Eserin özgün adı: تحلیل زبان قرآن و روش شناسی فهم آن
Yüklə 5,76 Mb.
|
| Tefsir-i Tesnim, c. 3, s. 223-229.
987Metinde “tekvinî” 988Tefsir-i Tesnim, c. 3, s. 288-291. 989A.g.e., s. c. 3, s. 504. 990Barbour, İlm ve Din, s. 254-257 991Bakara 138. 992İbrahim 24-25 993Ankebut 41 994Barbour, İlm ve Din. 995Akl ve İ’tikadat-i Dini, s. 275, 276 ve 280; “zeban-i dini”, Dairetu’l-Mearif-i Felsefi, Paul Edwards, c. 7, s. 169-173. 996İlahiyat-i Ferheng, s. 64-66; John Hick, Felsefe-i Din, s. 175 ve sonrası. 997Metinde “şuhud-i irfani” 998Metinde “akl-i burhani” 999Metinde “işrak” 1000Hadid 3 (O ilktir, sondur.) 1001Bakara 156 (Biz Allah’a aitiz ve O’na döneceğiz.) 1002İsra 110 (De ki: İster Allah deyin, ister Rahman deyin. Hangisini deseniz olur. Çünkü en güzel isimler O’na hastır.) 1003Rahman 78 (Büyüklük ve ikram sahibi Rabbinin adı çok mübarektir.) 1004Gafir 5 (O daima diridir.) 1005Lokman 34 (Allah, her şeyi bilendir, her şeyden haberdardır.) 1006Zariyat 58 (Şüphesiz rızık veren, güç ve kuvvet sahibi olan ancak Allah’tır.) 1007İhlas 2 (Tüm muhtaçların yöneldiği Allah’tır o.) 1008Buruc 20 (Allah onları arkalarından kuşatmıştır.) 1009Neml 59 (Allah mı daha hayırlı, yoksa şirk koştukları mı?) 1010Hadid 3 (O ilktir, sondur.) 1011İhlas 1 (De ki: Allah bir tektir.) 1012Ra’d 9 (Gizli ve açık olanları bilendir; üstün derecede büyüktür.) 1013Haşr 24 (O yaratan Allah’tır.) 1014Yusuf 64 (Allah en hayırlı koruyucudur.) 1015Bakara 255 (Kullarının işlerini çekip çevirendir.) 1016Fatiha 3 (O merhametlidir.) 1017Fatiha 3 (O şefkatlidir.) 1018En’am 164 (Allah herşeyin Rabbi’dir.) 1019A’raf 54 (Şüphesiz ki Rabbiniz gökleri ve yeri (…) yarattı.) 1020Enfal 39 (Yaptıklarını görmektedir. 1021Bakara 137 (İşitendir, bilendir.) 1022Bakara 257 (Allah inananların dostudur.) 1023Şura 11 (O’nun benzeri hiçbir şey yoktur.) 1024Yunus 34 (De ki: ortak koştuklarınız arasında biri var mı; mesela örneksiz yaratsın…Çev.) 1025Sebe 22 (De ki: Allah’tan başka tanrı saydığınız şeyleri çağırın. Onlar ne göklerde ne de yerde zerre ağırlığınca bir şeye sahiptirler. Onların bunlarda hiçbir ortaklığı yoktur.) 1026En’am 164 (De ki: Allah her şeyin Rabbi iken ben ondan başka Rab mı arayacağım?) 1027Âli İmran 62 (Allah’tan başka ilâh yoktur.) 1028Tevbe 31 (O’ndan başka tanrı yoktur. O, bunların ortak koştukları şeylerden uzaktır.) 1029Meryem 36 (Muhakkak ki Allah, benim de Rabbim, sizin de Rabbinizdir. Öyle ise O’na kulluk ediniz. İşte doğru yol budur.) 1030Yunus 18 (Onlar Allah’ı bırakıp kendilerine ne zarar ne de fayda verebilecek şeylere tapıyorlar.) 1031Nahl 20 (Allah’ı bırakıp da taptıkları hiçbir şey yaratamaz. Çünkü kendileri yaratılmıştır.) 1032Tevhid (İhlas) 4 (Hiçkimse ona denk değildir.) 1033Cin 3 (Ne eş, ne de çocuk edinmiştir.) 1034En’am 103 (Gözler O’nu göremez, ama O bütün gözleri görür.) 1035Bakara 74 (Allah yapmakta olduklarınızdan gafil değildir.) 1036Âli İmran 5 (Şüphesiz ki ne yerde ne de gökte hiçbir şey Allah’a gizli kalmaz.) 1037Meryem 64 (Rabbin unutkan değildir.) 1038Fatır 44 (Göklerde ve yerde Allah’ı aciz bırakacak hiçbir güç yoktur.) 1039Kasas 88 (O’nun zâtından başka her şey yok olacaktır.) 1040Mü’minun 115 (Sizi boşuna yarattığımızı mı sandınız?) 1041Sad 27 (Göğü, yeri ve ikisi arasındakileri biz boş yere yaratmadık. Bu, kâfirlerin zannıdır.) 1042Enbiya 16-17 (Göğü, yeri ve bunlar arasındakileri eğlencelik olsun yaratmadık. Eğer bir eğlence edinmek isteseydik onu kendi katımızdan edinirdik.) 1043Âli İmran 107 (Allah âlemlere zulmetmek istemez.) 1044Bakara 255 (Kürsüsünün genişliği gökler ve yeri kapsar. Bunları muhafaza etmekten yorulmaz.) 1045Enbiya 47 (Kıyamet günü için adalet terazileri kurarız.) 1046Bakara 177 (Asıl iyilik, kişinin Allah’a ve ahiret gününe inanmasıdır.) 1047Tegabun 9 (Mahşer günü sizi topladığı gün, işte o, ziyan günüdür.) 1049Secde 10-11 1050Yasin 78-79 1051Mü’minun 115-116. 1052Bkz: Mekarim Şirazi ve diğerleri, Peyam-i Kur’an. 1053Misbah Yezdi, Muhammed Taki, Ta’likatu ala Nihayeti’l-Hikme, s. 17; Mutahhari, Murtaza, Usul-i Felsefe ve Reveş-i Realism, c. 3, s. 28-30 dipnot; Sebzevari, Mollahadi, Resail, s. 605; Feyyaz Lahici, Molla Abdurrezzak, Şevariku’l-İlham fi Şerhi Tecridi’l-Kelam, s. 28; el-Esfaru’l-Erbaa, c. 1, s. 35; Şerhu’l-Mekasid, c. 1, s. 308; Razi, Muhammed b. Ömer, el-Mebahisu’l-Meşrikiyye, c. 1, s. 18; İbn Sina, el-İlahiyat, Kitab-ı Şifa, makale 1, fasıl 5, s. 34. 1054Daha fazla izah için bkz: Amuzeş-i Felsefe, c. 1, s. 286; Şerh-i Mebsut-i Manzume, c. 1, s. 39. 1055Amuzeş-i Felsefe, s. 286; bkz: Nihayetu’l-Hikme, Birinci Aşama, birinci fasıl. 1056Mesadiru Nehci’l-Belağa, c. 2, s. 475. 1057Metinde “itret” 1058Nehcu’l-Belağa, hutbe 186. Çeviride Kadri Çelik tercümesi esas alınmıştır. 1059Şerh-i Mebsut-i Manzume, c. 1, s. 40. 1060Mücadele 22 (Allah onlardan razı olmuş, onlar da Allah’tan razı olmuşlardır.) 1061Âli İmran 157 (Allah’ın mağfireti ve rahmeti onların topladıkları bütün şeylerden daha hayırlıdır.) 1062Bakara 195 (Allah ihsan edenleri sever.) 1063Fetih 6 (Allah onlara gazap etmiş ve lânetlemiştir.) 1064Maide 95 (Allah azizdir, intikam alandır.) 1065Kaf 16 (Ona şah damarından daha yakınız.) 1066Âli İmran 54 (Allah tuzak kuranların hayırlısıdır.) 1067Nehcu’l-Belağa, hutbe 65. 1068Mülk 14 (Yaratan hiç bilmez olur mu? O, ince görüşlü ve herşeyden haberdar olandır.) 1069Enfal 66 (Şimdi Allah yükünüzü hafifletti, sizde zayıflık olduğunu bildi.) 1070Muhammed 31 (Sizi imtihan edeceğiz, ta ki içinizden cihad edenleri ve sabredenleri bilinceye dek.) 1071Bkz: Misbah Yezdi, Muhammed Taki, Mearif-i Kur’an, c. 1-3, s. 179-185, seçerek ve özetle. 1072Tevbe 111 1073En’am 101 (Herşeyi O yaratmıştır.) 1074Ra’d 31 (Bilakis bütün işler Allah’a aittir.) 1075Saffat 96 (Sizi ve yapmakta olduklarınızı Allah yarattı) 1076İnsan 30 (Allah’ın dilemesi dışında bir şey dileyemezsiniz.) 1077Bakara 22 (Gökten su indirerek onunla size rızık olarak çeşitli ürünler çıkardı.) 1078En’am 97 (O, kara ve denizin karanlıklarında kendileri ile yol bulasınız diye sizin için yıldızları yaratandır.) 1079Kehf 10 (Öyle ise dileyen iman etsin, dileyen de inkâr etsin.) 1080Nahl 60 (En yüce sıfatlar Allah’a aittir.) 1081Mearif-i Kur’an, c. 1, s. 113-115. 1082Biharu’l-Envar, c. 92, s. 17. 1083A.g.e., c. 89, s. 91 1084Buhrani, Seyyid Haşim, el-Burhan fi Tefsiri’l-Kur’an, c. 1, s. 20. 1085Ehl-i Sünnet 1086Bkz: el-Itkan fi Ulumi’l-Kur’an, nev 77. 1087Bkz: Tabatabai, Muhammed Hüseyin, Kur’an der İslam, s. 36. 1088Bkz: el-Burhan fi Ulumi’l-Kur’an, c. 2, nev 45. 1089Enfal 12. 1090Mecmeu’l-Beyan fi Tefsiri’l-Kur’an, c. 1, s. 422. 1091Bakara 145, Ra’d 37 (Sana gelen ilimden sonra.) 1092Âli İmran 164, Cuma 2. (Andolsun ki içlerinden, kendilerine Allah’ın âyetlerini okuyan, kendilerini temizleyen, kendilerine Kitap ve hikmeti öğreten bir Peygamber göndermekle Allah, müminlere büyük bir lütufta bulunmuştur. Halbuki daha önce onlar apaçık bir sapıklık içinde idiler.) 1093Bakara 151 (Nitekim kendi içinizden size âyetlerimizi okuyan, sizi kötülüklerden arındıran, size Kitab’ı ve hikmeti talim edip bilmediklerinizi size öğreten bir Resül gönderdik.) 1094Furkan 1 (Alemlere uyarıcı olsun diye kulu Muhammed’e Furkan’ı indiren Allah, yüceler yücesidir.) 1095Tarık 13-14 (Şüphesiz Kur’an, ayıran bir sözdür. Asla bir şaka değildir.) 1096En’am 97 (Gerçekten biz, bilen bir toplum için âyetleri geniş geniş açıkladık.) 1097Şura 52 (Sen, kitap nedir, iman nedir bilmezdin. Fakat biz onu kullarımızdan dilediğimizi kendisiyle doğru yola ilettiğimiz bir nur kıldık.) 1098Maide 15 (Allah’tan bir nur ve apaçık bir kitap.) 1099A.g.e., c. 4, s. 790. 1100A’raf 203 (Rabbinizden gelen basîretlerdir ve hidayettir.) 1101En’am 157 (Size Rabbinizden beyyine ve hidayet geldi.) 1102Nisa 174-175 (Ey insanlar. Şüphesiz size Rabbinizden bir burhan geldi ve apaçık bir nur indirdik… Onları kendisine doğru, sırat-ı müstakime hidayet edecektir.) 1103A.g.e., c. 8, s. 775. 1104Zümer 28 (Hiçbir eğrilik bulunmayan Arapça bir Kur’an olarak.) 1105Sad 87 (Bu ancak âlemler için bir öğüttür.) 1106En’am 90 (Bu âlemler için ancak bir öğüttür.) 1107Müddessir 54 (Asla! Bu gerçekten bir ikazdır.) 1108Yunus 57 (Ey insanlar! Size Rabbinizden bir öğüt geldi.) 1109Fussilet 4 (Bu kitap müjdeleyici ve uyarıcıdır. Fakat onların çoğu yüz çevirdi. Artık dinlemezler.Çev.) 1110Üstad Mutahhari bu boyutu Kur’an’ın “dünyagörüşü, mesajı ve programı” olarak isimlendirir. Bkz: Aşinai ba Kur’an, c. 1, s. 35. 1111İnşirah1-8 1112Bkz: el-Mizan fi Tefsiri’l-Kur’an, c. 20, s. 317. 1113Mürselat 16-25 1114Tevbe 52 1115Sebe 17 1116Saffat 95 1117Ankebut 61 1118Ankebut 63 1119Yunus 31 1120Yunus 34 1121Haşr 23-24 1122İnsan 30, Tekvir 29. 1123Enfal 10 1124Enfal 17 1125İbrahim 7 1126A’raf 96 1127Ra’d 2-3 1128Mü’minun 12-16 1129A’raf 175-176 1130Mesed 1-5 1131El-Meselu’s-Sair, tahkik: Ahmet el-Havfi, s. 275. 1132Mücadele 12-13 1133Bakara 275-276 1134Bkz: Tefsir-i Numune, c. 2, s. 271-272 1135Ebu Zeyd, Nasr Hamid, Nakdu’l-Hitabi’d-Dini, s. 213-215. 1136Kabzu Bast-i Teorik-i Şeriat, s. 221. 1137İnfitar 1-5 1138Tekvir 1-14 1139Âli İmran 30 1140Nur 24-25 1141Gaşiye 1-13 1142Biharu’l-Envar, c. 92, s 94, rivayet 47. 1143A.g.e., c. 24, s. 328, rivayet 46. 1144Âli İmran 199. 1145El-Tıbyan fi Tefsiri’l-Kur’an, c. 3, s. 93. 1146Hümeze 1 (Arkadan çekiştirip yüzüne karşı alay edenlerin vay haline.) 1147El-Keşşaf, c. 4, s. 283. 1148Metinde “meadubetullah” 1149El-Mizan fi Tefsiri’l-Kur’an, c. 1, s. 262. 1150Cuma 2 1151Bkz: Nakdu’l-Hitabi’d-Dini, s. 210, 213 ve 215. 1153Bkz: Abdurrahman, Abdulhadi, Sultatu’n-Nas 1154Zât: özü/kendisi/cevheri itibariyle varolan; araz: dolayısıyla/dolayımıyla/öze bağlı olarak varolan 1156A.g.e., s. 35 ve 36 1157Suruş, Abdulkerim, Bast-i Tecrube-i Nebevi, s. 36 1158A.g.e., s. 57, 59 1159A.g.e., s. 62 1160A.g.e., s. 66 1161A.g.e., s. 68 1162Suruş, Abdulkerim, Bast-i Tecrube-i Nebevi, s. 71 1163A.g.e., s. 78 1164A.g.e., s. 79 1165Gazali, El-Mustasfa min İlmi’l-Usul, c. 2, s. 60 1166Bkz: Emini, Abdulhüseyin, el-Gadir. 1167Bakara 286 1168Nehcu’l-Belağa, hutbe 176 1169Sultatu’n-Nas, s. 207, 223 ve 228. 1170Nakdi ber Kıraat-i Resmi ez Din, s. 105, 109 ve 269. 1172A.g.e., s. 264 1173Nisa 48 (Allah, şirk koşulmasını asla bağışlamaz.) 1174Lokman 13 (Doğrusu şirk, büyük bir zulümdür.) 1175Bakara 255 (Allah, kendisinden başka tanrı yoktur.) 1176Bakara 179 1177Nakdi ber Kıraat-i Resmi ez Din, s. 83 1178A.g.e., s. 92 1179İsra 105 1180En’am 66-67 1181Nisa 82 1182Humeyni, Seyyid Ruhullah, Adab-ı Salat, s. 193-203. 1183Taha 50 (herşeye hilkatini veren, sonra da doğru yolu gösterendir.) 1184Nahl 9 (Doğru yolu göstermek onun uhdesindedir.) 1185El-Mizan fi Tefsiri’l-Kur’an, c. 18, s. 74 1186Fussilet 42 (Ona önünden de ardından da bâtıl gelemez.) 1187“Hikmet sahibi ve hamdedilen tarafından indirilmiştir.) 1188A.g.e., c. 17, s. 397 1189İbrahim 1 (Elif. Lâm. Râ. İnsanları karanlıklardan aydınlığa çıkarman için sana indirdiğimiz bir kitaptır bu.) 1190Sad 29 (Sana bu mübarek Kitab’ı, âyetlerini düşünsünler ve aklı olanlar öğüt alsınlar diye indirdik.) 1191Aşinayi ba Kur’an, c. 1 ve 2, s. 33-35 1192Metinde “burhan” 1193El-Mizan fi Tefsiri’l-Kur’an, c. 11, s. 74 1194El-Mizan fi Tefsiri’l-Kur’an, c. 2, s. 61 1195Bkz: el-Mizan, c. 20, s. 261 1196Âli İmran 138 1197Nisa 174-175 1198Yunus 57 1199Sad 87 1200İnfitar 6 1201Bakara 3 (Gayba inanırlar.) 1202İnşikak 6 1203Ebu Zeyd, Nasr Hamid, Mefhumu’n-Nas, 24, 93 ve 95 1204Mefhumu’n-Nas, s. 23, 24 1205Bast-i Tecrube-i Nebevi, s. 35 1206Suruş, Abdulkerim, Ferarah dergisi, sayı 1, s. 10 1207Ferbihter ez İdeoloji, s. 58 1208Nakdi ber Kıraat-i Resmi ez Din, s. 105 ve 106 1209A.g.e., s. 269 1210Maide 44, 45 ve 46 (Kim Allah’ın indirdiğiyle hükmetmezse, işte onlar kafirlerin ta kendileridir. - Kim Allah’ın indirdiğiyle hükmetmezse, işte onlar fasıkların ta kendileridir. - Kim Allah’ın indirdiğiyle hükmetmezse, işte onlar zalimlerin ta kendileridir.) 1211Nakdi ber Kıraat-i Resmi ez Din, s. 323-328 1212Her ayetin bir zahiri vardır, bir de batını. Her bir harfin de bir haddi ve doğduğu yer vardır. |