Ўзбекистон республикаси олий ва
Yüklə 0,63 Mb.
|
|
Matn kismini belgilashda klaviaturadan foydalanish:
Nazorat uchun savollar:
8- Amaliy mashg`ulot Mavzu: Matnli xujjatlar yaratish (Microsoft Word) Ishdan maqsad: Matnni belgilash (blokka olish)ni o`rganish va format menyusi buyruqlari hamda formatlash qurollar panelidan foydalanib matnlarni tahrirlashni o`rganish. Ishni bajarish tartibi: 1. Microsoft Word dasturini yuklang. Word matn muxarriri quyidagicha yuklanadi: Dasturning yorlig`i ishchi stolda joylashgan bo`lsa u xolda Menyuni aktivlashtirish uchun klaviaturadan Alt 3. Uskunalar paneli bilan tanishing. Word dasturi quyidagi uskunalarga ega. 
Lukin bu uskunalar panelini o`zgartirish, ya`ni yangi uskunalar panelini qo`shish yoki olib tashlash mumkin. Buning uchun uskunalar panelining biror bir bo`sh joyiga kursor olib kelinib kontekst menyu ochiladi.
Hosil bo`lgan oynada uskunalar panelining nomlari yozilgan. Kurakli uskunalar panelini tanlash mumkin. Tanlangandan keyin uskunalar panelining nomlarining oldida 4. O`z tarjimai xolingizni yozing va uni saqlab qo`ying. Matnni xotirada saqlab qo`yish uchun 5. Matnni blokka oling. Matnni blokka olish uchun kursarni blokka olish kerak bo`lgan so`zning yoki satrning oxiriga olib kelinadi va sichqonchaning chap tugmasi bosib turib kerakli so`zning ustidan yurgiziladi, natijada blokka olingan so`z yoki satr qora rangga kiradi. 
Endi blokka oligan soxadan nusxa olish, ko`chirish yoki o`chirish, shriftini o`zgartirish mumkin. Klaviatura orqali xam blokka olish mumkin. Buning uchun kursorni blokka olish kerak bo`lgan so`zning yoki satrning oxiriga olib kelinadi va Shift tugmasini bosib turib chap (yoki o`ng) tugmalarni bosish kerak. 6. Matnni shriftini o`zgartiring. Buning uchun avval shiriftini o`zgartirish kerak bo`lgan matn blokka olinadi va 
kerakli shrift turi tanlanadi va 7. List atrofiga ramka qo`ying. Listning atrofiga ramka qo`yish uchun 
Oynaning pastki qismidan  kerakli ramka tanlanadi va  bosiladi.
Xujjatni chop etish. Tayyor xujjatni chop etish uchun “Standart” uskuna panelidagi chop etish 
1 .  - printerni tanlash joyi
2 .  - xujjatdagi xamma betlarni chop etish
3 .  - kursor turgan pozisiyasidagi betni chop etish.
4 .  - kiritilgan betlarni chop etish. Masalan 1,2,3,4,5 yoki 1-20 gacha.
6 .  - blokka olingan matni chop etish
7 .  -betlarning nusxa soni
8 .  - xamma betlarni chop etish
10.  - juft betlarni chop etish
Kitob shaklida matnni chop etish uchun matn 14,15,16, shrift(yozuv)ida bo`lish kerak: 1. «Fayl» menyudagi «Parametri stranitsi» qatorini tanlab sichqonchaning chap tugmasi bosiladi.
Nazorat uchun savollar:
9- Amaliy mashg`uot Mavzu: Microsoft Word Matn muxarririda jadvallar bilan ishlash Ishning maqsadi: Talabalarda Microsoft Word Matn muxarririda jadvallar bilan ishlash ko`nikma hosil qilish. Nazariy qism. Hujjatga jadval joylashtirish uchun quyidagicha:
Quyidagicha dialog oyna paydo bo`ladi. 1- rasm 1- rasm 2- rasm  
Yaratilgan jadvalni formatini (2-rasm) o`zgartirish uchun quyidagicha:
Ustun,satr va katakchalar ustida quyidagicha amal bajarish mumkin; 3 - rasm 4-rasm Birlashtirish, bo`lish, ajratib olish, o`chirish, jadvaldagi ma`lumotlarni tartiblash va tekislash, jadval chiziqlarini o`zgartirish boshqa amallarni bajarish mumkin. Word dasturining jadvallar bilan ishlash imkoniyatidan foydalanib, guruhning davomatini belgilovchi jurnalni tayyorlang. Jadvalli ma`lumotlarni tayyorlashda “Tablitsa” menyusidan va uskunalar panelidagi uskunalardan foydalaning. Bu panel va menyu faqat jadval kattaliklari bilan ishlashga moslashgan bo`lib, jadvallarni chizish, o`chirish yoki o`rnatish uchun mo`ljallagan. Quyida “Tablitsa” menyusi buyruqlarini vazifalari yoritilgan. Tablitsa menyudagi “Dobavit’” qatori:
Tablitsa menyudagi “Udalit’” qatori:
Tablitsa menyudagi “Videlit’” qatori:
 - jadvalning sarlavxasini xar bir varaqiga chiqarish
“Tablitsa” menyudagi “Preobrazovat’” qatori:  – matnni jadvalga aylantirish
 - jadvalni matnga aylantirish
 - jadvalning setkasini ko`rinmas qilish
 - jadvalning xususiyati.
“Svoystva tablitsi” muloqot oynasida jadvalning parametrlarini o`zgartirish, ya`ni jadvalni matnga qo`shish, jadvalning ustun, qator va kataklarning o`lchamining o`zgartirish mumkin bo`ladi. Murakkab jadvallardan biri bo`lgan Talabaning reyting qaydnomasi jadvalini yaratish quyidagicha: Dastlab Hujjatning asosiy parametrini o`rnatamiz. Talabalar soni 20 ta yuqoridagi bir qator va quyi qismidagi bir qatorni qo`shsak, demak 22 qator; ustun asosiy 3 ta ustun deb qaraymiz. 1- ustunni ajratib 3 ga , 2- ustunni 9 ta, 3- ustunni 6 ta ustunga bo`lamiz. Jadvalga moslashtiramiz. 1- qatorni kengaytiramiz va 2-ustunni toliq hamda 3-ustunni oxirgi 2 ustunni 2 ga “Tablitsa”→ “Narisovat’ tablitsu” orqali gorizontal bo`lamiz. Hosil bo`lgan yangi satrlarni birlashtirib, Jadval malumotlarini to`ldiramiz.
10- Amaliy mashg`uot Mavzu: Microsoft Word dasturining grafik imkoniyatlari va formulalar bilan ishlash Ishning maqsadi: Talabalarda Microsoft Word dasturining grafik imkoniyatlari va formulalar bilan ishlash ko`nikma hosil qilish. Nazariy qism. Grafik ob`ektlar bilan ishlash (WordArt, Paint) Hujjatga grafiklarni joylashtirish quyidagicha:
 
Tasvirlarni guruhlash uchun dastlab birinchi grafikni keyin Shift tugmasini bosgan holda navbatdagi tasvirlarni sichqoncha ko`rsatkichini tanlash orqali belgilab olib, Kontekstmenyu→Gruppirovat’→Gruppirovka orqali bajarish mumkin. Hujjatga grafik muharriri yuklash quyidagicha: Vid→ Paneli instrumentov→ Risovanie;
Tasvirni formatini berish uchun tasvir ustiga olib kelib o`ng tugmasini bosiladi kontektmenyu→ Format risunka… yoki bosh menyudan Vstavka→ Risunok buyrug`i beriladi. Hujjatga matematik formulalarni kiriting. Formulalar kiritish uchun formatlash qatorida joylashgan 
ko`rinishda bo`ladi. Bu ob`ektdan kerakli harf yoki belgilarni sichqoncha yordamida tanlashingiz mumkin. Topshiriqlar: a) b) c) d) e) f) g) j) i) k)
Nazorat savollari.
11- Amaliy mashg`uot Mavzu: Grafik muxarrirlari, imkoniyatlari va ularning elementlarini sozlash Ishning maqsadi: Talabalarda Grafik muxarrirlari, imkoniyatlari va ularning elementlarini sozlash va ishlash ko`nikma hosil qilish. Nazariy qism. Komp`yuter grafikasi haqida tushuncha Axborotni grafik shaklda ishlab chiqish, taqdim etish, ulrga ishlov berish, shuningdek, grafik ob`ekktlar va fayllarda bo`lgan nografik ob`ektlar o`rtasida bog`lanish o`rnatishni informatikada komp`yuter grafikasi deb ataladi. Komp`yuter grafikasi uch turga bo`linadi: rastrli grafika; vektorli grafika; fraktal grafika. Ular o`rtasidagi asosiy farq nurning displey ekrandan o`tish usulidan iborat. Eslab qoluvchi elektron-nurli trubkalarga ega vektorli qurilmalarda nur berilgan traektoriya bo`ylab bir marta chopib o`tadi, uning izi esa ekranda keyinga buyruq berilguncha saqlanib qoladi. Vektorli grafikaning asosiy elementi – chiziqdir. Vektorli grafika bilan ishlovchi dasturiy vositalar birinchi navbatda tavirlarni yaratishga mo`ljallangan. Rastrli qurilmalarda tasvir ularni tashkli etuvchi nuqtalar majmuasidan vujudga keladi. Bu nuqtalar piksellar deb ataladi. Rastr – bu ekranning butun maydonini qoplovchi piksellar matritsasidir. Rastrli grafikaning asosiy elementi nuqtadan iborat. Rastrli tasvirlar bilan ishlashga mo`ljallangan ko`pgina grafik muxarrirlar asosan tasvirlarga ishlov berishga mo`ljallangan. Fraktal badiiy kompozitsiyani yaratish – bu tasvirni chizish yoki jihozlash emas, balki uni dasturlashdir, ya`ni bunda tasvirlar formulalar yordamida quriladi. Fraktal grafika odatda o`yin dasturlarida qo`llaniladi. Adobe Photoshop dasturi haqida ma`lumot Adobe Photoshop Adobe System, Inc kompaniyasi tomonidan ishlab chiqarilgan bo`lib, rastrli grafikada tahrir qiluvchi, foydalanishdagi alohida qulayliklari bilan mashhur bo`lgan dasturdir. Adobe Photoshop dasturi yordamida fotosuratlarga qo`shimchalar kiritish, ulardagi dog`larni o`chirish va eski rasmlarni qayta ishlash va tiklash, rasmlarga matn kiritish, qo`shimcha maxsus effektlar bilan boyitish, bir fotosuratdagi elementlarni ikkinchi fotosurtaga olib o`tish, surtdagi ranglarni o`zgartirish, almashtirish mumkin. Adobe Photoshop imkoniyatlari keng qamrovli bo`lib, u gazeta va jurnallarni turli-tuman rasmlar bilan boyitishda juda katta qulayliklar yaratadi. Adobe Photoshop dasturi ishga tushirilgandan so`ng ekranda dastur oynasi hosil bo`ladi. Oynaning yuqori qismida sarlavha satri va Vindovsga xos elementlar joylashadi. Sarlavha satridan so`ng menyu satri joylashgan.
Dastur menyusi 9 bo`limdan iborat: Fayl, Pravka, Izobrajenie, Sloy, Videlit’, Fil’tri, Vid, Okno, Pomosh’.
Kuyida Adobe Photoshop programmasida ishlash jaraenida keng kullaniladigan asboblarning kiskacha tavsifi keltirib utiladi: Pryamougol’naya oblast’: tasvirda tugri turtburchak shaklidagi maydonni belgilab olish uchun kullanildi: Bu asbob yordamida tasvirdagi aloxida maydonni belgilab olingandan keyin tasvirga kiritilgan barcha uzgarishlar fakatgina belgilangan maydon ichiga ta`sir etadi. Ushbu tugmachaga kushimcha tarzda Shift klavishasi ishlatilsa, belgilangan maydon xududi ortadi. Shift tugmasi urniga Alt tugmasi kullanilgan takdirda belgilangan maydon xududi kiskaradi. Ushbu amal Lasso va Volshebnoy palochke asboblari Bilan ishlashda kullaniladi. Ellipticheskaya oblast’: tasvirda doira shaklidagi maydonni belgilab olish uchun kullaniladi. Bu asbob yordamida tasvirdagi aloxida maydonni belgilab olingandan keyin tasvirga kiritilgan barcha uzgarnishlar belgilangan maydon ichiga ta`sir etadi. Stroka pikseley: tasvirda gorizontal shakldagi chizikni belgilaydi. Amalda bu asbob juda kam kullaniladi. Stolbets pikseley: tasvirda vertikal shakldagi chizikni belgilaydi. Amalda bu asbob juda kam kullaniladi. Kadrirovanie: ushbu asbob asosan tasvir chetlarini va keraksiz kismlarini kesib tashlash uchun kullaniladi. Kadrirovanie komandasi aktivlashtirilganda tasvir tugri – turtburchak shaklidagi ramka hosil bo`ladi. Ramkaning chetlari kichik kvadratchalar yordamida ramka xajmi uzgartiriladi. Tasvir ramka ostiga olingandan sung Enter tugmasi bosilsa, ramka tashkarisida kolgan ortikcha bulaklar kesib tashlanadi. Ushbu komandani Esc tugmachani bosib rad etish mumkin. Peremeshenie: ushbu asbob tasvirdagi belgilangan maydonni va keraksiz kismlarni kesib tashlash uchun kullaniladi. Ba`zan Peremeshenie komandasi bajaradigan Ayni jarayonni boshqa ayrim asboblar yordamida amalga oshirish mumkin. Lasso: tasvirdagi turli shakldagi ob`ektlarni belgilash uchun ishlatiladi. Mnogougol’noe lasso: asosan tasvirdagi tugri chiziklardan iborat ob`ektlarni belgilashda ishlatiladi. Alt tugmachasi Bilan kullanilganda oddiu Lasso asbobi vazifasini bajaradi. Magnitnoe lasso: bu asbob ishlatilganda Adobe Photoshop programmasi tasvirdagi ob`ekt chegaralarini uzi belgilaydi. Ammo bu asbob piksellardagi ranglarni ranglarni uzgarishiga bog`liq tarzda chegaralarni aniklashi bois kam kullaniladi. Volshebnaya palochka: bir-biriga yakin bulgan arngdagi piksellar joylashgan maydonni belgilaydi. Shift tugmasi Bilan birgalikda kullansa belgilangan maydon xajmi ortadi. Alt ishlatilganda esa belgilangan maydon xajmi kamayadi. Aerograf: tasvirni buyashda ishlatiladi. Aerografni bir joyda ushlab turish siyoxni tasviri buylab ketish effektini beradi. Buyokni tasvir buylab okishi kursorni kuyib yubormaguncha davom etadi. Odatda bu asbob Bilan yumshok muyokalamlari ishlatiladi. Aerograf kursorini ushbu asbob ustida bosish yoki klaviaturadgi J tugmachasini bosish orqali aktivlashtiriladi. Kist’: aerograf asbobi kabi tasvirni buyashda ishlatiladi. Ammo kist’ yordamida tasvirni sifatli buyash mumkin. Bu asbob aerografga nisbatan kup kullaniladi. Kist’ asbobini V klavishasini bosish orqali aktivlashtirish mumkin. Brushes darchasi yordamida buyok muykalamlarining shaklini uzgartirish mumkin. SHtamp: tasvirdagi kichik bir bulak nuxasini kuchirish uchun ishlatiladi. Bu asbob tasvirdagi ayrim nuksonlarni doglarni yukotish va eski rasmlarni tiklashda keng kullaniladi. Kist predidushix sostoyaniy: Bu asbob tasvir haqidagi dastlabki ma`lumotlar asosida ishlaydi. Uning yordamida tasvirga kiritilgan sunggi uzgartirishlarni bekor kilish mumkin. Lastik: Tasvirni uchirish uchun ishlatiladi. U kullanganda tasvirda fon koysi rangda bulsa, usha rangdagi chiziklar hosil bo`ladi. Alt tugmasini kullash yordamida komp`yuter xotirasiga olinmagan sunggi uzgartishlarni bekor kilish mumkin. Lastik asbobi E klavishasini bosish orqali aktivlashtiriladi. Karandash: Turli chiziklarni chizish uchun foydalaniladi. Alt klavishasi bosilgandakursorning ekrandagi tasviri uzgaradi va bevosita tasvirdan kerakli rangni tanlash mumkin. Bu amal bajarilgandan sung Karandash usha rangda chizik tortadi. Liniya: Tugri chiziklarni chizishda kullaniladi. Razmivka: Ushbu asbob ishlatilganda, tasvirdagi yorkinlik pasayadi. Alt tugmasi bilankullanganda yorkinlik ortadi. Pipetka: Tasvirdagi asosiy yoki tasvir foni rangini uzgartiradi. Pipetkani tasvir ustidagi biror nuktada bosish bilan usha nuktadagi, ya`ni pikseldagi rang asosiy rang sifatida tanlanadi. Agar ayni jarayonga Alt tugmasi kushilsa, tanlangan rang tasvir fonini uzgartirishga olib keladi. Viborka tsvetov: Ushbu asbob tasvirdagi ranglar haqidagi axborot olishga xizmat kiladi. Info darchasida belgi kuyilgan nuktada necha foiz kizil, kuk va kora ranglar mavjudligi haqidagi axborot hosil bo`ladi. Ruka: Tasvirning kuzga tashlanmay turgan kismlarini kursatads. Buning uchun ushbu asbob aktivlashtirilib tasvir ustida sichkonchaning chap tugmasini bosgan xolda kerakli tomonga xarakatlantiriladi. Ayni jarayonni Adobe Photoshop programmasi darchasidagi Navigator yordamida xam amalga oshirish mumkin. Masshtab: Tasvirni kattalashtirish yoki kichraytirish uchun xizmat kiladi. Agar ushbu asbob bilan birgalikda Alt tugmasi ishlatilsa, tasvir kichrayadi. osnovnoy tsvet: Ushbu asbob ustida kursor ikki marta ketma-ket bosilganda hosil bulgan darchada kerakli rang tanlanib, OK yoki Enter bosiladi va tanlangan rangni Karandash, Kist’, Aerograf,Gradient kabi asboblar erdamida kullash mumkin. TSvet fona: Ushbu bulim tanlanganda hosil bulgan darchada tasvir foninig rangi aniklanada tasvir fonidagi rang Lastochka va Gradient asboblar uchun kullaniladi. Pereklyuchenie tsvetov: Ushbu belgi tanlanganda asosiy rang bilan tasvir foni ranglari urni almashadi. TSveta po umolchaniyu: Bu belgi tanlanganda asosiy rang koraga va tasvir foni ranglari okka aylanadi. Mashiruyushie murav’i: Bu tugmacha yordamida tez nikoblash xolati bekor kilinadi. ekranda bellgilash chegaralari punktir chizik yordamida aks ettiriladi. Bistaya maska: Ushbu tugmacha tanlanganda tasvirdagi nikoblanmagan xudud kizil rang bilan buyaladi. Kist’ asbobi yordamida nikobga ishlov berish mumkin.Bunda kora rang bilan tasvir nikoblanadi, ok rang bilan nikob uchiriladi. Standartnoe okno: Asbob aktivlashtirilganda tasvir standart xolatda bo`ladi. Polniy ekran s menyu: Bu xolat tasvir kompyuter ekraniga sigmagan xolda ishlatiladi. Ushbu asbob aktivlashtirilganda ekranda menyu satri va asboblar paneli koladi. Polniy ekran: ekranda fakat tasvir va asboblar paneli xamda menyu satri kora fonda koladi. Tasvirning xakikiy ulchami Adobe Photoshop programmasida 100% li ulcham tasvirning real ulchami deyiladi. Tasvirning real ulchami kuyidagi amallarni bajarish orqali urnatiladi:
Tula ekranli rejim Tasvir bilan ishlash jarayonida uning ulchamini bir necha marta kattalashtirish yoki kichraytirishga tugri keladi. Ana shunday xolatlarda tasvirni xoxlagan paytda dastlabki Polnoekranniy rejim xolatiga kaytish mumkin. Buning uchun kuyidagi amallarni bajarish kerak:
Asboblar panelidagi Ruka knopkasi ustida kursorni ikki marta ketma-ket bosish orqali Tasvirning bosma shakldagi ulchami Adobe Photoshop programmasi tasvirning printerda chop kilingandagi kurinishini chop kilmasdan avval ekranda kurish imkonini beradi. Buning uchun Menyular satrida Izobrajenie menyusi tarkibidagi Razmer izobrajeniya komandasini tanlang. Ammo, xama vakt xam tasvirning ekrandagi kurinishi bilan chop etilgandagi ulchamlari aynan mos tushavermaydi. Tasvir kattaliklari 0,2%dan 16000% mikdor urtasidagi sonlar bilan belgilanadi. Dasturda darchalar bilan ishlash .Navigator darchasi bilan ishlash Adobe Photoshop programmasida tasvirdagi mayda detallar bilan ishlash jarayonida tasvirni bir necha marta kattalashtirishga tugri keladi. Tasvirga kiritilgan uzgartirishlar sifatli chiqishi uchun Navigator darchasida amal bajariladi. Navigator darchasi asosan tasvir ulchamlarini uzgartirish va tasvirni boshqarish uchun xizmat kiladi. Agar Navigator darchasi Adobe Photoshop programmasi ishga tushirilgan chogda ekranda mavjud bulmasa, uni aktivlashtirish uchun Menyular satrida Okno menyusidagi Pokazat’ Navigator komandasini tanlang. Action darchasi bilan ishlash Action darchasi Adobe Photoshop programmasida ishlashni yanada tezlashtiradi va bir necha tasvir ustida amalga oshiriladigan bir xil amallarni xar safar takrorlashga zarurat koldirmaydi. Adobe Photoshop programmasidagi Action darchasi bilan ishlashni bilsangiz, kiska fursat ichida kup mikdordagi tasvirni taxrirlashingiz mumkin. Buning uchun Action darchasida yangi Action ochiladi. Uni kerakli nom bilan nomlangandan sung Record tugmasi bosiladi. SHu dakikadan boshlab Adobe Photoshop programmasi sizning tasvir ustida bajargan barcha amallaringizni kompyuter xotirasiga ketma-ket joylashtiradi. Tasvir ustida barcha amallar yakunlangandan sung Action darchasidagi Stop tugmachasi bosiladi. Adobe Photoshop programmasi sizning barcha amallaringizni tartibli ravishda Action darchasida joylashtiradi. Boshqa tasvirlarga ushbu amallarni kullash uchun yangi tasvir ochilgandan sung Action darchasidagi Vipolnenie komandasini ishga tushirish kerak. Adobe Photoshop programmasi avtomatik tarzda yangi ochilgan tasvirda xam siz amalga oshirgan amallarni xech bir uzgarishlarsiz bajaradi. Yangi tasvir, dublikat ochish va tasvirni doimiy xotiraga joylashtirish Adobe Photoshop programmasida ishlashdan avval yangi fayl tuziladi yoki kompyuter xotirasida mavjud bulgan tasvir ochiladi. YAngi fayl tuzish va avvaldan mavjud bulgan fayllarni ochishning kuyidagi yullari majud:
Adobe Photoshop programmasida ranglar bilan ishlash Adobe Photoshop programmasi asboblar panelida ranglar bilan ishlash uchun turtta asbob ajratilgan:
Ranglarni tanlashda Adobe Photoshop programmasida Color yoki Swatches darchalaridan xam foydalanish mumkin RGB (Red, Green, Blue) moduli 24 razryadli ranglar platasi yordamida deyarli barcha 16 mln. ranglarni manitorda aks ettiriladi CMYK – tabiatda mavjud bulgan ranglar majmuasi, kuyosh nurlari inson kuzlari ajrata oladigan barcha ranglarni uzida mujassamlashtirgan. Ranglarni bir biriga kushish natijasida boshqa ranglar hosil kilinadi: S – xavo rang M – binafsha rang Y –sarik rang K – kora rang History darchasi bilan ishlash Adobe Photoshop programmasi ishga tushirilganda History darchasi mavjud bulmasa Okno - Pokozat’ History tanlang. Bu darchada tasvirga kiritilgan sunggi uzgarishlar haqidagi malumotlar joylashadi. Xoxlagan amalni History darchasi orqali rad etish mumkin .U 20ta amalni uz ichiga oladi. Adobe Photoshop programmasida katlamlar bilan ishlash Adobe Photoshop programmasi tasvirdagi biror ob`ekt Pryamougol’naya oblast’, ellipticheskaya oblast’, Lasso, Volshebnaya palochka, Bistraya maska yordamida tasvirdagi detallar belgilanib ularning nusxalari olinganda Adobe Photoshop programmasi yangi Katlam hosil kiladi. Hosil kilingan YAngi Katlam Sloy darchasida ruyxatga olanadi. Katlamlarning urnini almashtirish va bir-biriga birlashtirish imkoniyati mavjud. Adobe Photoshop programmasida matnlar bilan ishlash Adobe Photoshop programmasida tasvirlar ustida matnlarni kiritish uchun asboblar panelida Tekst asbobi mavjud. Uning tarkibida Tekst – maska, Vertikal’niy tekst kabi asboblar yashiringan. Bu asboblar aktivlashtirilib, tasvir ustida bir marta bosilishi bilan yangi Tekstoviy instrument darchasi hosil bo`ladi. Nazorat savollari
12- Amaliy mashg`ulot Sodda elektron jadvallar yaratish(Microsoft Excel) Maqsadi: Microsoft Excel jadval dasturi bilan ishlashni o`rgatish. Texnik vositalar: Komp`yuter, Windows tizimi bilan birgalikda Microsoft Excel dasturi, Proektor. Yüklə 0,63 Mb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||
HIFT +
HIFT +
HIFT +
HIFT +
yorlig`i bosiladi. YOki bo`lmasa 
menyusiga kirib 
bosiladi va hosil bo`lgan oynaga winword komandasi terilib Enter tugmachasi bosiladi.
belgisi paydo bo`ladi.
menyusiga kirib 
(yoki F12) bosiladi. So`ngra hosil bo`lgan oynaga faylning nomi kiritiladi va 
(yoki Enter) bosiladi.
menyusiga kirib 
tanlanadi va hosil bo`lgan oynadan
bosiladi.
tanlanadi va hosil bo`lgan oynadan 
tanlanadi, so`ngra quyidagi oyna hosil bo`ladi: 
tugmasi bosiladi. Bu tugma bosilgandan so`ng xujjatdagi barcha betlarni bir varaqqa bitta bet holatida chop etadi. Chop etish parametrlarini o`rnatish uchun “Fayl” menyusidagi “Pechat’” yoki [CTRL+P] tugmalari bosiladi. Natijada chop etish muloqot oynasi paydo bo`ladi. Bu oynaning ko`rinishi quyidagicha:
- 
tugmachasini sichqonchani chap tugmachasi bilan bir marta bosing. Natijada formulalar bilan ishlash muharriri Microsoft Equation dasturi ishga tushadi va kursor 
bo`lganligi uchun 
ning ta`rifiga ko`ra 
bo`lsin va 
va 
berilganda 
deb olamiz.
