EğİTİm biLİmleri
Yüklə 0,82 Mb.
|
Sözel / Dilsel Zeka Sözcükleri yazılı ve sözlü olarak etkili biçimde kullanma, dilin temel işlevlerini kullanma, okuma-yazma, konuşma ve dinleme becerileri bu zeka alanının temel özellikleridir. Şairler, yazarlar, politikacılar ve gazeteciler dil zekasını en üst düzeyde sergilerler. Bilgiyi hatırlama, okuma, yazma, tartışma, başkalarını ikna etme konularında başarılı olma ve mizah, şiir, yaratıcı yazım ve hikaye anlatma konularında da isteklidirler. Özellikleri: • Şiir okuma ve yazma, hikaye anlatma konularında isteklidirler. • Konuşmalarında ikna edicidirler. • Okuduklarını kolay anlar, yorumlar ve hatırlarlar. • Okuma, yazma, dinleme ve tartışma yoluyla öğreniler. • Yaşlanna göre kelime hazineleri zengindir. • Dil bilgisini etkili kullanırlar. • Öykü yaratma, sunu yapma, kitap okuma, hikaye ve dergi okuma, mektup yazma başlıca öğretim faaliyetleridir. Bedensel / Kinestetik zeka Duygu ve düşüncelerini ifade etmede v« problem çözmede beden dilini ve vücudum iyi kullanma yeteneğidir. Mimarlar, dansçı lar, sporcular, el işleriyle ilgilenenler ve pan domim sanatçıları bu zeka alanına sahiptir Hız, denge, esneklik, koordinasyon, el bece risi vb. Özellikleri: • Söylenilenlerden çok yapılanları hatırlatırlar. • Hareketli olmayı severler. • Taklit etme yetenekleri güçlüdür. • Gördüğü bir nesneyi dokunarak inceleme ve analiz etme eğilimindedirler. • Uzun süre aynı yerde kaldıklarında hareket etme ihtiyacı duyarlar. • Motor becerileri gereken etkinliklerde başarılıdırlar. • Oyun ve dramalarda yer almaktan hoşlanırlar. • Bir ya da birden fazla sportif faaliyetlerde başarılıdırlar. • Rol yapma, drama, hareketsel oyunlar, gezi - gözlem başlıca öğretim yöntemleridir. Görsel / Uzamsal Zeka Uç boyutlu bir nesneyi görmeden o nesnenin görüntüsünü zihinde canlandırabilme, ayrıntıları fark edebilme yeteneğidir. Renkler, şekiller, desenler, grafikler, resimler ve görsel'semboller kullanılır. Denizciler, heykeltıraşlar, pilotlar, izciler, avcılar, mimarlar bu zeka alanına sahiptir. Uzaya, şekillere, yapılara, çizgilere ve renklere duyarlıdırlar. Özellikleri: • Yardım almaksızın yönlerini bulabilirler. • Gözlemleyerek ve görerek öğrenirler. • Şekilleri, detayları, renkleri ve yüzleri kolayca hatırlayabilirler. • Hayal güçleri kuvvetlidir. • İlginç üç boyutlu modeller ve yapılar oluşturabilirler. • Şekil kullanma, harita, grafik, resimlerle hikaye oluşturma, heykel yapma, çizme başlıca öğretim faaliyetleridir. Müziksel / Ritmik Zeka Müziği ve ritmi araç olarak kullanarak duygularını ifade ederler. Müzisyenler, orkestra şefleri, besteciler müzik zekası güçlü bireylerdir. Bu zeka alanına sahip bireyler melodilerdeki ritmi, tempoyu, hızı ayırt etme, enstrüman çalma, şarkı söyleme gibi etkinliklerden hoşlanırlar. Özellikleri: • Müzik aletlerini çalabilirler. • Şarkı sözlerini ve melodilerini rahat hatırlayabilirler. • Seslere duyarlıdırlar. • İnsan sesi, doğa sesi ve müziğe tepki gösterirler. • Şarkı söyleme, müzik aleti kullanma, ritim tutma başlıca öğretim faaliyetleridir. Sosyal / Bireyler arası Zeka Bireyler arası işbirlikçi öğrenme, paylaşma grup çalışması, duyguları ve düşünceleri algılama, etkili iletişim kurma yeteneğidir. Özellikleri: • İletişim becerileri yüksektir. • Ekip çalışmasında gönüllüdür. • Yakın ve samimi insan ilişkilerine girer. • Başkalarının duygu ve isteklerini dikkate alır. • Grup çalışmaları, tartışma teknikleri, proje çalışmaları, yarışmalar başlıca öğretim faaliyetleridir. Öze Dönük Zeka / tçe Dönük, Bireysel Zeka Bireylerin kendi duygularını ve düşüncelerini anlama, bireysel hedefler koyma, benlik değerleriyle ilgili özelliklere sahip olma durumudur. İnsan kendisini, ilgilerini ve yeteneklerini tanır. Özellikleri: • Bağımsız kalmayı ve çalışmayı sever. Yalnızlıktan hoşlanır. • Kendini gerçekleştiren birey olmaya çalışır. • Bireysel hedefler oluşturur. • Bireysel sorumluluklar alır. • Bireysel çalışma, bireysel okuma, bireysel yazma vb. çalışmalar yapar. • Amaçları belirgindir. • Bireysel başarılar peşinde koşarlar. • Zayıf ve güçlü yönleri hakkında gerçekçi yorum yaparlar. • Kendi kendine yetebilir. Özgüveni yüksektir. • Duygularını ve düşüncelerini açık ve net dile getirebilir. • Gazete makalesi yazma, kendi kendini değerlendirme, hislerini açıklama ve günlük tutma başlıca öğretim faaliyetleridir. Doğa Zekası Sonradan ilave edilen sekizinci ve son zeka alanıdır. Doğal kaynaklara doğaya, bitki ve hayvanlara ilgi duyan bireylerdir. Özellikleri: • Doğayı sever ve korur. • Hayvan beslemeye ve bitki korunmaya dönüktür. • Çevre temizliğine karşı duyarlıdır. • Okul dışı geziler, gözlem, müzelere gitme başlıca öğretim faaliyetleridir. YAPILANDIRMACI ÖĞRENME KURAMI Bu kuram bilişsel ve fizyolojik yaklaşımların son yıllarda üzerinde en fazla durdukları bir kuramdır. Aynı zamanda bilginin doğasını ve kaynağını (Bilgi nedir?, Öğrenme nedir?) inceleyen bir kuramıdır. Öğrenmeyi deneyime bağlı anlam oluşturma süreci olarak ele almaktadır. Buna göre bilgi yaşantılarını anlamlı bir duruma getirmeye çalışma birey tarafından etkin olarak yapılandı-rılmaktadır.Önemli isimleri Piagat, Bruner, Vgotsky, Gestalt'dır. İlerlemecilik (ve yeniden kurmacılık) eğitim felsefesi akımlarına dayanmaktadır. Öğrencilerin belli bir konuda bir anlayış yaratmaları için kendi deneyimlerini kullandıkları bir öğrenme yaklaşımıdır. (Tok, 2006) Bilgi kişiden bağımsız değil, duruma özgü, bireysel ve bağlamsal bir yapıdır. Birey bilgi yapılarını deneyimlerle ve sosyal etkileşimiyle kendisi oluşturur. Pozitivizme dayanan davranışçı öğrenme ve bilgi - işlem kuramcıları bilginin öğrenenden bağımsız olduğunu, bilişin dışında nesnel bir gerçeğe dayandığını, anlam yaratmanın var olan bilgilere dayalı olduğunu kabul ederken, öğretme - öğrenme sürecinde dış dünya gerçekliğine ilişkin bilginin öğrenene aktarımını savunmaktadır. Pozitivizm ötesi (post modern) yaklaşımlar ise bunu reddetmekte, bilginin öğrenen tarafından aktif bir şekilde oluşturulduğunu, bilginin öğrenenin öznel etkileşimine bağlı olduğunu, öğrenenin sosyal, kültürel yapısı, değerleri ve özgeçmişinin önemli olduğunu kabul ederek, öğretme öğrenme sürecinde öğrenenin somut yaşantılar üzerinde düşünerek öznel gerçeğini (bilgiyi) oluşturmasını / yapılandırmasını savunmaktadırlar. Buna göre bilgi tam olarak gerçeği yansıtamadığından, yaşantılara dayalı olarak yorumlanır. Her öğrenenin gerçeklik kavramı, yorumsal yaşantılarına göre şekillenir. Eğitim programları tümdengelim yaklaşımı ve temel kavramlara ağırlık verilerek düzenlenir. Program öğrenci sorunlarına yöneliktir ve birincil kaynaklar (işlenmemiş ham veriler gerçek öğrenme ortamı) ve materyaller üzerinde öğrenme gerçekleştirilir. Öğrenme sürecini "öğrenen" açısından ele almaktadır. Öğrenenin bilgiyi nasıl yapılandırdığı (inşa ettiği - oluşturduğu) ile ilgilenmektedir. Bilginin yeniden yapılandırılması ve transferi üzerinde durmaktadır. Bilgi evrensel geçerliği olan birimler olarak değil, "işleyen hipotezler" olarak görülür. Birey tarafından oluşturulan bilgi, kişinin öğrendiğinden ve anladığından daha çoktur. Öğrenmede bireyin ön bilgilerini anı sıra kültürel ve sosyal içerikte önemlidir. Belli durumlarda doğru olarak kabul edilen bilgi, başka koşullarda yanlış kabul edilebilir. Örneğin; eskiden dünyamızın düz olduğu kabul edilmekteydi sonraki bulgular bu bilgiyi değiştirdi. Bilginin doğruluğunu kişiye, kültürüne, duruma göre değişebileceği için, bilginin doğruluğundan çok üretilmesi ve kullanışlığı önemlidir. Bilginin öğrenci tarafından yapılandırılmasını (oluşturulmasını) ifade eder. Öğrenci bilgiyi aktif olarak özümler ve davranışa dönüştürülür. Anlamlı öğrenme, keşfederek öğrenme, bağlamsal öğrenme, düşünmeyi öğrenme, araştırma - keşfetme ve problem çözme gibi bilişsel beceriler geliştirilir. A Bilgi ve beceri kazandırmaktan çok, bireylerin düşünmesi, anlaması, kendi öğrenmelerinden sorumlu olması, kendi davranışlarını kontrol etmesi ve deneyimler yaşamasını vurgular. A Yapılandırmacı öğrenmede "etkinlik merkezli" eğitim uygulamaları gerçekleştirilir. Yapılandırmaahğm temel varsayımları (Olssen, M., (1966): 1. Bilgi çevreden pasif biçimde alınmaz, algılayan birey tarafından etkin olarak yapılandırılır. 2. Bilgiyi ulaşmak bireyin yaşamını düzenleyen bir uyum sürecidir. Bilen kişi, zihni dışında var olan bağımsız bir dünyayı keşfetmez. 3. Bilgi bireysel ve toplumsal olarak oluşturulur. Yapılandırmacı (oluşturmacı) öğrenmenin özellikleri: • Yeni öğrenilecekler önceki (mevcut) öğrenilenlere bağlıdır. Yeni bilgiler, mevcut bilgilere dayalı olarak öğrenilir. • Öğrenme sosyal etkileşimle (öğrencinin çevre-öğretmen-arkadaş grubu-aileyle etkileşimi) daha etkilidir. • Öğrenciler kendi öğrenmelerinden sorumludur. Kendi bilgilerini yine kendileri oluşturur. Etkili ve anlamlı öğrenme gerçek öğrenme ortamında gerçekleştirilir. Yapılandırmacı öğrenme kuramları öğrenmede iki temel kuramı ön planda tutmaktadır. Bunlar; 1. Bilişsel yapılandırmacılık; J. Piaget'e göre öğrenme zihinsel yapıda meydana gelen denge (özümleme - uyumsama - adaptasyon) süreçlerinden oluşur. 2. Sosyo - kültürel yapılandırmacılık; Vygotsk'ye göre öğrenme çocuğun çevreyle etkileşime geçmesiyle oluşur. Bir öğreninin kendi başına elde edebileceği performans düzeyi ile bir öğretici rehberliğini de ulaşabil-ceği performans düzeyi farklıdır. (Yakınsal gelişim alanı) çocuk öğretici rehberliğinde (etkileşimde) daha etkili öğrenir. Bilgi çevresel faktörler aracılığıyla yapılandırılır. Çocukta önce dil, sonra düşünceler gelişir ve dil aracılığıyla çevresini algılar ve bilgiyi yapılandırır. Yapısalcı (Yapılandırmacı) öğrenme Aşamaları I. Aşama: Önceki bilgiler harekete geçirilir. Öğrencilerin yeni yapılandıracakları bilgiler ile ilgili hazırbulunuşluk düzeyi sağlanır. Bu amaçla ön koşul bilgiler tamamlanır ve güdülenme sağlanır. Bunun için konu ile ilgili ön bilgiler soru-cevap tekniği ile yönlendirilir. II. Aşama: Yeni bilgininin kazanılması Öğrenme konularının (bilgi) ezberlenmesi yerine anlama ve oluşturma hedeflenmelidir. Bu düşünceden hareket ile öğrencilerin "bütünü", onun "ilgili parçalarını" ve parçalardan "tekrar bütünü görmesi" gerekir. Konular (bilgi) birbirinden soyutlanmış, ayrı ayrı, yüzeysel ve genişliğine değil, "derinliğine" öğrenilmelidir. III. Aşama: Bilginin anlaşılması Piaget'e göre, öğrenci bilgi ile karşı karşıya kaldığında, onun için anlama ve kavrama süreci başlamış olur. Bu süreçte iki yol kullanılır. • özümleme: Eğer yeni bilgi, daha önce edinilen bilgilerle çelişmiyorsa ve var olan zihinsel yapıya (şemaya) uyuyor ise olduğu gibi öğrenilir. • Uyma (Uyum kurma - düzenleme): Eğer yeni bilgi daha önceki bilişsel yapıya (şemaya) yerleşmiyor ise ve uymuyor ise, bu defa zihninde yeni düzenlemeler yapılır, (şemanın niteliği değiştirilir ya da yeni bir şema oluşturulur.) Böylece denge (öğrenme) oluşur. IV. Aşama: Bilgiyi uygulama Öğrenilen bilgi işlevsel hale getirilmelidir. Bilgi yalnızca öğrenildiği sınıf ve ortamda kalmamalı (yani durağan bilgi olmamalı) bilgi benzer ya da problem durumlarında uygulanabilir, aktarılabilir (yani transfer bilgi) olmalıdır. Bilgi günlük yaşamda karşılaşılabilecek her durumda aktarılabilir olmalıdır. V. Aşama: Bilginin farkında olma Öğrencilere sahip oldukları bilginin farkında olmalarını salğayacak etkinlikler düzenlenmelidir. Öğrenci bilgisini hangi durumda kullanabileceğini anlamalıdır. Bu nedenle bilginin farklı durumlarda kullanılarak farkında olmayı sağlayan drama, proje çalışması, örnek olay incelemesi gibi zenginleştirilmiş öğretme-öğrenme etkinlikleri gerçekleştirilmelidir. Yapılandırmacı öğretim Yaklaşımının Öğretim Sürecine İlişkin Temel İlkeleri • Öğrencileri, konuya ilgi uyandıracak problemlere yöneltir. • Eki bilginin hareket egeçirilmesi ve yeni bilgiyle ilişkilendirilerek öğrenme sağlanır. • Öğretim programı tümdengelim yoluyla ve temel kavramlara ağırlık verilerek işlenir. • Konular derinliğine ve genişliğine ele alınmalıdır. • Program öğrencilere okulda ve okul dışında faydalı olacak bilgi, beceri ve değerlere göre hazırlanmalıdır. • Öğretim programı öğrenci sorunlarına göre yönlendirilir. • Öğretme - öğrenme etkinlikleri; ikincil kaynaklar (ders kitaları, dergi vb.) yerine birincil kaynaklara (gerçek öğrenme ortamı, işlenmemiş ham veriler) yöneliktir. • Öğrencilerin bireysel görüşlerinin ortaya çıkmasını sağlama ve görüşlerine değer verme • Ön bilgiler, öğretim için başlangıçtır. • Etkinlikler, hatırlamaya göe değil, bilimsel araştırmaya (problem çözme) yönelik olarak yapılmalıdır. • İçerik temel düşüncelere göre organize edilmelidir. • Bilginin anlaşılması ve uygulanması gerçekleştirilir. • Bilgi pasif değil, etkin yapılandırılmalıdır. • Öğrenme süreçleri, bireysel bağımsızlığa işbirliğine, üreticiliğe, etkin katılıma ve araştırıcılığa dayanmalıdır. • Öğretim programının öğrencilerinin katılımıyla yönlendirilmesi sağlanır. • Öğrenme sürecinde sosyal etkileşim (işbirliği) sağlanmalıdır. • Öğrencilerin özgün bilişsel yapı ve süreçlerini kendilerinin oluşturacağı etkinlikler (yaşantılar) düzenlenmelidir. • Öğrenme sorumluluğu öğrencilere verilmelidir. • Değerlendirmenin öğretim sürecine dönük olarak yapılması söz konusudur. • Öğrencilerin öz değerlendirme yapmalarına olanak verir. • Değerlendirme sürecine öğrenciyi, arkadaş grubunu ve aileyi de katar. Yapılandırmacı öğretimin Özellikleri • Yapısalcı anlayışta öğrenci öğrenmeden sorumlu ve süreçte aktiftir. • Öğretmen bilginin inşa edilmesinde öğrenciye gerekli malzemeyi ve ortamı hazırlar. • Öğretmen, öğrenme ortamında öğrenciye uygulama - deneme ve keşfetme fırsatları yaratır. • Öğretmen, öğrenci özelliklerini ve girişimciliklerini öğretimde temel kabul eder. • Öğretmen öğretmez, deneyimler yaşatır. Öğrenci deneyimlerle öğrenir. Öğretmenin rolü öğrencinin ilgisini çekmek için problemler, sorular ve kavramlar çerçevesinde bilgiyi yapılandırmayı organize (rehberlik) etmektir. Öğretmen, öğrencilerin yeni bakış açıları geliştirmelerine ve önceki öğrenmeleri ile bağlantı kurmalarına yardımcı olur. • Öğrenme birincil derecedeki kaynaklara (öğrenme konusu ile ilgili doğal ve gerçek ortama) dayanır. • Öğrenme temel kavramlar etrafında yapılandırılır. • Gözlem, koleksiyon, sergi, tartışma gibi teknikler uygulanır. • Değerlendirme sonuç değil, sürece yöneliktir. Öğretmen gözlemleri, öğrenci çalışmalarını toplanması, ürün (ödev, proje, rapor) ve performansın sergilenmesi gibi ölçme yaklaşımları kullanır (potfölyö değerlendirme). Değerlendirme sonuçları öğrencinin gelişiminde kullanılır. • Öğretme değil, öğrenme esastır. • Öğrencilerin derslerde geçen temel kavramları anlayıp anlamadıkları temele alınır. • Öğrenci özerkliğe ve girişimciliğe cesaretlendirilir. • Öğrencide doğal merak desteklenir. • Öğretmen öğrencinin özgüveninin ve sorumluluğunun gelişimine yardımcı olur. • Etkinliklerde öğrenci merkezdedir. Öğrenciler bilgiye ulaşmak için sorular sorar, deneyimler yaşar ve sonuca ulaşır. • İşbirliğine dayalı öğretim yöntemleri kullanılarak, birbirinden öğrenme sağlanır. Yapılandırmacılıkta sosyal etkileşimi gerçekleştirerek öğrenmeyi sağlamak temel özelliklerden biridir. • Öğrencilerin geleceğe yönelik tahminler yapması ve denenceler (hipotezler) üretmesi özendirilir. • Öğrencilere neden-sonuç ilişkilerini kuracakları yaşantılar kazandırılır. • Yapılandırmacı öğretim uygulamalarında; probleme dayalı öğrenme, işbirliğine dayalı öğrenme, sorgulamaya dayalı öğrenme, buluşa dayalı öğrenme gibi tekniklere yer verilir. TEMEL ÖĞRETME MODELİ (Glasser) Glasser, okulda etkili öğretimi gerçekleştirmede dört öğeden oluşan bir model (temel öğretme modeli) geliştirmiştir. Bu modelin dört temel aşaması ve işlevleri şu şekildedir: Hedeflerin Saptanması • Öğretim hedefleri saptanır. • Davranış olarak ifade edilir. öğrenme için gerekli giriş davranışlarının belirlenmesi • Yeni öğrenme konuları ile önceki öğrenme konuları arasında bağ (önkoşul öğ-renmeler-hazırbulunuşluk) kurularak öğrenmeyi sağalama. Öğrenme-Öğretme ortamının seçimi ve düzenlenmesi • Uygun öğrenme - öğretme ortamı. • Öğretimi uygulama (strateji, yöntem, teknik, öğretim hizmetleri). Değerlendirme • Öğrenme sürecinin sonunda, öğrenme ne düzeyde gerçekleşti? • Öğrenme eksiklikleri kalmışsa, bunlar tamamlanır, yanlışlar düzeltilir. • Öğrenciye başarısı hakkında dönüt verilir. BASAMAKLI ÖĞRETİM PROGRAMI Nunley tarafından geliştirilen yeni bir öğ-retme-öğrenme yaklaşımıdır. Bilgi toplumunun eğitimde yeniden yapılanması sürecine bağlı olarak geliştirilmiştir. Buna göre öğrenci bilgiyi alan bir durumdan çıkarılarak bilgiye ulaşan, gerekli olanları alan ve yeni bilgiler üreten bir durumda ele alınmaktadır. Basamaklı öğretim programı öğrencilerin farklı ilgi ve yetenek alanlarına, farklı öğrenme yollarına sahip olduğu düşüncesi ile C, B ve A basamaklarında belirlenmiş olan bilgi edinme, bilgileri farklı problem durumları üzerinde kullanarak görevler belirlemesi ve bu görevleri başarması esasına dayanan bir öğretme - öğrenme düzeneğidir. Basamaklı öğretim Programı Modeli (Nunley) I. Kademe A Basamağı öğrenme • Yaratıcı düşünme, etkin düşünme, eleştirisel düşünme gibi üst düzey düşünme yollarının kullanılması • Öğrencilerin başardıkları görevlerin sonuçlarını tartışması II. Kademe B Basamağı Öğrenme • Edinilen temel bilgilerin seçilmesi, uygulanması, farklı problem durumları üzerinde kullanması • Öğrencilerin belirlediği görevleri yerine getirilmesi III. Kademe C Basamağı