SOSİAL İŞİN PEDAQOJİ ƏSASLARI - DƏRS VƏSAİTİ — plagiat
Sosiallaşma mexanizmində tərbiyə üsulları: təhsil sadəcə olaraq sosiallaşmanın tərkib hissəsi kimi fəaliyyət göstərmir, onun metodları sistemi mahiyyətcə sosiallaşmanın məqsədyönlü mexanizmini təmin edir. Bunlar: böyük şəxsiyyət nümunəsi, valideyn nümunəsi, həmyaşıdların nümunəsi, pedaqoji tələblər metodu, məşq üsulu, sosial təklif, yarışma üsulu, həvəsləndirmə üsulu, cəza üsulu.
Sosiallaşma şəxsiyyətin formalaşması, onun cəmiyyətin tələblərinin tədricən mənimsənilməsi, cəmiyyətlə münasibətlərini tənzimləyən şüur və davranışın sosial əhəmiyyətli xüsusiyyətlərinin mənimsənilməsi prosesidir.
Şəxsiyyətin sosiallaşması həyatının ilk illərindən başlayır və insanın vətəndaşlıq yetkinliyi dövrü ilə başa çatır, baxmayaraq ki, təbii ki, onun əldə etdiyi səlahiyyətlər, hüquqlar və vəzifələr sosiallaşma prosesinin tam başa çatması demək deyil. Bəzilərində bu proses aspektləri həyat boyu davam edir.
Məhz bu mənada biz valideynlərin pedaqoji mədəniyyətinin yüksəldilməsi zərurətindən, insanın vətəndaşlıq vəzifələrini yerinə yetirməsindən, şəxsiyyətlərarası ünsiyyət qaydalarına riayət edilməsindən danışırıq. Əks halda, sosiallaşma cəmiyyətin ona diktə etdiyi davranış qaydalarını və normalarını insanın daim dərk etməsi, möhkəmlənməsi və yaradıcı inkişafı prosesi deməkdir.
İnsan həm şüurun, həm də davranışın əsasını qoyan ilk elementar məlumatı ailədə alır. Ailənin sosial institut kimi dəyəri uzun müddət kifayət qədər nəzərə alınmamışdır. Ailənin rolunun aşağı salınması, əsasən mənəvi xarakter daşıyan böyük itkilərə səbəb oldu ki, bu da sonradan iş və ictimai-siyasi həyatda böyük xərclərə çevrildi.
Məktəb fərdi sosiallaşma estafetini öz üzərinə götürür. Gənc böyüdükcə və vətəndaşlıq borcunu yerinə yetirməyə hazırlaşdıqca əldə etdiyi biliklər məcmuəsi daha da mürəkkəbləşir. Lakin onların heç də hamısı ardıcıllıq və tamlıq xarakterini qazanmır. Beləliklə, uşaq uşaqlıqda Vətəni haqqında ilk təsəvvürlərini alır və yaşadığı cəmiyyət, həyatının qurulması prinsipləri barədə təsəvvürünü formalaşdırmağa başlayır.