Kaynak: (Alicik; 2009)
Öte yandan boşanmayla, kadın ve erkek toplumda “dul” konumuna geçmektedir. “Dulluk” kavramının daha önceki dönemlerde özellikle kadınlar için pek hoş karşılanmadığına rastlanmaktadır. Fakat bu dönemde özellikle “geçinemedi, ayrıldı” düşüncesiyle birlikte hoşgörüyle karşılanır. Bunun sonucu olarak da boşanmalardan sonra kadın ve erkek eski dönemlere göre daha kolay bir şekilde ikinci kez evlenerek yeniden aile kurarlar. Boşanmaların artmasına bağlı olarak ikinci evliliklerin sayısında da artış olduğu görülmektedir. Aile kurumu ile toplumsal yapı arasında kopmaz bir bütünlük vardır. Buna göre eğitim ve kültür aracılığıyla ailenin geçmiş dönemlerin üretim biriminden, tüketim birimine dönüşmesi; kadının ev dışı ekonomik yaşama katılması; özellikle kadına yönelik dulluğun daha hoşgörüyle karşılanması; boşanma sonrası ikinci bir ev açmanın kolaylaşması ve bireyselleşmeyle evlilikte bireysel doyum kazanılma eğilimlerinin artmasının boşanmalarda etkili olduğu söylenebilir (Alicik; 2009).
BÖLÜM III
METODOLOJİ
3.1.Araştırma Modeli
Bu araştırma Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyetindeki boşanma nedenlerini ve eşlerin eğitim durumları arasındaki farklılığın boşanmaya olan etkisini tespit etmek için yapılmış nitel ve nicel bir araştırmadır.
3.2.Çalışma Grubu
Bu araştırmada önceden hazırlanmış anket soruları, 34 kişiye uygulanmıştır. Şht. Ertuğrul İlkokulu, Değirmenlik İlkokulu ve Lisesi ve Lefkoşa Anadolu Güzel Sanatlar Lisesinin müdürleriyle görüşülmüş, onlardan boşanmış velilere ulaşılmıştır. Çocuğu olmayan boşanmış bireylere ise iki avukatla görüşülüp ulaşılmıştır. Araştırmaya katılan 34 kişiyle de yüz yüze görüşülerek anket soruları cevaplandırılmıştır.
3.3.Verilerin Toplanması ve Uygulanması
3.3.1.Verilerin Toplanması
Araştırmada veri toplamak amacıyla literatür taraması, yüz yüze görüşme ve anket teknikleri kullanılmıştır. Veri toplamak amacıyla, KKTC’de yaşayan 34 kişiye anket uygulanmış; anket 35 sorudan oluşmaktadır. Bu araştırmada nitel ve nicel yöntem kullanılmıştır. Anketin geliştirilmesi sürecinde öncelikle literatür taranmış ve 15 kişiyle görüşme yapılarak literatür ve görüşmeler sonucunda madde havuzu oluşturulmuştur. Bu sürecin ardından eğitim sosyologu ve eğitim programlarında uzman 6 kişi ile görüşme yapılarak, anket maddelerinin kapsam geçerliliği konusunda dayanak sağlanmıştır. Ayrıca anketin güvenirliği SPSS 16. paket programında betimsel istatistik teknikleri kullanılarak çözümlenmiştir.
3.3.2. Verilerin Uygulanması
Araştırma önceden hazırlanmış 35 maddelik anket soruları, boşanmış 34 bireye uygulanmıştır. 34 kişiye ulaşmak için Şht. Ertuğrul İlkokulu, Değirmenlik İlkokulu ve Lisesi ve Lefkoşa Anadolu Güzel Sanatlar Lisesinin müdürleriyle görüşülmüş ve boşanmış velilere ulaşılmıştır. Çocuksuz boşanmış bireylere ise iki avukatla görüşülerek ulaşılmıştır. Anket birebir, yüz yüze görüşülerek uygulanmıştır. Uygulama 2 aylık bir sürede gerçekleşmiştir.
3.3.3. Verilerin Çözümü ve Yorumlaması
Araştırma ile elde edilecek olan veriler, istatistik uzmanlarının görüşleri doğrultusunda uygun istatistiksel işlemler yapılarak tablolaştırma ve yorumlama yoluna gidilmiştir.
Yine, toplanan verilerin değerlendirilmesinde frekans, yüzdelik (%) gibi istatistiksel teknikler kullanılmıştır.
