Eserin özgün adı: تحلیل زبان قرآن و روش شناسی فهم آن

Logatname-i Dehhoda.

79El-Mizan, c. 16, s. 219.

80Lokman 6.

81Kalem 15.

82Yeterince mücevher ve öykü biriktirdim / Yeterince efsane anlattım (Firdevsi)

83Bâtıni Muhammedrıza, Mecmua-i Makalat Piramun-i Zeban ve Zebanşinasi, s. 9.

84K. S. Donnellan, Felsefe-i Tahlili ve Felsefe-i Zeban, Çev: Şapur İtimad ve Murad Ferhadpur, Erganun Dergisi, sayı 7 ve 8, s. 39.

85Mecmua-i Makalat Piramun-i Zeban ve Zebanşinasi, s. 34.

86Zeban ve Tefekkur, s. 110.

87Mecmua-i Makalat Piramun-i Zeban ve Zebanşinasi, s. 25.

88Sahtar ve Tevil-i Metn, s. 12.

89Metinde “fıtrî”

90Magee Bryan, Merdan-i Endişe, Çev: İzzetullah Fuladevend, s. 321.

91Bkz: Hairi Mehdi, Felsefe-i Tahlili, Abdullah Nasri’nin kaleminden, s. 42.

92Bkz: A.g.e., s. 39.

93Bkz: Merdan-i Endişe, s. 500.

94Bkz: Merdan-i Endişe, s. 289-314.

95Zeban ve Tefekkur, s. 16.

96Bkz: Sahtar ve Tevil-i Metn, s. 7.

97Bkz: Sahtar ve Tevil-i Metn, s. 68.

98A.g.e., bölüm 4.

99A.g.e., s. 124.

100A.g.e., s. 181.

101A.g.e., s. 326.

102Bkz: Sahtar ve Tevil-i Metn, s. 360.

103A.g.e., s. 368.

104Bkz: Sahtar ve Tevil-i Metn, s. 387; Raman Selden, Peter Widdowson, Rahnuma-yi Nazariyye-yi Edebi-yi Muasır, s. 182.

105A.g.e., s. 483 ve a.g.e., s. 229.

106Bkz: Ferhengname-i Edebi-yi Farisi, s. 1224.

107Cf. Alston William P, Religious Lnguage, Encyclopedia of Philosophy, Paul Edwards, Macmillan, vol 7, 1966, pp 268, 269.

108Bkz: Durant Will, Tarih-i Temeddun, c. 1, ondördüncü bölüm.

109Bihar Muhammedtaki, Sebkşinasi, c. 1, s. 30, 81.

110B. John, Tam Dinler Tarihi, Çev: Ali Asgar Hikmet, s. 550.

111Rabi Cohen, Talmud Hazinesi, Çev: Feridun Gurgani, s. 7.

112A.g.e., s. 12.

113Encyclopedia American, v. 14, p. 197.

114Wolfson Harry, Kelam İlminin Felsefesi, Çev: Ahmed Âram, s. 237.

115Copleston Fredrick, Tarih-i Felsefe, c. 1, s. 527.

116Ahd-i Atik, Yaratılış, bab 1, 27.

117A.g.e., Çıkış, bab 19, 33-38.

118A.g.e., bab 5, 21.

119A.g.e., bab 27, 16-30.

120Fehim Aziz, İlmu’t-Tefsir, s. 56.

121Eliade, The Encyclopedia of Religion, v. 6, p 151.

122Culeyned Seyyid Muhammed, İbn Teymiyye ve Mevkifehu min’e’t-Tevil, s. 204.

123Bedevi Abdurrahman, Mezahibu’l-İslamiyye, c. 2, s. 16.

124İlmu’t-Tefsir, s. 429.

125Metinde “mezmur”

126A.g.e., s. 42.

127İlmu’t-Tefsir, s. 14 ve 188.

128Felsefe-i İlm-i Kelam, s. 236.

129The Encyclopedia of Philosophy, v. 5, p. 551.

130V. M. Miller, Tarih-i Kilisa-yi Kadim der İmparatori-yi İran ve Rum, Çev: Ali Nehostin, s. 227.

131V. M. Miller, Tarih-i Kilisa-yi Kadim der İmparatori-yi İran ve Rum, Çev: Ali Nehostin, s. 229.

132Medeniyet Tarihi, c. 3, s. 719.

133Aştiyani Celaleddin, Tahkik der Din-i Mesih, s. 465.

134Tarih-i Temeddun, c. 3, s. 720.

135Remz ve Dastanha-yi Remzi der Edeb-i Farisi, s. 130.

136Tarih-i Kilisa-yi Kadim der İmparatori-yi İran ve Rum, s. 224.

137Tahkik der Din-i Mesih, s. 236.

138Metinde “işraki”

139Furuği, Muhammed Ali, Seyr-i Hikmet der Urupa, s. 81.

140Tevil ve Sahtar-i Metn, s. 502.

141Zerrinkûb Abdulhüseyin, Nakd-i Edebi, s. 346.

142İbn Meymun, Delaletu’l-Hairin, c. 1, s. 26.

143A.g.e., s. 32.

144A.g.e., s. 43.

145A.g.e., s. 63.

146Becnurdi Kazım, Dairetu’l-Mearif-i Bozorg-i İslami, c. 5, s. 9; Dairetu’l-Mearif-i Felsefi, Edwards Paul, c. 5, s. 129.

147Kaviyani Şiva, Ayin-i Kabbala (Yahudi mistisizmi), s. 18.

148The Encyclopedia of Philosophy, v. 8, pp. 105-115.

149Ali Zemani Emirabbas, Zeban-i Din, s. 204.

150A.g.e.

151Peterson Michael ve diğerleri, Akl ve İtikadat-i Dini, s. 256.

152Barbour Ian, İlm ve Din, Çev: Bahauddin Hürremşahi, s. 22.

153Metinde “nâsutî”

154İlm ve Din, s. 34.

155Lewis William Halsey, Tarih ve Felsefe-i İlm, Çev: Abdulhüseyin Âzereng, s. 149-155.

156Gilson Étienne, Nakd-i Tefekkur-i Felsefe-i Garb Çev: Ahmed Ahmedi, s. 42.

157Mutahhari Murtaza, İlel-i Gerayiş be Maddigeri, s. 55 ve 67.

158Nasr Hüseyin, Cevan-ı Muselman ve Dunya-yi Moteceddid, s. 202.

159Descartes René, Temmulat der Felsefe-i Ula, Çev: Ahmed Ahmedi, s. 4.

160Bkz: İlm ve Din, bölüm 4; Zeban-i Din, s. 44.

161Magee Bryan, Felasife-i Bozorg, s. 125.

162İlm ve Din, s. 43-52.

163Locke John, Tahkik der Fehm-i Beşer, Pringle Pattison’un özetiyle, Çev: Rızazade Şefik, s. 1-7; Bozorgmihr Menuçehr, Felasife-i Tecrube-i İngilistan c. 1, s. 18-19; Copleston Fredrick, Felasife-i İngilisi, s. 84.

164Hamlyn David, “Tarih-i Marifetşinahti”, Dairetu’l-Mearif-i Felsefi, s. 57.

165A.g.e.

166Felasife-i İngilisi, s. 151.

167İlm ve Din, s. 89.

168Haddadadil Gulamali, Mecelle-i Felsefi, “Modern Dönem”, sayı 1, s. 64 ve 65.

169Bkz: Copleston Fredrick, Kant, Çev: Menuçehr Bozorgmihr; Hartnack Justus, Nazariyye-yi Marifet der Felsefe-i Kant, Çev: Gulamali Haddadadil; Kant, Düzeltmeler, Çev: Gulamali Haddadadil; İlm ve Din, s. 91; Merdan-i Endişe, s. 356.

170Metinde “ma’rifet-i huzûrî”

171Metinde “ma’rifet-i husûlî”

172Haddadadil Gulamali, Mecelle-i Felsefe, “Modern Dönem”, sayı 1, s. 66-69.

173Metinde “ilm-i huzûrî”

174Merdan-i Endişe, s. 451.

175Felsefe-i Tahlili, Abdullah Nasri’nin kaleminden, birinci bölüm, 1-3.

176Fa’ali Muhammed Taki, Deramedi ber Marifetşinasi-yi Muasır ve Dini, s. 187.

177Tarih-i Felsefe, c. 1, s. 117 ve 130.

178Siegel H, Relativism Refuted: A critique of contemporary epistemelogical relativism (Dordrecht, Regidel, 1987) p. 6.

179Felasife-i Bozorg, s. 381.

180Ahmedi Babek, Kitab-ı Terdid, s. 18.

181A.g.e., s. 23.

182A.g.e., s. 76.

183Ahmedi Babek, Kitab-ı Terdid, s. 30.

184A.g.e., s. 32.

185Melekiyan Mustafa, “Nigeristen ez Nakoca be Herkoca”, Thomas Nagel’in kitabının (The View from Nowhere, Oxford 1986) çevirisi ve özeti, Mecelle-i Medrese ve Hovze, sayı 7, s. 62-63.