öğrenme • Öğrencilerin temel bilgileri öğrenmeleri aşaması • Öğrencilerin ilgi ve yeteneklerine uygun görev alanlarını belirlenmesi. ÖĞRETME - ÖĞRENME SÜRECİNDE YENİDEN YAPILANMA Millî Eğitim Bakanlığı, 21. yy'ın bilgi toplumunun temel özellikleri, küreselleşme, Avrupa Birliği'ne uyum çalışmaları, davranış bilimlerinde ve pedagojide meydana gelen son gelişmeler ışığında yeniden yapılandırdığı öğretim programlarında bireylerde bulunması gereken özellikleri aşağıdaki gibi belirlemiştir: (MEB, 2005) 1. Her çocuğun öğrenebileceği, birey olarak kendine özgü olduğu ve öğrenmenin bireyin gelecekteki yaşamına ışık tutacağı anlayışı. 2. Bilgi kavram, değer ve becerilerin gelişmesi yoluyla "öğrenmeyi öğenmenin" gerçekleşmesinin ön plana çıkarılması. 3. Öğrencinin, düşünmeye, soru sormaya ve görüş alışverişi yapmaya özendirilmesi. 4. Millî kimlik merkeze alınarak, evrensel değerlerin benimsenmesinin sağlanması. 5. Öğrencilerin örf ve âdetlerimiz çerçevesinde ruhsal, ahlaki, sosyal ve kültürel yönlerden gelişmesinin sağlanması. 6. Öğrencilerin, haklarını bilen ve kullanan, sorumluluklarını yerine getiren demokratik bireyler olarak yetişmeleri. 7. Toplumsal sorunlara karşı duyarlılığın ön plana çıkarılması. 8. Öğrencinin, öğrenme sürecinde deneyimlerini kullanmasına ve çevreyle etkileşim kurmasına fırsat verilmesi. 9. Öğrenme-Öğretme yöntem ve tekniklerinde çeşitliliklere yer verilmesi. Anlayış ve ilkeleri esas alınmıştır. Yenilen öğretim programları öğrencilere aşağıdaki alanlarda yeterlikler kazandırmayı hedeflenmektedir: • Türkçeyi güzel kullanma becerisi • Bilimsel araştırma becerisi • Yaratıcı düşünme, eleştirel düşünme becerisi • Problem çözme becerisi • İletişim becerisi • Girişimcilik becerisi • Bilgi teknojilerini kullanma becerisi Çağdaş Eğitimde (Ve Program Geliştirmede) Göz önünde Bulundurulacak Öğrenci Nitelikleri • Her öğrencinin öğrenebilir olduğu • Öğretim sürecinin merkezinde öğrencinin yer alması • Öğrencinin deneyimlerle (yaparak -yaşarak) öğrenmesi • Öğrencinin ilgi, yetenek ve gereksinimlerine yer verme • Öğrenmeyi öğrenme, bilimsel araştır ma yapma, problem çözme, yaratıc düşünme, eleştirel düşünme, bilgi tek nolojilerini kullanma gibi üst düzey zi hinsel yetileri geliştirme • Öğrencinin benlik kavramını, öz güve nini, öz saygısını geliştirme ve öğrenc nin çok yönlü gelişimini sağlama • Bilgiye ulaşma, bilgiyi üretme, bilgi yorumlama, bilgiyi paylaşma özellik! rini geliştirme Çağdaş Eğitimde (Ve Program Geliştirmede) Göz Önünde Bulundurulacak İlkeler Eğitim bilimlerindeki yeni ve çağdaş yaklaşımlar program geliştirmede ve öğretme-öğrenme etkinliklerini düzenlemede göz önünde bulundurulması gereken temel ilkeleri şu şekilde belirlemiştir: • Evrensel değerlere, ulusal değerlere, eğitimin genel amaçlarına ve ülkenin eğitim felsefesine dayanma • Birey (öğrenci) merkezli olma • Öğrencileri düşünmeye, paylaşmaya, araştırmaya özendirme • Öğrencilerin üst düzey zihinsel yeteneklerini geliştirme • Öğrencilerin sosyal duyarlılıklarını geliştirme • Her öğrenciye uygun öğretim etkinliği (programı) uygulama • Öğretimde farklı yöntem ve teknikleri kullanma • Dersler arasında yatay ve dikey ilişkilere dayalı olma • Araştırma - geliştirme faaliyetleriyle yürütülür olma • Yaşamla ilişkili olma Demokratik (Eğitim Sisteminde) Öğretmenin Görevleri • Her öğrencinin birey olarak önemini ve değerini kabul etme • Bireylerin problem çözme yeteneklerine ve performanslarına güvenme ve yer verme • Demokratik süreci işlemek • Bireysel farklılıklara saygı duyma • Bireyselleştirilmiş eğitimi sağlama Yaratıcı Düşünme Yaratıcı düşünme, soruları tanımlama, duyarlı olabilme, sınırları aşma, belirsizliklerle baş etme, esnek ve özgün düşünme gibi yeteneklerini kapsar. Yaratıcı düşünme bireyin, yeni, farklı özgün (sentez düzeyi) ve alternatifli düşünmesi, ürünler ortaya koymasıdır. Yaratıcı düşünmenin gelişmesi için serbest ve hoşgörülü bir öğretme - öğrenme ortamı ve geniş hayal gücünü geliştirmeye olanak veren aktivitele-rin olması gerekmektedir. Yaratıcı düşünme becerisi; öğrencilerin bir temel fikir ve ürünü değiştirme, birleştirme, yeniden farklı ortamlarda kullanma ya da tamamen kendi düşüncelerinden yola çıkarak yeni farklı ürünler ve bilgiler üretme, olaylara farklı bakabilme, küçük çaplı da olsa bazı buluşlar yapabilmesi kapsar. Ayrıntılı fikirler geliştirme ve zenginleştirme sorunlara benzersiz ve kendine özel çözümler bulma, fikirler ve çözümler ortaya çıkarma, bir fikre, ürüne çok farklı açılardan bakma, bütüne bakma gibi alt becerileri içerir. Yaratıcı Bireylerin Başlıca Kişilik özellikleri Şunlardır: Geniş Hayal Gücü Yenilikçi, araştırıcı, keşfedici, estetik, esnek Çok yönlü düşünme Bireyselliği tercih etme Grup onayını aramaz Özgüveni yüksek Risk alabilen Meraklı sorgulayıcı Gerektiğinde içe kapalı Ani davranma Ani düşünme Düşünme yollarını kullanabilme Zaman zaman iletişime kapalı Olumlu benlik algısı Farklılıkları seven İdealleri olan Eleştireye açık Estetik ve artistik davranma Şakacı ve mizahçı Gizemli aynı zamanda kompleksli Kuşkucu Macerayı sevme Heyecan duyma İlgili olma Spontan (doğal davranma) • Özgünlük • Orta düzey bir zeka (yaratıcılık için çok zeki olmak gerekmez). Okullarda Yaratıcı Düşünmeyi Geliştirme Yollan • Bağımsız ve serbest öğrenme ortamları • Hoşgörülü olma • Merak, keşfetme ve soru-sorma çabalarını destekleme • Yaratıcı problemlere ağırlık verme • Öğrenci aktif öğretme yaklaşımları Okullarda yaratıcılığı geliştirmede kullanılan başlıca yöntemler şunlardır. İlköğretimde; rol yapma, drama, şiir yazma, resim yapma, hikaye yazma Ortaöğretimde; buluş yoluyla öğretim, proje temelli öğrenme, beyin fırtınası, araştırma-inceleme, anı yazma, bilimsel hayaller kurma vb. kullanma • Sanat, spor ve kültürel etkinliklere yöneltme Yüklə 0,82 Mb. Dostları ilə paylaş:
|