3.4.Çalışma Planı
Bu çalışmaya Eylül 2009’da başlanılarak; Ocak 2011’da raporlaştırılmış şekliyle bitirilmiştir. Bu zaman zarfında yapılan işler ve süreleri, aşağıdaki tablo 2’de gösterilmiştir.
Tablo 7. Çalışma Planı
YAPILAN İŞLER
|
SÜRE |
|
Başlangıç Tarihi
| Bitiş Tarihi | -
Literatür Taraması
-
Veri Toplama Araçlarının Hazırlanması
-
Verilerin Çözümü ve Yorumlanması
-
Araştırma Raporunun Yazılması
|
Sürekli
30/9/2009
03/04/2010
02/12/2010
|
-
20/12/2009
01/12/2010
25/01/2011
| BÖLÜM IV BULGULAR ve YORUMLAR
Bu bölümde belirlenen amaç ve alt amaçlara ait bulgulara ilişkin sonuçlar ve yorumlamalara yer verilmiştir.
BOŞANMIŞ BİREYLERİN BOŞANMA NEDENLERİNE GÖRE GÖRÜŞLERİ:
FREKANS TABOLAR:
Tablo 8: Boşanmış Bireylerin Yaşları
Yaş
|
Frekans (f)
|
Yüzdelik (%)
|
26-30
|
3
|
8;8
|
31-35
|
10
|
29.4
|
36-40
|
11
|
32.4
|
41-45
|
5
|
14.7
|
46-….
|
5
|
14.7
|
Toplam
|
34
|
100.0
|
Araştırmadan elde edilen bulgulara göre ankete katılan bireylerin yaşları, 26-30 yaş arasında bulunanlar 34 kişiden 3’ü (%8.8), 31-35 yaşları arasında bulunanlar 10 kişi (%29.4), 36-40 yaşları arasında bulunanlar 11 kişi (%32.4), 41-45 yaşları arasında bulunanlar 5 kişi (%14.7), 46 ve üzerinde yaşları olan anketörler ise 5 kişi (%14.7) yüzdeliğe sahiptir. Araştırmaya katılan boşanmış bireylerin büyük çoğunluğu (%61.8) 31-40 yaşları arasında bulunmaktadır.
Grafik 2 Boşanmış Bireylerin Yaşları
Tablo 9: Ankete Katılan Bireylerin Cinsiyet Dağılımları
Cinsiyet
|
Frekans (f)
|
Yüzdelik (%)
|
Kadın
|
22
|
64.7
|
Erkek
|
12
|
35.3
|
Toplam
|
34
|
100.0
|
Araştırmada ankete katılan kadınlar 34 kişide 22 kişiyi oluşturur (%64.7). Araştırmaya katılan erkekler ise 34 kişiden 12 kişiyi oluşturur (% 35.3). Bu araştırmada araştırmaya katılanların büyük çoğunluğu kadındır.
Grafik 3 Ankete Katılan Bireylerin Cinsiyet Dağılımları
EĞİTİM DURUMU TABLOLARI
Tablo 10 Ankete Katılan Bireyin Eğitim Durumu
Eğitim Durumu
|
Frekans (f)
|
Yüzdelik (%)
|
İlkokul Mezunu
|
2
|
5.9
|
Lise Mezunu
|
15
|
44.1
|
Üniversite Mezunu
|
13
|
38.2
|
Yüksek Lisans Mezunu
|
4
|
11.8
|
Toplam
|
34
|
100.0
|
Araştırmaya katılan bireylerin % 5.9’u ilkokul mezunu (2 kişi), %44.1’i lise mezunu (15 kişi), % 38.2’si üniversite mezunu (13 kişi), % 11.8’i yüksek lisans mezunudur (4 kişi). Araştırmaya katılan bireylerin büyük çoğunluğu (%82.3) lise ve üniversite mezunudur.
Benzer bir boşanma anket araştırmasında da şu sonuçlar bulunmuştur: “araştırmaya katılanların %30’u lisans, %24’ü lise, %14’ü ilkokul, %10’u doktora, %8’i yüksek lisan %6’sı ortaokul, %4’ü ön lisana düzeyinde eğitime sahiptir (Yılmaz&Fidan; 2006).”
