Azяrbaycan respublиkasi tяhsиl nazиrlиyи

Nəticə və təkliflər.

Ədəbiyyat siyahısı

ЭIРIШ

Azərbaycan dövlət müstəqilliyini əldə edəndən Azərbaycan Respublikası bu gün onun müstəqilliyinin qorunub saxlanılması və inkişaf etdirilməsı mübarizə. Bir sıra xarici və daxili amillərin milli təhlükəsizlik dövlətin elmi cəhətdən əsaslandırılmış real inkişaf konsepsiyasının hazırlanması tələb edir. Qeyd etmək lazımdır ki, milli təhlükəsizliyin təmin edir, maddi əsasını, iqtisadi təhlükəsizlik. Göründüyü kimi, iqtisadi təhlükəsizlik, müəyyən edən və onun təsiri amillərdən biri də ərzaq təhlükəsizliyi.

Konsepsiya ərzaq təhlükəsizliyinin beynəlxalq səviyyədə inkişafı və tənzimlənməsi, müəyyən etmək üçün ən mühüm amillərdir: torpaq, xammal, material, enerji və informasiya resursları ayrı-ayrı ölkələrin qeyri-bərabər paylanması və iqlim şəraiti müxtəlifliyidir.

Azərbaycan Respublikasında ərzaq təhlükəsizliyinin təmin inkişafının proqnozlaşdırılması ölkənin müharibə şəraitində olması, əkinçilik üçün yararlı torpaq sahələrinin qismən işğal olunması ölkənin siyasi və iqtisadi maraqları imperiya maraqları ilə toqquşması, Milli iqtisadiyyat, bazar iqtisadiyyatı, dönüşüm prosesi irəli gələn çətinliklər və nöqsanlar, daha da aktuallaşdırmışdır.

Metodoloji baxımdan, məsələnin həlli haqqında elmi cəhətlər qida əsasında təlimat üzrə təhlükəsizlik texnikası və həyata nəzərdə tutur ki, bu da öz növbəsində, konkret şəraitə uyğun olaraq daxili və xarici siyasətinin əsas prinsipi media edilməsi, milli iqtisadiyyatın inkişafı qanunauyğunluğunun dərindən öyrənmək və dünya iqtisadi sistemində gedən proseslərin düzgün qiymətləndirilməsini və kənd təsərrüfatının rəqabət qabiliyyəti lazımdır inkişafı.

Mövzunun aktuallığı: keyfiyyət, Azərbaycanda, hələ ümumi vəziyyətinin sisteminin yaradılması ilə bağlı bütün məsələlər bu gün aktuallıq kəsb edir. Azərbaycan Respublikasının iqtisadi dirçəliş ölkənin malların yüksək keyfiyyəti və təhlükəsizliyi, onlar yarışacaq müasir dövrdə yerli və dünya bazarında istehlakçıların hüquqlarının müdafiəsi təmin edən şərait, bunsuz mümkün deyildir. Ümumiyyətlə, keyfiyyətli islahatı, bazar iqtisadiyyatına keçid strategiyası olmalıdır ki, struktur dəyişiklikləri, investisiya, sərmayələrin cəlb etmək, sabitləşmə, özəlləşdirmə, rentabelliyini və s. daha yüksək olmalıdır.

Anlamaq lazımdır ki, keyfiyyətli, bir çox yeni investisiya tələb etmir və investisiya, zəmanət, keyfiyyət, tullantıların pullardir.

Keyfiyyətli elmi-texniki tərəqqinin obyektiv nəticə, inkişaf etdikcə elmi-texniki tərəqqi ilə əlaqədar olaraq, eyni zamanda, nəzəri, istənilən qədər genişləndirmək, artırmaq olar. Malın keyfiyyətinin yoxlanması, yararlılıq müddəti birlikdə xüsusiyyətlərini, onların istismarı və istehlakı zamanı özünü göstərir, yəni resurslarının istifadəsi prosesində zərər və malların tam məsrəf, vaxt, söz, emalı, istehsalı, istifadəsi və istehlakı zaman həmin əlamətləri aşkar edilməmişdir.

Qeyd etmək lazımdır ki, hazırlanmış məmulatlar tələblərinə mühüm əhəmiyyət kəsb müəyyən müddət ərzində təmin edir, onların təyinatı. Və bu, əhalinin maddi və mədəni səviyyədə asılı olaraq müxtəlif dövrlərdə, müxtəlif olduğu məlum olur və tələbatın xarakteri asılıdır. Beləliklə, mallar, tələbat səviyyəsi və keyfiyyəti arasında müəyyən disproporsiya ki, o, daim artır və təzələnir. Bu baxımdan, malların, cari, perspektiv, ümumi və xüsusi tələblər ki, gömrük yoxlama başlıca vəzifələrdən biridir.

Ümumiyyətlə, gömrük ekspertizası, gömrük nəzarəti-bu link kimi Respublikada iqtisadi maraqlarının və təhlükəsizliyinin, qaçaqmalçılığa və gömrük işi, digər hüquqpozma halları aşkar edilməsi, qarşısının alınması, profilaktikası və ləğvi, qaçaqmalçıliq kanallar ləğv milli istehsalçıların iqtisadi maraqlarının qorunması, istehlakçıların hüquqlarının qurunması və s. məsələlərdə rolu əvəz olunmazdır.

Işin məqsədi və vəzifələri: gömrük ekspertiza malın mənşə ölkəsinin müəyyən edilməsi malların gömrük dəyərinin müəyyən edilməsi malların eyniləşdirilməsini, məhsullar, tərkibi, fiziki və kimyəvi strukturunun müəyyənləşdirilməsi, malın çeşidi, müxtəliflik və müəyyən edilməsi, malların narkotik, güclü təsir ilə toksit, zəhərli maddələrlə, qrup mənsubiyyətinin malların ekoloji və istismar təhlükəsizliyinin eyniləşdirmə və malların Azərbaycan Respublikasının və xarici ölkələrin, xalqların, incəsənət, tarixi və arxeoloji varidatina mənsubiyyətinin anlayışlar və s. məsələləri müəyyən etmək üçün tərəqqi edir.

Işin metodoloji nəzəri əsaları:

Birinci fəsil gömrük ekspertizasının Ümumi nəzəri-metodoloji əsasları ayrılmış. Burada gömrük ekspertiza anlayışı, mahiyyəti, növləri, mərhələləri və onun həyata keçirilməsi ilə, həmçinin gömrük ekspertizasının həyata keçirilməsində texniki vasitə və metodların idi ki, geniş şəkildə nəzərdən keçirilmişdir.

Işin Elmi yeniliyi:

- gömrük ekspertizası səmərəli təşkili, Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafında yeri;

- gömrük sistemi, təşkilat, qurum və qanunvericilik bazasının təkmilləşdirməsi məsələləri;

- təcrübə səmərəli təşkili, Azərbaycan iqtisadiyyatının inkişafında təsirini araşdırmaq;

- gömrük ekspertizası təşkili, təkmilləşdirilməsi, beynəlxalq təcrübə və həm mərkəzi, həm də yerli gömrük laboratoriyalarının, təkmilləşdirilməsi əhəmiyyətini.

Tədqiqat obyekti istehlak mallarının əsas hissəsi qida məhsullarının ekspertizası.

Araşdırma mövzusu, istehlak mallarının ekspertizası və onun təkmilləşdirilməsi.