Bakirköy ruh ve siNİr hastaliklari hastanesi

CORBUSIER, Le

nus'un zamanında, henüz geçerli olmayan bir özelliktir.

Bu şekilde imar edilen kentin nüfusunun artmasını teşvik için, Constantinus halkı bazı vergilerden muaf tuttu ve "an-nona" adı verilen bedava ekmek dağıtımını başlattı. Bu amaçla Mısır'dan günde 80.000 kişiye yetecek kadar tahıl temin e-dildi. Araştırmacılar bu veriye dayanarak şehrin nüfusunun yaklaşık 20.000'den, Constantinus döneminde 80-160.000 arasında bir rakama ulaştığım ileri sürerler.

İmar ve iskâna ilişkin faaliyetlerinin yamsıra, askeri, idari ve iktisadi bir dizi reformla devlet düzenini yeniden örgüt-leyip Bizans sisteminin temelini oluşturan Constantinus, aslında İmparator Di-ocletianus'un (hd 284-305) önceden başlatmış olduğu bazı reformları geliştirerek, birtakım temel değişikliklerle tamamlayan kişidir. Hattâ burada yeni bir kentin kurulması ve imparatorluk merkezinin doğuya kaydırılması bile ilk kez Di-ocletianus'un başlattığı bir eğilimdi. Di-ocletianus gibi, eyaletlerde askeri ve sivil iktidarın birbirinden ayrılması ilkesini benimseyen Constantinus, merkeziyetçi ve hiyerarşik bir sistem kurma esasına göre hareket ederken, başkentte de saray memuriyetlerini ve devlet bürokrasisini düzenledi. Ayrıca temelini "solidus" adlı yeni bir altın sikkenin teşkil ettiği, çok sağlam bir para sistemi yarattı.

Bizans'ta devlet ve kilise ilişkilerinin aldığı şekli de büyük ölçüde belirleyen Constantinus, 325'te ökümenik konsiller-den ilkini İznik'te toplattırıp, burada kilisenin fiili başkanı rolünde dini tartışmaları yönetti. Devlet başkanı olarak kilisenin içişlerine karışmayı görev ve somm-

ı.

Constantinus'u

Bizantion'un

maketini

şehrin

koruyucusu

Meryem'e

sunarken

betimleyen

Ayasofya'daki

bir mozaikten

ayrıntı.

Ara Güler

haluklarından sayan Constantinus, Bizans tahtmdaki haleflerine bu konuda örnek oldu. Bununla birlikte, Hıristiyan olmadan önce güneş tanrısına ("sol invictus") tapması, ölüm döşeğine düşene dek vaftiz olmaması ve paganlara gösterdiği müsamaha yüzünden, Constantinus'un Hıristiyanlığı ne derece içtenlikle benimsediğini sorgulayan araştırmacılar vardır.

Constantinus ölmeden önce imparatorluğun idaresini hayattaki üç oğlu arasında paylaştırdı: Constantinus'a Batı'da-ki toprakların, Constantius'a Doğu'nun, Constans'a ise ortadaki yörelerin idaresini devretti.

Bibi. A. H. M. Jones, Constantine and the Conversion ofEurope, Londra, 1948, yb ?4ew York, 1962; T. D. Barnes, The New Empire of Diocletian and Constantine, Cambridge, 1982; ay, Constantine and Eusebius, Cambridge, 1981; C. Mango, Le developpement urbain de Constantinople (IVe-VIIe siecles), Paris, 1985, s. 23-36; G. Dagron, Naissance d'une capitale: Constantinople et ses institu-tions de 330 â 451, Paris, 1974.

NEVRA NECİPOĞLU