Grafik 4 Ankete Katılan Bireylerin Eğitim Durumları
Tablo 11 Ankete Katılan Bireyin Eşinin Eğitim Durumu
Eğitim Durumu
|
Frekans (f)
|
Yüzdelik (%)
|
İlkokul Mezunu
|
1
|
2.9
|
Ortaokul Mezunu
|
5
|
14.7
|
Lise Mezunu
|
15
|
44.1
|
Üniversite Mezunu
|
12
|
35.3
|
Yüksek Lisans
|
1
|
2.9
|
Toplam
|
34
|
100.0
|
Araştırmaya katılan bireylerin boşandıkları eşlerinin %2.9’u ilkokul mezunu (1 kişi), %14.7’si ortaokul mezunu (5 kişi), % 44.1’i lise mezunu (15 kişi), %35.3’ü üniversite mezunu (12 kişi), % 2.9’u da yüksek lisans mezunudur (1 kişi). Araştırmaya katılan bireylerin boşandıkları eşleri büyük çoğunlukla % 79.4 oranında (27 kişi) lise veya üniversite mezunudur.
Grafik 4 Ankete Katılan Bireyin Eşinin Eğitim Durumu
BOŞANMANIN GERÇEKLEŞTİĞİ EVLİLİKTE EŞLERİN EVLENME YAŞLARI TABLOLARI
Tablo 12 Ankete Katılan Bireyin Evlenme Yaşı
Evlenme Yaşı
|
Frekans (f)
|
Yüzdelik (%)
|
20’nin altında
|
11
|
32.4
|
21-25
|
14
|
41.2
|
26-30
|
8
|
23.5
|
31-35
|
1
|
2.9
|
Toplam
|
34
|
100.0
|
Araştırmaya katılan bireylerin evlenme yaşları değerlendirildiği zaman % 32.4’ü 20 yaşın altında evlenmiş (11 kişi), % 41.2’si 21-25 yaşları arasında evlenmiş (14 kişi), % 23.5’i 26-30 yaşları arasında evlenmiş (8 kişi), % 2.9’u 31-35 yaşları arasında evlenmiş (1 kişi). Ankete katılan bireylerin büyük çoğunluğu (%64.7) kadın olduğundan; evlenme yaşlarının büyük çoğunluğu (% 73.6) 25 yaşın altında evlilik yapmıştır.
Grafik 5 Ankete Katılan Bireyin Evlenme Yaşı
Tablo 13 Ankete Katılan Bireyin Eşinin Evlenme Yaşı
Evlenme Yaşı
|
Frekans (f)
|
Yüzdelik (%)
|
20’nin altında
|
3
|
8.8
|
21-25
|
13
|
38.2
|
26-30
|
18
|
53
|
Toplam
|
34
|
100.0
|
Ankete katılan bireylerin eşlerinin evlenme yaşı ise % 8.8’i 20 yaşın altında evlenmiş (3 kişi), % 38.2’si 21-25 yaşları arasında evlenmiş (13 kişi), % 52.9’u 26-30 yaşları arasında evlenmiştir (18 kişi). Araştırmaya katılan bireylerin büyük çoğunluğu (%64.7) kadın olduğundan; eşleri erkektir. Bu sebeple ankete katılan bireylerin eşlerinin evlenme yaşları sorulduğunda büyük çoğunluğunun (% 91.2) 21-30 yaşları arasında evlendiği görülmektedir
Grafik 6 Ankete Katılan Bireyin Eşinin Evlenme Yaşı
Tablo 14 Evliliğin Süresi
Evliliğin Süresi
|
Frekans (f)
|
Yüzdelik (%)
|
1 yıldan az
|
1
|
2.9
|
1-5
|
11
|
32.4
|
6-10
|
11
|
32.4
|
11-15
|
4
|
11.8
|
16 ve üzeri
|
7
|
20.6
|
Toplam
|
34
|
100.0
|
Araştırmaya katılan bireylerin evlilik süreleri söyle tespit edilmiştir: 1 yıldan az evli kalan bireyler 1 kişi (%2.9), 1 ile 5 yıl arasında evli kalan bireyler 11 kişi (%32.4), 6 ile 10 yıl evli kalanlar 11 kişi (%32.4), 11 ile 15 yıl evli kalanlar (%11.8), 16 yıl ve üzeri evli kalanlar 7 kişidir (%20.6). Araştırmaya katılan ailelerin büyük çoğunluğu (%64.8) 1 ile 10 yıl arasında evli kalmış sonra boşanmıştır. Azımsanmayacak bir oranda (%20.6) 16 yılın üzerinde evli kaldıktan sonra boşanmıştır.
