıştır. Hava kirliliğinin ve bitki örtüsündeki bozulmanın önlenmesi, bu konudaki denetimlerin sıklaştırılması; turizm potansiyelini arttırmak isteyen Ünye için öncelikli amaçlar arasında yer almalıdır. Hava kirleten kaçak ve zararlı kömür tüketimi sürdürülmemelidir.
3.4-İçme Suyu Sorunu: Ünye’nin içme suyu ihtiyacı Cevizdere ve Curi havzalarındaki su kuyularından karşılanmaktadır. Yıldan yıla tükenen su rezervleri suyun elde edilme maliyetini de arttırmaktadır. Ünye Belediyesi’nin hazırladığı rapor, su sıkıntısının 5-6 yıl sonra nüfus artışının etkisiyle daha üst düzeye ulaşacağını belirtmektedir. İçme suyu sorununun çözümü için 1970’lerden bu yana gündemde olan baraj yapımının gerçekleştirilmesi önem taşımaktadır.
3.5.-Kaldırım ve Otopark Sorunu: Ünye’de trafiğe kayıtlı araç sayısı 7000’in üzerindedir. Belediye tarafından yapımı gerçekleştirilen 500 araçlık otopark şehrin ihtiyacını karşılamaktan uzaktır. Şimdiye kadar uygun arsaların otoparka dönüştürülmesi konusunda da umulan başarı yakalanamamıştır. Yapımını Ünye Belediyesi ile il özel idaresinin ortaklaşa gerçekleştirdiği iş hanından beklenen gelirlerin yeni bir otoparkın yapımını finanse edebileceği önerilen çözümler arasındadır. Bu projenin yaşama geçirilmesi Ünye’nin otopark sorununu büyük ölçüde sona erdirecektir. Ayrıca, mevcut alan ve kullandırılamayan otoparkların da kullandırılabilmesi için tedbirler alınmalıdır. Kaldırımlara yapılan parklar nedeniyle yayalar rahat yürüyememekte ve yasak yerlere yapılan park sonucu trafik akışı düzgün şekilde olmamaktadır.

4-SANAYİ VE TİCARET

Ünye’nin sanayi ve ticareti önemli ölçüde tarıma dayalıdır. Tarım ürünleri içinde en önemli yere sahip olan fındık ve diğer ürünlere ilişkin değerlendirmelere çalışmanın sonraki bölümlerinde tarım başlığı altında yer verilecektir. Bu bağlamda bölümde ağırlıklı olarak tarıma dayalı olmayan sanayi ve ticaret seçenekleri üzerinde durulacaktır.

4325 sayılı yasa uyarınca kalkınmada öncelikli bölgeler kapsamında bulunan ilçede sanayi denince akla gelen ilk kuruluş çimento fabrikası olmaktadır. 1969’da kurulan fabrika önemli bir katma değer yaratmakta ilçenin ekonomik kalkınmasına katkı sağlamaktadır. Türkiye’de elektronik çimento üreten tek fabrika olan Ünye Çimento fabrikası yıllık 1.800.000 tonluk üretim hacmi ile ilçenin en büyük sanayi kuruluşudur. Fabrikada 263 kişi çalışmaktadır. Ünye Limanı’nın derinleştirilmesi ve genişletilmesi ilçedeki diğer kuruluşların yanısıra çimento fabrikasının da ihracat potansiyelini önemli ölçüde arttırabilir. Ünye’de ayrıca un fabrikası, memba suyu şişeleme tesisi gibi kuruluşlarda bulunmaktadır. Ancak bu ve benzer kurumların işçi sayısı ve üretim kapasiteleri göz önüne alındığında KOBİ ölçeğini aşamadıklarını görmekteyiz. Ünye’de faaliyet gösteren KOBİ’lerin sorunları ülkenin diğer kesimlerindeki benzer işletmelerden farklı değildir. Modern yönetim ve üretim tekniklerinden ve pazarlama yöntemlerinden habersiz olan bu kuruluşlar, yatırımlarını finanse edecek kaynakları da sağlayamamaktadırlar. Bu noktada kurulması düşünülen organize sanayi bölgesi KOBİ’ler için büyük önem arz etmektedir. Dağlık arazi koşullarının beraberinde getirdiği yüksek maliyetler ve bürokratik aksaklıklar organize sanayi bölgesinin önünde yükselen engeller konumundadır. Organize sanayi bölgesinin kurulması son yıllarda gerileme sürecine giren tarım sektörü nedeniyle karşı karşıya kalınan gelir kaybını telafi edici bir misyon üstlenebilir. Emek yoğun işletmelerin(başta tekstil olmak üzere) özendirilmesi işsizliğin kısa ve orta vadede çözümüne katkısı büyük olacaktır.