Burcu Aydoğdu


Risk Değerlendirme Matrisi



Yüklə 0,53 Mb.
səhifə18/18
tarix18.01.2018
ölçüsü0,53 Mb.
#39056
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18

12.5Risk Değerlendirme Matrisi





ŞİDDET




Katostrofik (1)

Kritik (2)

Az (3)

İhmal edilebilir (4)

OLASILIK

Sık sık / Devamlı (A)

Yüksek

Yüksek

Yüksek

Ciddi

Muhtemel (B)

Yüksek

Yüksek

Ciddi

Orta

Ara sıra (C)

Yüksek

Ciddi

Orta

Orta

Uzak (D

Ciddi

Orta

Orta

Düşük

Beklenmedik (E )

Orta

Orta

Düşük

Düşük

Olağanüstü (F)

Giderilmiş

Şekil 10.4 Risk Değerlendirme Matrisi

Kabul edilemez risk

İstenmeyen risk: Sadece daha fazla risk azaltımının uygulanamadığı veya

maliyetin elde edilen iyileştirme ile fazlaca oransız olması durumunda kabul

edilebilir

Dikkate Değer Risk: Risk azaltım maliyeti elde edilen iyileşmeden fazla

olacak ise kabul edilebilir

Kabul edilebilir risk

Giderilmiş olan risk (Kontrol tedbiri olarak eğitim, KKD, denetim vb. çalışanın

insiyatifine bağlı tedbirler söz konusu ise risk asla giderilmiş olarak belirlenemez)


Risk

Olasılık

Şiddet

Risk Skoru




Kimler Etkilenebilir

Toprağın altında kalma

D

1

Ciddi

İstenmeyen risk

Şantiye

çalışanları



Çalışanlara araç çarpması

B

1

Yüksek

Kabul edilemez risk

Ziyaretçiler +

çalışanlar



Ekskavatör devrilmesi (ciddi yaralanma – ölüm)

E

1

Orta

Dikkate Değer Risk

Kazı alanındaki

Çalışanlar



Yüksekten Düşme (ciddi yaralanma – ölüm)

C

1

Yüksek

Kabul edilemez risk

Ziyaretçiler +

Çalışanlar



Malzeme düşmesi

C

1

Yüksek

Kabul edilemez risk

Kazı alanındaki

çalışanlar



Boğulma, patlama

E

1

Orta

Dikkate Değer Risk

Kazı alanındaki

çalışanlar



Elektrik çarpılması, su

Baskını


B

1

Yüksek

Kabul edilemez risk

Kazı alanındaki

Çalışanlar



Solunum yolu

rahatsızlıkları



D

4

Düşük

Kabul edilemez risk

Şantiye

çalışanları





12.6(JSA) İş Güvenlik Analizi uygulaması


Önem derecesi belirlenmiş olan her bir İSG riski için mevcut risk kontrol tedbirlerinin varlığı/yeterliliği değerlendirilir ve aşağıda belirtilen risk kontrol hiyerarşisi göz önünde bulundurularak ilave risk kontrol tedbirleri planlanır:

  • Tehlikenin ortadan kaldırılması (Örneğin, tehlikeli bir madde yerine tehlikeli olmayan bir maddenin kullanımı, gürültülü bir makinenin kullanımının durdurulması, elle taşıma işlerinin mekanik araçlarla yapılması, vb.)

  • Riskin azaltılması (Örneğin tehlikeli bir maddenin, tesisin veya prosesin yerine daha az tehlikeli olanların kullanılması, gürültülü bir makinenin daha sessiz olan bir makine ile değiştirilmesi, vb.)

  • Kişilerin tehlikeden uzak tutulması (Örneğin, kişilerin gürültülü makinelerin yakınında çalışmasına izin verilmemesi, vb.)

  • Tehlikenin çembere alınması (Örneğin tüm boyama işlemlerinin düzgün ve kapalı bir boyama kabininde yapılması, gürültülü makinelerin etrafının ses geçirmez plakalarla kaplanması, hareketli parçaları olan ekipmanlara koruyucu konulması, yüksek yerlere korkuluk yapılması vb.)

  • Çalışanların maruziyetlerinin azaltılması (Örneğin bir kişinin 8 saat maruz kalması yerine 4 kişinin her birinin ikişer saat bir gürültüye veya bir kimyasal buharına maruz kalması, vb.)

  • İş sisteminin iyileştirilmesi (Örneğin buharlaşmayı minimize edecek tarzda bir boyama faaliyetinin yapılması konusunda yazılı prosedürler oluşturulması, tehlikeli alanlara çalışanların girişinin kısıtlanması, vb.)

  • Kişisel Koruyucu Donanım Kullanımı (Örneğin baret, eldivenler, koruyucu gözlükler, koruyucu giysiler, kulaklıklar, vb. kullanımı)

Risk kontrol tedbirleri planlanırken öncelikle ilgili yasal mevzuat şartlarının sağlandığından emin olunmalıdır. Risk kontrol tedbirlerinin kapsamı oldukça geniş olup, risk yönetimi yaklaşımı ile ele alınmalıdır. Aşağıda idari veya teknik risk kontrol tedbirlerine bazı örnekler verilmektedir:

  • İşyerinde tüm çalışanların iş sağlığı ve güvenliğine yönelik olarak görev yetki ve sorumluluklarının tanımlanması ve kendilerine bildirilmesi Riskli faaliyetlerin emniyetli şartlar altında gerçekleştirilmesine yönelik prosedür ve talimatların oluşturulması ve uygulanması

  • İş ekipmanlarının emniyetli kullanım talimatlarının hazırlanması ve uygulanması

  • İş ekipmanlarına önleyici bakım uygulanması

  • Hareketli parçaları olan, parça fırlatma riski olan iş ekipmanlarında koruyucu kullanımı

  • Basınçlı kaplarda, kaldırma araçlarında periyodik kontrollerin yapılması

  • İş ekipmanlarında acil durdurma sistemlerinin kullanımı

  • Personelin maruz kaldıkları riskler doğrultusunda işe girişte ve periyodik olarak sağlık gözetimine tabi tutulması

  • Personelin, taşeronların, tedarikçilerin, vb. işyerinde maruz kalabilecekleri riskler ve risk kontrol tedbirleri hakkında bilgilendirilmesi ve eğitilmesi

  • Riskli faaliyetlerde çalışan veya riskli faaliyetleri yöneten personelin mesleki yeterliliklerinin sağlanması

  • Personelden riskler ve risk kontrol tedbirleri ile ilgili geri beslemelerin alınabilmesi için danışma ve iletişim mekanizmaların oluşturulması

  • Yasal mevzuatta olabilecek değişikliklerden haberdar olunması ve uygunluğun sürekli sağlanabilmesi için mekanizmaların oluşturulması

  • İş izni sisteminin uygulanması

  • Riskli alanlara yeterli aydınlatma sağlanması

  • Kuruluş içi trafik güzergahlarının ve trafik kurallarının oluşturulması

  • Tehlikeli kimyasalların uygun şartlarda depolanmasının sağlanması

  • Tehlikeli kimyasal madde buharlarının oluşma ihtimali olan alanlarda havalandırma sağlanması

  • Kişisel koruyucu donanımların sağlanması

  • Acil durum planları oluşturulması

  • Acil durum müdahale ekipmanlarının sağlanması

  • Acil durum aydınlatma ekipmanlarının sağlanması

  • Acil durum tahliye güzergahlarının ve toplanma noktalarının oluşturulması

  • Acil durum iletişim ekipmanlarının oluşturulması

  • Tatbikatların yapılması

  • Düzgün olarak kullanılıp kullanılmadıklarının ve beklenen risk azaltmayı sağlayıp sağlamadıklarının kontrolü için işyeri önlemlerinin periyodik olarak izlenmesi ve denetlenmesi

  • Vb.

Risk değerlendirmesi sırasında kaynağında önlenmesi mümkün olmayan riskler için risk kontrol tedbirleri planlanırken, makul uygulama yaklaşımına dikkat edilmesi önemlidir. Çoğu durumda riski çok düşük bir seviyeye düşürmek mümkün olabilir. Ancak alınan risk kontrol tedbirlerinin makul olması çok önemlidir. Örneğin bir araba kara yolunda sürekli olarak 25 km/saat hızda sürülebilir. Bu hız sürücünün çarpışma olasılığını azaltabilir, bir çarpışma olduğunda ise sürücünün daha az yaralanmasına yol açabilir.