186Wilson B. R. (ed.) Rationality (Oxford Blackwell, 1970)

187Hollis and Lukes, Rationality and Relativism (Cambridge, 1982)

188Rorty R., Consequences of Pragmatism (1982)

189Putnam H., Reason, Truth and History (Cambridge 1981)

190Bkz: Kuhn, Sahtar-i İnkılabha-yi İlmi, Çev: Ahmed Âram.

191Sahtar-i İnkılabha-yi İlmi, s. 99.

192A.g.e., bölüm 13.

193Paul Feyerabend, Ber Zıdd-i Reveş, Çev: Mehdi Kavvam Saferi.

194Bkz: A.g.e., bölüm 16-20.

195Quine, Ontological Relativity and Other Essays, 1969.

196İlm ve Din, s. 197.

197Bkz: Tillich Paul, İlahiyat-i Ferheng, Çev: Murad Ferhadpur, s. 8-38; Brown Colin, Felsefe ve İman-i Mesihi, Çev: Tatavus Mikailiyan, 293-297; Eliade Mircea, Din Pejuhi, Çev: Bahauddin Hürremşahi, s. 225.

198Bkz: Ajdukiewicz, Kazimierz, Mesail ve Nazariyat-i Felsefe, Çev: Menuçehr Bozorgmihr.

199Suruş Abdulkerim, Ferbihter ez İdeoloji, s. 176.

200İbn Sina, el-İşârât ve’l-Tenbihât, 2, s. 294, 308; el-İlahiyat, s. 361; Molla Sadra, el-Esfaru’l-Erbaa, c. 3, s. 292, 304 ve 360; Tabatabai Seyyid Muhammed Hüseyin, Usul-i Felsefe ve Reveş-i Realizm, c. 1, s. 103.

201Mutahhari Murtaza, Şerh-i Mebsut-i Manzume, 3, s. 329.

202Misbah Muhammedtaki, Amuzeş-i Felsefe, c. 1, s. 153.

203İbn Sina, el-Şifa, Kitabu’l-Burhan, s. 110; el-Esfaru’l-Erbaa 3, s. 443; Sebzivari Mollahadi, Şerhu’l-Manzume, s. 8.

204Metinde “tarif-i haddi”

205Metinde “tarif-i resmi”

206Felsefe Eğitimi, c. 6, s. 164.

207Şerh-i Mebsut-i Manzume, c. 2, s. 446.

208Metinde “mahmul”

209El-Esfaru’l-Erbaa, c. 3, s. 498, Tabatabai Seyyid Muhammed Hüseyin, Nihayetu’l-Hikme, s. 262; Usul-i Felsefe ve Reveş-i Realizm, s. 67; Amuzeş-i Felsefe, c. 1, s. 222.

210Metinde “hadd-i fâsıl”

211Usul-i Felsefe ve Reveş-i Realizm, c. 2, s. 102.

212Usul-i Felsefe ve Reveş-i Realizm c. 3, s. 179-182.

213Popper Karl Raimund, Mantık-i İktişaf-i İlmi, Çev: Ahmed Âram, s. 242.

214Felsefe Eğitimi, c. 1, s. 189.

215A.g.e., s. 210-222.

216El-Esfaru’l-Erbaa, c. 1, s. 20.

217Deramedi ber Marifetşinasi-i Muasır ve Dini, s. 179.

218Dancy J., An Introduction to Contemporary Epistemology, pp. 53-141.

219Metinde “istihâle-i ictima”

220Metinde “irtifâ-i nakizin”

221Amuzeş-i Felsefe, c. 1, s. 243-254.

222El-Şifa, Kitabu’l-Burhan, s. 230; Tusi Muhammed b. Hasan, el-Cevheru’n-Nazid, s. 192; Tabatabai Seyyid Muhammed Hüseyin, Usul-i Felsefe ve Reveş-i Realizm, c. 1, s. 100.

223Aristo, Metafizik, Çev: Şerefuddin Horasani, s. 97.

224Bkz: Proudfoot Wayne, Tecrube-i Dini, Çev: Abbas Yezdani, s. 10.

225İlm ve Din, s. 35.

226Bkz: A.g.e., s. 121-130.

227İlm ve Din, s. 407.

228Bkz: A.g.e., s. 121-130.

229İlm ve Din, s. 130

230Robertson, İsa, Usture ya Tarih, dördüncü bölüm.

231Robertson, İsa, Usture ya Tarih, dördüncü bölüm, s. 27.

232A.g.e., s. 28, 29 ve 30.

233Tarih-i Felsefe, c. 4.

234A.g.e., s. 37, İman-i Mesihi’den naklen, s. 3.

235A.g.e., s. 25.

