Tez özetleri Astronomi ve Uzay Bilimleri Anabilim Dalı

ERTEN Mert

Danışman : Yard.Doç.Dr. Celal ATEŞ

Anabilim Dalı : Avlama ve İşleme Teknolojisi

Programı : Avlama Teknolojisi

Mezuniyet Yılı : 2009

Tez Savunma Jürisi : Yard. Doç. Dr. Celal ATEŞ

Doç.Dr. F. Saadet KARAKULAK

Yard.Doç.Dr. Tomris BÖK

Yard.Doç.Dr. T. Zahit ALIÇLI

Yard.Doç.Dr. Ferhat ÇAĞILTAY

Marmara Denizi'nde Manyat Avcılığı İle Karides (P. Longirostris Lucas, 1846) Avcılığının Araştırılması

Denizlerimizdeki ekolojik dengenin bozulmasının nedeni balıkların ve omurgasızların yanlış avlanmaları, türlerin popülasyonlarına zarar veren av araçlarının kullanılması ve aşırı avcılığın canlı stokları üzerindeki olumsuz faktörlerdir. Stoklarının olumsuz yönde etkilenmesi, bazı türleri yok olma tehlikesiyle karşı karşıya bırakmıştır. Balık stoklarının korunması ve av veriminin en üst düzeye çıkartılması için bazı önlemlerin alınması gerekmektedir.

Bu araştırmanın gerçekleştirilmesinin amaçları;

Manyat ağ donanımının ve avcılığının incelenmesi.

Balıkçılık sahasındaki Derin Su Pembe Karidesinin boy kompozisyonlarının incelenmesi.

Karidesin minimum ve maksimum boylarının tayin edilebilmesi, ticari balıkçılık için manyat verilerinin ortaya konması.

Ekonomik değere sahip yan türlerin tespit edilmesidir.

Saha çalışmaları 2008 yılının Şubat ayı ile 2009 yılının Haziran ayı arasında yürültülmüştür. Çekimler 64 ile 90 m arasında aylık olarak gerçekleştirilmiştir.

Populasyonun total boy dağılımı 7-16 cm olarak tespit edilmiştir. Mevsimlere bağlı olarak karidesin ortalama boyunun değişim gösterdiği görülmüştür.

Çalışmamızda Derin Su Pembe Karidesi’ni içeren aylık ortalama CPUE değeri, 48,357 kg/saat olarak tespit edilmiştir. En yüksek değerler Kasım 2008 (81 kg/h) ve Mart 2009 (80 kg/h) dönemlerinde görülmüştür.

Total boy (TL) - ağırlık ilişkisi incelediğimizde ise boy-ağırlık ilişkilerinin dişiler için W=0,00105*TL^2,686 (r²=0,425) ve erkekler için W=0,0551*TL^1,945 (r²=0,769) olduğu bulunmuştur. Tüm bireyler için boy-ağırlık ilişkisi incelendiğinde W=0,0121*TL^2,61 (r²=0,731) olarak hesaplanmıştır.

Marmara Denizi’nde Derin Su Pembe Karidesi avcılığında; lisanslı olarak toplam 219 adet balıkçı teknesi bulunmaktadır. Bu teknelerin ortalama boyları 12 m olup, ortalama motor güçleri ise 126,6 HP’dir. Genel olarak büyük bir çoğunluğun tekne boyunun 7 ile 12 m arasında olduğu görülmüştür.

Çalışmamızı yürüttüğümüz Tuzla Su Ürünleri Kooperatifi’nde ise yaklaşık 20 manyat teknesi olduğu tespit edilmiştir. Fakat araştırma yaptığımız dönem içerisinde ekonomik sebepler nedeniyle hergün aktif olarak çalışan yaklaşık 10 tekne olduğu görülmüştür.

