D. O‘rinbayeva m. Rahimova
Yüklə 0,89 Mb. Pdf görüntüsü
|
|
KABUTAR HIKOYATI Alisher Navoiyning ’’Saddi Iskandariy’’ dostonida Qirvon o‘lkasida devor qurayotgan askarlarning Vatan sog‘inchiga hamohang bir hikoyat keltirilgan. Xat tashuvchi bir qush bor edi. U tez uchar bir kabutar bo‘lib, bir quloch yozib qanot qoqqanda bir tosh, ya’ni 8 kilometr yo‘l bosar edi. Kabutar bir shohning tuzog‘iga ilinib, qanot va patlari ko‘p shikast yedi. Falak unga qattiq zulm o‘tkazib, bir necha yil uni qafasga solib qamab qo‘ydi. U bechora bir kuni zindondan qutulib, shodlik va xursandlik bilan sayrab, osmonga chiqib, har tarafga sinchiklab qarab, o‘z makoni tomon yo‘l oldi. Qush g‘ayrat bilan uchib, bir necha kunlik yo‘lni bir damda bosib o‘tdi. Lekin zamona zulmi uning turadigan uyasini ham xarob qilgan edi. Kabutar uyasiga yetib kelib, joyini topa olmasa ham, uchishdan to‘xtamadi. Ko‘p kishilar tomga don sepib, kabutar uchirib, uni tutmoqchi bo‘ldilar. Kabutar bunga e’tibor bermay, o‘z tomini axtarib uchar edi. Ko‘p aylangach, u ehtiyotkorlik bilan o‘z vayronasi ustiga asta qo‘ndi. U: ”Shohning saroyini nima qilay. U yer menga begonadir, bu yer vayrona bo‘lsa ham, o‘z o‘rgangan joyimdir”, - dedi. Ushbu hikoyatning g‘oyasi xalqimizning “O‘zga yurtda shoh bo‘lguncha o‘z yurtingda gado bo‘l”, degan maqoli bilan hamohang bo‘lib, vatanparvarlikni ulug‘laydi. (186 ta so‘z). JONBAXSH TOMIRLAR Har qanday taraqqiyot zamirida ma’naviy yangilanish an’anasi yotadi. Inson ruhiyatida kechadigan jarayonlar moddiy taraqqiyotni harakatga keltiruvchi manba hisoblanadi. Shu bois moddiy yuksalish ma’naviy yuksalish bilan o‘zaro aloqadorlikda kechadi. Ma’naviy yangilanishning birinchi sharti shaxsning erkinligidir. Chunki erkin odamgina o‘z hayotining barcha jabhalarida o‘zgarish qilishga qodir. Bu qonuniyat jamiyat hayotiga ham taalluqlidir. 104 Tarixga nazar tashlasak, qaysi yurtni bosqinchilar istilo qilgan bo‘lsa, avvalo o‘sha xalqni ma’naviy jihatdan asir etishga uringan. Maqsad – ma’naviy qashshoq va manqurt kishilarni tarbiyalash bo‘lgan. Chunki bu holda odamlarni boshqarish va qullikda ushlab turish juda oson yumushga aylanadi. Chunonchi, arablar Movarounnahrni ishg‘ol etgandan so‘ng birinchi navbatda olim-u fuzalolarni qirib tashlagan. Lekin shunday bo‘lsa-da, bosqinchilar hech qachon maqsadlariga erisha olmagan. Chunki xalq xotirasini yo‘qotish, uni batamom qirib yuborish oson ish emas. Ma’naviyatning qadim ildizlaridan oziqlanuvchi xalqning mutafakkir va ziyoli farzandlari ozodlik uchun jon olib, jon bergan, xalq xotirasining o‘lmasligi, irodasining bukilmasligiga timsol bo’lib qolavergan. Zero, Cho‘lpon ta’biri bilan aytganda, xalq dengizdir, to‘lqindir, kuchdir. Bizning bugungi ozod hayotimiz ham xalq xohish- irodasining timsoli, ma’naviyatning teran va jonbaxsh ildizi demakdir. Ma’naviy yangilanish jarayonini boshdan kechirayotgan xalqimiz taraqqiyot pillapoyalarida shaxdam odimlamoqda (176 ta so’z). Yüklə 0,89 Mb. Dostları ilə paylaş:
|