236Ninan Smart, The Religious Experience of Mankind, s. 491.

237Tecrube-i Dini, s. 44.

238İlm ve Din, s. 123.

239Bkz: Lane Tony, Tarih-i Tefekkur-i Mesihi, Çev: Robert Âsuriyan, s. 381-382.

240Tecrube-i Dini, 45.

241Tecrube-i Dini, s. 48.

242A.g.e., s. 19.

243Cf. The Varieties of Religious Experience, New York: New American Library, 1958.

244Cf. The Idea of the Holy, London: Oxford University Press, 1958.

245Bkz: Tecrube-i Dini, s. 55.

246Bkz: Tecrube-i Dini, s. 8.

247Bkz: Tecrube-i Dini, s. 55.

248Bkz: İlm ve Din, s. 132.

249Tecrube-i Dini, s. 59.

250Bkz: Palmer Richard, İlm-i Hermenötik, Çev: Muhammed Said Hanai Kaşani, s. 43.

251Introduction to Philosophical Hermeneutics, s. 46.

252Bkz: İlm-i Hermenötik, s. 43; Vaizi Ahmed, Deramedi ber Hermenötik, s. 71.

253Bkz: Hermenötik Bilimi, s. 95.

254Bkz: Hermenötik Bilimi, s. 98.

255Bkz: Tecrube-i Dini, s. 72.

256A.g.e., s. 76.

257Bkz: A.g.e., s. 79-80.

258Bkz: Tecrube-i Dini, s. 83.

259Bkz: İlm-i Hermenötik, s. 128-133; An Encyclopedia of Philosophy G. H. R. Parkinson edisyonu, s. 189.

260Bkz: Tarih-i Felsefe, c. 7, s. 400.

261Bkz: Deramedi ber Hermenötik, s. 38, Introduction to Philosophical Hermeneutics, s. 14.

262Martin Heidegger’in Varlık ve Zaman adlı eserinde kullandığı Almanca

263Bkz: İlm-i Hermenötik, s. 137; Deramedi ber Hermenötik, s. 135.

264Bkz: Deramedi ber Hermenötik, s. 141.

265Bkz: Deramedi ber Hermenötik, s. 160.

266A.g.e., s. 162

267İlm-i Hermenötik, s. 149.

268Deramedi ber Hermenötik, s. 165, Heidegger, Hesti ve Zaman’dan nakille, s. 191-192.

269Deramedi ber Hermenötik, s. 168-169, Hesti ve Zaman’dan nakille, s. 226.

270A.g.e., s. 171.

271A.g.e., s. 172, Holub Robert Jurgen Habermas’tan nakille, Çev: Hüseyin Beşiriyye, s. 84.

272Deramedi ber Hermenötik, s. 175.

273A.g.e., s. 177, Hesti ve Zaman’dan nakille, b. 278-434.

274Deramedi ber Hermenötik, s. 178.

275Bkz: Sahtar ve Tevil-i Metn, s. 555-556.

276Deramedi ber Hermenötik, s. 194-195, Introduction to Philosophical Hermeneutics’den nakille, s. 104.

277Sahtar ve Tevil-i Metn, s. 564; İlm-i Hermenötik, s. 156.

278Deramedi ber Hermenötik, s. 199-201, The Aims of Interpretation’dan nakille, s. 32.

279Truth and Method, s. 449, 450-457.

280Ibid, s. 381.

281Ibid, s. 388, 389.

282Ibid, s. 496.

283Ibid, s. 378-379.

284Ibid, s. 440.

285Ibid, s. 298.

286Ibid, s. 397.

287Ibid, s. 306.

288Ibid, s. 301-302.

289Ibid, s. 306, 360.

290Ibid, s. 267.

291Deramedi ber Hermenötik, s. 250, Gadamer, Hans-Georg, Hakikat ve Reveş’den nakille, s. 397.

292Ibid, s. 372, 388, 395.

293Ibid, s. 193.

294Deramedi ber Hermenötik, s. 297, Hakikat ve Reveş’den nakille, s. 296.

295A.g.e., s. 298, Hakikat ve Reveş’den nakille, s. 388.

296A.g.e., s. 299.

297Ibid, s. 370.

298İlm-i Hermenötik, s. 203.

299Deramedi ber Hermenötik, s. 301.

300Strauss Levi, Doğal Hukuk ve Tarih, Çev: Bakır Perham, s. 42-44.

301Hermenötik Bilimi, s. 57, 64.

302A.g.e., s. 75.

303Havy David K., Hermenötik, Tarih, Edebiyat ve Felsefe, Eleştirel Halka, Çev: Murad Ferhadpur, s. 258.

304