Endüstri Mühendisliği Departmanı

8PROJE TEKLİFİ

8.1Problem 1)

Koç sistem ATM Bakım-Onarım Hizmetleri, gün içerisinde bozulan ATM ‘lere en kısa zamanda ulaşarak , ATM’lerdeki arızaları gidermeye çalışmaktadır.

Örnek olarak alınan Ziraat Bankasının Para Yatırmalı ATM’lerinden gelen çağrılar bellidir ve ekipler en kısa zaman içerisinde ATM’lere ulaşmalıdırlar.Tabloda semtler arası km’ler ve aşamalar belirtilmiştir.En kısa yol problemi olarak geriye doğru yineleme yöntemi ile, arızalar için ilk olarak yola çıkacak ekip hangi güzergahı takip etmelidir?

Tablo 8. Semtler arası uzaklıklar

4.aşama hesabı:

Her 4. aşama ATM lerden Koç sistem merkeze giden yalnız bir yol vardır. Beşiktaş’tan Koç Sistem merkeze giden en kısa yol f4(9)=11,3’dür. Benzer şekilde, f4(8)=13,9’dur.

3.aşama hesabı:

Bir aşama geri giderek her 3. aşama ATM’den koç sistem merkeze giden en kısa yol bulunur.

c58+f4(8)= 22,1 + 13,9 = 36

f3(5)= min

c59+f4(9)= 21 + 11,3 = 32,3 ^*

c68+f4(8)= 9,3 + 13,9 = 23,2

f3(6)= min

c69+f4(9)= 6,7 + 11,3 = 18 ^*

c78+f4(8)=22,1 + 13,9 = 36

f3(7)= min

c79+f4(9)=19,6 + 11,3 = 30,9^*

2.Aşama hesabı:

c25 + f3(5) = 6,1 + 32,3 = 38,4

f2(2) = min c26 + f3(6) = 15,9 + 18 = 33,9 ^*

c27 +f3(7) = 21,4 + 30,9 = 52,3

c35 + f3(5) = 12,7 + 32,3 = 45

f2(3) = min c36 + f3(6) = 15,8 + 18 = 33,8^*

c37 +f3(7) = 20,1 + 30,9 = 51

c45 + f3(5) = 11,5 + 32,3 = 43,8

f2(4) = min c46 + f3(6) =14,6 + 18 = 32,6^*

c47 +f3(7) =24,1+ 30,9 = 55

1.aşama hesabı:

c12 + f2(2) = 4,4 + 33,9 = 38,3^*

f1 (1) = min c13 + f2(3) = 5,5 + 33,8 = 39,3

c14 +f2(4) =5,4 + 32,6 = 38

SONUÇ:

f1(1)=38,3 km ve merkezden çıkan ilk ekibin 3 ATM arızasını giderip tekrar merkeze dönmesinde en kısa yol, yani arızaları en kısa sürede düzeltebilmesi için izlenmesi gereken en kısa yol:

1 – 2 - 6 – 9 – 10 sıralamasıdır.

Yani;

Merkez – Erenköy - 4.Levent – Beşiktaş – Merkez dir.

Aynı anda yola çıkan diğer ekiplerde,diğer en kısa yolu takip ederek arızaları giderebilmektedirler.

8.2Problem 2)

KoçSistem Türkiye genelinde mevcut servis-onarım ofislerinin durumlarını değerlendirip, müşteri çağrılarına zamanında ve en iyi şekilde hizmet vermek için uğraşıyor. Bu amaçla hizmet gelirleri ençoklayan ve aynı zamanda da maliyetleri enazlayan yeni ofisler önerilebilir. Mesela Koç Sistem çeşitli bankaların POS cihazları için hizmet veriyor. Bu hizmet kapsamında müşterilerin çağrılarını çözülüyor.

Mesela, herhangi bir mağazada Yapı Kredi POS cihazı, bağlantı kuramıyor. Çözüm hizmeti sağlamak üzere ilgili çalışan çağrıya müdehale ediyor. Bu şekilde tüm Türkiye’den çağrılar alınıyor ve ekipler çözüyor.

Diyelim 3 gün boyunca İstanbul’dan gelmiş olan çağrılardan 20 çözüm süresi Tablo 9’daki gibi olsun. Bu çözüm süreleri incelenerek, daha uzun süreli datalar toplanabilir ve bu datalarla üst sınır, alt sınır, hata oranı, sapmalar çeşitli yollarla hesaplanabilir. Diyelim ki bu hesaplamalar için Minitab kullandık. Daha sonra bu hesaplamalarla forecasting kullanılarak raporlamalar hazırlanarak, Türkiye’nin neresinde, hangi oranda çalışan bulundurulmalı bunlar hesaplanabilir. Ayrıca kuruluş yeri seçimi modelleri ile beraber 0-1 doğrusal tam sayılı programlama kullanılması ile oluşturulan model GAMS programı ile çözülebilir.

Tablo 9. 3 Günlük Çözüm Süresi

9SONUÇ

9.1İş Özeti, Tamamlananlar ve Öğrenilenler

47 iş günlük stajım boyunca, bilgi ve iletişim hizmetleri hakkında detaylı bilgi sahibi oldum. SAP kavramını öğrendim ve Endüstri Mühendisleri’nin çalışabildiği yeni bir alan öğrenmiş oldum. Satış Bölümü’ndeki çalışanların müşterilerle diyaloglarını gözlemledim. Günlük, haftalık ve aylık rapor hazırlamayı ve bunların toplantılardaki sunumuna şahit oldum.Bunun yanında istatistikleri inceleyip bilgisayarda uygun programda girişlerinin yapılmasını öğrendim. Şefimin verdiği rapor hazırlama görevleriyle, Excel’de veri aktarımı amaçlı Makro uygulamasını, Pivot Tablosu oluşturmasını, dataların garfiklere aktarılmasını ve bunlar için gerekli formülleri öğrendim ve sürekli uygulamaya geçirdim. Kurumsallaşmış firmaların işleyiş biçimini öğrendim. Yaptığım 47 iş gününden oluşan yönetim stajının üniversitede verilen teorik eğitim pratiğe dönüşmesi konusunda büyük katkı sağladığını söyleyebilirim. Yapmış olduğum bu pratik çalışma sayesinde mesleğime olan bağlılığım bir kat daha arttı. Staj sırasında gördüğüm canlı örnekler, teorik bilgilerimi pratik bilgilerle sağlamlaştırmıştır. 47 iş gününde servis hizmeti veren bir firmada çalışan mühendislerin yaptıkları görevleri takip edip inceleme fırsatı buldum. Tüm bilgileri yerinde ve zamanında öğrenme fırsatını yakaladım. Bu bilgi grubunun benim isteklerime hitap ettiğini gördüm. Uzun dönem staj yapmama rağmen, 10 hafta orada bulunduğum süre boyunca zevkle işe gittim ve zevkle çalıştım. Yönetim stajının, üretim stajıma göre daha ağır bastığını, daha çok zevk aldığımı gördüm. İleride çalışmak istediğim sektörü bir nebze de olsa belirlemiş oldum. Java programını da ders zamanımda çok sevdiğim için ve Arena, Minitab, Gams gibi programların bulunduğu derslerden aldığım zevki ve kod yazmaktan hoşlandığımı gördüğümde, aslında staj için çok doğru bir sektör seçtiğimi gördüm.

9.2Çalışma Ortamındaki Işık Üniversitesi Mezunları

1. 
   İsim - Unvan: SEDA OĞUZER – Yazılım Geliştirme Uzmanı
   

Tel: [phone]

e-mail: [e-mail]

2. 
   İsim - Unvan: ARZU ÖZBİRGE – Yazılım Geliştirme Uzmanı
   

Tel: [phone]

e-mail: [e-mail]

3. 
   İsim - Unvan: ONUR ÖZBAŞ – Satış Yöneticisi
   

e-mail: [e-mail]

9.3Kısa Değerlendirme

Tablo 10. Değerlendirme

	1	2	3	4	5
Başka kişilere de stajlarını bu şirkette yapmasını önerir miydiniz?					X
Stajını nasıl değerlendirirdin?					X
Stajın faydalı mıydı?					X

***1(en kötü) 5(en iyi)

10EKLER

10.1EK 1: Sözlük

Beyaz Yaka: Yönetici veya mühendisler bu gruba girer.

Mavi Yaka: İşçi kesimi ifade etmektedir

MRP: Malzeme İhtiyaç Planlaması (Material Requirements Planning) kavramıdır. ERP'lerin en eski ve temel modülüdür. MRP bir üretim işletmesinde, üretim için gerekli malzeme ihtiyacının; mevcut stoklar, alış siparişleri, açık iş emirleri ve diğer etkenlerin de hesab edilerek hesaplanmasıdır. Bu sayede üretim başladığı anda malzeme yetersizlik sorunu ile karşılaşılmaması hedeflenir.

MRP II: Üretim Kaynak Planlaması (Manufacturing Resource Planning) kavramının kısaltılmışıdır. MRP nin yetersiz kaldığı noktalarda, planlamanın için; zaman, makine ve insan gücü gibi diğer kaynakların da katılması ile genişletilmiş versiyonudur.

CRM: Müşteri ilişkileri yönetimi (Customer Relationship Management). CRM kavramı 2000 li yılların başında ortaya çıktığında ve henüz kimse CRM'in ne olduğu veya ne olmadığı konusunda mutabık olmadığı zamanlarda, bazı ERP ler bünyesinde küçük çaplı CRM modülleri eklemişlerdir.

SCM:Tedarik Zinciri yönetimi (Supply Chain Management). İşletmenin üretim sürecine tüm tedarikçi, müşteri ve dağıtım kanallarını da dahil eden yaklaşıma verilen addır. SCM de oldukça geniş kapsamlı bir konudur.

WMS:Depo Yönetim Sistemleri (Warehouse Management Systems). İşletme depolarının tam otomasyon teknikleri ile kapsamlı yönetilmelerini sağlayan yazılım sistemleridir. ERP'ler ile WMS'ler arasında faaliyet alanı açısından bir ortak payda bulunduğundan rekabet son dönemde iyice kızışmıştır.

BOM:Bill Of Material. Türkçe'de Ürün Ağacı veya Ürün Reçetesi karşılıkları kullanılmaktadır. Bir ürünün üretilmesi için gerekli hammadde, yarı mamul ve diğer bileşenlerin tanımlanmasına karşılık gelir.

SALES:Satış modülü ERP lerin en önemli modüllerinden biridir. Klasik satış döküman zinciri Teklif İsteği, Teklif, Sipariş, İrsaliye ve Fatura (ve tabi İadeleri) dir. Satışın önemli konseptleri arasında fiyatlandırma, indirim, satış hedefleri vs. sayılabilir.

PURCHASE:Satınlama modülü yine önemli bir modüldür. Belge akışı; Satınalma İsteği, Teklif, Sipariş, İrsaliye ve Faturadır. Satınalmanın en önemli konsepleri biri alış faturaları verifikasyonu ve fiyatlandırmadır.

INVENTORY:Stok yönetimi genel olarak tüm ERP lerin en temel konusudur. Bir ERP projesinin temelini oluşturan en elzem ve ilk düşünülmesi gereken modüldür. Önemli konseptler için; lot takibi, stok değerleme (FIFO,LIFO,Ortalama ve gerçek maliyet) sayılabilir.

FINANCE:ERP'ler bünyesindeki finansal bölümler iki ana kısımdır; Muhasebe ve Finans. Muhasebe ve finans için işletmeler ayrı paket yazılımlar da tercih edebilmektedirler. Ancak bu yöntem entegrasyon zorlukları içermektedir.

COSTING:Maliyet konusu özellikle ülkemizde kriz yıllarında büyük önem kazanmıştır. Rekabetin artması ve kriz ortamında maliyetlerin önem kazanması ERP'lere maliyet alanında önemli bir pazar açmıştır. ERP'ler bünyesindeki maliyet hesaplama sistemleri genel olarak ikiye ayrılır. Bir ürününün gerçekte kaça mal olduğunun hesaplanması anlamına gelen "Fiili Maliyet" ve teklif aşamasında kullanılmak üzere sabit bir hesaplama ile elde edilen "Standart Maliyet". Ayrıca ERP'lerde her bir üretim aşamasının maliyetinin hesaplanarak karlı ve zararlı ürünlerin tespitine olanak sağlayan "Safha Maliyeti" (Activiy Based Costing) sistemleri de bulunmaktadır.

HR: İnsan Kaynaklarının işletmelerde öne çıkması ile birlikte ERP sistemleri de HR modüllerini bünyelerine katmışlardır. HR klasik bir bordro sisteminden öte kariyer planlaması gibi popüler kavramları da içermektedir.

Proje Yönetimi: Proje Yönetimi ERP projelerinde hayati önem taşıyan bir konudur. Malesef, ERP projeleri, başarılarında ziyade başarısızlıkları ile ün yapmış projelerdir. Bu konu çok su götürür. ERP'lerde proje başarısı; Proje yönetimi, süreç analizleri, ekip yönetimi, zaman yönetimi ve planlama gibi birçok faktöre bağlıdır.

10.2EK 2: Referanslar

[1] Tanrıkulu, Şirvan; İç Denetim Uzmanı ve Yönetici Asistanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş.

[2] Güner, Merve Burcu; Süreç Uzmanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş.

[3] Uzun, Berk; Ürün Analiz ve Raporlama Uzmanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş.

[4] Doyran, Mutlu; Sözleşme Yöneticisi, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş.

[5] Yalçın, Çınar; İnsan Kaynakları Uzmanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş. (AYRILDI)

[6] Oğuzer, Seda; Yazılım Geliştirme Uzmanı, koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş.

[7] Diker, Barış; Süreç Yönetimi Birim Yöneticisi, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş.

[8] Öz, Şeyma; Satış Operasyon Uzmanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş.

[9] Önkol, Tolga; Gümrük İşlemleri Uzmanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş.

[10] Kayık, Şeniz; İnsan Kaynakları Uzmanı, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş.

[11] Gökçe, Görkem;Azerbaycan Satış Yöneticisi, Koç Sistem Bilgi ve İletişim Hizmetleri A.Ş.

[12] www.kocsistem.com.tr

[13] www.koc.com.tr

[14] Güner, Merve Burcu, Berk Uzun. “Bir Bilişim şirketi İçin Servis-Onarım Ofisleri Yer Seçimi Problemi.” Doğuş Üniversitesi (2011): 34-36.