Mit dünden bugüne gizli dünyanin bilinmeyenleri tuncay özkan

bildiren İsrail gizli servisi taaruzun başarısındaki en büyük etken

olmuştur. Mısır birliklerinin yerlerini belki Mısırlılardan bile iyi

bilen gizli servislerinin çalışmaları sonucunda yine İsrailliler olmuştur.

İsrail gizli servisi ayrıca kara propaganda ile panik yaratmada ve karşı

unsurları harekete geçirmede de başarılı olmuştur.

SOVYET İSTİHBARAT SERVİSLERİ

16. yüzyılda Çar Korkunç İvan (4) zamanında Rus hanedanına ortak

olabilecek soyluları incelemek ve bertaraf etmek amacıyla kurulan Rus

polis teşkilatı, Çar 1. Nikola zamanında Rus egemenliği altındaki

milletlerin hareketlerinin kontrolunu üslenen bir jandarma teşkilatı

şekline bürünmüştür. Oysa bu teşkilat Çar'ın isteklerini yerine getiren

bir gizli iç istihbarat örgütüdür. Bu örgütün 3. şubesi Gestapo kadar

ünlüdür ve korku salmıştır. Gestapo gibi vatandaşları sorgulama,

gözaltına alma, hapse atma yetkisi bulunan bu şube adam öldürme

eylemlerile de tanınmıştır. Bu kötü şöhretten kurtulmak için 1890'da

teşkilat adını OHRANA olarak değiştirmiştir. Bu aslında tüm yasa dışı

yollara başvuran ve yetkilerini aşan kötü şöhretli teşkilatların sık sık

başvurdukları bir kamufleden başka bir şey değildir. OHRANA Bolşevik

devriminin hemen ardından katıldığı seri katliamları unutturmak için

kapatılmış ve aynı teşkilat Polonyalı DJERZINSKI nin telkinleri üzerine

20 Aralık 1917'de kurulan ÇEKA'ya katılmıştır. ÇEKA örgütü 1918'den sonra

yasal olarak faaliyet göstermeye başlamıştır. ÇEKA da kötü şuhretini

1922'de GPU olarak değiştirdiği adı ile temizlemeye çalışmış, bu da

olmayınca 1924 yılında OGPU adını almak gereğini hissetmiştir. 1934'de ad

NKVD olmuştur. Bu ad değiştirmelerin nedeni yasaların dışına çıkan

örgütlerin halk desteğini yitirmesi ve kanserli birer hücre haline

dönüşmesidir.

Ruslar bu gizli servislerine ilaveten NKGB yi oluşturmuşlar daha bonra bu

Bakanlık olarak geliştirilen ve sırf istihbarat ile ilgilenen bir birim

olanMGB'ye dönüşmüş bu adda 1946 Martında Bakanlık olarak KGB adını

almıştır. Askeri istihbarat dışındaki bütün istihbarat faaliyetleri

KGB'dedir. Askeri istihbaratı ise Kızılordu'nun istihbarat servisi GRU

nun yetki alanındadır. Bu arada 1968 yılında bir süre önce Stalin

tarafından dağıtılan ve NKGB'nin değişik adlarından biri olan MVD yeniden

canlandırılmıştır.

Rus gizli servislerinin en önemli destekçesi ve canlardıcısı Stalin

olmuştur. Mükemmel bir istihbarat servisi oluşturan Stalin İkinci Dünya

Savaşı öncesinde 6 servis ile çalışmıştır. Bunlar özellikle operasyonel

çalışmalar yapan :

1- Kızılordu 4. bürosu

2-NKVD'nin dış ülkeler servisleri

3-Siyasi istihbarat kısmı Narkomindel

4- Endüstriel ve ticari istihbarat kısmı( Dış ticaret bakanlığına bağlı

idi)

5- Komünist Enternasyonal'in istihbarat kısmı

6- Bütün bu istihbarat çalışmalarının koordinasyonunu yapan ve

değerlendirmeleri gerçekleştiren ve polit büroya aktaran stratejik analiz

servisi olan Komünist Partisi Merkez Komitesi Sekreterliği Gizli İşler

Dairesi.

Bu büroların çalışmaları sırasında Rusya İkinci Dünya Savaşında olağanüstü

başarılar elde edebilmiştir.

Bugün dünyada 600 binden fazla Rus casusu olarak görev almış insanın Rus

toprakları dışında yaşadığı tahmin edilmektedir. bunların en az 100 binin

sabotaj, adam kaçırma ve öldürme işlerinde uzman olduğu sanılmaktadır.

1970 yılının başında Amerikan Dışişleri eski Bakanı C Herter Sovyet ajan

sayısının 300 bin FBI Başkanı E. Hoover ise 400 bin olduğunu tahmin

ettiklerini açıklamışlardır.

Rusların asıl ünlü ve önemli istihbarat servislerinin başında yeralan KGB

sine bakmadan evvel KGB'ye kadar olan süreçteki adlarıyla bir kez daha bu

oluşumlara bakmak gerekmektedir. Önemli olan istihbarat örgütünün çokluğu

veya azlığı değildir. Önemli olan bir koordinasyon ve görüş birliği içinde

olayı yönlendirmek ve yönetmektir. İşte çoklu istihbarat yapısının

altından kalkarak bunda başarılı olan Rusya'nın KGB'ye kadar geçirdiği

istihbarat serüveninde örgütlerin adları:

RAZVETKA: İstihbarat servisi

OXPAHA: Koruma ve korunma servisi

ÇK= ÇEKA: İhtilal aleyhtarlığı ve sabotajla mücadele olağanüstü

komisyonu( 1918-1922) Bu öneleri VEÇEKA yani bütün Rusların olağanüstü

komüsyonu olarak anılmıştır.

GPU: Devlet siyasi dairesi ( 1922)

OGPU: SSCB halk komiserleri kurulu nezninde bedBirleşik Devlet Siyasi

Dairesi( 1922-1934).

NKVD: İçişleri Halk Komiserliği.

NKGB: Devlet Güvenlik Halk Komiserliği

MVD : İç istihbarat işleriyle ilgili siyasi polis.

MGB: Dış istihbarat ile ilgili Devlet Güvenlik Bakanlığı.

KGB: Bakanlar kurulu nezninde Devlet Güvenlik Komitesi

Bugün dünyanın en önde ve ünlü teşkilatları arasında bulunan KGB ise 1970

lere kadar olan dönemde 3 daire'den oluşan bir yapıyla şöyle

çalışmaktadır:

Birinci Daire( Pervoye Upravleniye):

a) Birinci Şube: Bütün Dünyada ki ajanlarını kontrol eder aldığı ve analiz

ettiği haberleri Komünist Partisi Merkez Komitesine ulaştırır. Her alanla

ilgili ayrı bölümler vardır. 11. bölüm NATO ile ilgilidir ve 70 li

yılların başında burada görevli olan memur sayısı 800 ün

üzerindedir.Burada görev alan uzmanlar Baltık kıyılarındaki Borgensee

casusuluk okulunda yetişmiş kimselerdir.

b) İkinci Şube: Dış ülkelerdeki ajanlar için gerekli her türlü sahte

belgeleri hazırlar.

c) Üçüncü şube: Casus şebekelerini idari anlamda kontrol eder,

aralarındaki koordinasyonu sağlar ve Sovyet aleyhtarı unsurları etkisiz

hale getirir.

Birinci daireye bağlı olarak çalışan SPO komünist karşıtlarını, DTO

ulaştırma yollarına karşı sabotajları, KRO Sovyet aleyhtarlığını, EKO da

ekonomik sabotajlara karşı istihbarat çalışmalarını yürütür.

İkinci Daire ( Vtoroye Upravleniye):

Özellikle eylemci uzmanlardan oluşan ve sabotaj konusunda etkili olan peçk

çok istihbarat birimini içinde barındıran bu daire casusları, casus uçak

ve gözlemeleri, askeri sırları, gemileri izler ve yurtdışındaki Sovyet

vatandaşlarını gözler.

Üçüncü Daire ( Kontr Razvediatelnoye Upravleniye)

Bu daire karşı casusluk ile görevlidir. Bu daireye Kuruçev zamanında onun

dış politikasını uygulamada yardımcı olacak KORZİGS adlı bir birim ilave

edilmiş ama sonradan Kuruçev'in ölümüyle bu ortadan kalkmıştır. Bu alanda

Ruslar çok etkili olmuşlardır.

KGB'nin ZAPİSKİ adını alan arşivinin de bir benzeri daha yoktur. Bu arşiv

dünyanın en önemli belge ve dökümantasyon merkezlerinden birini

oluşturmaktadır.

1990 yılında yaşanan kapitalizme dönüş süreci ve ülkelerin birlikten

ayrılarak bağımsız hale gelmeleri sonucunda Rus istihbaratı da yeniden

yapılandırıldı. 1991 darbesinden önce 420 bin personeliyle bin bütün

olarak çalışmalar yapan KGB'nin 1 nolu dış istihbarat, 2 nolu

istihbarata karşı koyma ve 16 nolu kod ve sinyal çözücü birimlerinin

dağıtılması ve 20 binin üzerinde çalışanının da istifa etmesiyle yeniden

örgütlenmek zorunluluğu ortaya çıkmaktadır.

Şu an kopuk ve dağınık görüntü içinde çalışan Rus istihbaratının içinde

daha çok asker kökenli yöneticinin bulunduğu idare masrafların arttığı ve

kaliteli istihbaratın toplanamadığı belirtiliyor.

Rus istihbaratı şu an 6 ana servis tarafından yürütülüyor:

Federal Güvenlik Servisi (FSB): KGB'den daha zayıf olmasına karşın son

zamanlarda terörizm ve organize suçlarla savaşmada daha çok yükümlülük

elde etti. Başkanı General Barsukof.

Dış İstihbarat Servisi( SVR): Etkinliğini Rusya'nın içinde bulunduğu ağır

ekonomik koşullar nedeniyle dondurmuş durumda. Başkanı Yevgeni Primakov

Federal Devlet Haberleşme ve Enformasyon Bürosu ( FAP): Devlet Başkanına

bağlı olarak çalışıyor: Başkanı Albay A. Stravoitov.

Sınır Kuvvetleri: KGB'nin eski sınır birlikleri birimi.

Başkanlık Güvenlik Servisi ( SBP): 1993'de Khorzakov'un yönetimi altında

kuruldu.

Askeri İstihbarat Servisi(GRU): En eski ve değişimlerden en az etkilenen

birim. Başkanı Tuğgeneral Tedor Ladygin.

Rus Federal Güvenlik Servisi (FSB)'nin başına General Mikail Barsukov'un

getirilmesinin ardından siyasetle daha sıcak ilişkilerin oluşmaya

başladığı gözlenmektedir.

İTALYAN İSTİHBARAT SERVİSLERİ

Dünya gizli servislerinin atak yılı İkinci Dünya Savaşı olmuştur. Gizli

servisler uşkularından uyanmış ve hiper aktif hale gelmişlerdir. Bu

gelişmelerden etkilenen İtaylan gizli servisi de küçük ataklara başlar.

Birinci Dünya Savaşı sonunda İtalyanların ana istihbaratları diplomatık

kanallardır. 30 kişiyi geçmeyen Deniz kuvvetleri ikinci bürosu istihbarata

bakmaktadır. Ama aralarında casus olmayan 30 kadar personele sahiptirler.

Daha sonra bu büro eleman takviyesiyle genişletilirken İstanbul, Madrit

ve Şanghay'da öncü bürolar, ardından da Amerika, Portekiz ve diğer

ülkelerde genişleme büroları oluşturulur.

Bu ikinci şubenin 4 ana birimi vardır.

B: Dinleme ve kripto ile görevli olan birim. Diğer adı karanlık odadır.

D: İstihbarat ile görevli birimdır.

C: Koordinasyon , tahlil ve değerlendirme birimidir.

E: İstihbarata ve casusluğa karşı koymayla görevli birimdir.

1960 da yapılan bir tahmine göre Berlin'den sonra en çok casus

barındıran kent Roma olmuştur. Roma da tam 39 gizli servisin faaliyet

gösterdiği ve 15 bin civarında casusun bulunduğu sanılmaktadır. Buna

karşı İtalyanlar bir gizli servis reorganizasyonu gerçekleştirmişler ve

bu alanda başarılı olmuşlardır.

İtalyan gizli servisi askeri unsurlarla birlikte çalışmıştır. SIFAR adlı

birim İtalyan gizli servisini, CS adlı birim İtalyan güvenlik birimi

Garabinieri içinde oluşturulmuş ve karşı casusluk alanında örgütlenmiştir.

Bu birim 1961 yılının Ocak ayında Puglia'daki NATO üssünün planlarını

Arnavut diplomatı Koko'ya veren İtalyan yüzbaşı Spada'yı suçüstü

yakalamıştır. Ayrıca Centro Cina ajansının binasında aramaları sonucu 6

Çinli casusu yakalayıp sınır dışı etmeyi başarmışlardır. Ayrıca 1964

yılında Mordehay Luki veya Josef Dahan adlı İsrail casusunu ele geçirerek

bir sandık içinde Mısır uçağı ile Roma'dan kaçırmak isteyen Mısırlı

diplomat casus Salim Osman el Sayid ile Mohammed Moneim el Neklavi'nin

planlarını alt üst etmişlerdir. Bugün de dünyanın önemli gizli servisleri

arasında sayılmaktadırlar.

1967 yılında adını SİD olarak değiştiren SIFAR, daha sonra 1977 yılında

politize olduğu için yeniden yapılandırılıp adı da SISMI ( Servizio

İnformazioni e Sicurezze Militare) olarak yenilemiştir. Daha sonra

09.05.1978 de bugün faaliyette olan SİSDE adlı Demokratik İstihbarat ve

Güvenlik Servisi kurulmuştur. Bunun ardından da CESİS adlı Güvenlik ve

İstihbarat Servisleri İcra Komitesi, SİSMİ ve SİSDE arasında

koordinasyonu sağlamak amacıyla oluşturulup faaliyete geçirildi.
JAPON GİZLİ SERVİSLERİ

1911 yılında İçişleri Bakanlığına bağlı olarak kurulan Japon özel polis

servisi TOKKO ( Tokubetsu Koto Keisatsu) solcu akımlarla mücadele

amacıyla yani iç isitihbarat işi ön planda olmak üzere kurumuştur.

1920'den itibaren Japonlar Amerika'da casusluk yapmak için harekete

geçtiler. Bu casusluk faaliyeti 1935'de deniz ateşesi Yamaguşi zamanında

son derece etkin bir noktaya ulaşır. Yamaguşi bazı Amerikalıları ajan

olarak kullanmak ister. William Thompson, John Farnsworth gibi iki

askerle bir sivil 'e hizmet teklif eder. Ama bunda başarı sağlayamamıştır.

Özel polis ( TOKKO) 1932'de organize edilir. TOKKO başlıca 4 daireden

oluşur.

1- Aşırı akımları izler

2- Japonya'daki yabancıları takip eder.

3- Japonya'daki Korelileri izler

4- Sansür işlerini yürütür.

Şanghay, Londra, Berlin'de bürolar açmış olan TOKKO idarecileri iç

istihbarat yanında dış istihbarata da önem vererek Milli Savunma

konularında sıkı güvenlik tedbirleri almışlardır. Görev ve yetki alanında

dış istihbarat servisi KEMPEİ ( İkinci büro) ile birlikte çılışmalar

yaparlar. İkinci Dünya Savaşı öncesinde Japonya'da gizli servisler,

bağımsız daireler olarak çalışan, başlıca 4 oluşumdan ibarettir:

A- Dışişleri Merkezi İstihbarat Bürosu: İstihbarat daha ziyade

diplomatlarca yapılır ajanlara yazılı emirleri diplomatlar verir;

yabancı ülkelerdeki bölge ajanlarını dışişleri tayin eder , elçiliklerde

bunlara bürolar tahsis eder , muhaberelerini sağlar, maaşlarını öder.

Mesela Washington'daki Japon ikinci katibi TERASAKİ , Amerika kıtasındaki

japon istihbarat servisinin başkanlığını yapar.

Ancak istihbarat servislerinin sefaretlerde bulunmasının sakıncaları

barışta meydana çıkmıştır. Savaşta ise durum feci olmuştur. Zira 1941 de

Amerika'daki Japon elçiliği kapatılınca buradaki şebeke de

dağılıvermiştir.

B- Donanma ikinci bürosu: Japon istihbaratının önemli bir servisidir,

Pearl Harbor 'un hazırlanmasında büyük rol oynamıştır.

C- Kara Kuvvetleri İstihbarat Servisi: ( Genelkurmay Şube 3) Bu servisin

Japon anavatanı dışında, mesala Kuantung ( Mançurya) da adeta bağımsız

kolları vardır.

D- Kontrespiyonaj ile görevi 4. büro: Bunun da KEMPEİ TAİ ( Kara Ordusu

Gizli Polisi) TOKKOKA ( Anavatan polis siyasi kısmı) adlı iki şubesi

vardır.

Yukarda sayılan bu servislere ek olarak Japonya'da 1970 lere kadar Tokyo

Sanayi Koruma Enstütüsü adını taşıyan bir ekonomik kontrespiyonaj okulu da

oluşturulmuştur. Enstitünün başkanlığını yapanlar arasında Japonya'nın

eski Ankara Büyükelçilerinden Tadaşi Kurihara da vardır.

Rivayetlere göre yalnız Tokyo'da 380 özel müesse, bütün Japonya'da ise

1970 rakamlarıyla ekonomik ve endüstriyel alanlarda 10 bin kişi casusluk

yapmaktadır. Japon yasaları imalatçıyı sanayi erbabını ekonomik ve

endüstriyel casusluğa karşı koruyacak hükümleri ihtiva etmediği için böyle

bir okul veya enstütünün kurulması kaçınılmaz olmuştur. Enstitüye

çalışmalarında bir çok japon istihbarat uzmanı yardım etmektedir. Japon

istihbaratında ana unsur ekonomi ve teknoloji alanlarındaki istihbarat faaliyetleridir.