 

 

 

 

Investigation on The Rose Shrimp (Parapenaeus Longirostris Lucas, 1846) Fishering With Boat Seine in The Sea of Marmara

The causes of ecologic corruption in our seas are inappropriate catching of fish and invertebrates, using of fishing gears, which harm the population and excessive fishing. Affection of the stocks negatively, it brings an extinction to species. Precautions must be taken to protect the fish stocks and for rising the yield.
The main objectives of this research are;

Investigating the Boat Seine equipment and fishing operations.

Investigation of body composition of P. longirostris on fishing area.

Determining the minimum and maximum lenght and boat seine data for commercial fishing.

Determining the bycatch and discarded species.
The study was carried out between February 2008 and June 2009. Fishing operations were carried out between 64 and 90 m depth.

The distribution of body length is between 7 and 16 cm. It is discovered that, the length can be changed by seasons.

In our study, the monthly CPUE value of P. longirostris was determined as 48,357 kg/h. The maximum values of CPUE were found on November 2008 (81 kg/h) and March 2009 (80 kg/h).

When we investigated the total length (TL) – weight relations, we found W=0,00105*TL^2,686 (r²=0,425) for female shrimps and W=0,0551*TL^1,945 (r²=0,769) for male shrimps. In our investigation for all shrimps we found W=0,0121*TL^2,61 (r²=0,731).

In the Marmara Sea, there are 219 licensed boats for shrimp fishery. The average length of these ships are 12 m and the average engine power are 126,6 HP. Generally the length of these boats are between 7 and 12 m.

In Tuzla Fishing Cooperative we found that there are approximately 20 seine boats. But in the period of our research, we determined that there are only 10 seine boats working everyday because of the economic problems.

ARSLAN Gözde

Danışman :Doç.Dr.Özkan ÖZDEN

Anabilim Dalı :Avlama ve İşleme Teknolojisi

Programı :İşleme Teknolojisi

Mezuniyet Yılı :2009

Tez Savunma Jürisi : Doç.Dr.Özkan ÖZDEN

Prof.Dr.Sühendan MOL

Prof.Dr.Aydın YAPAR

Prof.Dr.Mehmet ÇELİK

Yrd.Doç.Dr.Ferhat ÇAĞILTAY

Farklı İşleme Tekniklerinin Deniz Salyangozunun (Rapana Venosa, Valenciennes, 1846) Besin Bileşimi Üzerine

Bu çalışmanın amacı, deniz salyangozuna (Rapana venosa, Valenciennes 1846) farklı işleme teknikleri uygulandığında besin kompozisyonundaki değişimlerin belirlenmesidir. Çalışmamızda deniz salyangozuna 105°C’de 15 dk. ön haşlama ve 110°C’de 40 dk. haşlama işlemi yapılarak ürün işleme safhasına alınmıştır. Ön işlemleri yapılmış örneklere pastörizasyon (90°C’de 15 dk.), konserve (121°C’de 20 dk.), dumanlama (70-80°C’de 2 sa.), marinat işleme teknikleri uygulanmış ve bir grupta taze olarak incelenerek analiz sonuçları verilmiştir.

Deniz salyangozunun taze, ön işlem uygulanmış ve işlenmiş örneklerine besin değeri, mineral madde analizi ve amino asit analizi yapılmıştır. Besin değeri analizinde ürünlerin protein, yağ, nem, kül, karbonhidrat değerlerine bakılmıştır. Mineral madde analizinde ürünlerin kalsiyum, fosfor, potasyum, sodyum , magnezyum, selenyum ve iyot değerlerine bakılmıştır. Aminoasit analizinde ise lizin, metiyonin, treonin, izolösin, lösin, fenilalanin, valin, histidin, serin, arginin, sistein, tirozin, alanin, aspartik asit, glutamik asit, glisin, prolin miktarlarına bakılmıştır. Uygulanan işleme teknolojilerinin ürünün besin kompozisyonuna değişiklik yapıp yapmadığına bakılmıştır.