Bununla birlikte sürücü ve yolun diğer kullanıcıları için 25 km/saat hızda gitmek o kadar uygunsuzdur ki, bu uygunsuzluğun giderilmesi risk azaltmanın sağlayacağı faydaların önüne geçmektedir. Bu nedenle 25 km/saat hızla araba kullanmak makul bir uygulama değildir. Bu prensip aynı zamanda işle ilgili çalışmalara da uygulanmaktadır.

Eğer zaman, para, gayret veya zahmet açısından işyeri önlemleri ile ilişkili maliyet risk azaltmanın faydalarına daha ağır basıyorsa, o işyeri önleminin uygulanması makul bir uygulama değildir.

Aynı şekilde işyerinde halihazırda uygulanan işyeri önlemlerinden herhangi birinin çok fazla zaman alması, çok fazla gayret gerektirmesi ve çok zahmetli olması durumu da makul bir uygulama değildir. Çünkü bu durumda ilgili önlemlerin sırf bu nedenle riske maruz kalan personel tarafından uygulanmaması riski bulunmaktadır. Bu durumda yapılması gereken şey; daha az zahmetli ve daha pratik çözümlerin derhal araştırılması ve daha iyi bir çözüm bulununcaya kadar eski uygulamaya devam edilmesidir.

Her bir Risk Değerlendirme Ekibi tarafından yukarıda belirtilen doğrultuda tanımlanan risk kontrol tedbirlerinden işyerinde mevcut olanlar ile alınması gereken risk kontrol tedbirleri “İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme Formu’na işlenir.

Alanlarında bilgi birikimine sahip kişiler olarak iş güvenliği sorumlusunun ve işyeri hekiminin tüm ekiplerin yapmış olduğu risk kontrol tedbirlerinin planlanması çalışmalarına katılımları tercih edilir. Ancak kendilerinin katılımları pratik olarak mümkün değilse, kendileri tarafından onaylanmayan “İş Sağlığı ve Güvenliği Risk Değerlendirme” formları yürürlüğe konmaz.


Risk




Kontrol Tedbirleri

Çalışanlara araç

Çarpması


Kabul edilemez risk

Ekskavatör operatörüne gerekli eğitim verilecek

Kazı esnasında kazı alanına çalışan girmesi engellenecek

Ekskavatörün kazı alanına giriş çıkışı esnasında güvenlik görev yapacak, gerekli eğitimler veril.


Yüksekten Düşme

(ciddi yaralanma – ölüm)



Kabul edilemez risk

Kazı kenarlarının 1,5 metre gerisine yönetmelikte

belirtilen özelliklerde korkuluk yapılacak



Malzeme düşmesi

Kabul edilemez risk

Kazı kenarı yakınına malzeme konulması engellenecek , tüm çalışanlar baret kullanılacak

Elektrik çarpılması,

su baskını



Kabul edilemez risk

Kazıya başlamadan önce kazı yeri ile ilgili tüm etüd ve kontroller yapılacak

Toprağın altında kalma

İstenmeyen Risk

Zemin etüdüne göre belirlenen şev açısı korunacak Gerekli yerlerde uygun tahkimat sağlanacak

Sahaya giriş çıkışlar kontrol altına alınacak



Ekskavatör devrilmesi

(ciddi yaralanma– ölüm)



Dikkate Değer Risk

Ekskavatör çalışması esnasında kazı alanına çalışan girmesi

engellenecek



Boğulma, patlama

Dikkate Değer Risk

Çalışma esnasında gaz çıkışı tespit edilirse çalışmalar durdurulup kazı alanı acilen boşaltılacak, itfaiye çağrılacak

Solunum yolu

Rahatsızlıkları



Kabul edilebilir risk

Kazı esnasında görevi olmayan çalışanlar kazı alanına yaklaştırılmayacak



12.7Kontrol Tedbirlerinin uygulanma sürecinin belirlenmesi




Kontrol Tedbirleri

Tamamlanma Süresi

Sorumlu

Zemin etüdüne göre belirlenen şev açısı korunacak. Gerekli yerlerde uygun tahkimat sağlanacak. Sahaya giriş çıkışlar kontrol altına alınacak

