Ex doctrina doctissimi patris magistri fra



Yüklə 2,25 Mb.
səhifə22/27
tarix02.08.2018
ölçüsü2,25 Mb.
#66406
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   27

@@0@

@@1@An sit vxor dimittenda.

<-P>tra quartum gradũ: eadẽ em̃ poena pu

nie{t$} qua maritus, scilicet ꝙ nō poterit

exigere, & tenebitur reddere debitũ.

¶ QV Æritur, an causa fornicationis269|Forni-|cantem|vxorẽ,|pōt di-|mittere|nisi in a|quibꝰ|asibus.

possit vir vxorem dimittere? Respōd.

ꝙ sic. Est enim expressum in euange-

lio Matthæi. 19. & est secudũ ius natu-

rale, quia oportet ꝙ maritus sit certus

de prole sua, quod nō potest certo sci-

ri si sit adultera vxor. Item quia matri

monium est contractus & dant sibi in

uicem fidem coniuges, ergo altero frā

gente, alius remanebit liber. Excipiũ-

tur aliqui casus ab hac regula. Primus

si ambo cōmisserint adulterium, quia

iam est ibi recom pensatio. Iste casus

& alij sequentes sunt expressi in iure.

32. q. 6. per totam. Secundus si maritus

propriam vxorem prostituerit pro pe

cunia, vel alia re. Hic ponitur in capi.

discretioni de eo qui cognouit consan

guineam vxoris suæ. Addit Palude,<-P>


@@0@

@@1@Fornicationis causa. 204

<-P>quòd idem est iudicium si ipse maritꝰ

viderit & non prohibuerit. Tertius

vbi vxor putans se cum viro congredi

decepta est ignorantèr, aut contra xit

putans esse mortuum. Hoc habetur in

cap. cũ per bellicā. 34. q. 1. &. 2. & ibi-

dem ca. in lecto. Quartus si fuerit viop

pressa, vt habetur in cap. proposito. 32

q. 5. Quintus si vir post reconcilia-

tus est vxori cognouerit eam: tunc nō

poterit eam relinquere, vt dicitur. 32.

q. 1. cap. 1. &. 2. & in lege crimẽ cap. de

adulte. Sextus si vxor infidelis ab eo

repudiata contraxerit cum aliquo, &

posteà veniant ambo ad fidem, debẽt

iterum conuenire: extra de diuortio

capit. gaudemus. §. vltimo.

¶ QVÆR Itur, an vir teneatur dimit

tere vxorẽ adulterā? Respond. ꝙ non270|Virquā|do tene|tur vxo|rem

sed potest cũ ea manere. nisi vxor sit

adeò incorregibilis ꝙ ratione scanda-

line maritus in peccatis eius videatur<-P>


@@0@

@@1@De impedimento ordinis.

<-P>consentire: tunc enim tenetur ab ea seadulte-|ram di-|mittere.

parari. Hæc verò separatio ab vxore

adultera, quo ad thorũ quidẽ potestfie

ri sine iudicio ecclesiæ, quo ad habita

tionẽ verò nō. Ita tenẽt oẽs docto. Li-

mitat tñ Siluest. verbo diuor. 8. ꝙ illđ

est verũ qñ adulteriũ est occultum: si

em̃ sit notũ ꝙ adultera illa cũ mecho

plures dies habitauerit, tunc sine licẽ-

tia ecclesiæ potest ab ea separari quo

ad habitationẽ. Patet ex ca. significa-

sti, de diuortijs, vbi est casus expressus

Idẽ tenet Ioan. Andre. in ca. plerũ

de donatione inter virum & vxorem

¶ QV Æri{t$}, an ordo impediat matri-271|Ordo|impedit|matri-|moniũ

moniũ? Respōd. ꝙ sic, sed solũ de iure

positiuo. Vnde etiā dicit. S. Tho. ꝙ pa

pa ex rationabili causa potest dispẽsa

re. Nec Græci sacerdotes vtentes vxo

ribus faciunt cōtra ius diuinum. Dico

igitur ꝙ sacerdos, diaconus, & subdia

conus, non possunt cōtrahere, quia est<-P>


@@0@

@@1@De impedimento ordi. 205

<-P>prohibitũ ab ecclesia. Si autem cōtra-

hant, matrimoniũ est ipso facto nullũ

Si verò post matrimoniũ ratũ quispiā

ordinetur, nō dirimitur matrimoniũ,

sed tenetur manere cum vxore: vt pa

tet in extrauagante antiqua Ioan. 22.272|Occidẽs|vxorẽ|vt con-|trahat|cum cō|cubina,|non pōt|cum ea|contra-|here.

¶ QV Æritur, an si quis occîderit pro

priam vxorem vt contrahat cum con

cubina, matrimoniũ sit validum? Re-

spond. ꝙ tale matrimoniũ est irritum

& nullum ex determinatiōe ecclesiæ

in ca. super hoc, de eo qui duxit in ma

trimonium quā polluerat per adulte-

rium. Sed si econtrario vxor virũ oc-

cîderit vt contrahat cum adultero, ma

trimoniũ tenebit: quia in iure de hoc

nihil est cautum. Si verò aliquis dede

rit fidem concubinę quòd vxore mor

tua contrahet cum illa, non potest cō-

trahere cum ea. Vide iura in illo titu-

lo de eo qui duxerit &c. At si quispiā

occîderit vxorẽ deprehensam in adul<-P>



@@0@

@@1@De vxoricio.



<-P>rio, peccat mortalitèr secũdùm sanct.Occidẽs|vxorẽ|in adul|terio de|prehen|sam pec|cat.

Tho. quanuis iura hoc non puniant.

Si verò talis adultera sit iam à iudice

dānata ad mortem, poterit maritus eā

occîdere sicut lictor: quicquid dicant

canonistæ. Non potest tamen maritus

ad hoc cogi sicut lictor.

¶ QV Æritur, vtrumvotum impediat273|Votum|simplex|& solẽ|neimpe|dit ma-|trimo|niũ, sed|diuersi|mode

matrimonium? Respōd. quòd duplex

est votum. Quoddam est solenne, alte

rum verò simplex. Votumsolenne im

pedit contrahendum & dirimit con-

tractum. Votum autem simplex im-

pedit contrahendum, sed non dirimit

contractum. Sunt de hoc multa iura

expressa in titulo de voto. Et qui post

votũ simplex castitatis contraxit, pec-

cat quotielcun exigit debitum, po-

test tamen reddere non solùm quādò

vxor petierit, sed etiam quandocun

sibi videbitur honestum accedere ad

eam, aut qñ senserit ꝙ ipsa vult, aut ꝙ<-P>


@@0@

@@1@De disparitate cultus. 106

<-P>eget, aut quòd est periculum incōtinẽ

tiæ: vt dicit sanct. Tho. in additionibꝰ

q. 83. ar. 1. ad quartum.

¶ QV Æritur, an cultus disparitas274|Fidelis|cũ infi-|deli cō|trahere|nō pōt.

(hocẽ infidelitas) impediat matrimo-

nium? Respondeo, quòd inter infide-

les sunt vera matrimonia. Et ita tenẽt

omnes, & est determinatio ecclesiæ

in cap. gaudemus de diuortijs. Secun

dò dicit. S. Tho. quód inter ĩfideles nō

est tâm perpetuum, & tā indisolubile

matrimonium, sicut inter fideles: quia

non est sacramentum, acproindè nec

confert gr̃am: sed est quidā cōtractus

humanus. Si autẽ contrahat fidelis cũ

infideli matrimoniũ nullũ est de iure

positiuo, quia est prohibitum ab eccle

sia: vt patet in concilio Tolleta. 4. ca.

62. & in concilio Agatensi. cap. 67.

¶ QVÆRITVR, an Cogna-275|Cogna|tio car-|nalis in

tio carnalis impediat matrimonium?

Respondeo, primò ꝙ iure naturali<-P>


@@0@

@@1@De cognatio carnali.

<-P>prohibiti sunt parentes contrahere cũquibꝰ|gradi-|bus im|pediat|matri-|moniũ

liberis. Nam oẽs hoĩes, etiā gentiles dā

nant talia cōnubia: nec de hoc quispiā

dubitat. Et sunt egregiæ rationes assi-

gnatę in sacra scriptura. Vide. S. Tho.

& etiā cum alijs descendentibus &c.

Itẽ in primo gradu transuersali inter

fratres & sorores, probabile est ꝙ est

contra ius naturale. Prohibiti verò sũt

ab ecclesia quatuor gradus, qui irritāt

matrimonium: vt patet in cap. non de

bet de consanguinitate & affinitate.

Fuerunt antiquitus prohibiti septem

gradus: vt patet. 35. q. 5. Papa tñ potest

dispensare in gradibus qui non sunt

prohibiti iure naturali: vt sit pax inter

familias, vel ob confederationẽ regno

rum: vel ob aliam rationabilẽ causam.

In 4. autem gradu causa rationabilis

est ꝙ ipsi contrahentes petāt. Dispẽsa

tio tñ in gradibus iure humano ꝓhibi

tis fieri solita, successit causa quæstus:<-P>


@@0@

@@1@De affinitate. 207

<-P>nihilominus tenet. De cōputatione cō

sanguinitatis vide Siluestrum, & alios

¶ Impedit etiā mr̃imonium affinitas,276|Affini|tas vs-|que ad|quartũ|gradũ|impe-|dit ma|trimo-|nium.

vs ad quartum gradum: vt patet in

ca. nō debet de consanguinitate & af

finitate. Et nō solùm affinitas inter cō

sanguineos vxoris, sed etiam inter cō

sanguineos scorti, & concubinæ meæ

Quāuis (vt credo) hæc vltima affinitas

contraha{t$} propter ius humanũ & nō

ex natura reivt prima. Est autẽ regula

ad computandā affinitatem ꝙ in eodẽ

gradu sum affinis Petro in quo vxor

eius est mihi con sanguinea.

¶ De impedimento publicę honesta-277|Publi|ca ho-|nestas|ex spō|salibus|impe-|dit ma|trimo-

tis causato ex sponsalibus de futuro,

dico ꝙ est vinculum inuentum ab ec

clesia, quæ decreuit ꝙ per hoc ꝙ aliꝗs

cōtraxit spōsalia cũ Maria, nō possitcō

trahere cũ cōsanguinea eius vs ad

quartũ gradũ. Et impedit mr̃imoniũ

eodẽ modo ac affinitas: vt patet in ca.<-P>


@@0@

@@1@De filijs illegitimis.

<-P>ex sponsalibus de sponsalibus libr. 6.niũ vt|affini-|tas.

¶ QVÆR Itur, an parentes tenean-

tur allere filios illegitimos? Respond.

quòd non est dubitandum quin tā pa278|Paren|tes an|teneā-|tur al-|lere fi-|lios il-|legiti-|mos.

ter  mater teneātur allere filios qui

nondũ attĩgeruntvsum rationis. Quia

omnes gẽtes putant damnabile relin-

quere filios in ætate infantili in qua

non possunt sibi victum quærere. Et

si exponant eos vt ab alijs allantur, vi

detur certe quòd peccent mortalitèr.

Secundó dico ꝙ considerando prædi-

ctos filios post habẽt vsum rationis,

est distinguendũ. Nā quidā filij illegi

timi sunt qui vocantur naturales, solu

ti cũ soluta, suscepti ex cōcubina. Alij

sunt ex cōncubito dānato, vt suscepti

ex adultera, vel moniali, qui vocātur

spurij. Et in iure determinatur quód

parentes teneātur allere primos filios

qui habentur á concubina tanquā ab

vxore. Alios vero filios spurios nō te-<-P>


@@0@

@@1@De filijs illegitimis 208

<-P>nentur parentes allere. Et in poenam

illius damnati cohitus prætereuntur

in testamẽtis: vt homines ab huiusmo

di concubitu pessimo arceantur.



SED quid đ casu qui sæpè est in vsu279|Ami-|cus cui|pater|reli-|quit|bona|ꝓ filio|spureo|tẽetur|illa ei|dare &|spuriꝰ|licitè|recipit

ego habeo filiam spuriam quam non

possum instituere hæredẽ, quia leges

hoc vetant, voco amicũ meum & con

stituo eum hæredẽ tali pacto, ꝙ om̃ia

bona det filiæ meæ, vtrũ talis amicus

teneatur dare bona illa filię? & vtrum

filia cum bona cōscientia possit ea re-

tinere, accipere & possidere, post le

gemunicipali prædicta bona sunt val

lata? Respond. ꝙ omne promissum est

de iure naturali adimplẽdum, & ideò

talis amicus in foro conscientiæ tene-

tur dare ea bona filiæ meæ: si rex illa

non cōfiscauerit: & illa licitè recipiet,

& possidebit licitè in foro conscien-

tiæ, non est dubium.

¶ QV Æritur, an cognatio spiritualis<-P>280


@@0@

@@1@De cognatione spirituali.

<-P>ĩmpediat matrimoniũ? Cognatio istaCogna|tio spũa|lis impe|ditma|trimōiũ

spiritualis diffinit â S. Tho. & alijs, ꝙ

sit propinquitas quædā orta ex hoc ꝙ

aliquis confert sacramẽtum, vel tenet

aliquẽ ad suscipiendum sacramẽtum

baptismi scilicet, vel confirmationis.

Triplex est igitur cognatio spiritualis

Quædā quę vocatur paternitas, quę ẽ

inter regenerantem & regeneratum:

& capio regenerationẽ vt se extẽdat

ad confirmationẽ, nam in proposito

idẽ est iudicium de cōfirmāte & de ba

ptizāte, & talis nō pōt cōtrahere cum

baptizato, vel cōfirmato, & cum vxo-

re eius iā ab eo cognita, & cũ filijs eo-

rum. Secunda vocatur cōpaternitas,

quę est inter patrẽ spiritualẽ, & patrẽ

naturalẽ & matrem naturalem. Vide

capit. primum de cognatione legali li

bro. 6. vbi omnia ista ponuntur.281|Cogna|tio lega


¶ COgnatio legalis contrahitur per

hoc ꝙ quis adoptat sibi filium. Et sunt<-P>

@@0@

@@1@De cognatione legali. 209

<-P>duæ species huius cognationis, scilicetlis impe|dit ma|trimo-|nium

paternitas, & fraternitas. Paternitascō

trahitur inter adoptātẽ & filiũ adopti

uum, qui quidem non possunt contra

here. Fraternitas verò contrahitur in-

ter filios naturales adoptantis, & inter

adoptiuum. Et etiā impedit matrimo

nium si filius adoptiuus transit in po-

testatem adoptantis: sed si non transit

(quod fit quandò adoptans moritur,

vel quandò adoptatus emancipatur

ab adoptāte) tunc potest contrahere

cum filiabus adoptantis: vt patet in ca

pit. si qua de cognatione legali.




Laus Deo, pax viuis: re

quies defunctis.

FINIS SVMMÆ DE SE-

ptem ecclesiæ mysterijs, & sa-

cramẽtis, ad laudẽ Dei

omnipotentis.


@@0@

@@1@

DE CLAVI

BVS.



HÆC MATERIA TRA1

ctatur in. 4. d. 18. &. d. Tho.

in additionibus ad tertiā par-

tem. q. 17. claues enim in ecclesia esse

debent. Dicitur autem clauis potestas

qua remouetur obstaculum intrandi

regnum coelorum. Impedimentũ em̃

totius humanæ naturæ ex peccato pri

mi hominis consequtum per passio-

nem Christiamotum est: & ideò post

passionemvidit Ioan. apocal. 4. in coe

lo ostium apertum. Sed alicui adhuc

quotidiê manet clausum propter pec

catum originale quod contraxit, &

propter actuale quod cōmittit: & pro

pter hoc egemus sacramentis, & cla-

uibus ecclesiæ, in quibus efficatia pas-

sionis manet. Quia ex latere dormien

tis in cruce sacramenta fluxerunt qui

bus ecclesia fabricatur.

@@0@

@@1@De Clauibus. 210


¶ HANC autem clauium potestatẽ

apostolis contulit Christus, vt expres-

sè determinatur in capit. firmitèr de

summa Trinita. & fide catho. Quādo

autem fuerit apostolis collata. Arma-

chanus absurdè errans li. 11. de quęstio

nibus Armenorum ca. 14. &. 15. con-

tra omnium doctorum sententiam di

cit ꝙ Marci. 3. cũ dñs duodecim aposto

los elegit. Sed patet hoc esse falsum,

quia Matthæi. 16. pro magno vni pro-

misit Petro dicens, dabo tibi claues re

gni coelorum, nō ergo anteà habebat

aut nihil promisit. Item antequā ipse

eis consecrasset, sacramentum cōsti

tuisset, potestatem dedisset consecran

di, ac si Cęsar constitueret regem ali-

quem super regno non constituto. Di

co ergo quòd in coena (Matthæi. 26.)

cōtulit totam potestatem ordinis. Po

testatem autem iurisdictionis in foro

interiori Ioann. 20. accipite spiritum<-P>


@@0@

@@1@De Clauibus.



<-P>sanctum, quorum remiseritis peccata

remittuntur eis. Potestatem autem iu

risdictionis in foro exteriori Matthæi

18. quæcũque alligaueritis super terrā

&c. Nec inconuenit quòd apostolis

Christus potestatem excellentiæ ha-

bens, apostolicam potestatem consu-

matam & perfectam contulerit. Vn-

dè & ecclesia nunc temporis iurisdi-

ctionẽ in foro exteriori dat etiam nō

sacerdotibus, & potestatẽ ordinis dat

ijs quibus nondum contulit potestatẽ

iurisdictionis. Et nota ꝙ illa potestas

data in foro exteriori Matthæi. 18. ibi

enim fundant scholastici auctoritatẽ

excōmunicādi. Et Hierony. ibidẽ, &

Augusti. lib. 1. contra aduersariũ legis

& prophetarum capite. 17.

¶ ADV ertẽdum inquam quòd hæc3

potestas excommunicandi potest dici

clauis regni coelorum, si regnum coe

lorum capiatur pro ecclesia militante<-P>


@@0@

@@1@De Clauibus. 211

<-P>Augusti. loco citato, & super Ioā. tra-

cta. 50. & habetur. 24. q. 1. capi. quod-

cunque. Si autem regnũ coelorum ca

piatur pro ecclesia triumphante, pōt

dici clauis indirectè & secũdario. Nā

quatenus excōmunicatio excludit à sa

cramentis quibus regnum coelorum

aperitur, pōt dici ꝙ claudit regnũ coe-

lorũ. Quatenꝰ verò absolutio ab excōi

catione admittit ad sacramenta, ex cō

sequenti regnum coelorum aperit.

¶ SED vtrum oẽs apostoli habuerint4

claues? Et videtur ꝙ non. Quia Matth.

16. soli Petro sunt promissæ. Respon-

detur cũ Caieta. lib. de primatu roma

næ ecclesiæ. capi 5. &. 6. quód sine du

bio omnes apostoli à Christo & non

â Petro susceperunt claues. Patet in

ca. firmitèr de summa Trinitate & fi-

de catholica. Etiam habetur in cap. lo

quitur. 24. q. 1. & ex Hiero. lib. 1. con-

tra Iouinianum. Petro autem collatæ<-P>


@@0@

@@1@De Clauibus.

<-P>sunt claues, Ioā. 21. ibi pasce oues meas

Eadẽ em̃ potestas requiritur ad pascẽ

das oues Xp̃i & ad apariẽdũ, vel clau

dendũ regnũ coelorũ. Nā qñ Christus

viuus erat & pręsens non egebat vica

rio, consentaneum est ergo vt post re

surrectionẽ eũ instituerit: & non vide

tur vbi nā hoc fecerit nisi Ioā. vltimo.

¶ Dico prętereà, ꝙ sicut peculiaritèr5

claues Petro cōmissę sunt Matthęi. 16

sic Ioan. vlti. aliqua peculiarispotestas

data est Petro pręter cęteros: potestas

enim Petri in duobus maximè exces

sit potestatem aliorum apostolorum.

Primùm, quia Petri potestas etiam se

extendit supra ipsos apostolos. Nā vt

arguit Innocent. de maioritate & obe

dientia. ca. 6. qui dixit pasce oues meas

non distinguẽs inter has oues & alias,

alienum à suo demonstrat ouili, qui

Petrum pastorem nō recognosceret.

Quo eodem argumento, vtitur Boni-<-P>


@@0@

@@1@De Clauibus. 212

<-P>facius octauusin extrauagāti, vnā san-

ctam. Secundò excellebat in hoc ꝙ po

testas Petri erat ordinaria in vniuer

sum orbẽ, aliorũ verò apostolorũ erat

extaordinaria, ex priuilegio peculiari

Vndè factum est vt successores Petri

seccesserint in vniuersa potestate re-

spectu omniũ ouium Christi. Succes

sores veró apostolorũ successerũt apo

stolis in potestate extraordinaria. Imo

crediderim omnẽ potestatem episco-

porũ qui sunt apostolorũ successores

à Petro & successoribus romanis pon

tificibus esse deriuatā: ita ꝙ successor

Petri est immediatus vicarius Xp̃i, &

â Xp̃o accepit potestatẽ: vt diffini{t$} in

cōcil. Florẽti. & in cōcil. Cōstātiẽ. ses-

siōe. 8. Sed successores apostolorũ nec

susceperũt potestatẽ ab ipsis apostolis

nec â Christo immediatè, sed media-

tè a romano pontifice. Et sic intelligo

decretũ Leonis papæ. 19. di. ca. ita dns.<-P>


@@0@

@@1@De Clauibus.

<-P>Eodẽ modo dico, claues Petri in duo

bus differri à clauibus apostolorũ. Pri

mò in vniuersalitate: accepit enim ad

aperiendum, non huic aut illi sed om-

nibus fidelibus nullo excepto. Secun-

dò quia sic eas accepit vt ab eo accipi-

ant omnes quicunque claues habue-

rint. Nam ꝙ apostoli nō acceperint à

Petro fuit expeculiari priuilegio, quo

& Paulus gloriabatur, potestatẽ apo-

stolicam non ab hominibus accepit.

Et quāuis in ca. firmitèr dicatur Chri

stum contulisse clauem apostolis, &

eorum successoribus, dico ꝙ non est

eadem ratio de apostolis & successori

bus apostolorum. Quia apostoli ex pri

uilegio immediatè à Christo accepe-

runt potestatem ligandi atque soluen

di, etiam in totum orbem: quod male

Turrecremata negat. Sed successo-

res apostolorum, cúm manifestè ordi

nentur ab hominibus potestatem or-<-P>


@@0@

@@1@De Clauibus. 213

<-P>dinis, non immediatè à Deo accipiũt,

potestatem autem iurisdictionis acci-

piunt à romano pontifice immediatè

Sed nihilominus Christus confert cla

ues successoribus: licet per medios mi

nistros. Quemadmodũ idem ipse est

qui tollit peccata mundi: licet per mi-

nistros sacramentorum.

¶ SED vndè constat claues Petro &6

cæteris apostolis concessas nunc in ec

clesia permanere, cũ non maneat po-

testas faciendi miracula quę apostolis

est collata, nec baptizandi in nomine


Yüklə 2,25 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   19   20   21   22   23   24   25   26   27




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin