3-Mavzu: Axborot kompyuter texnologiyalarini tadbiq qilishning texnik vositalari reja

Shina sichqoncha. Bu sichqoncha kompyuterning universal porti (USB) ga 
ulanuvchi sichqonchadir. 
 
MS Untelli Mouse sichqonchasi. Tugmachalari o`rtasida maxsus aylanuvchi 
g`ildirakchasi mavjud bo`lib, bu g`ildirakcha ekrandagi sahifani yuqoriga yoki pastga siljitishga 
hamda ekrandagi tasvirlarning o`lchamlarini o`zgartirishga xizmat qiladi. 
 
Optik sichqoncha. Maxsus optik gilamcha ustida harakatlanuvchi sichqoncha 
bo`lib, boshqalardek ichida sharchasi yo`qdir. Kursorni gilamchada aks etgan optik ma’lumotlar 
asosida harakatlantiradi. 
 
Honevwell firmasi tomonidan ishlab chiqarilayotgan optik sichqonchalarga esa 
maxsus gilamchalarning ham zarurati yo`qdir. Bunday sichqonchalar vazinsizlik holatida ham 
ishlashga mo`ljallangan bo`lib, dastlab kosmik kemalardagi kompyuterlar uchun ishlab 
chiqarilgan. 
 
Infiraqizil nurli sichqonchalar. Kabelsiz sichqonchalardan bo`lib, undan tarqalgan 
nur kompyuterga maxsus o`rnatilgan qabul qiluvchi qurilmaga tushgandagina o`z vazifasini bajara 
oladi. Batareyka bilan ishlaydi. 
 
Radiosignalli sichqoncha. Kabelsiz ishlovchi sichqoncha bo`lib, o`z vazifasini 
radiosignallar yordamida bajaradi. Infiraqizil nurli sichqoncha kabi ma’lum yo`nalishga qaratib 
ishlatish shart emas. Batareyka bilan ishlaydi. 
Tashqi qurilmalar deb, sistema blokidan tashqarida joylashgan va ma’lumotni qayta 
ishlashning ma’lum bir etapida ishlatiluvchi qurilmalarga aytiladi. Tashqi qurilmalarga printer, 
skaner, plotter, modem va boshqalar kiradi. 
 
2. Periferik qurilmalar 

---

 
 
Printer – ma’lumotlarni bosmaga chiqarish 
uchun mo`ljallangan qurilmadir. Printer yordamida 
matnlarni, grafiklarni, rasmlarni rangli va rangsiz 
ko`rinishda 
bosmaga 
chiqarish 
mumkin. 
Printerlarning bir necha turi mavjud bo`lib, ular bir 
– biri bilan ishlash printsipi, interfeysi va 
funktsional imkoniyatlari bilan farqlanadi. Ishlash 
printsipiga ko`ra quyidagilarga bo`lingan: 
❑ 
matritsali; 
❑ 
oqimli; 
❑ 
lazerli.