Azərbaycan dilində işgüzar və akademik kommunikasiya Giriş

16. PROTOKOL.
"Protokol" yunanca protok "ilk, birinci", kolos 
"yapışdırmaq" sözlərinin birləşməsindən düzəldilmişdir. Kollektivlərdə keçirilən 
müşavirə, konfrans, yığıncaq, toplantı və iclasların gedişini nizamlamaq üçün sədr 
və katib seçilir. Sədrin vəzifəsi yığıncağı nəzərdə tutulmuş formada aparmaq, katibin 
vəzifəsi isə iclasın gedişini sənədləşdirməkdir. Bu yazılı sənəd protokol adlanır. 
Forma və məzmununa görə protokol bir və ya bir neçə məsələni əhatə edə bilər. 
Protokolun tərtibi və yazılışında aşağıda göstərilən cəhətlər nəzərdə saxlanılır: 
1. "Protokol" sözü və onun nömrəsi vərəqin yuxarısında, ortada böyük hərflərlə 
yazılır.
2. Təşkilatın adı, yığıncağın keçirildiyi tarix və yer qeyd edilir.
3. Yığıncaqda iştirak edən kollektiv üzvlərinin sayı, rəhbər orqanların 
nümayəndələrinin adı, soyadı və vəzifəsi göstərilir.
4. Giriş hissədən sonra "Gündəlik məsələlər" qeydi ortadan böyük hərflə 
yazılır, müzakirə olunacaq məsələ abzasdan verilir. Məsələ birdən çoxdursa, 
nömrələrlə qeyd aparılır.
5. Gündəlik məsələdən sonra yeni sətirdən abzasdan böyük hərflə "Eşidildi" 

---

sözü yazılır.
6. "Çıxış etdilər" hissəsində çıxış edənlərin adı və soyadı sətrin əvvəlində 
göstərilir, onların çıxışındakı fikirlərin qısa məzmunu aydın qeyd olunur.
7. Sonra vərəqin ortasında "Qərar" sözü yazılır. Məsələnin qərar hissəsi iclasın 
məqsədini ifadə etməli, bəndlər üzrə yığcam şəkildə yazılmalıdır.
8. Protokolun sonunda sədr və katibin adı, soyadı göstərilir və onlar protokolu 
imzalayırlar. 
19. SƏRƏNCAM. 
"Sərəncam" fars mənşəli sər (baş) və əncam (son, nəhayət, 
aqibət) sözlərinin birləşməsindən düzəlmişdir. Əmr, göstəriĢ, tədbir görmə, həll 
etmə anlamındadır 
20. TELEFONOQRAM.
"Telefonoqram" yunanca tele(uzaq), fone(səs), 
qramme (yazı) sözlərinin birləşməsindən düzəlmişdir. Müəyyən bir məlumatı, 
hadisəni telefonla lazımi yerə çatdırmaq üçün telefonoqramdan istifadə olunur. 
Telefonoqrama verilən tələblər:
1. Telefonoqramın nömrəsi göstərilməlidir; 
2. Telefonoqramın nə məqsədlə vurulması yazılmalıdır;
3. Çağırılan yerin ünvanı, tarix və saat dəqiq göstərilməlidir;
4. Telefonoqramı göndərən və qəbul edən şəxslər vəzifəsini, ad və soyadlarını, 
telefon nömrəsini, ayın tarixini dəqiq yazmalıdırlar;
21. TELEQRAM.
"Teleqram" yunanca tele (uzaq), qramme (yazı) söz 
birləşmələridən yaranmışdır, "uzağa köçürmə" mənasındadır. Teleqram vasitəsilə 
müəyyən məlumat və ya müəyyən miqdarda pul uzaq məsafəyə təcili çatdırılır. 
Teleqramın yazılış forması:
1. Şəxsin ünvanı, adı və soyadı dəqiq göstərilməlidir;
2. Teleqramın məzmunu yığcam və aydın yazılmalıdır;
3. Rəqəmlər hərflərlə ifadə olunmalıdır. 
2