Konusu: İmam’ın (r a) Başlattığı Hareketin, Evrensel Düzlemde Bir Dine Dönüş Çağına Başlangıç Teşkil Ettiğinin Beyanında

2. Bölüm

İmam Humeyni (Allah’ın rahmeti üzerine olsun) Asrı ve Çağdaş İnsanın Dini ve Manevi Yönelişi

İmam Humeyni’nin (Allah’ın rahmeti üzerine olsun) Asrındaki İnsanın Manevi ve Dini Yönelişi

1- Batılıların Bakış Açısından

Çağdaş insanın dini ve manevi yönelişinin doruk noktasına erişmesiyle, batılı düşünürler arasında bu evrensel gerçeği tanıma düzleminde göz alıcı bir duyarlılık ve günden güne artan bir çaba gözlemlendi. Batılı uzmanlar çeşitli fırsatlarda bu konuda bir takım yorumlar ve görüşler ortaya atmaktadırlar.

Amerikalı araştırmacı gazeteci Bill Mayers, PBS televizyon kanalında yayınlanan on bölümlük bir dizi programında bu konudaki araştırmalarının neticelerini ortaya koyarak şöyle demiştir: “Dünya genelinde insanlar Materyalizm’den artık bıkmış durumdadır. Hızla maneviyata geri dönmektedirler. Bu geriye dönüş hareketi bir süre önce başlamış durumdadır.”

Mayers, daha sonra şöyle diyor: “Din ve dinin temel ilkelerine bağlılık yeniden dikkate alınmıştır.”¹

George Wigell gibi batılı düşünürler, dünyanın maddi olmayışının (dindar oluşunun) 20. asrın son yıllarında yaşamanın seçkin realitesine bağlı olduğunu kabul etmektedirler. ²

Dr. Panti Gaynen ise (Finlandiya Üniversitesi üstat ve araştırmacılarından) şuna inanmaktadır: “Günümüz dünyasında dini kabul etme temayülü vücuda gelmiştir ve bu temayül hızla artış kaydetmektedir.”¹

Peter Schlatour (Almanya’nın meşhur siyasi yorumcusu ve yazarı) “İslam ve Evrensel Kültür Farklılıkları” adlı seminerde şöyle açıklamada bulunmuştur: “Şimdi dine ve erdemli şehre dönüş hareketi başlamıştır.”²

Atina İlahiyat Fakültesi (Yunanistan) üstadı ve kilisenin siyasi hocası George Metaliness ise şöyle diyor: “Bu asırda din ve dine dönüş hareketi büyük bir canlılık kazanmıştır.”³

Nitekim İspanyol düşünür ve bilgin Prof.”Hose Maria da şöyle diyor: “Şu anda dünyada dine yöneliş göz alıcı bir şekilde artış kaydetmektedir.”⁴

Amerikan New York Times gazetesi muhabirlerinden Gustav Yenbur da, Amerikalı konuşmacıların dine dönülmesi gerektiğini vurguladıkları büyük bir toplantı hakkında verdiği haberinde şu gerçeği ilan etmektedir: “Sadece Amerika’da değil, tüm dünyada insanların din ve Allah’a yönelişi artış kaydetmiştir.”⁵

Dinin Battığını Söyleyen Teorinin Çıkmazı

Batılı yorumculardan bir çoğu dine yöneliş hareketinin düşünülenden çok daha güçlü olduğunu kabul etmektedirler. Aynı zamanda, “dünya düzleminde mevcut şartlarda dinden daha güçlü bir sosyal güç yoktur.”⁶ gerçeğini itiraf etmişler, “Dünya haklarının, doğuda olsun batıda olsun Allah, din ve maneviyata yönelişleri günbegün artış kaydetmektedir.”¹ realitesine vurguda bulunarak inançlarını şu şekilde beyan etmişlerdir: “Milletlerin dini inanışlara yönelişi tıpkı bir sel gibi harekete geçmiş bulunmaktadır. Sekülarizm’in tüm dünyayı kapladığı düşüncesi artık sona ermiştir.”²

Hakeza aynı yorumcu şunu açık bir şekilde dile getirmektedir: “Herkes dünyaya yönelişin dini ortadan kaldıracağı ve hiç kimsenin de bu gidişata engel olamayacağı gibi yanlış bir düşünce içindeydi.”³

Meşhur din sosyologlarından Boston Üniversitesi üstadı ve bu üniversitede iktisat kültürü araştırmaları kurumu müdürü Peter L. Berger bu konuda şöyle diyor: “Sekularizasyon teorisi, oldukça basit bir ideadır. Yenilikçilik hem toplum düzeyinde ve hem de bireylerin görüşünde dinin ortadan kalkmasına neden olacaktır. Ama oldukça basit olan bu idea yanlış çıktı…”

Yenilikçilik bir çok bölgede güçlü bir anti-seküler hareketin vücuda gelmesine neden oldu… Aslında yenilikçiliğin dini ortadan kaldıracağı teorisi hiçbir değer ifade etmemektedir.”

Berger şöyle devam ediyor: “Hakikat şudur ki dini topluluklar seküler dünyanın gereksinimleriyle uyumluluk arz etmediği halde yine de baki kalmış, hatta gelişim kaydetmiştir. Sade bir ifadeyle sekülarize olmuş bir din tecrübesi, genellikle yenilgiye uğramıştır. Ama dini hareketler, doğa üstü eğilimlerden kaynaklanan metot ve inançlarıyla göz alıcı bir başarı sergilemiştir.”⁴

Kanada halkının dini yönelişlerinin seçkin yorumcusu ve ünlü sosyolog Reg Bibby de Restless God adlı yeni kitabında, “Dine yöneliş bütün dünyada artış kaydetmiştir” ve “Din çok ilginç bir şekilde kendi konumunu yeniden elde etmektedir.” gerçeğini beyan ederek şöyle yazmaktadır: “Bu oluşum, 1960 yılından sonra okutulan ve de toplumlarda teknik ve sanayinin gelişimiyle ister istemez halkın dine yönelişinin azalacağını ifade eden, sekularizasyon teorisini iptal etmektedir.”¹

21. Asır: Dinin Etkisinin Fevkalade Yayılma Asrı

Batılı görüş sahiplerinden bir çoğu, çağdaş insanın dini hayatının yeniden canlılık kazandığına ve artış kaydettiğine inanarak şimdi, 21. asırda bu oluşumun önünde duran aydınlık ufuklardan söz etmektedirler. Bu uzmanlar 21. asrı, beşer hayatının çeşitli alanlarında dinin etkisinin fevkalade genişlediği bir asır olarak² kabul etmektedirler.

Amerikalı yazar Robert Mackwand da, 21. asrı beşerin manevi ve araştırma asrı olarak adlandırdıktan sonra, mevcut kanıt, rakam ve istatistikleri ortaya koyarak şu gerçeği ön görmektedir: “Yeni yüzyıl dini heyecanların yeni dönemidir. İnsanların bu alandaki beklentileri şiddetle artış kaydedecektir.”³

Fransız haftalık Observator dergisi de bu gerçeği onaylayarak, büyük Fransız yazarı ve Fransa eski kültür bakanı Andre Malro’nun dilinden şöyle aktarmaktadır: “21. asır ya asla olmayacak ya da din asrı olacaktır.”

Bu haftalık dergi daha sonra şunu eklemektedir: “Andre Malro’nun öngörüsü gerçeklik kazanmıştır ve her yerde dine dönüş gözlemlenmektedir.”¹

2- Batılı Toplumlarda İnsanların Din ve Maneviyata Yönelişi

İmam Humeyni (Allah’ın rahmeti üzerine olsun) asrı insanının yeniden manevi değerlere ve dini inançlara dönüş hareketi, hızlı bir şekilde dünya çapında gelişim ve yayılım halindedir.
Ama bu arada her araştırmacının merak ve araştırma duygusunu harekete geçiren şey, aşırı maddeci ve gaflet içinde yüzen çağdaş dünyada yani batılı toplumlarda söz konusu hareketin ortaya çıkışı ve etkisinin gittikçe artış kaydetmesidir.

Brand Fewcheers Group kurumu tarafından düzenlenen bir araştırma anketi esasınca: “Batılı ülkelerdeki halklar, özellikle de yenilikçi ve modernist sınıflar arasında dini konulara yöneliş hareketi sürekli artış kaydetmektedir.”²

Batılı uzmanlar, “Maneviyat ihyası hız kazanma halindedir. İlahi şifaya inanç, sanayi devriminden bu yana en yüksek sınıra ulaşmış bulunmaktadır. İki asır önce bittiği ilan edilen bir takım inançlar bugün artık yeniden ihya olmuştur.”³ “Ve şu anda batıda kiliseler eskiye oranla daha çok kalabalık durumdadır.” Hakikati ışığında şöyle bir açıklamada bulunmaktadırlar: “Bugünlerde Amerika, İngiltere, Fransa ve İspanya’da dine dönüş hareketi her şeyi kapsayacak kadar güçlü bir konuma gelmiştir.”¹

Hakeza: “Kanada’da Hıristiyanlık yeniden doğuş halindedir ve din çok şaşırtıcı bir şekilde kendini yeniden bulmaktadır.”²

Batılı insanın Allah’ı arama olgusu Batı medeniyetinin ağırlık merkezi olan Amerika Birleşik Devletleri’nde çok büyük değişimlerin oluşmasına neden olmuştur.

Uzmanlar şuna inanmaktadırlar: “Amerika halkı arasında Allah’ı arama hissinin oluşumu nedeniyle, bireysel ve toplumsal düzlemde dini konulara yöneliş düzeyi yükseliş kaydetmiştir ve bu husus hiç şüphesiz Amerika’da 1970 ve 1980 yıllarının en önemli ve özgün olaylarından biri olarak kabul edilmektedir. Dolayısıyla bu akımın, asrımızın gelecek yıllarında ülkenin kültürünü, halkın davranışlarını ve tüm Amerika toplumunu etkisi altına alacak bir konuma doğru ilerlemekte olduğunu söyleyecek olursak hiç şüphesiz boş bir söz söylemiş sayılmayız.”³

Bridgestone Üniversitesinde sosyoloji üstadı Robert Wotna ve dini raportör Dan Latin yeni yayımlanmış olan kitaplarında “Cennetten sonra” ve “iman almanın peşinde” başlıkları altında birbiri ardında yaptıkları röportajlar ve de araştırmaları esasınca ortak bir şekilde şuna inanmaktadırlar: “Şu anda Amerika halkının dini yaşayışlara akın etmesi görülmemiş bir şekilde artış kaydetmektedir.”

Bu her iki uzman, Amerika Birleşik Devletleri’nin doğu ve batısında ayrı ayrı yaptıkları araştırmalarında şu sonucu elde etmişlerdir: “Allah’a inanmak ve ibadet yerlerine gitmek diğer dönemlerden daha çok artış kaydetmiştir.”¹

Diğer bir batılı görüş sahibi ise bu konuda şöyle yazıyor: “Din, Amerika toplumunda çeşitli şekillerde tecelli etmiş durumdadır ve şimdi de Amerika halkının kültürünü şekillendirme halinde bulunmaktadır.”²