İÇİndekiler idari ve Mali İşler Daire Başkanlığı Hitaplı Yazılar

GENEL MÜDÜRLÜK MAKAMINA

İlgi : 12/04/2007 tarihli ve 84 sayılı yazı.

Genel Müdürlüğümüz Özel Kalemince Genel Müdürlük Makamına hitaben yazılan ilgi yazıda, TAKBİS Veri Paylaşım Sistemi oluşturulmasına yönelik hazırlanan komisyon raporu ve teknik şartnamenin 12/04/2007 tarihinde Genel Müdürlük Makamına arz edildiği ve veri paylaşımı yapılacak kurumlardan kaynak temini konusundaki görüşmelerin sürdürülmekte olduğu belirtilerek, bu durum sonuçlanıncaya kadar söz konusu alımın komisyon raporunda önerildiği gibi Kamu İhale Kanununun 22/c maddesi kapsamında Havelsan A.Ş.den doğrudan temin yöntemi ile yapılıp yapılmayacağı hususunda görüşüne başvurmak üzere ilgi yazının Hukuk Müşavirliğine havalesi talep edilmiş ve Genel Müdürlük Makamının 12/04/2007 tarihli oluru ile ilgi yazı ve eklerinin Müşavirliğimize havale edilmesi üzerine gerekli inceleme yapılmıştır.

4734 sayılı Kamu İhale Kanununun 18. maddesinde ihale usulleri;

a) Açık ihale usulü,

b) Belli istekliler arasında ihale usulü,

c) Pazarlık usulü,

olarak sayılmıştır.
15/08/2003 tarihli Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren 4964 sayılı Kanunla 4734 sayılı Yasa’nın 18. maddesinde değişiklik yapılarak “doğrudan temin” ihale usulleri arasından çıkarılmıştır.
4734 sayılı Kanunun 22. maddenin (c) fıkrası, “Mevcut mal, ekipman, teknoloji veya hizmetlerle uyumun ve standardizasyonun sağlanması için zorunlu olan mal ve hizmetlerin, asıl sözleşmeye dayalı olarak düzenlenecek ve toplam süreleri üç yılı geçmeyecek sözleşmelerle ilk alım yapılan gerçek veya tüzel kişiden alınması” hükmünde olup, bu fıkra kapsamında yapılacak alımlarda ilan yapılmaksızın ve teminat alınmaksızın doğrudan temin usulüne başvurulabilir.
Kamu İhale Genel Tebliğinin “XIX- Doğrudan Temine İlişkin Açıklamalar” bölümünde “Yukarıda belirtilen hükümler uyarınca 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinde belirtilen hallerde ihtiyaçların; Kanunun 18 inci maddesinde sayılan ihale usulleri için tespit edilen kurallara uyulmaksızın; ilan yapılmadan, teminat alınmadan, ihale komisyonu kurma ve anılan Kanunun 10 uncu maddesinde sayılan yeterlik kriterlerini arama zorunluluğu bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak temin edilmesi mümkün bulunmaktadır.
Söz konusu hükümler uyarınca anılan maddede belirtilen nitelikteki ihtiyaçların karşılanmasında kolaylık sağlanması amaçlanmış olmakla birlikte, ihtiyacın niteliğine göre, ilan yapılması, teminat alınması, ihale komisyonu kurulması, isteklilerde belirli yeterlik kriterlerinin aranması ile şartname ve sözleşme düzenlenmesi gibi hususlar idarelerin takdirindedir.


T.C.

BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Hukuk Müşavirliği
Bu madde kapsamında alımı yapılacak malın teslimi veya hizmetin ya da yapım işinin belli bir süreyi gerektirmesi durumunda, alımın bir sözleşmeye bağlanması zorunlu olup bir defada yapılacak alımlarda sözleşme yapılması idarelerin takdirindedir. Buna karşılık, 22 nci maddenin (c) bendi kapsamında yapılan alımlarda ise madde metninde belirtildiği üzere sözleşme yapılması zorunludur.
Diğer taraftan 22 nci maddeye göre ihtiyaçların karşılanmasında onay belgesi düzenlenmesi, onayı takiben ihale yetkilisince görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılması ve buna ilişkin belgelerin dayanakları ile birlikte onay belgesine eklenmesi zorunludur. İdarelerce gerekli görülmesi halinde, fiyat araştırmaları, ilgili uygulama yönetmeliklerinde yaklaşık maliyetin belirlenmesine ilişkin esas ve usuller çerçevesinde yapılabilir.
Diğer taraftan 22/06/2005 tarihli ve 25853 sayılı Resmi Gazete’de yayımlanan yönetmelik değişiklikleriyle 4734 sayılı Kanunun 22 nci Maddesinin (a), (b), (c) bentleri kapsamında idarece yapılacak alımlarda kullanılmak üzere, “4734 sayılı Kanunun 22 nci Maddesinin (a), (b), (c) Bentleri Kapsamında Tek Kaynaktan Temin Edilen Mallara/Hizmetlere İlişkin Form” eklenmiştir (KİK026.0/M-H). Anılan form hazırlanırken formdaki dipnot belirlemelerine özellikle dikkat edilmesi gerekmektedir. Buna göre alımın gerçek veya tüzel tek kişiden yapılma sebepleri ayrıntılı, net ve objektif bir biçimde ortaya konacak, Kanunun 22 nci maddesinin anılan bentlerinde belirtilen hükümlerin uygulanabilir olmasını sağlayan sebepler detaylı olarak yazılacak, bunlara ilişkin belgeler de anılan forma eklenecektir. Ayrıca mal alımlarıyla ilgili olarak; ihtiyacın niteliği, ihtiyaç konusu malın ayrıntılı teknik özellikleri ve ne amaçla kullanılacağı, anılan amacı en az aynı verimlilik, etkinlik ve fonksiyonellikle karşılayabilecek diğer ürünlerin-modellerin-markaların vb. bulunup bulunmadığının tespitinin yapılıp yapılmadığı ve bulunmuyorsa nedenleri, ihtiyaç konusu malı satan başka firmaların olup olmadığı gibi hususlara yer verilecektir.” açıklaması yapıldıktan sonra, aynı bölümün “D.4734 sayılı Kanunun 22 nci Maddesinin (c) bendi Uyarınca Mal ve Hizmetlerin İlk Alım Yapılan Gerçek veya Tüzel Kişiden Temini” alt başlığında, “4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin (c) bendi uyarınca, mevcut mal, ekipman, teknoloji veya hizmetlerle uyumun ve standardizasyonun sağlanması için zorunlu olan mal ve hizmetlerin, asıl sözleşmeye dayalı olarak düzenlenecek ve toplam süreleri üç yılı geçmeyecek sözleşmelerle ilk alım yapılan gerçek veya tüzel kişiden alınması mümkün bulunmaktadır.
Bu kapsamda yapılacak alımlarda, Kanunun 5 inci maddesindeki rekabet, saydamlık, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması ve kaynakların verimli kullanılması ilkeleri ile Kanunun temel alım usullerinin gereği olarak; daha önce sözleşmeye bağlanmış asıl işin kapsam ve miktarının, idarenin ihtiyacını karşılayacak şekilde tespit edilmesi; toplam süreleri üç yılı geçmemek üzere asıl sözleşmeye dayalı olarak yapılacak alımların ise, ihtiyaca ilişkin asıl sözleşmeye bağlanan mal ve hizmet alımıyla ilgili olarak önceden öngörülmemekle birlikte ihtiyacın gereği olarak ortaya çıkmasına ve tamamlayıcı nitelikte bir alım olmasına dikkat edilmesi gerekmektedir.Temine konu olacak mal ve hizmet alımları arasında kabul edilebilir doğal bir bağlantı bulunmalıdır.
Bu saptamaların idarelerin teknik birimlerince yapılması esas olmakla birlikte konu ile ilgili kuruluşlardan teknik yardım alınması da mümkün bulunmaktadır. İdareler ihtiyaçlarının temin edilmesinde saydamlığı, kamuoyu denetimini, ihtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanmasını ve kamu kaynaklarının verimli kullanılmasını sağlamakla yükümlüdür. Bu zorunlulukların idarece saptanması durumunda, yapılacak alımlarda; ihale komisyonu kurma ve 4734 sayılı Kanunun 10 uncu maddesinde sayılan yeterlik kurallarını arama zorunluluğu

T.C.

BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Hukuk Müşavirliği
bulunmaksızın, ihale yetkilisince görevlendirilecek kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılarak ihtiyaçlar temin edilebilecektir. İdare ile yüklenici (ilk alım yapılan gerçek ve tüzel kişi) arasında asıl sözleşmeye dayalı olarak düzenlenecek sözleşmelerin süreleri 3 yılı geçmeyecektir.
İhtiyaçların uygun şartlarla ve zamanında karşılanması, kamu kaynaklarının verimli şekilde kullanması için 4734 sayılı Kanun hükümlerine uygun olarak ihale usulünün belirlenmesine ve ihale dokümanında yapılacak düzenlemelere ilişkin yetki ve sorumluluk idarelerin takdirinde bulunduğundan; ihtiyaçların 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin (c) bendi kapsamında temini için, alımı gerçekleştirilecek mal ve hizmetin, mevcut mal, ekipman, teknoloji veya hizmetlerle uyumun ve standardizasyonun sağlanmasının zorunlu olduğunun idarelerin teknik birimlerince ya da ilgili kuruluşlardan teknik yardım alınarak saptanması gerekmektedir.
Yukarıdaki esaslar çerçevesinde; alınacak mal veya hizmetin mevcut ekipman, teknoloji veya hizmetlerle uyum ve standardizasyonunun sağlanmasının zorunlu olduğu idarelerin teknik birimlerince ya da ilgili kuruluşlardan teknik yardım alınarak saptanması halinde, bu mal ve hizmetler ilk alım yapılan gerçek ya da tüzel kişiden 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin (c) bendi kapsamında alınabilir.
İdareler 4734 sayılı Kanunun 22 nci maddesinin (c) bendinin uygulamasında, 4734 Sayılı Kanun’un 22 nci Maddesinin (a), (b), (c) Bentleri Kapsamında Tek Kaynaktan Temin Edilen Mallara/Hizmetlere İlişkin Formu (KİK026.0/M-H) kullanacaklardır.” düzenlemelerine yer verilmiştir.
Buna göre, bir mal veya hizmetin Kamu İhale Kanununun 22/c maddesi kapsamında doğrudan temin yöntemi ile alınabilmesi için,
-Daha önce sözleşmeye bağlanmış asıl işin kapsam ve miktarının idarenin ihtiyacını karşılayacak şekilde tespit edilmesi,
-Asıl sözleşmeye dayalı olarak yapılacak alımların ise, asıl sözleşmeye bağlanan mal ve hizmet alımıyla ilgili önceden öngörülmemekle birlikte ihtiyacın gereği olarak ortaya çıkması ve tamamlayıcı nitelikte bir alım olması, temine konu mal ve hizmet arasında doğal bir bağlantı bulunması,
-Alımı gerçekleştirilecek mal ve hizmetin, mevcut mal, ekipman, teknoloji veya hizmetlerle uyumunun ve standardizasyonunun sağlanmasının zorunlu olduğu,
hususlarının İdarelerin teknik birimlerince ya da ilgili kuruluşlardan teknik yardım alınarak tespit edilmesi gerekmektedir.

Bu koşulların gerçekleşmesi durumunda, 22/c maddesine göre ihtiyaçların karşılanması için onay belgesi düzenlenmesi, onayı takiben ihale yetkilisince görevlendirilen kişi veya kişiler tarafından piyasada fiyat araştırması yapılması ve buna ilişkin belgelerin dayanakları ile birlikte onay belgesine eklenmesi gerekmektedir. Ayrıca, bu madde kapsamında yapılacak alımlarda süresi üç yılı geçmeyecek şekilde sözleşme düzenlenmesi de zorunludur.

T.C.

BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI

Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü Hukuk Müşavirliği
İlgi yazı ekinde Müşavirliğimize gönderilen TAKBİS Veri Paylaşım Sistemi komisyon raporunda, projenin amacı, kapsamı ve hizmet verilecek kurumlar hakkında bilgi verildikten sonra, sistemin en önemli bileşenini yazılımın oluşturduğu, söz konusu sistemin TAKBİS’i tamamlayan bir alt sistem olarak kabul edildiği, donanım kaynakları ve yazılımların TAKBİS ile entegreli çalışmak zorunda olduğu belirtilmiş ve Havelsan firmasının halen Kurumumuzda devam eden projelerdeki başarılarından ve deneyiminden bahsedilerek, sonuç bölümünde, teknik bilgisi, kurumsal yapısı, geniş ve güçlü personel yapısı, e-devlet projelerindeki deneyimleri ve VPS’nin TAKBİS projesi ile entegreli bir yapıda olması gerektiğinden hareketle, VPS’nin Havelsan tarafından gerçekleştirilmesinin uygun olacağı değerlendirilmiştir ifadelerine yer verilmiş ise de, söz konusu komisyon raporunda yapılan açıklamaların, bir mal veya hizmetin Kamu İhale Kanununun 22/c maddesi kapsamında doğrudan temin yöntemi ile alınabilmesi için gerekli olan koşulların varlığını tespit etmekte yeterli olmadığı, daha çok VPS’nin Havelsan’dan alınmasının faydalı olacağına dair değerlendirmeler yapıldığı görüldüğünden, düzenlenecek yeni bir raporla 22/c kapsamında yapılacak alımlar için gerekli olan koşulların tam ve eksiksiz olarak gerçekleştiği tespit edilmeden, VPS projesinin Kamu İhale Kanununun 22/c maddesi kapsamında doğrudan temin yöntemi ile alınamayacağı,
Diğer taraftan, daha önce Müşavirliğimize gönderilmiş olan TAKBİS-2 teknik şartnamesinin 5. bölümünde, tapu kadastro bilgilerinin kamu kurum ve kuruluşları ile gerçek ve tüzel kişilere elektronik ortamda güncel olarak aktarılması işinin TAKBİS-2 kapsamında olduğu belirtildiğinden, VPS projesi ile TAKBİS-2 projesi arasında mükerrerlik olup olmadığının da teknik birimlerce tespit edilmesi gerektiği düşünülmektedir.

Bilgilerinize arz ederim.

Ali Ramazan ACAR

I. Hukuk Müşaviri

T.C.

BAYINDIRLIK VE İSKAN BAKANLIĞI