Tavsif yozish bo‘yicha metodik tavsiyalar: 1. Tavsif yozishdanmaqsadni aniqlash.
2. Matnning asosiy semantik qismlarini ajratib ko‘rsatish.
3. Mavzuning xususiyatlari, o‘ziga xosliklarini yoritib berish.
4. Tushuntirishni talab qiladigan tushunchalarni ajratib ko‘rsatish.
5. O‘rganilayotgan materialning muhim jihatlarini izchil va qisqacha bayon qilish.
6. Asosiy qoidalar bo‘yicha xulosalar, aniq faktlar va misollar tavsifga kiritilishi lozim.
7. Mazmunni vizual aks ettirish usullaridan foydalanish (tagiga chizishning turli usullari, turli rangdagi qalamlar).
8. Iqtibos keltirish qoidalariga rioya qilish.
Baholash mezonlari: 1. Yozma bayon etish tuzilishining to‘g’riligi (uning barcha bo‘limlarini aks ettirish).
2. Tavsif matnining to‘liqligi (hajmning yetarliligi).
3. Mavzuning xususiyatlari va o‘ziga xosliklarining yoritib berilganligi.
4. Asosiy qoidalar bo‘yicha xulosalar, aniq fakt va misollarning mavjudligi.
Maksimall: 2 ball
2 – 1.8 ball - “5”baho
1.7 – 1.5 ball - “4” baho
1.4 - 1.2 ball -“3” baho
1.1 dan past ball - “2” baho
Tavsiya etilgan adabiyot: 1. Hasanboyeva O. Pedagogika tarixidan xrestomatiya. – T.: O‘qituvchi, 1993.
MUSTAQIL TA’LIM № 9 9-mavzu: Yan Amos Komenskiyning pedagogik g’oyalari. Ishning maqsadi: “Yan Amos Komenskiyning gʻoyalari” mavzusi bo‘yicha bilimlarni tizimlashtirish
Topshiriq shakli:mavzuni umumlashtirish, annotatsiya yozish. Bajarish vaqti: 6 soat Topshiriq. “Buyuk didaktika” kitobini o‘qib, annotatsiya yozish.
Аnnotatsiya yozish bo‘yicha ko‘rsatmalar: Аnnotatsiya-bu kitobning qisqa, ixcham tavsifi, uning xulosasi. Bunday xulosaning maqsadi talabaga asarning mazmuni haqida taxminiy tasavvur berish, unga adabiyotlar ko‘pligida harakat qilish va kerakli narsani tanlashga yordam berishdir. Annotatsiya yozish uchun tavsiyalar:
izoh qo‘yishdan oldin matnni o‘qing va uni semantik qismlarga ajrating;
har bir qismdagi asosiy fikrni ajratib ko‘rsatish va uni qisqacha shakllantirish;
muallif tomonidan ko‘tarilgan asosiy fikrlar, muammolar, uning xulosalari, takliflarini sanab o‘tish;
matnning ahamiyatini aniqlash;
izohda bayon xarakteridagi fe’llardan foydalaning, masalan, muallif tahlil qiladi / isbotlaydi / tushuntiradi / asoslaydi va hokazo;
passiv konstruksiyalardan foydalaning (matn muammolar haqida gapiradi, savollarga javob beriladi va hokazo);
shuningdek, baholovchi standart iboralardan foydalaning (muhim dolzarb masalaga (muammoga) alohida e’tibor beradi), ayniqsa, batafsil tahlil qiladi, ishonchli tarzda isbotlaydi va hokazo).