Evmek/əmək/ivmək-tələsmək:
Mən dedüm ki, sən məni apar əvə,
Qəbərə başlarsən məni evə-evə.
Türk dillərinin əski qatlarını əks etdirən bu söz Mahmud Qaşğaridə (I, 167), “Qutadqu bilig”də (bax: 70, 189), Əbu Həyyanda (22), Qütb Xarəzmizdə (75, 261) eyni mənada işlənmişdir. Azərbaycan yazılı abidələrindən “Dastani-Əhməd Hərami”də (16, 31) və “Əs-Sihah”da da (31, 198) bu felə rast gəlirik. Maraqlıdır ki, Həzini tərcümədə başqa bir yerdə “evmək” felini “əvərmək” şəklində də işlətmişdir:
Oldı müştaq ol rəsuli görməgə,
Ta əvərdi xidmətinə irməgə.
Onu da qeyd edək ki, bir sıra qaynaqlarda “evmək” felindən düzəlmiş “ivək”//”evək” sözləri də “tələsik”, “tələsən” mənalarında işlənmişdir (70, 189; 108, III, 2133).
Dostları ilə paylaş: |