Farklı işleme tekniklerinin ürünün besin bileşiminde nasıl değişiklikler yaptığı; yapılan analizlerden elde edilen değerler tablolar ve grafikler vasıtası ile sunulmuştur. Buna göre nem değerinin ısıl işlem uygulaması sonucu azaldığı, nem miktarının azalmasına bağlı olarak kül ve protein miktarında artış olduğu gözlemlenmiştir. Çalışma sonucunda nem değeri en yüksek pastörize üründe, kül miktarı en yüksek dumanlanmış üründe ve yağ miktarı en yüksek dumnalanmış üründe saptanmıştır. Aminoasit analizi sonucu toplam aminoasit miktarı en yüksek dumanlanmış üründe saptanmıştır. Toplam mineral değeri de en yüksek dumanlanmış üründe saptanmıştır. Deniz salyangozuna uygulanan işleme proseslerinin besin bileşimi miktarları üzerinde değişime sebep olduğu ve bunun ısıl prosesin uygulanma şartlarına bağlı olarak değiştiği tespit edilmiştir.

Effect of Different Processing Methods on The Nutritional Composition of Sea Snail (Rapana Venosa, Valenciennes, 1846)

The aim of this study is investigating effect of different kind of processing effect on sea snail proximate composition. Sea snail is studied at 105°C 15 min. pre-boiling, at 110°C 40 min. Boiling.These are pre-perocessing stages and than pastöurized (at 90°C 15 min.), canned (at 121°C 20 min.), smoked (at 70-80°C 2 hours), marinated and fresh sea sanail is taken as a group and also results is given.

Biological and morphologic characteristics and hunting methods of sea snail is given in this study.

In fresh and processing sea snail analysis is given lipid, moisture, ash, protein for proximate analysis; sodium, magnesium, potassium, calsium, selenium, phosphorus, iodine for mineral analysis; lysin, methionine, threonine, isocleucine, leucine, phenylalanine, valine, hystidine, serine, arginine, cysteine, throzine, alanie, aspartic acid, glutamic acid, glycine, proline for aminoacid analysis. In this study is investigated these processing effects on proximate composition.

The effects of processing technologies on sea snail proximate composition results is given with tables. So moisture is decayed because of heat treatment and ash and protein are rised. The highest moisture is found on pasteurized sea snail, the highest ash is found smoked sea snail, the highest lipid is found on smoked sea snail. The highest aminoacid is found smoked sea snail and again the highest mineral contend is found smoked sea snail. In this study is found that; heat treatment is effected processing sea snail proximate composition and differences due to heat treatment conditions.

ÜRETENER Gonca

Danışman : Doç.Dr. Nuray ERKAN ÖZDEN

Anabilim Dalı : Avlama ve İşleme Teknolojisi

Programı : İşleme Teknolojisi

Mezuniyet Yılı : 2009

Tez Savunma Jürisi : Doç. Dr. Nuray ERKAN ÖZDEN

Prof. Dr. Sühendan MOL TOKAY

Prof. Dr. Aydın YAPAR

Doç. Dr. Hami ALPAS

Doç. Dr. Saadet KARAKULAK

Yüksek Hidrostatik Basınç Uygulamasının Balık Kalitesi ve Raf Ömrü Üzerine Etkisi

Bu çalışmanın amacı farklı sıcaklık/ sure/ basınçlarda uygulanan yüksek hidrostatik basınç işleminin tekir ve çipura balıklarının kalitesi ve raf ömrü üzerine etkisinin belirlenmesidir.

Bu amaçla, temizlenmiş, ayıklanmış fileto edilmiş tekir ve çipura örnekleri 3, 7, 15 ve 15°C sıcaklık, 5 ile 10 dakika zaman ve 220, 250 ve 330 MPa basınç kombinasyonlarında YHB işlemine tabi tutulmuştur. Renk, Trimetilamin azot (TMA-N) ve Tiyobarbitürik asit sayısı (TBA) analizleri ile işlemlerin örneklerdeki kalite parametrelerine etkisi incelenmiştir. Bu parametrelerin sonuçları baz alındığında tekir için 3ºC/5dk/330MPa - 25ºC/5dk/220MPa kombinasyonlarının; çipura için 3ºC/5dk/250MPa - 15ºC/5dk/250MPa kombinasyonlarının en iyi YHB şartları olarak belirlenmiştir.