Kazı süresince

Şantiye şefi

Ekskavatör operatörlerine ve çalışanlara gerekli eğitim verilecek. Ekskavatör çalışması esnasında kazı alanına çalışan girmesi engellenecek

Eğitim: 1 hafta

Denetim: Kazı süresince



İş Güvenliği Uzmanı ve

Uygulama Koordinatörü



Ekskavatör çalışması esnasında kazı alanına çalışan girmesi engellenecek

Kazı süresince

İş Güvenliği Uzmanı ve

Uygulama Koordinatörü



Kazı kenarlarının 1,5 metre gerisine yönetmelikte belirtilen özelliklerde korkuluk yapılacak

Kazı yeri belirlenince ilk 2

Gün


İş Güvenliği Uzmanı

Kazı kenarı yakınına malzeme konulması engellenecek, tüm çalışanlar baret kullanacak

Eğitim: İş Başı

Denetim: Proje süresince



İş Güvenliği Uzmanı

Çalışma esnasında gaz çıkışı tespit edilirse çalışmalar durdurulup kazı alanı acilen boşaltılacak, itfaiye çağrılacak

Kazı süresince hazırlıklı

Olunacak


Şantiye Şefi – İş Güvenliği

Uzmanı – Uygulama

Koordinatörü


Kazıya başlamadan önce kazı yeri ile ilgili tüm etüd ve kontroller yapılacak

Projenin

onaylanmasından itibaren

1 hafta içerisinde


Hazırlık koordinatörü

Kazı esnasında görevi olmayan çalışanlar kazı alanına yaklaştırılmayacak

Kazı süresince

Uygulama Koordinatörü



12.8Kontrol Tedbirleri uygulandıktan sonra


• Etkinliği ölçme

• Gözden geçirme (bir değişim olduğunda ya da periyodik olarak)

(1) Yapılmış olan risk değerlendirmesi; tehlike sınıfına göre çok tehlikeli, tehlikeli ve az tehlikeli

işyerlerinde sırasıyla en geç iki, dört ve altı yılda bir yenilenir.

(2) Aşağıda belirtilen durumlarda ortaya çıkabilecek yeni risklerin, işyerinin tamamını veya bir bölümünü etkiliyor olması göz önünde bulundurularak risk değerlendirmesi tamamen veya kısmen yenilenir.

a) İşyerinin taşınması veya binalarda değişiklik yapılması.

b) İşyerinde uygulanan teknoloji, kullanılan madde ve ekipmanlarda değişiklikler meydana

gelmesi.


c) Üretim yönteminde değişiklikler olması.

ç) İş kazası, meslek hastalığı veya ramak kala olay meydana gelmesi.

d) Çalışma ortamına ait sınır değerlere ilişkin bir mevzuat değişikliği olması.

e) Çalışma ortamı ölçümü ve sağlık gözetim sonuçlarına göre gerekli görülmesi.

f) İşyeri dışından kaynaklanan ve işyerini etkileyebilecek yeni bir tehlikenin ortaya çıkması

13KAYNAKLAR


ÇASGEM, http://www.casgem.gov.tr

TMMOB İNŞAAT MÜHENDİSLERİ ODASI, 2011. İşçi Sağlığı ve Güvenliği

Sempozyumu, Bildiriler Kitabı, Çanakkale.

TAN, O., 2009. Yargıtay Kararlarına Göre İşyerlerinde Meydana Gelen İş Kazaları,

Seminer, Yıldız Teknik Üniversitesi, İstanbul.

PEKDURANER, Ö., 2010. İş Kazası – İşverenin Sorumluluğu, Makale,

www.muhasebetr.com

TMMOB MAKİNE MÜHENDİSLERİ ODASI, 2005. İş Kazalarından Doğan

Sorumluluklar, Makale.

http://ankara.imo.org.tr

http://www.imo.org.tr

http://library.cu.edu.tr

İŞ SAĞLIĞI VE GÜVENLİĞİ GENEL MÜDÜRLÜĞÜ, 2006. Küçük Şantiyelerde

İş Sağlığı ve Güvenliği



(Gürbüz Yılmaz, İşçi Sağlığı ve İş Güvenliğinin Tarihi Gelişimi)
Yüklə 0,53 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin