Eyni mənim xan Əslimə bənzərsiz!
Yuyub-yuyub gül dalına sərənlər,
Eyni mənim xan Əslimə bənzərsiz!
Əyricə qaşı var ucu düyməli,
Kətan köynək geyib, köksü düyməli,
O da sizin kimi gözəl, öyməli,
Eyni mənim xan Əslimə bənzərsiz!
Kətan köynək geyib, güldən tazaçək,
Bülbül sitəm eylər gülə yazacək,
O da sizin kimi bəyaz, nazicək,
Eyni mənim xan Əslimə bənzərsiz!
Kərəməm, dolandım buraya gəldim,
Sizi görən kimi şad oldum, güldüm,
Darılmayın, qızlar, mən Əsli bildim,
Eyni mənim xan Əslimə bənzərsiz!”200
Kərəmin qızlarla bu görüşünün kosmoloji sxemi əvvəlki görüşlərlə tam şəkildə eynidir:
– Kərəm əvvəlki görüşlərdə qızlara həmişə mediativ keçid məkanında rast gəldiyi kimi, burada da keçid mexanizmi olan bulaq başında rast gəlir;
– Əvvəlki görüşlərdə Əsliyə bənzər qız olduğu kimi, buradakı qızlar da Əsliyə bənzəyir: “Eyni mənim xan Əslimə bənzərsiz!”
– Əvvəlki görüşlərdə Keşiş Kərəmi yolundan azdırmaq/çaşdırmaq üçün qızları tilsimləyərək Əsliyə bənzədir. Eyni sxem təkrar olunur: Kərəm çaşaraq elə bilir ki, Əsli bu qızların içərisindədir: “Darılmayın, qızlar, mən Əsli bildim”.
– Kərəm əvvəlki görüşlərdə Əsliyə bənzəyən qızın Əsli olub-olmadığını bilmək üçün etnokosmik identifikasiya xarakterli dialoq-xəbərləşmə ritualı keçirir. O, bu zaman Əslinin identifikasiya əlamətləri ilə bənzər qızın əlamətlərini eyniləşdirmə yolu ilə tutuşdurur. Kərəm bu dəfə də eyni işi görərək, Əslinin identifikasiya əlamətlərini sadalayır. Beləliklə, Əslinin indiki ritualda aprobasiya olunaraq, şeirdə öz əksini tapan əlamətləri bunlardır:
Əslinin “ucu düyməli əyricə qaşı var”;
O, “köksü düyməli kətan köynək geyir;
“Gözəl, öyməli bir qızdır;
“Güldən tazaçək kətan köynək geyir”;
“Bəyaz, nazicək bir qızdır”.
– Qızlarla görüşün sonunda onların Kərəmə alqış deməsi qəhrəmanın Keşişin qurduğu tilsimi sındırması, Əslinin burada olmadığını müəyyənləşdirməsi və keçid mexanizmindən (burada: bulaqdan) keçərək yolun növbəti mərhələsinə adlaması deməkdir.
Dostları ilə paylaş: |