En iyi YHB şartlarında YHB işlemi uygulanmış tekir ve çipura balıklarında buzdolabında (+ 4 ºC) depolanması süresince duyusal, fiziksel (renk), kimyasal ( pH, TVB-N, TMA-N, TBA) ve mikrobiyolojik kalite parametreleri araştırılmıştır. Duyusal ve mikrobiyolojik analiz bulgularına göre Kontrol grubu tekir örneklerinin 10 tüketilebilir kaliteyi koruduğu 3ºC/5dk/330MPa YHB işlemi gören tekir örneklerinin 17 gün ve 25ºC/5dk/220MPa’de YHB işlemi gören tekir örneklerinin 15 gün raf ömrüne sahip olduğu tespit edilmiştir.

YHB uygulanmış kontrol grubu çipura örneklerinin raf ömrü 10 gün olarak belirlenirken, 3ºC/5dk/250MPa YHB uygulanmış örneklerin 16 gün, 15ºC/5dk/250MPa YHB uygulanmış örneklerin raf ömrü 13 gün olarak belirlenmiştir.

Elde edilen bulgular ışığında taze balık için, hasat sonrası YHB teknolojisinin - çalışılan kombinasyonlarda -, deniz ürünlerinin korunmasında gıda endüstrisinde hali hazırda kullanılan diğer muhafaza teknolojilerine alternatif olarak sunulabileceği görülmektedir.

Anahtar Kelimeler: Yüksek hidrostatik basınç, balık, kalite, dayanım ömrü, tekir, çipura


The Effect of High Hydrostatic Pressure on Quality and Shelf Life of Fısh

The effect of different temperature/time/pressure high hydrostatic pressure treatment (HHP) on quality and shelf life of red mullet and sea bream were studied.

Red mullet and gilt-head sea bream were cleaned, washed and filleted. HPP treatment was performed at 3, 7, 15 and 15 ° C, 5 to 10 minutes and 220, 250 and 330 MPa. The effect of the process on the quality of the sample was examined by color, Trimethylamine nitrogen (TMA-N) and Thiobarbituric acid number (TBA) analysis. Based on the results of the parameter, the best combinations of HPP treatments were determined as 3ºC/5dk/220MPa - 25ºC/5dk/330MPa for red mullet, 3ºC/5dk/250MPa - 15ºC/5dk/250MP for gilt-head bream 3ºC/5dk/250MPa - 15ºC/5dk/250MPa.

Sensory, physical (colour), chemical (pH, TVB-N, TMA-N, TBA) and microbiological quality parameter were determined during the refrigeration in best processing condition HHP treatment red mullet and sea bream.

Result of this study indicates that shelf life of control and HHP treatment (3ºC/5dk/330MPa and 25ºC/5dk/220MPa) red mullet stored in refrigerator as determined by overall acceptability sensory scores and microbiological data is 10,17 and 15 days, respectively.

The results obtained from this study showed that the shelf life of untreated and HP treated stored in refrigerator, as determined by overall acceptability of sensory and microbiological data, is 10 days for untreated sea bream and 16 days for treated sea bream at 3ºC/5dk/250MPa and 13 days for treated sea bream at 15ºC/5dk/250MPa treated sea bream.

These findings in the light of fresh fish, harvest later stage of HPP technology-are working in combination, marine products to protect the food industry is already used in other conservation technologies as alternative may be offered can be seen.
Key Words: High hydrostatic pressure, the fish, the quality, shelf- life, red mullet, gilt-head sea bream