Əhməd-Cabir İsmayıl oğlu Əhmədov


Aktinidia, “kişmiş” – Актинидия – Aktinidia Lindl



Yüklə 9,53 Mb.
səhifə70/386
tarix10.01.2022
ölçüsü9,53 Mb.
#107849
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   386
Aktinidia, “kişmiş” – Актинидия – Aktinidia Lindl. Bu Aktinidia (Actinidiaceae) fəsiləsindəndir. Onun iki növü­nün meyvəsindən istifadə olunur. Bunlardan biri kişmiş (Akti­nidia arguta (Sieb. Et Zucc.) Planch) digəri isə kolomikt (Aktinidia kolomicta (Rupr.) Maxim) aktinidiadır.

Adları çəkilən hər iki növ aktinidia sarılan incə budaqlı sarmaşıq bitkisidir. Bu növlərin ikisi də iyun ayında çiçəkləyir, meyvələri isə sentyabr- oktyabr aylarında yetişir. Meyvələri şirəlidir, xoşagələn şirin və ətirli dada malikdir.

Primorsk vilayətinin iriyarpaq meşələrində geniş yayıl­mışdır. Bu bitkilər bəzən dekorativ məqsəd üçün də becərilir.

Aktinidianın meyvələri tam yetişən zaman toplanır. Uzaq məsafəyə daşımaq lazım gəldikdə soyuducu sistemli nəq­liy­yatlarda nəql edilir. Belə şəraitdə meyvələrin tərkibində olan C vitamini tamamilə qorunub saxlanılır. Bundan başqa, aktinidia meyvələri şəkərlə konservləş-dirməklə də uzun müddət sax­lanıla bilir. Yerli əhali isə meyvələri qurudaraq “izyum”a və “kişmiş”ə çevirirlər.

Aktinidianın meyvələri C vitamini ilə çox zəngindir. Mey­vələrdə olan C vitamininin miqdarı (700 mq%) itburnu mey­­­vələrinə nisbətən daha çoxdur. Bundan əlavə aktinidia mey­­­vəsinin tərkibində 4,2-9,8% şəkər, 0,78-2,48% üzvi tur­şular vardır.

Aktinidia meyvələrindən yerli əhali həm təzə halda, həm də qurudub istifadə edirlər. Meyvələrindən qənnadı sənaye­sində mürəbbə, pastila, marmelad və şərbət hazırlanır.




Yüklə 9,53 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   66   67   68   69   70   71   72   73   ...   386




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin