Ex doctrina doctissimi patris magistri fra
Yüklə 2,25 Mb.
|
|
IESV Christi quod apostoli fecerũt. Respondeo, constat potestatem istam viuentibus apostolis ad alios esse deri uatam. Patet hoc actorum. 20. attendi te vobis & vniuerso gregi &c. Et. 1. Ti motheum. 4. & ad Titũ. 1. Secundò di co secundũ fidem catholicam tenẽdũ esse claues apostolis concessas, nuncin ecclesia perseuerare. Patet ex cap. fir-<-P> @@0@ @@1@ est colũna & firmamentũ veritatis. Et Matthæi vlti. ecce ego vobiscũ sũ vs ad cōsumationẽ seculi. Petro em̃ non sunt datæ claues propter ipsum, sed ꝓ pter ecclesiā. Quare perseuerāte eccle sia potestas data Petro debuit perseue rare. Et sic intelligatis decretũ Augu- sti. 24. q. 1. ca. quodcũ. Vndè & pa- tet quare dicātur claues ecclesiæ, quia scilicet propter ecclesiā apostolis & successoribus datæ sunt. Claues autẽ ecclesiæ appellari frequentissimũ est: vt apud Augustinum libro primo de doctrina christiana ca. 18. refer{t$}. ¶ CL Auis autem est potestas ligandi at soluẽdi, qua ecclesiasticus iudex dignos recipere, indignos excludere debet à regno: vt dicit Magister sentẽ tiarum. 4. d. 18. & Glosa ex Hierony. Matth. 16. Et cōprobatur à Ioan. papa 22. in extrauagāti quia quorũdāde ver<-P> @@0@ @@1@ coelorũ multiplicitèr capi. Primôpro sacra scriptura, vt Matthęi. 21. auffere{t$} á vobis regnũ Dei &c. Secundò pro ecclesia militante, vt Matth. 13. simile est regnum coelorũ thesauro abscōdi to in agro &c. Et Matth. 25. simile est regnum coelorum decẽ virginibꝰ &c Tertiò vt etiā includat duplicẽ statũ, scilicet militantem, & triumphantẽ: vt Mattæi. 5. beati qui persecutionẽpa tiuntur propter iustitiā &c. quia ipso- rũ est regnũ coelorũ: & nisi abũdaue- rit iustitia vestra &c. non intrabitis re gnũ coelorũ. Vno modo ex auctorita te & potestate, vt papa cũ explicat lo cũ scripturæ, diffiniendo verũ sensum Itẽ cũ sacerdos ex officio baptizat. Se cũdo modo nō ex auctoritate, sed per simplex ministeriũ, vt laicus qui bapti zat in necessitate, & vir doctus qui a- perit locũ abditum sacrarũ literarum<-P> @@0@ @@1@ lorum perueniendum sit. Dicendum ergo clauem esse potestatem aperien- di, & claudendi regnum coelorum, si sit plenaria potestas, quomodocun accipiatur regnũ coelorum. Et hanc promissit Deus Petro, ea vtitur pō- tifex qñ diffinit aliquid secundùm fi- dẽ tenendum, vel dispẽsat in voto, vel relaxat iuramentum: id enim est ape- rire regnum coelorum ex auctoritate & potestate. Secundò dico ꝙ præci- puus actus clauium est ligare & solue re, & sic per eum diffinitur, sicut diffi niret humanus intellectus ꝑ discursũ, & potẽtia vissiua per vissionẽ coloris. ¶ SED quæritur, vtrum sit idem cla uis cũ charactere. d. Tho. 4. d. 18. dicit quòd sic. Contrarium dicit Scotus, di. 19. q. 1. & Marsil. 4. q. 12. art. 2. Sed di- stinguendum est de claue ordinis, & de claue iurisdictionis: vtraque enim<-P> @@0@ @@1@ lorum. Clauis iurisdictionis nō est idẽ cumcharactere. Clauis autem ordinis idem est cum charactere sacerdotali. Character enim est potestas sacerdo- talis, quæ datur sacerdoti ad consecrā dum. Datur etiam eidem ad absoluẽ- dum à peccatis ita ꝙ inde habet homo potestatem absoluendi, vndè habet ꝙ sit sacerdos. Est ergo vna potestas quę ad duos actus se extendit, scilicet con secrandi & absoluendi. Quemadmo- dum eadem potẽtia est qua simplicia intelligimus, & qua discurrimus. ¶ QVIA verò actus clauium requirit idoneitatem in eo in quem exercetur quia per clauem recipit iudex eccle- siasticus dignos, & excludit indignos, ideò indiget iudicio discretionis, & ad explendum actum omniumvthabeat iurisdictionem. Vndè ponitur duplex clauis, scientiæ scilicet & iurisdictio-<-P> @@0@ @@1@ <-P>nis. Et scientia quæ est habitus non est clauis, sed auctoritas sciẽtiæ actũ ex er cendi. Cōmunitèr etiam doctores po- nunt clauẽ ordinis, & clauem iurisdi- ctionis. Quæ distinctio necessaria est, si potestatẽ excōmunicandi & absol- uendi ab excōmunicatione ad claues dicimus pertinere cum diuo Augusti. ¶ POtestas clauium se extendit ad re missionẽ culpæ. Nā licet Deus remit- tat per se culpam, opera tñ sacerdotis agit instrumentalitèbr, vt instrumentũ animatũ: nam aliás ad remissionẽ cul- pæ non exigerit votũ recipiendi effe- ctũ clauium. Vide Caieta.in opuscul. 27. quæstionũ, &. q. 12. de effectu abso- lutionis. Et Adrianũ. q. 2. de clauibus. Et Tomam Vualdensem lib. de sacra mentis a cap. 143. vs ad. 146. inclusi- uè. Extendit etiam se potestas clauiũ ad remissionem poenæ æterne, quòd quandò remittitur culpa, & etiā tem-<-P> @@0@ @@1@ dit. Nam sicut applicatur nobis in sa- cramento meritum passionis Christi ad remissionem culpæ, ita quoque eiꝰ satisfactio ad remissionem poenæ: re- mittere enim huiusmodi poenam per tinet ad remissionem peccati. Et quan uis. d. Tho. videatur dicere ꝙ clauesre mittunt poenam proportionabilitèr ad peccata: vt si peccatum est paruum parua poena remittitur, si magnum multũ poenæ, sed non tota: quia aliâs frustra imponeretursatisfactio. Tutñ tene, claues tm̃ poenæ remittere cę- teris paribus cũ peccatum est paruũ, quantũ si esset magnũ. Quia sacramẽ tum æqualitèr se habet, & dispositio est æqualis. Nihilominus habita ratio ne cōtritionis, cōfessor debet iniũgere satisfactionẽ. Quia nescit, an tota poe na remissa sit. Et ꝙ poenitentia nō sit moderanda secundùm quantitatem<-P> @@0@ @@1@ poenitentis, patet ex Innocent. cap. 8. de poenitentijs & remissionibus. ¶ POtest autẽ sacerdos ligare ad poe nam. Scotus. dis. 18. &. 19. asserit nullũ poenitentem obligari ad acceptandũ poenitentiam quā iniungit sacerdos. Idem Gabriel. d. 16. q. 2. Quia ad satisfa ctionem pro poena duo sunt remedia alterum in hac vita, alterum in purga torio, ergo poenitens poterit suo cęde re fauori. Quia ex misericordia Dei sa tisfactio præsens accepta{t$} pro futura poena. Secundò dicit ꝙ si poenitens ac ceptet poenitentiam iniunctam, tene tur illam implere sub mortali: quod tamen videtur irrationabile. Nam si sacerdos non potest obligare ad mor tale, mea acceptatio non inducit pec- cati mortalis obligationem: nō enim volo implere poenitentiam iniunctā, nisi eo modo quo sacerdos obligare<-P> @@0@ @@1@ factione ad. 2. tenet contrarium ꝙ nō tenetur acceptare poenitentiam, nec acceptatam sub mortali adimplere. D Tho. hic non dicit, an teneatur, sed ꝙ sacerdos ligat, nec dicit an ad mortale vel veniale. Sed. d. 16. in expositione textus dicit ꝙ est pręceptum de satisfa ctione. Et ita tenet Siluester verbocō fessio. 1. §. 26. Et ita tenendũ est, ꝙ præ ceptum obligans ad mortale, si poeni tentia iniuncta sit rationa bilis. Proba tur, quia est sacrilegium voluntariè re linquere sacramentũ imperfectũ. Itẽ in foro contentioso iudex habet pote statem imponendi poenam pro deli- cto quā reus subire tenetur, ergo & iu dex ecclesiasticus in foro conscientię. Itẽ in ca. oĩs vtrius sæxus de poenitẽ tijs & remissio. iniunctā poenitẽtiā ꝓ viribusstudeat adimplere. Item suade tur ex capit. vltimo de maledicis. @@0@ @@1@ ¶ Est autem sacerdoti prudentia ne- cessaria ad poenitentibus imponendũ poenitentiam. Si sciret quantę poenæ sit debitor poenitens, cum sit iudex te netur æqualem imponere. Sed in poe nitentiæ iniunctione multa debent pẽ sari: vt habetur in cap. 8. de poenitent. Nihilominus arbitrium sacerdotis, nō debet esse aut sęuerum, aut remissum: videntur enim rediculæ poenitentię huius temporis. Sed in tribus casibus licet poenitẽtiam leuẽ iniungere. Pri- mò in articulo mortis, & vbicũ poe nitens est impotẽs ad poenitentiā gra uem implendam. Secundò qñ indul gentia conceditur poenitenti ex ratio nabili causa: illa enim habetur loco sa tisfactionis. Secus qñ indulgẽtia est in discreta: vt habetur ca. 16. de poenitẽt. Tertiò si appareat magna contritio et peccatũ nō fuit adeo graue. His adde- rẽ etiā, cũ poenitẽs est tā imbecilli aĩo<-P>
@@0@ @@1@ ¶ Sed an vnus cōfessor possit mutare poẽitẽtiā iniũctā ab alio cōfessore? Re spōd. ꝙ si poenitẽtia fuit irrationa bilis poenitẽs nō tenetur eā implere, necha bet opus cōmutatione. Siautẽ poeni tẽtia erat rationabilis, sed fit dura poe nitẽti nō pōt cōmutari nisi à superiori Quia par in parẽ non habet potestatẽ Et ita intelligo decretum Vrbani pa- pę de poenitentia. dis. 6. capit. vltimo, placuit vt deinceps nulli sacerdoti li- ceat quẽlibet cōmissum alteri sacerdo ti ad poenitentiā suscipere, sine eius cōsensu cui priꝰ se cōmissit, nisi ꝓ igno rātia illius cui poenitẽs confessus est. ¶ Sacerdotes legales nō habebāt cla ues. Quia illius sacerdotij potestas nō se extendebat ad cęlestia, sed ad cęle- stium figuras. Et in hoc pręfertur sa- cerdotium Christi legali sacerdotio per hoc ꝙ Christus assistens pontifex<-P> @@0@ @@1@ coeleste introducebat &c. Illi ergo sa cerdotes non habuerunt claues, sed in eis clauiũ figura præcessit. Christusau tẽ habuit clauem auctoritatiuè inquā tũ Deus, excellentię inquantũ homo: habuit em̃ potestatẽ aperiendi, & clau dẽdi regnum coelorũ. Soli verò sacer dotes ordinati ab ecclesia habent cla- ues ordinis, & potestatem absoluendi a peccatis in foro poenitentiæ. Hęc cō clusio habetur in concil. Florẽti. Etiā in materia de ordine latius ostẽdimus contra hæreticos. Clauem aũt iurisdi ctionis quę non directè se extendit ad ipsum coelum, sed mediantè militan te ecclesia non sacerdotes habere pos sunt: vt Archidia. & electi. Lege quar tũ argumentũ. d. Tho. in additioni. ad tertiā partẽ. q. 19. a. 3. Vndè nota ꝙ foe minę nullā potestatẽ spũalem habent Vndè de legibus, & pręceptis earum<-P> @@0@ @@1@ trisfamilias in domestica gubernatio ne. Nā si materia est grauis & pręce- ptũ necessariũ ad conseruationem bo ni cōmunis, obligabit præceptum Ab batissæ ad peccatum mortale. Sin au tẽ materia non est grauis quanuis ipsa velit obligare ad mortale, lex eius & præceptum non obligat ad mortale. Verũ est ꝙ cũ ex voto obedientię mo nachæ teneantur suæ superiori obedi re, forsitā cũ exigeretobedientiā à sub ditis, etiam in re non admodũ graui, si subditæ violant obedientiam, votum suũ videntur infringere. Sed hoc mi- hi certum non est. Illud verò primolo co diffinitum est mihi certissimũ. Vn dè perperam monachas instituũt, qui absolutè docent præcepta suarum su- periorum non obligare eas ad pecca- tum mortale. Quemadmodum si quis doceret leges principum foeminarũ<-P> @@0@ @@1@ est non habere potestatem obligandi in ordine ad finem supernaturalẽ, hoc enim pertinet ad vsum clauium. ¶ Mali sacerdotes vsum habẽt clauiũ, iniquitas enim ministri non tollit li- beralitatem dñi, sed sacerdos est solũ minister, ergo non pōt sua malitia do- num à Deo transmissum per eũ nobis aufferre. Pretereà, nullus pōt scire de alio, an sit in statu salutis, si ergo nul- lus possit vti clauibus in absoluẽdo ni si existẽs in gr̃a, nullus se sciret absolu tũ, quod est incōueniens. Hæresis fuit Vuicleph condẽnata in cōcil. Cōstāt. sessione. 8. &. 15. ꝙ mali sacerdotes pri uan{t$} iurisdictione, quę etiā manifesto ecclesiæ vsu condẽnatur. Sed contra videtur id quod habetur. 24. q. 1. ca. au diuimus &. 1. q. 1. ca. etiā corde: sed lo- quitur de diuiso ab ecclesia, vt patet le genti. Est etiā argumentũ ca. remissio<-P> @@0@ @@1@ modo ex Augusti. sed loquitur de san ctis, vel bonis catholicis, vel de publi- cis peccatoribus qui non tolerantur. ¶ Scismatici, hæretici excōmunicati, degradati vsum clauium non habent, quia priuantur subditis, in quos pote- statem quam habent exerceant. Sicut nec possent consecrare non habentes panem, nec baptizare si non habeant aquam. Illi ergo qui priuati snnt non possunt vsum clauiũ habere. Sed nota ꝙ in cōcil. Cōstant. statutũ est, nō tene ri fideles vitare excōicatos, nisi sintno minatim excommunicati, vel manife sti percussores clericorum. Vndè fit vt non omnes excommunicati & su- spensi priuati sint iurisdictione, illi vi delicet qui tolerantur, & quos euita- re non debent. Tempore autẽ d. Tho nondum id fuerat constitutũ. Peccāt tamen illi administrantes sacramẽta:<-P>
@@0@ @@1@ <-P>quia concilium dicit hāc relaxationẽ in nullo excōicatorum debere suffra- gari. Hoc tamen intellige cum grano salis, peccat enim si est in mora peten dæ absolutionis. Item qñ licitè potest se excusare ab administratione sacra- mentorum. At qñ tenetur administra re sacramenta petenti, non peccat ad- ministrando: aliâs esset perplexus. ¶ SED nũquid in mortis articulo hu iusmodi poterunt absoluere? D. Tho. hic in ad ditionibus. q. 19. art. 6. nullum casu excipit. Sed supra. q. 8. generali- tèr dixit in articulo mortis quẽlibet sa cerdotem absoluere posse. Sed. 3. p. q. 82 a. 7. secundũ ꝙ solus baptismus per mittitur esse ratus hæreticis & scisma ticis in arti. necessitatis. In nullo autẽ casu possunt consecrare, vel aliud sa- cramentum conferre. Et idem hac. q. ar. 5. 3. Et est cōmunis opinio. Sed Pa lude. d. 25. q. 1. circa finẽ tenet, ꝙ in arti<-P> @@0@ @@1@ cipere poenitentiam: quia est sacramẽ mentum necessitatis, sicut baptismus. Idem Siluester verbo confessor. 1. §. vltimo. Et Maio. d. 17. Et Glo. de spō- sa. ca. 11. Et re vera, de excōicatis catho licis nō dubito quin in arti. mortis pos sint sacramentum poenitentiæ mini- strare. Non enim video causam qua- re fideles in arti. mortis pręsente sacer dote catholico priuentur sacramento necessario ex iure diuino. Nec esset minus intolerabile prohibere absolu tionem in art. mortis quā reseruare ca sus: præsertim cũ cōmuniter homines habeant attritionẽ. Itẽ licet recipere baptismum, ergo absolutionem: quia vtrum est in diuino præcepto, & sa cramentum necessitatis. Itẽ cap. quod nō est de regulis iuris dr̃ ꝙ necessitas non habet legem. Et idẽ mihi proba- bile est de hæretico, à quo periculum<-P> @@0@ @@1@ $unclearcramẽti poenitentiæ, præsertim side $unclearre diuino quilibet sacerdos habeat $uncleaructoritatẽ in art. mor. Nō valet quod $unclearfferri solet in cōtrariũ de Hermegil. ex. 24. q. 1. c. vltimo, tũ quia ibi loqui{t$} de cōmunione quæ nō est sacramẽtũ necessitatis, tũ quia id fecit ne faueret Arriano ep̃o: qm̃ pr̃ ob id destinarat. ¶ Sacerdos autem non potest vti cla- ue in quemlibet, sed in eos tm̃ qui ei in sortem venerint: nisi in necessitatis articulo vbi nemini sacramenta sunt deneganda. Hāc opinionẽ. d. Tho. ꝓ- babiliorẽ facit Martinus. 5. qui in cōci lio Constant. circa finẽ, inter reliquas interrogationes ponit hanc, vtrũ cre- dat auctoritatẽ iurisdictionis papæ, & ep̃i esse maiorem in soluendo, ligādo que, auctoritate simplicis sacerdotis, etiā habẽtis curam aĩarum. Proprius verò sacerdos in aliquibus casibus nō<-P> @@0@ @@1@ mittere ad superiorem. Primus quan dò est solennis poenitentia imponẽda quia eius proprius minister est ep̃us. Sed iā hęc poenitentia recessit ab vsu. Secundus de excōmunicatis, qñ infe- rior sacerdos non potest absoluere. Tertius qñ inuenit irregularitatẽ cō- tractā, pro cuius dispensatione debet ad superiorẽ remittere. Quartus de in cendiarijs. Quintus qñ est cōsuetudo in aliquo ep̃atu ꝙ enormia crimina ad terrorẽ seruātur ep̃o. Et nota solu- tionẽ ad primũ in additioni. q. 20. a. 2. in qua dicit, ꝙ sacerdos non debet au- dire cōfessionem mulieris cũ qua pec cauerit, sed debet ad alium mittere, nec illa debet ei confiteri, sed petere licentiam ad alium eundi, vel ad supe riorem recurrere. Si ille licentiam de negaret, tum propter periculum, tum quia est minor verecundia, si tamen<-P> @@0@ @@1@ gusti. dicit nullus officio sacerdotis vti debet nisi immunis ab illis sit quæ in alijs iudicat. Dicit tñ d. Tho. intelligẽ dum secundũ congruitatem & non se cundũ necessitatem sacramẽti. Et hæc de clauibus dicta sufficiant.
de excōmunicatione tractatus. De excōicatione tractatur in. 4. d. 18. & à S. Tho. ibidem, & in additionibꝰ quęstione. 21. Nos breuitèr absolue- mus hunc tractatum quatuor pũctis. ¶ Primò dicemus quid sit excommu nicatio, & quę causæ illius. ¶ Secũ dò de casibus in quibus pōt hō peccare, ex hoc solũ ꝙ est excōicatus. ¶ Tertió de eo qui pōt excōmunicare ¶ Quartò & vltimo dicemus de excō municatione minori, quid sit, quę cau sę eius, & quis possit ab ea absoluere. @@0@ @@1@ catio est separatio à commu nione ecclesię quo adfructũ & suffragia gñralia, & est dif finitio excōmunicationis maioris. Pro cuius intelligẽtia est notandum, ꝙ ex- cōicatio non ẽ peccatum, nam quodli bet peccatum (etiam veniale) est ma- ius malum quā excōicatio, sed est poe na: poena autem est priuatio alicuius boni, & sic excōicatio est priuatio cōi cationis ecclesię, quę quidẽ est quod- dam bonũ. Secundò nota ꝙ inter chri stianos sunt quatuor gradus cōicatio- nis. Primus est cōicatio humana quæ Yüklə 2,25 Mb. Dostları ilə paylaş:
|