Coğrafi təbəqə 2 istiqamətdə öyrənilməlidir:
1. Bütövlükdə;
2. Ayrı – ayrılıqda
Birinci ümumi yerşünaslığın, ikinci isə landşaftşünaslığın tədqiqat sahəsidir.
Fiziki coğrafiyanın ikinci hissəsi – yəni coğrafi differensiasiyanın əsas qanunauyğunluqları barədəki təlim landşaftşünaslıqdır. Bu fənlər arasında kəskin fərqlər yoxdur. Ümumi yerşünaslığın əsasları landşaftşünaslığı öyrənmək, onu dərk etmək üçün ilkin elmi mənbə hesab edilir.
Landşaftşünaslıq ümumi yerşünaslığın təbii davamını təşkil edir.
Landşaftşünaslığın mövzusu, onun məqsədi coğrafi kompleksləri – coğrafi təbəqənin quruluşunu, inkişafını və yerləşməsini öyrənməkdir.
Landşaftlar (növlər) öz növbəsində daha sadə coğrafi komplekslərə (mərz, fasiya) bölünür ki, onlara landşaftın morfoloji tərkib hissəsi kimi baxırlar.
Coğrafi komplekslərin tədqiqatında iki – fərdi və tipoloji yolun olduğu müəyyən edilir.
Fərdi yol mürəkkəb komplekslərin tədqiqi zamanı ön planda durur. Fiziki coğrafiyanın regional vahidlər sistemi adlanır (ölkə, zona, əyalət, vilayət, rayon və s.). Bu vahidlər fiziki – coğrafi rayonlaşma sxemlərinin tərtibinə xidmət edir.
Tipoloji yol isə sadə coğrafi komplekslərin tədqiqi zamanı çox böyük əhəmiyyətə malik olub, landşaftın morfoloji vahidlərini (mərz, fasiya) aşkar etməyə imkan verir.
Dostları ilə paylaş: |