Grafik 7 Evliliğin Süresi
Tablo 15 Ankete Katılan Bireyin Mesleği
Bireyin Mesleği
|
Frekans (f)
|
Yüzdelik (%)
|
Memur
|
8
|
23.5
|
Öğretmen
|
7
|
20.6
|
Pazarlamacı
|
2
|
5.9
|
Askeri Personel
|
1
|
2.9
|
Mimar
|
1
|
2.9
|
Basın Yayın
|
1
|
2.9
|
Muhasebe Memuru
|
2
|
5.9
|
Ziraat Memuru
|
1
|
2.9
|
Özel Şirket İşçisi
|
1
|
2.9
|
Banka Memuru
|
1
|
2.9
|
KTHY Memuru
|
1
|
2.9
|
Çalışmıyor
|
3
|
8.8
|
Sekreter
|
2
|
5.9
|
Serbest Meslek
|
2
|
5.9
|
Tercüman
|
1
|
2.9
|
Toplam
|
34
|
100.0
|
Ankete katılan anketörlerin meslek dağılımı şöyledir: sekiz kişi devlet memurudur (%23.5); yedi kişi öğretmendir (%20.6); iki kişi pazarlamacıdır (%5.9); bir kişi askeri personeldir (%2.9); bir kişi mimardır (%2.9); bir kişi basın yayında çalışmaktadır (%2.9); iki kişi muhasebe memurudur (%5.9); bir kişi ziraat memurudur (%2.9); bir kişi özel şirket işçisidir (%2.9); bir kişi banka memurudur (%2.9); bir kişi KTHY memurudur (%2.9); üç kişi çalışmıyor (%8.8); iki kişi sekreter olarak çalışıyor (%5.9); 2 kişi serbest olarak çalışmaktadır (%5.9); bir kişi tercümanlık yapmaktadır (%2.9). Ankete katılan bireylerin çoğunluğu (%44.1) öğretmen ve devlet memuru olarak çalışmaktadır. Bu durum da boşanmada bireyin mesleğinin önemli olduğunu göstermektedir.
Benzer bir araştırmada ise araştırmaya katılanların meslekleri şöyle çıkmıştır: “5 akademisyen, 3 hizmetli, 11 işçi, 1 laborant, 7 memur, 2 bankacı, 1 kimyager, 2 tezgâhtar, 1 çocuk bakıcısı, 1 uzman, 6 öğretmen, 3 hekim, 1 terzi, 2 tekniker, 2 işletmeci, 1 sekreter, 1 estetisyen biçiminde dağılım söz konusudur (Yılmaz&Fidan; 2006).”
Grafik 8 Ankete Katılan Bireyin Mesleği
Tablo 16 Ankete Katılan Bireyin Eşinin Mesleği
Eşin Mesleği
|
Frekans (f)
|
Yüzdelik (%)
|
Memur
|
8
|
23.5
|
Öğretmen
|
4
|
11.8
|
Pazarlamacı
|
5
|
14.7
|
Askeri Personel
|
1
|
2.9
|
Sanatçı
|
1
|
2.9
|
Polis
|
1
|
2.9
|
Yönetici
|
1
|
2.9
|
Turizmci
|
2
|
5.9
|
Özel Şirket İşçisi
|
1
|
2.9
|
Banka Memuru
|
2
|
5.9
|
KTHY Müdürü
|
1
|
2.9
|
Temizlik İşçisi
|
1
|
2.9
|
Çalışmıyor
|
2
|
5.9
|
Serbest Meslek
|
2
|
5.9
|
Jeoloji Teknisyeni
|
1
|
2.9
|
Tercüman
|
1
|
2.9
|
Toplam
|
34
|
100.0
|
Ankete katılan bireylerin boşandıkları eşlerinin mesleklerinin dağılımı şöyledir: Sekiz kişi devlet memurudur (23.5); dört kişi öğretmendir (11.8); beş kişi pazarlamacıdır (14.7); bir kişi askeri personeldir (2.9); bir kişi sanatçıdır (2.9); bir kişi polis memurudur (2.9); bir kişi yöneticidir (2.9); iki kişi turizmcidir (5.9); bir kişi özel şirket işçisidir (2.9); iki kişi banka memurudur (5.9); bir kişi KTHY müdürüdür (2.9); bir kişi temizlik işçisidir (2.9); iki kişi çalışmıyor (5.9); iki kişi serbest olarak çalışmaktadır (5.9); bir kişi jeoloji teknisyenidir (2.9); bir kişi de tercüman (2.9) olarak çalışmaktadır. Araştırmaya katılan boşanmış bireylerin eşlerinin çoğunluğunun (%35.3) mesleği devlet memuru ve öğretmen; %14.7’si de pazarlamacıdır. Bu durum ise boşanmada eşin işinin düzenli olmasının boşanmaya etkisinin olabileceğini göstermektedir.
Dostları ilə paylaş: |