BiRİNCİ BÖLÜm dünya ekonomiSİnde geliŞmeler

2.2.2. YENİLİKÇİ ÜRETİM, İSTİKRARLI YÜKSEK BÜYÜME

2.2.2.1. Büyüme ve İstihdam

a) Amaç

Büyümenin istikrarlı bir şekilde devam ettirilmesi amacıyla, 2014 yılında tüketim artışının harcanabilir gelir artışıyla uyumsuz bir seyir izlemesinin önüne geçilerek yurt içi tasarrufların artırılmasına destek verecek yapısal ve makro ihtiyati tedbirler alınacak ve özel kesim yatırımlarının ekonomik büyümeye daha fazla katkı yapması sağlanacaktır. Bu çerçevede, para, finansal sektör, maliye ve gelirler politikaları, birbiriyle uyumlu ve aynı hedefi gözetecek şekilde yürütülmeye devam edilecektir. Bu yapı içinde, dış dengenin gözetilmesi, mali disiplinin sürdürülmesi, fiyat istikrarının korunması ve finansal istikrarın güçlendirilmesi temel amaçlardır.

2014 yılında ekonominin rekabet gücünün artırılması, büyümenin üretim faktörleri açısından daha dengeli bir yapıya kavuşturulması ve büyümenin daha kapsayıcı ve sürdürülebilir hale getirilmesi hedeflenmektedir. Büyümenin sürdürülebilirliği açısından işgücü piyasasının etkinleştirilmesine ve istihdam yaratılmasına yönelik politikalar izlenmesi sonucunda işsizlik oranı aşağı çekilecektir. Ayrıca özellikle kadınların ve gençlerin işgücüne katılma oranlarının artırılmasına yönelik politikalar sürdürülecektir.

2.2.2.2. Yurt İçi Tasarruflar

a) Amaç

Türkiye’nin yüksek büyüme hedefinin gerçekleştirilebilmesi için faktör verimliliklerini artırmanın yanı sıra, üretime yönelik sermaye birikiminde de önemli miktarda artış sağlanması gerekmektedir. Üretken alanlara yönelen yatırımlarda istikrar sağlanması ve yatırımların yüksek düzeyde tutulabilmesi önem taşımaktadır. Yatırımların güvenilir ve kalıcı kaynaklarla finansmanı açısından önem arz eden yurtiçi tasarrufların da istikrarlı ve yüksek düzeyde olmasına ihtiyaç duyulmaktadır.

Bu çerçevede, yüksek ve istikrarlı bir büyüme dinamiği sağlamak üzere, en güvenilir ve kalıcı finansman kaynağı olan yurtiçi tasarrufların artırılması, artan yurtiçi tasarrufların üretken yatırımlara yönlendirilmesi ve israfın azaltılması amaçlanmaktadır.

b) Politika ve Tedbirler

Politika / Tedbir	Sorumlu / İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar	Süre	Yapılacak İşlem ve Açıklama
Tasarruf oranlarını artırmak için uygun makroekonomik koşullar temin edilecektir. Kredi düzenlemeleriyle tasarrufların özendirilmesi ve üretken yatırımlara yönlendirilmesi sağlanacaktır. Bu çerçevede, tasarrufu artırmaya yönelik bugüne kadar uygulanan makro ihtiyati politikalar gerekli olduğu koşulda yeni tedbirlerle güçlendirilecektir.( Kalkınma Planı p.462)
Tüketici kredilerindeki artışı kontrol altında tutmaya yönelik düzenlemeler yapılacaktır.	BDDK (S), Kalkınma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı, TCMB ve İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşları	Aralık Sonu	Tüketici kredilerinde ve kredi kartlarında vade sınırlaması getirilmesi ve kredi/değer oranının taşıt kredilerine de uygulanması sağlanacaktır.
Yurtiçi Tasarrufların Artırılması ve İsrafın Önlenmesi Programı
Bireysel Emeklilik Sistemindeki yönetim ve işletim giderleri kesinti oranı ortalaması uluslararası düzeylere yaklaştırılacaktır.	Hazine Müsteşarlığı (S), SPK, Emeklilik Gözetim Merkezi	Aralık Sonu	Fon getiri performansına bağlı ücretlendirmeye geçiş amacıyla Bireysel Emeklilik Sistemiyle ilgili yönetmelikte değişiklik hazırlanacak ve Başbakanlığa sevk edilecektir.
Tasarrufların vadesinin uzatılması özendirilecektir. Tasarruf düzeyinin artmasına ve vade yapılarının uzamasına hizmet etmesi beklenen tamamlayıcı sigortacılığın geliştirilmesi politikası sürdürülecektir. (Kalkınma Planı p.464)
Tamamlayıcı sağlık sigortasına konu olacak sağlık hizmetleri belirlenecektir.	SGK (S), Maliye Bakanlığı, Sağlık Bakanlığı, Kalkınma Bakanlığı, Hazine Müsteşarlığı	Aralık Sonu	Genel Sağlık Sigortası kapsamında sağlanacak hizmetlerin tanımlandığı temel teminat paketi oluşturulacaktır. Temel teminat paketi kapsamı dışında kalan hizmetlerde tamamlayıcı sağlık sigortaları devreye girecektir.

2.2.2.3. Ödemeler Dengesi

a) Amaç

İstikrarlı büyümeyi sağlamak amacıyla cari açığın sürdürülebilir bir seviyeye indirilmesi ve finansmanının mümkün olduğunca doğrudan yatırımlar ve uzun vadeli kaynaklarla karşılanması esastır.

Katma değeri yüksek ürünlerin ihracat içerisindeki payının artırılması ve üretim yapısının ithalata olan bağımlılığını azaltacak Girdi Tedarik Stratejisinin (GİTES) etkin şekilde uygulanması; hizmetler sektörünün daha fazla ihracata konu olmasını sağlayacak altyapının güçlendirilmesi, dış ticaret politikasının ana unsurları olacaktır.
b) Politika ve Tedbirler

Politika/Tedbir	Sorumlu /İşbirliği Yapılacak Kuruluşlar	Süre	Yapılacak İşlem ve Açıklama
İhracatçıların yeni pazarlara erişmesine yönelik mevcut imkânlar iyileştirilecektir. (Kalkınma Planı p. 478)
Yeni pazarlara erişim için düzenlenen sektörel ticaret heyeti sayısı ve çeşidi ile katılım sağlanan yurtdışı fuar sayısı artırılacaktır.	Ekonomi Bakanlığı (S), Türkiye İhracatçılar Meclisi (TİM), İhracatçı Birlikleri Genel Sekreterlikleri	Aralık Sonu	2014 yılında sektörel ticaret heyeti sayısının yüzde 15 artırılarak 75’e, alım heyeti sayısının 140’a yükselmesi beklenmektedir. Bunun yanı sıra firma düzeyinde katılım sağlanan fuar sayısının 3600, yurtdışı fuar organizasyonu sayısının ise 300 olması öngörülmektedir.
Tüketime yönelik ihraç ürünlerinde özgün tasarım faaliyetleri özendirilecek, nitelikli tasarımcı yetiştirilmesi sağlanacak, patent tescili ve uluslararası marka oluşturulması desteklenecek, tanıtım ve pazarlama konusundaki destekler ihracatçıların ihtiyaçları doğrultusunda geliştirilecektir. (Kalkınma Planı p. 480)
Markalı ürün ve hizmetlerin yatırım, üretim ve ihracat içindeki payının artırılması sağlanacaktır.	Ekonomi Bakanlığı (S), İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşları ile Özel Sektör Temsilcileri	Aralık Sonu	Turquality kapsamında desteklenen marka sayısı 107’ye çıkarılacaktır. Ayrıca, Marka Destek Programı kapsamında 41 marka desteklenecektir.
Hizmet sektöründe markalaşma odaklı bir destek programı uygulamaya konulacaktır.	Ekonomi Bakanlığı (S), İlgili Kamu Kuruluşları, Meslek Kuruluşları, STK’lar	Aralık Sonu	Hizmet ihracatımıza ivme kazandırmak amacıyla mal sektöründe yürütülmekte olan programa benzer şekilde ihracat potansiyeli en yüksek kuruluşların belirli bir markalaşma programı çerçevesinde destekleneceği hizmet sektörüne özgü, yeni bir program başlatılacak ve uygulamaya geçirilecektir.
Hizmet sektörlerinde ihracatın artırılması ve çeşitlendirilmesine yönelik olarak strateji çalışmaları başlatılacaktır.	Ekonomi Bakanlığı (S), İlgili Kamu Kuruluşları, Meslek Kuruluşları, STK’lar	Aralık Sonu	Hizmet sektörlerindeki ihracatın mevcut durumu değerlendirilecek ve potansiyeli ortaya konulacaktır. Hizmet ihracatının geliştirilmesine yönelik strateji ve eylemler belirlenecektir.
Serbest Ticaret Anlaşmaları imzalanan ülke sayısı artırılacaktır.	Ekonomi Bakanlığı (S), Dışişleri Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, TİKA ve diğer ilgili kamu kurum ve kuruluşları	Aralık Sonu	Gana, Kolombiya, Malezya, Moldova ve Ukrayna ile STA imzalanması , Kanada, Japonya ve Peru ile de STA müzakerelerinin başlatılması öngörülmektedir.
Türkiye’nin geleneksel ihracat pazarlarındaki payını düşürmeden, AB-dışı ülkelere olan mal ve hizmet ihracatını artırmak için gerekli düzenlemeler yapılacaktır. (Kalkınma Planı p. 481)
Uluslararası düzeyde geçerliliği olan helal gıda standartları hakkında ülke çapında ihracatçılar bilgilendirilecektir.	Ekonomi Bakanlığı (S), Kalkınma Bakanlığı, Dışişleri Bakanlığı, Gümrük ve Ticaret Bakanlığı, Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, Diyanet İşleri Başkanlığı, TSE ve diğer ilgili kamu kurum ve kuruluşları	Aralık Sonu	İslam ülkelerine yapılan ihracatta helal gıda standardı sorununun ortadan kaldırılması için uluslararası düzeyde kabul gören helal gıda standartlarının ihraç mallarda kullanımının yaygınlaştırılması için Türkiye’de yerleşik uluslararası kuruluşlarla işbirliği içinde çalıştay, seminer ve raporlama faaliyetleri yapılacaktır. Ülkelerin uyguladığı helal gıda standartları incelenerek, ürünler bazında ülkelere göre standartların yer aldığı bir yayın hazırlanacaktır.
Kredi artış hızını kontrol altında tutmaya yönelik alınan kararların yatırım ve istihdam üzerindeki olumsuz etkilerini önlemek amacıyla ihtiyaca göre kredi türlerinde farklılaştırmaya gidilecektir (Kalkınma Planı p. 483).
Tüketici kredilerini sınırlamaya yönelik tedbirlerin cari açık ve büyüme üzerindeki etkisi analiz edilecektir.	Kalkınma Bakanlığı (S), Hazine Müsteşarlığı, Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurumu, TCMB ve İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşları	Mart Sonu	Cari açıkta artışa neden olabilecek kredi kartları, ihtiyaç kredileri ve taşıt kredilerindeki hızlı artışı sınırlamaya yönelik tedbirlere ilişkin etki analizi yapılacaktır.
Türkiye’nin ikili ve çok taraflı yükümlülükleri çerçevesinde yurt içi üretimde yerli ara malı kullanımının ve katma değerin artırılması sağlanacaktır. (Kalkınma Planı p. 484)
Yurt içinde satılan ürünlerde kullanılan yerli ve ithal girdi kullanım oranlarının yer aldığı bilgileri içeren etiketlere ilişkin mevzuat düzenlemesi yapılacaktır.	Gümrük ve Ticaret Bakanlığı (S), Gıda, Tarım ve Hayvancılık Bakanlığı, Bilim, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı	Haziran Sonu	Yurt içinde satılan ürünlerin yerli ve ithal girdi içeriğinin belirtildiği etiketlemeye ilişkin düzenleme mevcut mevzuata dâhil edilecektir.
Yerli ürünler gibi ithal ürünlerin de sağlık, çevre, enerji verimliliğine dair teknik düzenlemelere uygunluğu sağlanacaktır. (Kalkınma Planı p. 486)
Enerji ve yakıt tasarrufunu desteklemek üzere vergi mevzuatında düzenleme yapılacaktır.	Maliye Bakanlığı (S), İlgili Kamu Kurum ve Kuruluşları	Aralık Sonu	Enerji tasarrufu sağlayan dayanıklı tüketim mallarının daha avantajlı vergilendirilmesi sağlanacaktır. Taşıt araçlarında emisyon esaslı vergilemeye geçilerek yakıt tasarrufu sağlayan araçlara vergilemede avantaj sağlanacaktır. GMSİ mükelleflerinin ısı yalıtımı ve enerji tasarrufu sağlayan harcamalarının beyan ettikleri kira gelirlerinden indirimi imkânı getirilecektir.